İçeriğe atla

Kıbrıs Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri

Kıbrıs Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Cyprus ve Turkey

Kıbrıs Cumhuriyeti

Türkiye

Kıbrıs Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Türkiye arasında 1960'ta kurulan ancak 1970'lerde kesilen diplomatik ve ticari ilişkilerdir.

Arka plan

1571'de Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği altına giren ve Kıbrıs Eyaleti adını alan Kıbrıs'ın yönetimi, 1878'de imzalanan Kıbrıs Sözleşmesi ile Britanya'ya devredildi. Kasım 1914'te ise Britanya, adayı kraliyet kolonisi ilan ederek kendi topraklarına kattı.[1] 1925'te Türkiye, Larnaka'da konsolosluk açtı.[2] 1950'de adada düzenlenen ve yalnızca Kıbrıs Rumlarının katıldığı referandumda seçmenlerin %96'sı enosis için oy kullandı.[3][4][5][6] 1955'te silahlı mücadele ile adanın Yunanistan'a katılmasını amaçlayan Rum örgütü EOKA kuruldu. Üç yıl sonra ise Kıbrıs Türkleri, taksim yanlısı Türk Mukavemet Teşkilatı'nı oluşturdu.

Şubat 1959'da Birleşik Krallık, Türkiye ve Yunanistan ile Kıbrıslı Rum ve Türklerin temsilcileri arasında Zürih ve Londra Antlaşmaları imzalandı. Bu antlaşmaların ardından 16 Ağustos 1960'ta Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu. Aynı gün Lefkoşa'da imzalanan Garanti Antlaşması uyarınca Türkiye, diğer iki taraf ülke ile birlikte Kıbrıs Cumhuriyeti'nin garantörü hâline geldi.[7]

Diplomatik ilişkiler

1960-1973: İlk yıllar

Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilanından bir gün sonra, 17 Ağustos 1960'ta, Emin Dırvana Türkiye'nin ilk Lefkoşa büyükelçisi olarak göreve başladı.[2] 14 Kasım 1960'ta ise Mehmet Ertuğruloğlu, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk Ankara büyükelçisi oldu.[8][9][10] 22-26 Kasım 1962'de Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı III. Makarios, Türkiye'ye resmî bir ziyaret gerçekleştirdi.[11][12][13]

1963'te başlayan anayasal tartışmalar nedeniyle önce Akritas Planı gündeme geldi, ardından III. Makarios on üç maddelik bir anayasa değişikliği önerdi.[14][15][16] Türk hükûmeti bu öneriye karşı çıktı.[16] İki toplum arasında çatışmaların başlamasıyla Türkiye, Haziran 1964'te adaya asker gönderme kararı aldı; ancak ABD Başkanı Lyndon B. Johnson'ın girişimiyle bu karardan vazgeçildi.[17]

1974: Kıbrıs darbesi ve Türkiye'nin operasyonu

Yunanistan askerî cuntasının desteğiyle gerçekleştirilen 15 Temmuz 1974 Darbesi ile III. Makarios devrildi ve yerine enosis yanlısı Nikos Sampson geçti. Bu gelişmeden sonra Türkiye, 20 Temmuz'da başlattığı Kıbrıs Harekâtı ile adaya asker gönderdi. 14 Ağustos'taki ikinci operasyonun sonunda adanın %40'ı Türkiye'nin kontrolü altındaydı. 1 Ekim'de ise Kıbrıs Türkleri tarafından adanın kuzeyinde Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi kuruldu.

1975-günümüz: İlişkilerin kesilmesi

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı müsteşarı Feridun Sinirlioğlu (sol) ve Kıbrıslı Rum diplomat Andreas Mavroyannis (sağ), Kıbrıs müzakereleri kapsamında çarpraz görüşmeler için Ankara’da görüşürken, 2014

Şubat 1975'te kurulan Kıbrıs Türk Federe Devleti, bir ay sonra Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Ankara'daki büyükelçiliğini devraldı. Kıbrıs Cumhuriyeti ise son büyükelçisi Ahmet Zaim'i Ekim 1976'da resmen görevinden aldı.[9][10] Türkiye, Kasım 1983'te kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni tanıyan tek devlet konumundadır ve Kıbrıs Cumhuriyeti için "Güney Kıbrıs Rum Yönetimi" tanımını kullanmaktadır.

Kıbrıs Cumhuriyeti, Ocak 1997'de Rusya'dan iki adet S-300 füze hava savunma sistemi satın alacağını duyurduktan sonra füze krizi yaşandı.[18] Türkiye, gerektiği takdirde füzeleri vurabileceğini açıkladı.[19] Aralık 1998'de füzelerin Girit'e gönderilmesine karar verildi ve kriz nedeniyle Kıbrıs'taki koalisyon hükûmeti çöktü.[20]

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan tarafından önerilen ve adanın birleşmesini öngören Annan Planı, 2004'te yapılan referandumlarda Kıbrıs Türkleri tarafından onaylanmasına rağmen Kıbrıs Rumları tarafından reddedildi. Türkiye, planı desteklemekteydi.[21]

Kıbrıs Cumhuriyeti, dokuz ülkeyle beraber 1 Mayıs 2004'te Avrupa Birliği'ne katıldı. Avrupa Birliği ile gümrük birliği içerisinde olan Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti'ni "Kıbrıs" adıyla 2 Ekim 2004'te Resmî Gazete'de yayımlanan karar ile gümrük birliği kararına ekledi.[22] 2005'te yeni üyelerin gümrük birliğine dâhil edilmesi amacıyla ek protokol imzalandı; ancak bunun Kıbrıs Cumhuriyeti'ni tanımak anlamına geleceği gerekçesiyle Türkiye yükümlülüklerini yerine getirmedi. Bunun üzerine Avrupa Birliği, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecindeki sekiz müzakere başlığını dondurdu.[23] Kıbrıs Cumhuriyeti de Aralık 2009'da yedi müzakere başlığının açılmasını veto edeceğini duyurdu.[24]

Türkiye, 2011'de Kıbrıs Cumhuriyeti adına Akdeniz'de sismik arama yapan Norveç gemisine müdahale etti.[25] Daha sonra RV K. Piri Reis adlı kendi araştırma gemisini bölgeye gönderdi.[26]

Türkiye, 2012'nin ikinci yarısında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi dönem başkanı olması nedeniyle Avrupa Birliği ile olan ilişkilerini dondurdu.[27]

Kıbrıs Cumhuriyeti, Anadolu'dan Kıbrıs'ın kuzeyine su borusu döşediği gerekçesiyle Mart 2016'da Türkiye'yi Birleşmiş Milletler'e şikayet etti.[28] Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis, Mayıs 2016'da İstanbul'da düzenlenen Birleşmiş Milletler zirvesi için Türkiye'ye geldi.[29][30]

Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin aralarında NATO ve OECD'nin de bulunduğu uluslararası örgütlere katılımını engellemektedir.[31][32] Aynı zamanda Türkiye, adada gerçekleştirilen barış müzakerelerini desteklemektedir.[33] Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşlarından vize talep eden Türkiye, Avrupa Birliği tarafından Türk vatandaşlarına uygulanan vize kaldırıldığı takdirde, aralarında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin de bulunduğu ülkelerinin vatandaşlarına uyguladığı vizeyi kaldıracaktır.[34]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Lozan Antlaşması". 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  2. ^ a b "Evvel Zaman içinde, bir büyükelçi: Emin Dırvana (2)". Haber Kıbrıs. 9 Mayıs 2011. 24 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  3. ^ Grob-Fitzgibbon, Benjamin (2011). Imperial Endgame: Britain's Dirty Wars and the End of Empire. Palgrave Macmillan. s. 285. ISBN 9780230300385. 
  4. ^ Dale C. Tatum (1 Ocak 2002). Who Influenced Whom?: Lessons from the Cold War. University Press of America. s. 43. ISBN 978-0-7618-2444-2. 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2013. 
  5. ^ Kourvetaris, George A. (1999). Studies on modern Greek society and politics. East European Monographs. s. 347. ISBN 978-0-88033-432-7. 
  6. ^ Hoffmeister, Frank (2006). Legal aspects of the Cyprus problem: Annan Plan and EU accession. EMartinus Nijhoff Publishers. s. 9. ISBN 978-90-04-15223-6. 
  7. ^ "Treaty of Guarantee of Republic of Cyprus" (PDF). 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  8. ^ "Gürsel, Kıbrıs Elçisini dün kabul etti". Milliyet. 15 Kasım 1960. s. 5. 
  9. ^ a b Kanlı, Yusuf (27 Ocak 2013). "Kıbrıs Cumhuriyeti meselesi". 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2015. 
  10. ^ a b Korun, Turhan (27 Ocak 2013). "Bir Kıbrıs Büyükelçisi'nin Dramı!". 2 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2015. 
  11. ^ "Makarios yarın Ankara'ya geliyor". Milliyet. 21 Kasım 1962. ss. 1, 7. 
  12. ^ "Makarios Ankara'ya geldi". Milliyet. 23 Kasım 1962. ss. 1, 7. 
  13. ^ "Makarios Kıbrıs'a döndü". Milliyet. 27 Kasım 1962. ss. 1, 7. 
  14. ^ Stephen, Michael (1987). "Cyprus: Two Nations in One Island". 3 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından (TXT) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2013. 
  15. ^ "The Akritas Plan". The Cyprus Conflict. 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  16. ^ a b Kyle, Keith. "The Main Narrative". The Cyprus Conflict. 17 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  17. ^ "İnönü, Amerika'ya davet olundu". Milliyet. 6 Haziran 1964. ss. 1, 7. 
  18. ^ "Turkey hints at strike on Cypriot missiles". The Independent. 11 Ocak 1997. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  19. ^ "Missile dispute threatens Cyprus truce". CNN. 10 Ocak 1997. 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  20. ^ "Cyprus transfers controversial S300 missiles to Greece". People's Daily Online. 20 Aralık 2007. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  21. ^ "Kasımpaşa'dan Çankaya'ya, yoksulluktan yolsuzluk suçlamalarına Erdoğan'ın hayatı". T24. 10 Ağustos 2014. 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  22. ^ "Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar". 13 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  23. ^ "Johannes Hahn: Adaylıkta ilerlemenin net göstergesi". Al Jazeera Türk. 14 Aralık 2015. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  24. ^ "Turkey-EU relations: time to rebuild trust" (PDF). European Policy Centre. 19 Ekim 2012. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  25. ^ "Doğu Akdeniz'de sondaj restleşmesi". Deutsche Welle. 20 Eylül 2011. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  26. ^ "Piri Reis'in rotasında ne var?". Habertürk. 23 Eylül 2011. 7 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  27. ^ "Güney Kıbrıs'ın AB dönem başkanlığı başladı". BBC Türkçe. 2 Temmuz 2012. 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2016. 
  28. ^ "Rumlar, KKTC ile Türkiye arasındaki su boru hattını BM'ye şikayet etti". Deniz Haber Ajansı. 24 Mart 2016. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  29. ^ "Anastasiadis BM Zirvesi için İstanbul'a gelecek". Hürriyet. 20 Mayıs 2016. 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  30. ^ "Anastasiadis: Size afiyet olsun, ben gidiyorum". Sputnik. 24 Mayıs 2016. 25 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  31. ^ "Fogh in the Aegean". The Economist. 10 Eylül 2009. 6 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2011. 
  32. ^ "International Organisations – Turkey's attempts to exclude Cyprus' membership" (İngilizce). Cyprus Ministry of Foreign Affairs. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2011. 
  33. ^ "KKTC Meclis Başkanı Siber: 'Türkiye'nin desteği büyüktür'". TGRT Haber. 27 Ocak 2016. 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  34. ^ "Karar Sayısı : 2016/8828". T.C. Resmî Gazete. 3 Mayıs 2016. 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs</span> Akdenizde ada

Kıbrıs, Güneybatı Asya'da bulunan ve Akdeniz'deki Sicilya ve Sardinya'dan sonra gelen üçüncü büyük adadır. Kıbrıs Cumhuriyeti, Birleşik Krallık'a bağlı üs bölgeleri dışında de jure olarak adanın tamamını, fiilî olarak adanın %59'luk güney kesmini yönetir. 1974'ten beri de facto olarak ikiye bölünmüş olan adanın kuzeyinde yer alan %36'lık bölgesinde günümüzde yalnızca Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti</span> Kıbrıs adasında fiili devlet

Kuzey Kıbrıs, resmî adıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Akdeniz'deki Kıbrıs adasının kuzey kısmında yer alan, fiilî devlet. Varlığı Türkiye ve Türk Devletler Teşkilatı dışında hiçbir ülke/oluşum tarafından tanınmamaktadır. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi kuruluşlar ve uluslararası toplum tarafından 1974'te Türkiye'nin gerçekleştirdiği Kıbrıs Harekâtı'ndan beri Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Türkiye işgali altındaki toprağı olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Harekâtı</span> Türkiyenin 1974te Kıbrısa düzenlediği askerî harekât

Kıbrıs Harekâtı, 20 Temmuz 1974'te Başbakan Bülent Ecevit’in emriyle Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kıbrıs'ta başlattığı askerî harekât. Harekâtın ilk ayağı Yunanistan Hükûmetinin desteğiyle yapılan 15 Temmuz 1974 darbesinin ardından düzenlendi. 14 Ağustos günü başlatılan ikinci harekâtla -Kuzey Lefkoşa da dâhil olmak üzere- adanın yüzde 37'sinin Türk kontrolüne geçmesiyle sonuçlandı. 140 bin ila 200 bin Rum, adanın kuzeyinden; 42 bin ila 65 bin Türk, adanın güneyinden göçmen oldu.

<span class="mw-page-title-main">Zürih ve Londra Antlaşmaları</span> Türkiye, Yunanistan, Birleşik Krallık ve Kıbrıslılar tarafından imzalanan, Kıbrıs Cumhuriyetinin kuruluşunu sağlayan antlaşma

Zürih ve Londra Antlaşması, 11 Şubat 1959 tarihinde Birleşik Krallık, Türkiye ve Yunanistan devletleri ile Kıbrıs'taki Rum ve Türk toplumları arasında imzalanan, bağımsız bir devlet olarak Kıbrıs halklarının durumunu belirleyen ve Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasını onaylayan antlaşmadır. Rum tarafını Başpiskopos Makarios, Türk tarafını ise Fazıl Küçük temsil etmekte idi.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti</span> Akdenizde bir ada ülkesi

Kıbrıs Cumhuriyeti, Doğu Akdeniz'de yer alan Kıbrıs'ta, fiilî olarak adanın güneyini, hukuki olarak adanın tamamını yöneten devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin dış ilişkileri</span>

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), sadece Türkiye tarafından tanınmakta, diğer ülkeler ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınmamaktadır. Ülke, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'ne bağlıdır. Birçok devlet ve uluslararası kuruluş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni de facto (fiili) devlet olarak tanımlamaktadır. Buna karşılık, uluslararası camianın Kıbrıslı Türklere karşı tutumu 2004'teki Annan Planı oylaması sonucu sempatiye dönüşmüştür. Bu sayede, KKTC devleti/kurumları bazı uluslararası politik, sportif, bilimsel, turistik ve kültürel örgütlere üye olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">III. Makarios</span> Kıbrıs Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı ve Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu

(Başpiskopos) III. Makarios asıl adı Mihail Hristodulu Muskos veya III. Makaryos, Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu ve bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kıbrıs'ın Yunanistan ile birleşmesi amacıyla başlatılan Enosis hareketinin önderleri arasında yer almıştır.

Kanlı Noel, 20 Aralık 1963'ü 21 Aralık'a bağlayan gece Kıbrıs adasında Kıbrıs Rumları'nın Kıbrıs Türkleri'ne karşı başlattığı çatışmalardır. Saldırılar Akritas Planı doğrultusunda gerçekleşti ve Türklerin adadan silinmesi hedeflendi. Olaylarda toplam 364 Kıbrıs Türk'ü ile 174 Kıbrıs Rum'u ölmüştür. 1963-64 yıllarındaki çatışmalar, çeşitli aralıklarla 10 Ağustos 1964 tarihine kadar devam etse de "Kanlı Noel" adıyla tasvir edilen ilk çatışmalar; 27 Aralık 1963 tarihinde imzalanan ateşkes ve 30 Aralık 1963 tarihinde imzalanan Yeşil Hat Anlaşması'yla sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Millî Muhafız Ordusu</span>

Millî Muhafız Ordusu, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kara kuvvetleri, hava kuvvetleri ve deniz kuvvetlerinden oluşan birleşmiş silahlı kuvvetleridir. Kıbrıs Ulusal Muhafızları aktif kuvvetler, yedek kuvvetler ve milislerden oluşmaktadır. Bunun dışında, İttifak Antlaşması kapsamında Yunanistan Silahlı Kuvvetleri adada Yunan Alayı'nı konuşlandırmaktadır. Fakat ELDYK, Kıbrıs Cumhuriyeti askeriyesinin bir parçası olmayıp doğrudan Yunanistan emri altındadır.

Akritas Planı, 1963 senesinin başlarında Kıbrıs Cumhuriyeti Hükûmetinde çoğunluğa sahip Kıbrıs Rumlarının, Kıbrıs Türklerini yönetimde zayıflatarak daha sonra Kıbrıs Cumhuriyeti'ni Yunanistan ile birleştirmeyi amaçlayan plan. Enosis fikrinde olduğu gibi, Yunanistan ile Kıbrıs'ın birleşmesi şeklinde anılır.

1974 Kıbrıs Darbesi veya 1974'te Kıbrıs'ta askerî ihtilâl veya Kıbrıs'ta Yunan Darbesi, 15 Temmuz 1974 tarihinde Yunanistan'daki askeri cunta desteği ile Kıbrıs'ta enosis'e yönelik milliyetçi Rumların III. Makarios'u devirmesi ve 20 Temmuz 1974'te Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kıbrıs'a harekât düzenlemesine neden olan askerî müdahale.

Kıbrıs Sorunu, Akdeniz'in doğusunda bulunan Kıbrıs adasında Kıbrıs Rumlarıyla Kıbrıs Türkleri arasında yaşanan siyasi tabanlı sorun. Britanyalıların Kıbrıs Sözleşmesi sonrasında adayı kolonileştirmeleri ile halklar arası çatışmalar artış gösterdi. Bu tarihlerde taksim isteğinde bulunan Türkler ile enosis isteyen Rumlar birbirleri ile çatışmaya başladı. Kıbrıslılar tamamen öz belirtim hakkı istiyordu. Britanyalılar, sorunu "Rum-Türk anlaşmazlığına" bağladı ve sonunda 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs; Yunanistan, Türkiye ve Birleşik Krallık'ın "Kuruluş, İttifak ve Garanti" adındaki 3 anlaşmayı imzalaması ile bağımsızlığını kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Akıncı</span> 4. KKTC cumhurbaşkanı

Mustafa Akıncı, Kıbrıs Türkü siyasetçi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin 4. Cumhurbaşkanı. 2015'ten 2020'ye kadar cumhurbaşkanlığı görevini yaptı. 2015 cumhurbaşkanlığı seçiminde %60,6 oy oranıyla ikinci turda Cumhurbaşkanı seçilen Akıncı, Cumhurbaşkanlığı süresince Nikos Anastasiadis'le görüşerek Kıbrıs sorununa iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyon çerçevesinde çözüm bulmaya çalıştı, çözüm süreci 2017 yılında çöktü. 2020 seçimine bağımsız aday olarak katılmış ve seçimi ikinci turda kaybetmiştir. Son seçimden sonra aktif siyaseti bıraktığını açıklamıştır.

Ahmet Zaim, Kıbrıslı Türk hukukçu, siyasetçi ve diplomat. 1959-1960 yıllarında geçici Kıbrıs hükûmetinde savunma bakanlığı müsteşarı oldu. 1960-1964 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk Batı Almanya büyükelçisi olarak Bonn'da görev yaptı. Daha sonra Mehmet Ertuğruloğlu'ndan boşalan Ankara büyükelçiliğine atandı ve 1964-1976 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Türkiye büyükelçisi olarak görev aldı.

Güney Kıbrıs füze krizi Güney Kıbrıs ile Türkiye Cumhuriyeti arasında 1997 başından 1998 sonlarına kadar yaşanan siyasi gerginliktir. Olaylar, Kıbrıs yönetiminin iki Rus yapımı S-300 hava savunma füzesini satın almasıyla başladı. Rusya ile yapılan füze anlaşması, Güney Kıbrıs'ın uzun yıllardır var olan Türk hava üstünlüğünü sona erdirmek için attığı ilk somut adımdı. Türkiye füzelerin gelmesi durumunda bunları imha etme ve hatta topyekün savaşa girişme tehdidinde bulundu. Kriz 1998 yılının Aralık ayında Güney Kıbrıs yönetiminin S-300'leri Yunanistan Hava Kuvvetleri'ne bazı silahlar karşılığında devretmesiyle resmen sona erdi. Kriz Güney Kıbrıs koalisyon hükûmetinin düşmesine de sebep oldu. Yunan Hava Kuvvetleri füzeleri Girit adasına yerleştirdi ve 2013 yılı itibarıyla etkinleştirdi.

Kıbrıs Helenizmi olarak da bilinen Kıbrıs Rum milliyetçiliği, Kıbrıs ulusunun Rumluğunu vurgulayan bir etnik milliyetçiliktir ve Kıbrıs'ı bir numaralı hedefi olarak Yunanistan'a entegre etmeyi amaçlayan Yunan milliyetçiliğine zıttır. Enosis fikrinden vazgeçen Kıbrıslı Rum milliyetçileri, artık Yunanistan ile yakın ilişkileri olan Kıbrıs Rum kontrolündeki bir devlet, "anavatan" olma hedefine sahipler. Milliyetçiliğin çeşitli fraksiyonları, merkez sağ Demokratik Parti (DİKO), sağcı Yeni Ufuklar, Sosyalistler (EDEK), Kıbrıs Rum Ortodoks Kilisesi ve merkez sağ Demokratik Seferberlik içindeki milliyetçi unsurlar tarafından benimsendi.

Stavros Malas Kıbrıslı Rum genetikçi, siyasetçi ve akademisyen. 2011-2013 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti Sağlık Bakanı olarak görev aldı.

<span class="mw-page-title-main">Vasos Lissaridis</span> Kıbrıslı Rum siyasetçi ve Temsilciler Meclisi eski başkanı

Vasos Lissaridis, Kıbrıslı Rum doktor ve siyasetçi. 1985-1991 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi Başkanı olarak görev aldı ve EDEK partisinin kuruluşunda yer aldı. EOKA'da aktif rol oynayan Lissaridis, Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ve başpiskopos III. Makarios'un da kişisel doktorluğunu yaptı.

Bu madde 1878'den günümüze Kıbrıs'ın tarihi hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Bağımsızlık Bildirgesi</span>

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bağımsızlık Bildirgesi, Kıbrıs Türklerinin kendilerini Kıbrıs Cumhuriyetinden bağımsız bir devlet olduğunu ilan tek taraflı bildirgedir. 15 Kasım 1983'te Kuzey Kıbrıs Cumhuriyet Meclisi tarafından kabul edildi.