İçeriğe atla

Kārlis Baumanis

Kārlis Baumanis ya da daha bilinen şekliyle Baumaņu Kārlis (d. 11 Mayıs 1835 - ö. 10 Ocak 1905), Letonyalı bestekâr ve söz yazarıdır. Aynı zamanda Letonya'nın ulusal marşı "Dievs, svētī Latviju!"nun da yazarı ve bestekârıdır.

Karlis Baumanis bir şarkıda "Letonya" (Latvijā) sözcüğünü kullanan ilk söz yazarıdır. O zamanlarda Letonya hâlâ Rus İmparatorluğu'nun bir parçasıdır ve Letonya adı ilk kez Baumanis'ten çıkmıştır.

Biyografisi

Kārlis Baumanis, 11 Mayıs 1835'te Wilkenhof'ta doğmuştur. 1870 yılında Letonya ulusal marşını yazmıştır. Limbaži'de öğretmenlik ve gazetecilik gibi mesleklerle uğraşmış, sonunda 69 yaşındayken 10 Ocak 1905'te yine Limbaži'de ölmüştür.

İlgili Araştırma Makaleleri

11 Mayıs, Miladi takvime göre yılın 131. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 234 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Dievs, svētī Latviju!</span>

Dievs, svētī Latviju! Letonya'nın ulusal marşıdır. 1920 yılında ulusal marş olarak kabul edilmiştir. Marşın sözleri ve müziği Kārlis Baumanis'e aittir.

<span class="mw-page-title-main">Letonya millî basketbol takımı</span>

Letonya millî basketbol takımı, Letonya'yı uluslararası turnuva ve maçlarda temsil eden basketbol takımıdır. Letonya millî basketbol takımı 1935 Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda 1.,1939 Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda ikinci oldu. Takımı Ainārs Bagatskis çalıştırmaktadır.

Letonya, Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da gerçekleştirilen 2014 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmıştır. Letonya'nın şarkısı Letonya kanalı Latvijas Televīzija (LTV) tarafından düzenlenen Dziesma adlı yarışmada seçilmiştir.

Letonya, Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını onaylamıştır. Letonya'nın şarkı ve temsilcisi, ülkenin kamusal yayın kuruluşu Latvijas Televīzija (LTV) tarafından düzenlenen "Supernova" isimli ulusal final doğrultusunda belirlenmiştir. Ulusal finalin kazananı Aminata Savadogo ve Kaspars Ansons tarafından yazılan "Love Injected" adlı şarkısıyla Aminata olmuştur

<span class="mw-page-title-main">Warrior (Nina Sublatti şarkısı)</span>

"Warrior", Gürcü şarkıcı-söz yazarı Nina Sublatti tarafından seslendirilen şarkı. 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Gürcistan'ı temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Özgürlük Anıtı (Riga)</span>

Özgürlük Anıtı, Letonya'nın başkenti Riga'da, Letonya Bağımsızlık Savaşı'nda (1918-1920) ölen askerler anısına 1935'te dikilmiş anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Letonya Ulusal Sanat Müzesi</span>

Letonya Ulusal Sanat Müzesi, 1869 yılında Riga'da kurulan sanat müzesi. Letonya'nın en zengin güzel sanatlar koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kārlis Zāle</span>

Kārlis Zāle, Leton heykeltıraş. Riga'da yer alan Kardeşler Mezarlığı'ndaki anıt ile şehir merkezindeki Özgürlük Anıtı'nın tasarımı kendisine aittir.

Letonya, 2017 Eurovision Şarkı Yarışması'na Agnese Rakovska, Kristaps Ērglis ve Kristians Rakovskis'in yazdığı "Line" adlı şarkıyla katılmıştır. Letonya'nın şarkı ve temsilcisi, ülkenin kamusal yayın kuruluşu Latvijas Televīzija (LTV) tarafından Supernova 2017 adlı Ulusal final yöntemi doğrultusunda Ukrayna'da Letonya'yı temsil eden kişi belirlenmiştir.

Letonya, 2018 Eurovision Şarkı Yarışması 'na Laura Rizzotto'nun yazdığı "Funny Girl" adlı şarkıyla katılmıştır. Şarkıyı Laura Rizzotto seslendirmiştir. Leton yayıncı Latvijas Televīzija (LTV) tarafından Portekiz'in başkenti Lizbon'da yapılan 2018 yarışması'nda Letonya'yı temsil eden kişiyi Supernova 2018 yarışması'nda seçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rita Guerra</span>

Rita Guerra Portekizli şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Laura Rizzotto</span>

Laura Rizzotto Leton-Brezilyalı şarkıcı ve şarkı-yazarı. İlk stüdyo albümü Made in Rio'yu 2011'de Universal Music Brezilya tarafından yayınlandı ve tekli "Friend in Me" de dahil etti. 2014'te bağımsız olarak ikinci stüdyo albümü Reason to Stay albümünü piyasaya sürdü ve bağımsız olarak 2017'de genişletilmiş RUBY çalıcısını piyasaya sürdü.

Letonya, 2019 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmıştır. Leton yayıncı Latvijas Televīzija (LTV) tarafından İsrail'in başkenti Tel Aviv'de yapılan 2019 yarışması'nda Letonya'yı temsil eden katılımcı Supernova 2019 yarışması'nın kazananı "That Night" adlı şarkısıyla Carousel olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1945 ile 1991 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

Letonya, 2020 Eurovision Şarkı Yarışması 'na katılacaktır. Leton yayıncı Latvijas Televīzija (LTV) tarafından Hollanda'nın kenti Rotterdam'da yapılacak 2020 yarışması'nda Letonya'yı temsil edecek katılımcı Supernova 2020 yarışması'nın kazananı olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">İlk Letonya Ulusal Uyanışı</span>

İlk Letonya Ulusal Uyanışı veya İlk Uyanış, 1850-1880 yılları arasında Letonya'daki Baltık Alman hakimiyetine karşı çıkan bir grup iyi eğitimli olan Genç Letonyalılar arasında kültürel ve ulusal bir uyanış hareketiydi. Courland Valiliği, modern Letonya ulus devletinin temelini oluşturdu. Bu, Genç Letonyalılar Avrupa romantik milliyetçilik hareketlerinden ve Çek Ulusal Dirilişinden etkilenmiştir. Çabalarının çoğu Letonyalıları eğitmek, Almanları eleştirmek ve damgalamayı Letonca dilinden, geleneklerinden ve kültüründen çıkarmak için harcandı. Hareket, 1850'den sonra Livonya Valiliği'nde en yüksek eğitim yeri olan Tartu Üniversitesi'nde başladı ve yaklaşık 30 etnik Letonyalı öğrenci katıldı. Courland'dan bir öğrenci olan Krišjānis Valdemārs, yurt odasında kendini o zaman duyulmamış bir Letonya olarak tanımlayan bir not yayınladı. Çok geçmeden 10-13 kişilik bir grup onun etrafında büyüdü; Alman baskısı Letonyalıların durumu hakkında tartıştıkları “Letonya akşamları” düzenlediler. Juris Alunāns ve Krišjānis Barons kısa süre sonra lider üye oldular. Mājas Viesis ve Pēterburgas Avīzes gazetelerini kurdular. Hareket başlangıçta onu Alman hakimiyetinin olduğu Baltık eyaletlerine karşı bir araç olarak gören Rus yetkililer tarafından desteklendi. 1868'de Genç Letonyalı Fricis Brīvzemnieks, dainas olarak bilinen Letonya halk şarkılarını toplamaya başladı. Çalışmalarına 1894'te ilk dainas kitabını yayınlayan ve sonunda Dainas'ın Babası (Dainutēvs) olarak bilinen Krišjānis Barons tarafından devam edildi. Bir başka edebi aktivist, 13. yüzyıl Livonya Ryhmend günlüklerinde kırmızı-beyaz-kırmızı bayraktan söz eden öğretmen Atis Kronvalds'dı. Bu renkler sonunda Letonya'nın bayrağı oldu. Kronvalds, Letonyalılar arasında eğitimi teşvik etmek için yorulmadan çalıştı ve birçok yeni kelime oluşturarak Letonca dilini modernize etti. 1868'de, başlangıçta, Estonya mahsulü başarısızlığı mağdurlarına yardım etmek için bir yardım kuruluşu olarak, Riga ve bölgelerinde Letonya kültürel yaşamını organize eden Riga Letonya Derneği kuruldu. Olfdolfs Alunāns liderliğindeki ilk Letonya tiyatro topluluğu burada kuruldu ve Letonya'da oyun yazarlığının doğmasına neden oldu. 1873 yılında, ilk Letonya şarkı festivali Riga'da yapıldı, bu sırada şarkıların çoğu Letonya halk şarkılarıydı. Orada yapılan yeni şarkılardan biri, Baumaņu Kārlis'in bestelediği bir şarkıydı, daha sonra Letonya'nın milli marşı oldu. Milliyetçiliğin büyümesinden korkan orijinal adı “Tanrı, Letonya'yı korusun!” Rus sansürleri tarafından “Tanrı, Baltıkları kutsasın” olarak değiştirildi.1888'de, Andrejs Pumpurs tarafından yazılan ulusal destan Lāčplēsis ilk olarak yayınlandı. lk Uyanış, çoğunlukla iyi eğitimli sınıflar arasında kültürel bir hareketti ve Letonya toplumu daha olgunlaştıkça, yeni siyasi ve bilimsel fikirlerle ilgilendikçe kısa sürede ivme kaybetti. Önde gelen Genç Letonyalıların çoğu evlerinden uzakta erken öldü veya Rusya'da çalıştı. Letonyalılar ayrıca okullarda Letonca kullanımının yasaklandığı bir Ruslaşma dalgası yaşadılar. İlk Uyanışı, çok daha politik olan ve Sosyal Demokrat Parti'nin kurulmasına yol açan Yeni Akım hareketi izledi. İlk Uyanış'ın folkloğa olan ilgisi, 1920'lerde Ernests Brastiņš ve Kārlis Marovskis-Bregžis tarafından yaratılan Baltık neopagan hareketi Dievturība tarafından sürdürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Kārlis Aperāts</span>

Kārlis Aperāts ; II. Dünya Savaşı sırasında Waffen-SS içerisindeki 15. SS Waffen Grenadier Tümeni Letonya Nr. 1'de SS-Standartenführer olarak görev yapmış Letonyalı asker. Kendisine Nazi Almanyası tarafından askerî personele cesaret veya başarılı liderlik için verilen en üst ödül olan Şövalye Haçı verildi.

Kārlis Sensbergs ; II. Dünya Savaşı sırasında Waffen-SS içerisindeki 19. SS Waffen Grenadier Tümeni Letonya Nr. 2'de SS-Unterscharführer olarak görev yapmış Letonyalı asker. Kendisine Nazi Almanyası tarafından askerî personele cesaret veya başarılı liderlik için verilen en üst ödül olan Şövalye Haçı verildi.

Letonya, 2023 Eurovision Şarkı Yarışması 'na Sudden Lights müzik grubunun seslendirdiği "Aijā" adlı şarkıyla katılmıştır. Leton yayıncı Latvijas Televīzija (LTV) tarafından Birleşik Krallık'ın "Liverpool" kentinde yapılan 2023 yarışması'nda Letonya'yı temsil eden katılımcı Supernova 2023 yarışması'nın kazananı olmuştur.