İçeriğe atla

Kıbrıs Kilisesi

Kıbrıs Kilisesi
Kıbrıs Kilisesi
Kıbrıs Kilisesi
Harita
KurucuBarnabas
Bağımsızlık431
Tanınma478
BaşpiskoposIII. Yeoryos
MerkeziLefkoşa, Kıbrıs
DilKoine Yunancası
Üyesi700.000[1]
Episkoposları16
Manastırlar67

Kıbrıs Ortodoks Kilisesi (Yunanca: Εκκλησία της Κύπρου - Eklisia tis Kipru) bağımsız bir Ortodoks kilisesidir. İlk kurucusu ve koruyucusunun havari Barnabas (Apostolos Varnavas) olduğu kabul edilir. Osmanlı Devleti, 1571 yılındaki fetihden sonra Kilisenin bağımsızlığını tanımış ve Kıbrıs Rum cematinin lideri olarak Kıbrıs episkoposunu kabul etmiştir.

Kilisenin başı Başpiskoposluk makamıdır. Başpiskoposluk sarayı Lefkoşa şehrindedir. Kilisenin başında bugün, Başpiskopos 2. Hrisostomos bulunmaktadır. Başpiskoposluğa bağlı 9 tane metropolit bulunmaktadır.

Kilise, laik olmayan Kıbrıs Rum yönetiminde ve siyasetinde önemli bir yerde bulunmaktadır.

Metropolitlikler

Başpiskoposluk Sarayı
  1. Baf Metropolitliği
  2. Kitium Metropolitliği
  3. Girne (Bugünkü yeri Latsia) Metropolitliği
  4. Limasol Metropolitliği
  5. Morfou (Güzelyurt) (Bugünkü yeri Evrihu köyü) Metropolitliği
  6. Ammohostos (Mağusa) Metropolitliği
  7. Kikkou-Dillirga Metropolitliği
  8. Orini-Tamasou Metropolitliği
  9. Trimithundos(Dali)-Lefkara Metropolitliği

Kıbrıs Kilisesi Başpiskoposları

1571 Osmanlı fethinden sonraki dönem Başpiskoposların listesi:

Kaynakça

  1. ^ "CNEWA - Orthodox Church of Cyprus". 29 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tarabya</span> Sarıyer, İstanbul, Türkiyede mahalle

Tarabya, İstanbul Boğazı'nın Avrupa yakasında, Sarıyer ilçesine bağlı bir mahalledir. Deniz kenarındaki balık lokantaları ve tavernalarıyla ünlüdür. 2022 nüfus sayımına göre nüfusu 17.852'dir. İstanbul Boğazı'nın Avrupa kıyısında, Yeniköy ve Kireçburnu mahalleleri arasında yer alır. Kıyıdaki balık restoranlarıyla ünlüdür. Pierre Loti Fransız Lisesi ve Tarabya İngiliz Okulları'nın Tarabya'da lise kampüsleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rum</span>

Rum, Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde yaşamış ve Roma yurttaşı haklarına sahip olmuş halk veya kişidir. Bu kimselerin çeşitli etnisiteye sahip bireylerden oluşan bir topluluk olmalarına karşın ilerleyen zamanda bu kimselerin konuştukları Latinceyi bırakarak Yunancayı benimsemeleri ve çoğunluğun Müslümanlardan oluştuğu yerlerde yaşamaları nedeniyle daha sonradan bu kelime, Yunanistan dışında Müslüman ülkelerde oturan Yunan asıllı kimseleri ifade etmek için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi</span> Dini kurum

İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Fener Rum Patrikhanesi ya da Kostantiniyye Ekümenik Patrikhanesi, Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini temsil eden Doğu Ortodoks Kilisesi'ni oluşturan 14 otosefal kiliseden biri ve birincisidir. Günümüzde İstanbul Başpiskoposu ve Ekümenik Patriği I. Bartholomeos tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortodoks Kilisesi</span> Bir Hristiyanlık mezhebi

Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..

<span class="mw-page-title-main">III. Makarios</span> Kıbrıs Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı ve Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu

(Başpiskopos) III. Makarios asıl adı Mihail Hristodulu Muskos veya III. Makaryos, Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu ve bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kıbrıs'ın Yunanistan ile birleşmesi amacıyla başlatılan Enosis hareketinin önderleri arasında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rus Ortodoks Kilisesi</span>

Rus Ortodoks Kilisesi veya Moskova Patrikliği, dünyanın en büyük özerk Ortodoks Kilisesi. Rus Ortodoks Kilisesi, resmî olarak Ortodoks kiliselerinin öncelik sırasına göre, Rum Ortodoks Kilisesi'nin dört antik patrikhanesi olan, İstanbul, İskenderiye, Antakya ve Kudüs'ün hemen altında beşinci sırada yer alıyor.

<span class="mw-page-title-main">Kıptî Ortodoks Kilisesi</span>

Kıptî Ortodoks Kilisesi veya İskenderiye Kıptî Kilisesi, Mısır'ın en büyük Hristiyan kilisesinin resmî adıdır. İskenderiye Kıptî Kilisesi, Hristiyanlığın diğer mezhepleri tarafından monofizit bir kilise olarak tanımlanır. Monofizit görüş, İnsanî ve İlâhî tabiatların katışma ve değişme olmaksızın tek bir tabiatta birleşmesi ve tek tabiata dönüşmesini savunur. 451 yılında toplanan Kadıköy Konsili bu görüşü reddetti. İskenderiye Kıptî Kilisesi, Konsil kararlarını tanımayarak Ortodoksluk'tan ayrılan kiliselerden biridir.

Kıbrıs Sorunu, Akdeniz'in doğusunda bulunan Kıbrıs adasında Kıbrıs Rumlarıyla Kıbrıs Türkleri arasında yaşanan siyasi tabanlı sorun. Britanyalıların Kıbrıs Sözleşmesi sonrasında adayı kolonileştirmeleri ile halklar arası çatışmalar artış gösterdi. Bu tarihlerde taksim isteğinde bulunan Türkler ile enosis isteyen Rumlar birbirleri ile çatışmaya başladı. Kıbrıslılar tamamen öz belirtim hakkı istiyordu. Britanyalılar, sorunu "Rum-Türk anlaşmazlığına" bağladı ve sonunda 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs; Yunanistan, Türkiye ve Birleşik Krallık'ın "Kuruluş, İttifak ve Garanti" adındaki 3 anlaşmayı imzalaması ile bağımsızlığını kazandı.

<span class="mw-page-title-main">II. Hrisostomos</span> Kıbrıs Ortodoks Kilisesi Başpiskoposu

II. Hrisostomos doğum adı ile Irodotos Dimitriou, 2006-2022 yılları arasında Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu olarak görev aldı.

<span class="mw-page-title-main">Rum Ortodoks patrikleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu sayfa Rum Ortodoks patrikleri listesini içerir.

1950 Enosis Plebisiti, 15-22 Ocak 1950 tarihleri arasında Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'nin Enosis konusunda düzenlediği bir plebisittir. Plebisite sadece Kıbrıs Rumları katıldı ve %96 Enosis'e destek verdi.

<span class="mw-page-title-main">Aya Fotini Kilisesi</span> İzmir, Konakta var olmayan tarihî kilise

Aya Fotini Kilisesi, İzmir ilinin Konak ilçesinde artık var olmayan tarihî kilise. 1793 yılında tamamlanan kilise aynı zamanda metropolitlik merkeziydi. Kilisenin son piskoposu Hrisostomos Yunan İşgali sırasında öldürülmüş, kilisenin kendisi ise 1922 İzmir Yangını'nda yanarak harabeye dönmüş ve yıkılmıştır. Günümüzde İzmir'de aynı adı taşıyan modern Ortodoks kilisesinin aynı adı taşıması dışında bu yapıyla bir bağı yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Damaskinos Papandreu</span> Atina ve Tüm Yunanistan Başpiskoposu, Yunan Politikacı

Başpiskopos Damaskinos Papandreou, 1941'den ölümüne kadar Atina'nın başpiskoposu ve Yunanistan başbakanı idi. Ayrıca, 1944'te Alman işgal kuvvetinin çekilmesi ile II. Dünya Savaşı'nın Yunanistan'a dönüşüyle 1946'da Yunanistan'ın naipliğini yapıyordu. Rolü, II. Dünya Savaşı sırasında Yunanistan'ın Alman işgalinden kurtuluşu ile Yunan İç Savaşı arasında idi.

<span class="mw-page-title-main">Antakya Rum Ortodoks Patrikhanesi</span> Günümüzde merkezi Şam, Suriyede bulunan Doğu Ortodoks patrikhanesi

Antakya Rum Ortodoks Kilisesi ya da resmî adıyla Antakya ve Tüm Doğu Rum Ortodoks Patrikhanesi Doğu Ortodoks Kilisesi'ni oluşturan otosefal kiliselerden biri. Antakya Patriği tarafından yönetilen kilise kendini Havariler Petrus ve Pavlus tarafından Antakya'da oluşturulan Hristiyan topluluğunun devamı olarak görür. Günümüzde X. Yuhanna Yazıcı tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis ekümenik patriği</span>

Konstantinopolis ekümenik patriği, Konstantinopolis-Yeni Roma Başpiskoposluğudur ve Doğu Ortodoks Kilisesi'ni oluşturan birkaç otosefal kilisenin başkanları arasında eşitlerin birincisidir. Dünya çapındaki 300 milyon Ortodoks Hristiyan'ın temsilcisi ve manevi lideri olarak kabul edilmektedir. Pentarşi'nin beş apostolik görüşünde ekümenik patrik, Havari Andreas'ın halefi olarak görülüyor. Patrikliğin mevcut sahibi, bu unvanın 270. sahibi olan I. Bartholomeos'dur.

<span class="mw-page-title-main">Rum Ortodoks Kilisesi</span> Doğu Ortodoks Kilisesi içindeki kilise organı

Rum Ortodoks Kilisesi, geleneksel olarak Koini Yunancası'nı kullanan Doğu Ortodoks kiliseleri için kullanılan bir terimdir. Tarihsel olarak, Bizans İmparatorluğu'nun mirasına atıfta bulunmasından dolayı Rum Ortodoks terimi, genel olarak tüm Doğu Ortodoks Kiliseleri'ni tanımlamak için kullanılmıştır.

1833 Kıbrıs ayaklanmaları, Osmanlı döneminde Kıbrıs Adasında gerçekleşen ayaklanmalardır.

Rus Ortodoksluğu, Doğu Ortodoks Hristiyanlığının daha büyük cemaati içinde yer alan ve ayinleri geleneksel olarak Kilise Slavcası dilinde yapılan veya yapılmış olan çeşitli Kiliselerin bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">III. Yeoryos</span>

III. Yeoryos, doğum adıyla Yeoryos Papahrisostomu, 2023 yılının ocak ayından beri görev yapmakta olan Kıbrıs Kilisesi başpiskoposudur. Başpiskoposluk öncesinde 1984 yılından beri kilisede görev yapmış olan Yeoryos, 2006-2022 yılları arasında Baf Metropoliti görevinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Aya Titos Katedrali</span>

Aya Titos Katedrali, Aziz Titus Katedrali, Köprülüzade Fazıl Ahmed Paşa Camii, Vezir Camii veya Yeni Cami, Girit'in Kandiye şehrinde bulunan ve Aziz Titos'a adanmış bir Ortodoks kilisesidir. 1856 yılındaki depremde yerinde bulunan binanın yıkılması sonrasında 1869 yılında yerine inşa edilen Yeni Cami'nin, 1925 yılında kiliseye dönüştürülmesi ile Hristiyan ibadetine açılmıştır. Kilise, 2013 yılında Girit başpiskoposluğunun katedrali olarak ilan edilmiştir. Kilise, eklektik tarzda, kubbeli kare planlı bir yapıdır. Yapının dış cephesinde dikey unsurlar baskın olup üst kısımda taş oyma bir apsis bulunmaktadır.