İçeriğe atla

Kıbrıs Arapçası

Kıbrıs Arapçası
Sanna
Ana dili olanlarKıbrıs
BölgeKormacit ve güneyde kentsel alanlar
EtnisiteMaronitler
Konuşan sayısı140  (2013)[1]
güneyde anadil olarak konuşan yok  (2011)[2]
Dil ailesi
Afro-Asyatik
Yazı sistemiYunan ve Latin
Arap (eski)
Tanınmış azınlık dili Kıbrıs Cumhuriyeti
Dil kodları
ISO 639-3acy
Glottologcypr1248[3]
  Kıbrıs Arapçası
Cyprus üzerinde Kormacit
Kormacit
Kormacit
Dilin eski merkezi Kormacit'in Kıbrıs'taki konumu

Kıbrıs Arapçası, Kıbrıs Maronit Arapçası veya Sanna[4] Kıbrıs'taki Maronit topluluğu tarafından konuşulan yok olma riski altındaki bir Arapça lehçesidir. Dili konuşan halk eskiden çoğunlukla Kormacit'te bulunuyordu, ancak 1974'te Türklerin Kıbrıs'a düzenlediği harekat sonrasında çoğunluk güneye taşınarak dağıldı,[5] bu da konuşmacı sayısının azalmasına neden oldu.[6]

2011 yılında yapılan nüfus sayımı sonucunda Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kontrolündeki bölgelerde yaşayan 3.656 Maronit'in hiçbirinin Kıbrıs Arapçasını anadili olarak belirtmediği ortaya çıktı.[7]

Esasen anakara Arapçası konuşanlar için anlaşılmaz olan bu dil, Maltaca gibi diğer dillerle birlikte izole bir “çevresel Arapça” olarak nitelendirilir.[8]

Dağıtım

Kıbrıs Arapçası; Girne kazasının kuzey kıyısında, Limasol kazasının güney kıyısında, Lefkoşa'da ve birkaç Maronit köyünde konuşulur.[9]

Örnekler

İfadeler[10]
Kıbrıs Arapçası: Ismi o Kumetto. Ayşo ismak l-id?Benim adım Kumetto. Senin adın ne?
Kıbrıs Arapçası: Ismi l-ana o Pavlo. Ayşo ismik l-idi?Benim adım Pavlo. Senin adın ne? (kadın)
Kıbrıs Arapçası: L-aδa aş pikulullu?Onun adı ne? (erkek)
Kıbrıs Arapçası: L-ism tel l-yapati o AntoniBabamın adı Antoni
Kıbrıs Arapçası: Aş xar kan imps? Imps kan YamuxmisDün günlerden neydi? Dün Perşembeydi
Kıbrıs Arapçası: Aş xar tte kun pukra? Pukra tte kun YamussiftYarın günlerden ne? Yarın Cumartesi
Kıbrıs Arapçası: Yamuxxat marrux fi li knisePazar günleri kiliseye gideriz
Kıbrıs Arapçası: Kilt xops ma zaytun, xaytċ casel u şraft xlip tel pakraZeytinli ekmek yedim, biraz bal ve biraz inek sütü içtim
Kıbrıs Arapçası: YeEvet
Kıbrıs Arapçası: LaHayır

Bazı istisnalar dışında tüm harfler, IPA değerlerini gevşek bir şekilde temsil eder:

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arabic, Cypriot Spoken". Ethnologue (İngilizce). 16 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2018. 
  2. ^ Council of Europe (2014), s. 4.
  3. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Cypriot Arabic". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021. 
  5. ^ Versteegh (2001).
  6. ^ Hadjioannou, Tsiplakou & Kappler (2011).
  7. ^ Council of Europe (2014).
  8. ^ Borg (2004b), s. xviii-xix.
  9. ^ "Arabic, Cypriot Spoken". Ethnologue (İngilizce). 16 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018. 
  10. ^ Katsioloudis (2008). "First steps in Cypriot Maronite Arabic (CMA), Lesson 1/Μάθημα 1" (PDF). 18 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 

Bibliyografya

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arapça</span> Afroasya dilleri ailesinin Sami koluna mensup bir dil

Arapça, Afroasya dilleri ailesinin Sami koluna mensup bir dildir. Batıda Atlantik Okyanusu'ndan doğuda Umman Denizi'ne, kuzeyde Akdeniz'den güneydoğuda Afrika Boynuzu ve Hint Okyanusuna uzanan geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır. Tüm lehçeleri ile birlikte 420 milyonu aşkın kişi tarafından konuşulduğu tahmin edilmektedir. Arap Birliği'ne üye 22 ülke ile Çad ve Mali dâhil olmak üzere 24 ülkede resmî dildir. Aynı zamanda kısmî olarak tanınan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti, Somaliland ile Tanzanya'da (Zanzibar) resmî dil statüsündedir. Arap Birliği'nin ve Birleşmiş Milletler'in kabul edilen altı resmî dilinden biridir. Nijer, Senegal ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal/azınlık dili olarak tanınmıştır. Arapça İran, İsrail, Pakistan, Filipinler ve Güney Afrika Cumhuriyeti anayasalarında özel dil statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Boşnakça</span>

Boşnakça, Boşnaklar tarafından kullanılan Sırp-Hırvatçanın standartlaştırılmış bir çeşidi. Boşnakça, resmiyette Bosna Hersek'in ana dili kabul edilen üç dilden birisidir, diğer iki dil ise Hırvatça ve Sırpçadır. Ayrıca Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Kosova'da da azınlıkça bilinen bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Maltaca</span> Maltanın resmî dili

Maltaca (Malti), Maltalılar tarafından kullanılan, Malta ve Avrupa Birliği'nin resmî dillerinden birini oluşturan Latinleşmiş Sami dili. Latin alfabesi kullanılarak yazılan dilin kökenleri tarihi Sicilya Arapçasına dayanmakta olup, tarih boyunca Latin dilleri ve İngilizceden yoğun ödünçlemeler almıştır. İlk olarak 15. yüzyılda yazılmaya başlanmış dil, 1934'te Malta'nın resmî dili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi Arapçası</span>

Yahudi Arapçası, Arap Birliği topraklarında yaşamış veya yaşayan Yahudiler tarafından konuşulan Arapçanın bir lehçesidir. Geçmişte Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler tarafından da konuşulmuştur. Konuşulan dilin yanı sıra İbrani Alfabesi ile yazılmış Arapça metinlere de Yahudi Arapçası denir. Arapçada olduğu gibi Yahudi Arapçası'nda da yöreden yöreye göre değişen lehçe farklılıkları vardır. İstanbul Ladino'su ile Balkan Ladino'su arasında nasıl bir fark varsa Libya'daki Yahudi Arapçasıyla Irak'taki Yahudi Arapçası arasında da aynı şekilde benzerlikler ve ufak farklılıklar bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Seferberlik</span> Güney Kıbrısta bir siyasi parti

DİSİ, açık adıyla Demokratik Seferberlik, Kıbrıs Cumhuriyeti'nde muhafazakâr ve Hristiyan demokrat bir siyasi partidir. 1976 tarihinde Glafkos Klerides tarafından kuruldu.

Yahudi Fasçası eskiden Fas'ta yaşamış Yahudiler'in konuştuğu bir Arapça şeklidir. Fas'ta bu dili konuşabilenler sadece yaşlılardır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi Trablus Arapçası</span>

Yahudi Trablus Arapçası(veya Trablus Yahudi Arapçası, Yahudi Trablus-Libya Arapçası, Tripolita'it, Yudi olarak da bilinir) eskiden Libya'da yaşayan Yahudilerin konuştukları Arapça çeşididir. Bu dili konuşanların birçoğu bugün İsrail ve İtalya'da yaşamaktadır. Bu dili 40 yaş ve üzeri insanlar bilmektedir. Yahudi Tripolitan Arapçası, Libya Arapçasına göre farklılıklar gösterir; bu dil daha çok yerleşik hayatta kullanılan Arapçaya benzerken Libya Arapçası göçebe yaşayan bedevi Arapçası'ndan etkilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi Bağdat Arapçası</span>

Bağdat Yahudi Arapçası Bağdat ve diğer Güney Irak'taki şehirlerde Yahudilerin konuştuğu Arapça lehçesidir. Bu lehçe Musul ve Anah gibi Kuzey Irak'taki Yahudilerin konuştukları Arap lehçelerinden farklıdır. Bağdat ve Kuzey lehçeleri Yahudi Irak Arapçası'nın alt kolu olarak görülebilir.

Kıbrıs Marunileri veya Kıbrıs Maronitleri, Orta Çağ'da Levant'tan dinsel ve siyasi çatışmalar sebebiyle kaçarak, Kıbrıs'a yerleşen ve Maruni Kilisesi üyesi olan, günümüzde de varlıklarını devam ettiren topluluk. Ana dilleri Arapça olmak üzere Yunanca ile Türkçe de konuşmaktadırlar. İbadet ve ayinlerini Arapça olarak gerçekleştirirler. Doğu Katolik Kilisesi ve Batı Suriye Ayini'ne bağlı olmakla birlikte topluluk olarak Roma Katolik Kilisesi'ne mensupturlar.

<span class="mw-page-title-main">Koruçam</span>

Koruçam, geleneksel adıyla Kormacit, de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Girne Bölgesi'nde ve de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Girne İlçesi'nde yer alan büyük bir köydür. Koruçam Burnu'yla ismini paylaşır.

<span class="mw-page-title-main">Anadili olarak konuşulma sayılarına göre diller listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu makale ana dili olarak konuşulma sayılarına göre insan dillerini sıralamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Levant Arapçası</span> Levant bölgesinde konuşulan Arapça çeşidi

Levant Arapçası, Levanten Arapça veya Suriye-Lübnan Lehçeler Grubu, Lübnan, Ürdün, Suriye, Filistin, İsrail ve Türkiye'nin bir bölümünü kapsayan Levant bölgesinde konuşulan dildir. Levant Arapçası 54 milyonun üzerinde konuşanı ile, Mısır Arapçası ile birlikte Arap dünyasında her yerde anlaşılabilen, en prestijli iki Arapça ana lehçesinden biri kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti demografisi</span> ülke demografisi

Kıbrıs nüfusu genel olarak Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler olarak iki büyük etnik topluma bölünmüştür; Bu toplumlar pek çok kültürel özellikleri paylaşır fakat etnik, din, dil ve anavatanlarına yakın bağlarla ayrılırlar. 1964'te toplumlararası çatışmalar başlamadan önce Kıbrıs nüfusu ada genelinde yayılmışlardı.

Arapça, Suriye'nin resmi dilidir ve ülkede en çok konuşulan dildir. Günlük yaşamda, özellikle batıda Levanten ve kuzeydoğuda Mezopotamya olmak üzere birçok modern Arap lehçesi kullanılmaktadır. Arap Dili ve Dilbilin Ansiklopedisine göre, ülkede Arapça'ya ek olarak, konuşmacı sayısına göre şu diller konuşulmaktadır: Kürtçe, Türkçe, Aramice, Çerkesçe, Çeçence, Ermenice ve Yunanca. Bu dillerin hiçbiri resmi statüye sahip değildir.

<span class="mw-page-title-main">Tunus Arapçası</span>

Tunus Arapçası, Arapçanın Tunus'ta konuşulan bir lehçesidir. Tunus Arapçası çoğunlukla doğu Cezayir Arapçasına ve batı Libya Arapçasına benzemektedir. Yaklaşık 11 milyondan fazla kişi tarafından konuşulmakta olup Tunus'un resmi dili olan Fasih Arapçadan ayırmak için "gündelik dil" olarak bilinmektedir.

Kıbrıs Cumhuriyeti'nin resmî dilleri Türkçe ve Yunanca. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası doğrultusunda ise Kuzey Kıbrıs'ın tek resmî dili Türkçe olarak belirlenmiştir. Resmî bağlamlarda Yunancayla Türkçenin standart formları kullanılır, lâkin günlük hayatta Kıbrıs Rumları Kıbrıs Rumcasını konuşurken, Kıbrıs Türkleri Kıbrıs Türkçesini konuşur.

Cezayir Arapçası, Arapçanın Cezayir'de konuşulan bir lehçesidir. Cezayir Arapçası, diğer Mağrip lehçeleri olan Fas Arapçası ve Tunus Arapçası bir dereceye kadar anlaşılabilmektedir. Yaklaşık 42 milyondan fazla kişi tarafından konuşulmakta olup ülkenin günlük iletişim ve eğlence dilidir. Cezayir'in resmi dili olan Fasih Arapça ise genellikle resmi kullanım ve eğitim için ayrılmıştır.

Bu liste toplam konuşur sayısına göre dilleri göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Mezopotamya Arapçası</span> Arap lehçesi

Kuzey Mezopotamya Arapçası Irak'ta Hamrin Dağları'nın kuzeyinde, İran'ın batısında, Suriye'nin kuzeyinde ve Türkiye'nin güneydoğusu, Akdeniz Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Güney Doğu Anadolu Bölgesi'nin. yanı sıra Güney Irak'ta Hristiyanlar ve Yahudiler tarafından konuşulan bir Mezopotamya Arapçası çeşididir. Siirt, Muş ve Batman'daki çevre Türk çeşitleri oldukça farklıdır. Diğer Mezopotamya Arapça çeşitleri ve Levanten Arapça gibi, Aramice bir alt tabakanın belirtilerini gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Çukurova Arapçası</span>

Kilikya Arapçası, Çukurova Arapçası veya Çukurova-Antakya Arapçası, Türkiye'de Doğu Akdeniz'in Hatay'dan Mersin ve Adana'ya kadar uzanan kıyı bölgesi Kilikya'nın jeo-kültürel bölgesinde yaşayan topluluklar tarafından konuşulan bir Levant Arapçası lehçesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.