İçeriğe atla

Kıbrıs Millî Türk Halk Partisi

Kıbrıs Millî Türk Halk Partisi[1] (Kısaltma: KMTHP), 1944 yılında Birleşik Krallık Kıbrıs Valiliği'nde Kıbrıs Türkleri tarafından kurulan siyasi parti.[1]

Fazıl Küçük ve bir grup arkadaşının Kıbrıs Adası Türk Azınlığı Kurumu'ndan ayrılmasından sonra 23 Nisan 1944'te kurulan[2] siyasi partinin ilanı Halkın Sesi gazetesinde 25 Nisan 1944'te duyuruldu.[1] Genel sekreterlik görevine Fazıl Küçük getirildi.[2]

Parti Kıbrıslı Türklerin eğitim ve sosyal hakları konusunda çalışmalar yaptı.[3] 1946 ve 1949'daki mahallî seçimleri kazandı. Daha sonra ise KATAK ve KMTHP, 1949’da Kıbrıs Milli Türk Birliği ismi altında birleşti.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Çevikel, Nuri, 1969- (2006). Kıbrıs'ta Osmanlı mirâsı : (1570-1960). 1. baskı. Bağcılar, İstanbul: 47 Numara. ISBN 9944-328-00-6. OCLC 71252976. 
  2. ^ a b Hakeri, Bener Hakkı (20 Mayıs 2009). "1878'den 1960'a dek Kıbrıs Tarihi". Kıbrıs. Erişim tarihi: 29 Ocak 2010. 
  3. ^ Çevikel, Nuri; a.g.e, sayfa 342.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fahri Korutürk</span> 6. Türkiye cumhurbaşkanı (1973–1980)

Esseyit Hasan Fahri Korutürk, Türk Deniz Kuvvetleri eski komutanı, Türkiye'nin altıncı cumhurbaşkanı asker ve siyasetçi. 1957-1960 yılları arasında Türk Deniz Kuvvetleri komutanı olarak görev yapmış olan Korutürk, 1973-1980 yılları arasında cumhurbaşkanlığı görevini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Rauf Denktaş</span> Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Rauf Raif Denktaş, Kıbrıs Türkü siyasetçi ve yazardır. Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. 1983'ten 2005'e kadar toplamda 21 yıl 5 ay 9 gün cumhurbaşkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alparslan Türkeş</span> Türk asker ve siyasetçi (1917–1997)

Alparslan Türkeş, Türk asker ve siyasetçi. Muvazzaf askerken 27 Mayıs Darbesi'nde aktif rol alan Türkeş, askerlik görevi sonrası başbakan yardımcısı, Milliyetçi Hareket Partisinin kurucusu ve ilk genel başkanı olarak görev yapmıştır. MHP Genel Başkanlığı görevini 1969-1981/1993-1997 yılları arasında sürdürmüştür. Mart 1975-Haziran 1977 ve Temmuz 1977-Ocak 1978 tarihleri arasında Süleyman Demirel tarafından kurulan hükûmetlerde başbakan yardımcısı olarak yer almıştır. 1965, 1969, 1973, 1977 ve 1991 Türkiye genel seçimlerinde milletvekili olarak Meclise girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fazıl Küçük</span> Kıbrıs Türklerinin önderi ve Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı

Fazıl Küçük, Kıbrıs Türkü siyasetçi, gazeteci ve köşe yazarı. 1959 sonunda Kıbrıs Türkleri ile Kıbrıs Rumlarının ortak kurduğu Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı yardımcısı. Kıbrıs Türklerinin, Rauf Denktaş'tan önceki önderi.

Demokrat Parti, çok sayıda siyasi partinin adı olarak kullanılmıştır:

<span class="mw-page-title-main">Saffet Arıkan</span> Türk siyaset adamı ve asker

Saffet Arıkan, Türk siyasetçi ve askerdir.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1958–1969)

Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi, 16 Ekim 1958'de Cumhuriyetçi Millet Partisi ile Türkiye Köylü Partisi'nin birleşmesiyle kurulan siyasi parti. Kurucuları arasında Osman Bölükbaşı, Ahmet Tahtakılıç, Hasan Koçdemir, Enis Akaygen ve Suphi Batur yer alır. CMP Genel Başkanı Osman Bölükbaşı yeni partinin de başkanı seçildi. CKMP, 1961 genel seçimlerinde %14 oy alarak CHP ve AP'den sonra üçüncü parti olmuştur. 1962 yılında kurucusu ve genel başkanı Osman Bölükbaşı istifa ederek partiden ayrılmıştır. 1965'te Alparslan Türkeş ile birlikte "Ondörtler"in çoğu partiye girmiştir. Aynı yıl Alparslan Türkeş genel başkan seçilmiştir. 1969'da Milliyetçi Hareket Partisi adını almıştır.

<i>Halkın Sesi</i> KKTCde Türkçe yayımlanan günlük gazete

Halkın Sesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Türkçe olarak yayımlanan günlük gazetedir.

Osman Nuri Örek, Kıbrıs Türkü siyasetçi, hukukçu, yazar ve akademisyen. Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin 1978'de başbakanlık görevini yürüttü.

Kıbrıs Türktür Derneği, Ağustos 1954 tarihinde kurulan ve 29 Ağustos 1955 tarihindeki Kıbrıs Sorunu ile ilgili ABD ile Birleşik Krallık tarafından Türkiye ve Yunanistan'ın Londra’da yapılacak konferansa davet edilmesi öncesinde Türkiye'de "Kıbrıs konusunda Türkiye'nin pozisyonunu desteklemek ve kamuoyu yaratmak" amacıyla kurulmuş ama 6-7 Eylül Olayları'ndan sorumlu tutulmasından dolayı 7 Eylül 1955 tarihinde kapatılan dernek.

"Ya Taksim, Ya Ölüm", 1950'li yılların sonunda Türkiye'de ve Kıbrıs'ta, Kıbrıs adasının tamamının Türkiye'ye bağlanması ve Yunanistan ile Rumlara karşı yapılan mitingler. Bu mitingler, gösterilerde söylenen "Ya Taksim, Ya Ölüm" siyasi sloganı ile telaffuz edilmiş ve Türkiye'nin Taksim politikasına yönelik bir isimlendirme olarak anılmıştır.

Kıbrıs Türktür Partisi, Kıbrıs Milli Türk Birliği Partisi'nin 15 Ağustos 1955 senesinde, partinin ismini kongre sonucunda "Kıbrıs Türktür Partisi" şeklinde değiştirmesi ile kurulan siyasi parti. Partinin genel başkanlığını Fazıl Küçük yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı döneminde Kıbrıs</span>

Kıbrıs, 1570'te başlayan Osmanlı-Venedik Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu tarafından feth edilmesinin ardından, 1878'e dek Osmanlı idaresinde kaldı. 1571-1670 yılları arasında arasında ayrı bir eyalet statüsünde varlığını sürdürdü. Eyaletin yönetim merkezi Dağ Kazâsı'nda yer alan Lefkoşa oldu.

Kıbrıs Adası Türk Azınlığı Kurumu, 1943 yılında Birleşik Krallık Kıbrıs Valiliği'nde Kıbrıs Türkleri tarafından kurulan siyasi ve toplumsal örgüt. Kıbrıslı Türklerin Milli Cephe Partisi'nden sonra kurdukları ikinci siyasal partidir.

Faiz Kaymak, Kıbrıs Türkü siyasetçi, gazeteci, eğitimci ve köşe yazarı. Kıbrıs Türk millî örgütlenmesinin ilk dönemlerinde Fazıl Küçük ile birlikte toplum lideri konumundaydı.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (KKTC)</span> Kuzey Kıbrısta bir siyasi parti

Demokrat Parti ya da kısaltmasıyla DP, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki muhafazakâr ve Kıbrıs Türk milliyetçisi bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Muzaffer Gürkan ve Ayhan Hikmet cinayetleri</span>

Kıbrıs'ta yayımlanan Cumhuriyet gazetesini çıkaran, Kıbrıs Türk Halk Partisinin kurucuları olan Ahmet Muzaffer Gürkan ve Ayhan Hikmet, 23 Nisan 1962'yi 24 Nisan'a bağlayan gece faili meçhul cinayetlere kurban gittiler. İki gazeteci de evlerinde öldürüldü, Hikmet'in cinayeti yatağında, karısının gözü önünde gerçekleşti. Bu cinayetler, Cumhuriyet gazetesinin 23 Nisan 1962 tarihli nüshasında, Bayraktar Camii'nin bombalanması olayıyla ilgili açıklamaların yapılmasının hemen sonrasında yaşandı.

<span class="mw-page-title-main">Dr. Fazıl Küçük Müzesi</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir müze

Dr. Fazıl Küçük Müzesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti Kuzey Lefkoşa'da yer alan ve Kıbrıs Türkleri ile Kıbrıs Rumlarının ortak kurduğu Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı yardımcısı seçilen Fazıl Küçük anısına kurulan müzedir. Müzede, Küçük'ün tarihi belge ve eşyaları sergilenmektedir. 1925 yılında kesme sarı taştan inşa edilen ev, Fazıl Küçük'ün ailesine satın alma yoluyla geçmiştir. Binanın zemin katı 1939 yılın­dan itibaren hasta muayene odası, 1940-1958 yılları arasında klinik, üst katı da konut olarak kullanılmıştır. 1958 yılında Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) kurulana kadar Türk halkının direniş karargâhı ve 1942 yılından Küçük'ün ölümüne kadar Halkın Sesi gazetesinin de idare yeri olarak da kullanılmıştır. 14 Mart 1997 tarihinde müze olarak düzenlemiştir. 16 Ekim 2002 tarihinde devlet tarafından kamulaştırılmıştır. Müze, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ilk özel müze olma özelliğini taşımak­tadır. 2015 yılı ortasında başlayan yeniden tadilat nedeniyle yaklaşık sekiz ay hizmet vermeyen müze, 21 Nisan 2016 tarihinde yeniden konukların ziyaretine açılmıştır. Müzenin iç ve dış restorasyonu için yaklaşık 300 bin TL harcanmıştır.

Nuri Çevikel, Türk akademisyen, tarihçi ve siyasetçi.

Kıbrıs Millî Türk Birliği, Fazıl Küçük liderliğindeki Kıbrıs'taki Türk azınlığı temsil eden muhafazakâr bir siyasî partiydi.