İçeriğe atla

Küresel yıldız kümeleri dizini

ESO tarafından elde edilen Küresel Küme VVV CL001 fotoğrafı. Sağda küresel yıldız kümesi UKS 1 ve sol tarafta yeni keşfedilen VVV CL001.[1]

Aşağıda küresel yıldız kümeleri listesi yer almaktadır. Görünür büyüklük, körlenme düzeltmesini içermemektedir.

Samanyolu

Bu kümeler, Samanyolu galaksi halesi içindeki küresel kümelerdir. Küresel kümeler yüksek oranda, galaksi çekirdeği yönünde uzanan Yılnacı ve Yay takımyıldızları içinde bulunmaktadır.

Tanımlama Dönem J2000 TakımyıldızGörünen
Parlaklık
Çapı
Sağ açıklıkDik açıklık
Omega Erboğa 13sa 26d 45,89s-47° 28′ 36,7″ Erboğa 3,9 36,3′
47 Tucanae00sa 24d 05,22s-72° 04′ 57,9″ Tukan 4,91 30′
Messier nesneleri
M221sa 33d 27,01s-00° 49′ 23,9″ Kova 6,5 16′
M313sa 42d 11,23s+28° 22′ 31,6″ Av Köpekleri 6,2 18′
M416sa 23d 35,41s-26° 31′ 31,9″ Akrep 7,12 18′
M515sa 18d 33,75s+02° 05′ 57,7″ Yılan 6,6 23′
M917sa 19d 11,78s-18° 30′ 58,5″ Yılancı 7,7 12′
M1016sa 57d 08,99s-04° 05′ 57,6″ Yılancı 6,4 12′
M1216sa 47d 14,52s-01° 56′ 52,1″ Yılancı 6,7 16′
M1316sa 41d 41,44s+36° 27′ 36,9″ Herkül 5,8 20′
M1417sa 37d 36,15s-03° 14′ 45,3″ Yılancı 7,6 36′
M1521sa 29d 58,38s+12° 10′ 00,6″ Kanatlıat 6,2 18′
M1917sa 02d 37,69s-26° 16′ 04,6″ Yılancı 6,8 17′
M2218sa 36d 24,20s-23° 54′ 12,3″ Yay 6,17 32′
M2818sa 24d 32,89s-24° 52′ 11,4″ Yay 7,66 11,2′
M3021sa 40d 22,03s-23° 10′ 44,6″ Oğlak 7,7 12′
M5313sa 12d 55,23s+18° 10′ 08,8″ Berenis'in Saçı 8,33 12′
M5519sa 39d 59,40s-30° 57′ 43,5″ Yay 6,3 19′
M5619sa 16d 35,50s+30° 11′ 04,2″ Çalgı 8,3 8,8′
M6217sa 01d 12,60s-30° 06′ 44,5″ Yılancı 6,5 15′
M6812sa 39d 28,01s-26° 44′ 34,9″ Suyılanı 7,8 11′
M6918sa 31d 23,23s-32° 20′ 52,7″ Yay 7,6 9,8′
M7018sa 43d 12,64s+02° 05′ 57,7″ Yay 7,9 8′
M7119sa 53d 46,11s+18° 46′ 42,3″ Okçuk 8,2 7,2′
M7220sa 53d 27,91s-12° 32′ 13,4″ Kova 9,3 6,6′
M7520sa 06d 04,75s-21° 55′ 16,2″ Yay 8,5 6,8′
M7905sa 24d 10,59s-24° 31′ 27,3″ Tavşan 7,7 9,6′
M80 16sa 17d 02,51s-22° 58′ 30,4″ Akrep 7,3 10′
M9217sa 17d 07,27s+43° 08′ 11,5″ Herkül 6,4 14′
M10716sa 32d 31,91s-13° 03′ 13,1″ Yılancı 8,85 13′
Gökbilim Kataloğu
NGC 28800sa 52d 45,3s-26° 34′ 43″ Kalkan 8,1 13,8′
NGC 36201sa 03d 14,27s-70° 50′ 53,6″ Tukan 6,4 12,9′
NGC 126103sa 12d 15,35s-55° 13′ 00,5″ Saat 8,3 6,9′
NGC 185105sa 14d 06,31s-40° 02′ 50,2″ Güvercin 7,1 11′
NGC 229806sa 48d 59,20s-36° 00′ 19,2″ Pupa 9,3 6,8′
NGC 241907sa 38d 08,51s+38° 52′ 54,9″ Vaşak 10,4 4,1′
NGC 280809sa 12d 02,57s-64° 51′ 46,2″ Karina 6,2 13,8′
NGC 320110sa 17d 36,76s-46° 24′ 40,4″ Yelken 6,8 18,2′
NGC 414712sa 10d 06,2s+18° 32′ 31″ Berenis'in Saçı 10,3 4,0′
NGC 437212sa 25d 45,43s-72° 39′ 32,8″ Sinek 7,8 18,6′
NGC 483312sa 59d 34,98s-70° 52′ 28,6″ Sinek 6,9 13,5′
NGC 505313sa 16d 26,98s+17° 41′ 51,9″ Berenis'in Saçı 9,5 10,5′
NGC 528613sa 46d 26,58s-51° 22′ 24,5″ Erboğa 7,6 9,1′
NGC 622916sa 46d 59s+47° 31′ 40″ Herkül 9,4 4.2′
NGC 639717sa 40d 41.36s-53° 40′ 25.3″ Sunak 5.9 26′
NGC 671218sa 53d 04,32s-08° 42′ 21,5″ Kartal 8,1 7,4′
NGC 675219sa 10d 51,8s-59° 58′ 54,7″ Tavus5,4 20.4′

Yerel Grup

Tanımlama Dönem J2000 Görünen
Parlaklık
Çapı Galaksi
Sağ açıklıkDik açıklık
M5413sa 12d 55,23s+18° 10′ 08,8″ 7,6 12′ Sag DEG
Arp 2 16sa 16d 18,33s+47° 02′ 44,7″ Sag DEG
Terzan 7 16sa 16d 18,33s+47° 02′ 44,7″ 12,0 7′,3 Sag DEG
Terzan 8 19sa 41d 45,00s-34° 00′ 01,0″ Sag DEG
Palomar 310sa 05d 30,96s+00° 04′ 15,4″ 15,5
Palomar 818sa 41d 27,90s-19° 49′ 33,0″ 11,02
Palomar 1019sa 18d 02,10s+18° 34′ 18,0″ 13,22
Palomar 1221sa 46d 38,8s−21° 15′ 03″ 11,99 17′,4 Sag DEG
Palomar 1323sa 06d 44,48s+12° 46′ 19,2″ 15,6
Palomar 1516s 59d 51,00sn-00° 32′ 18,0″ 15,7
Whiting 1 02sa 02,9d -03° 15′ Sag DEG
NGC 181805sa 04d 13,8s-66° 26′ 02″ 9,7 3′,4 BMB
NGC 104902sa 39d 52,5s-34° 16′ 08″ 12,9 0,40 Cüce Ocak
Mayall II00sa 32d 46.51s+39° 34′ 39,7″ 13,8 Andromeda

Kaynakça

  1. ^ "VISTA view of the newly discovered globular cluster VVV CL001 and its brighter companion". ESO Photo Release. ESO. 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2011. 

Dış bağantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Samanyolu</span> Güneş Sistemini de içeren galaksi

Samanyolu veya Kehkeşan, Güneş Sistemi'ni içeren bir galaksidir. Dünya'dan görünümünü açıklayan tanımıyla: gece gökyüzünde görülen ve çıplak gözle tek tek ayırt edilemeyen yıldızlardan oluşan puslu bir ışık şerididir. Yerel Küme'nin bir parçası olan çubuklu sarmal türdedir. Gözlemlenebilir evrende bulunan sayısız galaksiden sadece bir tanesidir. 23 Ekim 2015 Cuma günü Ruhr-Universität Bochum üyesi Alman astronomlar tarafından 46 milyar piksellik "855.000X54.000" çözünürlükte Samanyolu galaksisi haritası yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Andromeda Galaksisi</span> Andromeda Takımyıldızında bulunan sarmal bir galaksi

Andromeda Galaksisi, Andromeda Takımyıldızı'nda bulunan sarmal bir galaksidir. Mitolojik bir kavram olan Andromeda'nın Türkçedeki karşılığı, zincire vurulmuş kız anlamına gelmektedir. Ayrıca Messier 31, M31 ve NGC 224 olarak da bilinir. Galaksi, Spitzer Uzay Teleskobu'ndan elde edilen verilere göre bir trilyon yıldıza ev sahipliği yapmaktadır. Samanyolu galaksisi ile arasındaki uzaklık yaklaşık olarak 2,54 milyon ışık yılıdır. 2006 ölçümlerine göre Samanyolu, Andromeda'nın kütlesinin ancak ~80%'ine sahiptir. Andromeda'nın bir diğer özelliği ise çıplak göz ile Dünya'dan görülebilen en uzak gök cismi olmasıdır. Ayrıca Samanyolu'na en yakın büyük galaksidir.

<span class="mw-page-title-main">Küresel yıldız kümesi</span> galaksi merkezi etrafında dolanan yıldızların, küresel bir bileşimi

Küresel yıldız kümesi, galaksi merkezi etrafında uydu gibi dolanan, yıldızların küresel bir bileşimidir. Küresel yıldız kümeleri yerçekimi ile bir arada durabilirler. Yerçekimi sayesinde küresel bir şekle ve göreceli olarak merkeze doğru artan bir madde yoğunluğuna sahiplerdir. Yıldız kümesinin bir alt kategorisi olan küresel yıldız kümesi, Latince bir sözcük olan ve küçük küre anlamına gelen globulus kelimesinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6397</span>

NGC 6397, Sunak takımyıldızında bulunan bir küresel yıldız kümesidir. 1751 yılında Nicolas Louis de Lacaille tarafından keşfedildi. Dünya'dan yaklaşık 7.800 ışık yılı uzaklıkta bulunması, onu Dünya'ya en yakın iki küresel yıldız kümesinden biri yapar. Küme yaklaşık 400.000 yıldız içerir ve uygun gözlem koşullarında çıplak gözle görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 12</span>

Messier 12 veya M12 Yılancı takımyıldızında bulunan küresel yıldız kümesidir. Charles Messier tarafından 30 Mayıs 1764 yılında keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 13</span>

Messier 13 veya M13 Herkül takımyıldızında bulunan küresel yıldız kümesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cüce galaksi</span> İçinde birkaç milyar yıldıza ev sahipliği yapan galaksilere verilen addır

Bir cüce galaksi, yaklaşık 1000 ila birkaç milyar yıldızdan oluşan galaksilere verilen isimdir; Samanyolu'nun 200-400 milyar yıldızına kıyasla bu sayı oldukça sınırlıdır. Samanyolu'nun yakın çevresinde yer alan ve 30 milyardan fazla yıldız içeren Büyük Macellan Bulutu kimi zaman bir cüce galaksi olarak sınıflandırılırken, kimileri de onu tam anlamıyla bir galaksi olarak kabul etmektedir. Cüce galaksilerin oluşum ve faaliyetlerinin daha büyük galaksilerle olan etkileşimlerden büyük ölçüde etkilendiği düşünülmektedir. Gök bilimciler şekillerine ve bileşimlerine göre çok sayıda cüce galaksi türü tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Omega Centauri</span>

Omega Centauri, Erboğa takımyıldızında yaklaşık olarak 15.800 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesidir. Edmond Halley tarafından 1677 yılında keşfedilmiş ve "yıldız olmayan bir cisim" olarak tanımlanmıştır. Omega Centauri, 2000 yıl önce Batlamyus kataloğunda yıldız olarak gösterilmişti. Lacaille, kataloğuna I.5 olarak eklemiştir. İngiliz astronom John William Herschel 1830'larda ilk kez küresel yıldız kümesi olarak tanımladı.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7006</span>

NGC 7006, Yunus takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 137 kIy uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesidir. NGC 7006, Samanyolu Galaksisi'nin dışında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Messier 75</span>

Messier 75, Yay takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 67.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesidir. Pierre Méchain tarafından 27 Ağustos 1780 tarihinde keşfedilmiş ve aynı yıl Charles Messier'in kataloğuna eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">47 Tucanae</span>

47 Tucanae veya sadece 47 Tuc, Tukan takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 16.700 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesi. 4 kadir görünür parlaklığıyla çıplak gözle gözlemlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1851</span>

NGC 1851, Güvercin takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 39.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesidir. James Dunlop tarafından 10 Mayıs 1826 tarihinde keşfedilmiştir. Bu küme kış aylarında sadece güney yarıküreden gözlenebilen birkaç küresel kümeden biridir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 362</span>

NGC 362, Tukan takımyıldızı yönünde ve Küçük Macellan Bulutu içinde yaklaşık olarak 28,000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesidir. 1 Ağustos 1826 tarihinde James Dunlop tarafından keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2298</span>

NGC 2298, Pupa takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 30000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesi. James Dunlop tarafından 8 Mayıs 1826 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2419</span>

NGC 2419 Vaşak takımyıldızı yönünde bulunan bir küresel yıldız kümesi. William Herschel tarafından 31 Aralık 1788 tarihinde keşfedilmiştir. Güneş Sistemi'ne olan uzaklığı yaklaşık olarak 300.000 ışık yılıdır. Galaksi etrafındaki yolculuğu üç milyar yıl sürmektedir.

Büyük Ayı Cüce Galaksisi I Büyük Ayı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 330.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Beth Willman ve diğer astronomlardan oluşan bir ekip tarafından 2005 yılında keşfedilmiştir. Samanyolu'nun uydu galaksisidir.

Süper yıldız kümesi, bir küresel küme öncüsü olarak düşünülen çok büyük bir bölgedir. H II bölgesi çevresinde genellikle çok sayıda genç ve çok büyük kütleli yıldızlardan oluşur. Süper yıldız kümesi bulunan bir H II bölgesi, toz kozası ile çevrilidir. Yıldızlar ve H II bölgeleri, yüksek seviyedeki körlenme yüzünden optik gözlemler için çoğunlukla görünmez olacaklardır. Sonuç olarak genç süper kümelerin en iyi gözlemleri, radyo ve kızılötesi gözlemleridir.

<span class="mw-page-title-main">Palomar 1</span>

Palomar 1, Kral takımyıldızı yönünde Samanyolu halesi veya Dış kolda(?) bulunan bir küresel yıldız kümesidir. İlk kez George O. Abell tarafından 1954 yılında keşfedilmiş ve küresel küme olarak tanımlanmıştır. Yaşı 6,3 ile 8 milyar yıl arasında hesaplanmaktadır ve Samanyolu'ndaki diğer küresel kümelere göre çok genç bir kümedir. [Fe/H] = -0,60 ile görece olarak metal-zengindir. Palomar 1, etkileşim sonucu tahrip olmuş bir cüce küremsi gökada ile bağlantılı olabilir ve tıpkı Yay Eliptik Cüce Gökadası'ndaki küresel küme Terzan 7 gibi benzer bir evrimsel geçmişe sahip olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Palomar 12</span>

Palomar 12, Oğlak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 61.900 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesidir ve Samanyolu halesinde yer alır. Robert G. Harrington ve Fritz Zwicky tarafından 1953 yılında keşfedilmiş ve küresel küme olarak tanımlanmıştır. Ancak Zwicky, bu nesnenin gerçekte Yerel Grup içindeki yakın bir cüce gökada olduğuna inanmıştı. Sonradan yapılan gözlemler küresel küme olduğunu doğrulamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Galaksilerarası yıldız</span>

Bir Galaksiler arası yıldız, kümeler arası yıldız, haydut yıldız veya göçmen yıldız olarak da bilinir, herhangi bir gökadaya kütleçekim bakımından bağlı olmayan bir yıldızdır. 1990'da büyük tartışma konusu olsa da, artık diğer yıldızlar gibi galaksilerde oluştukları ama gökadaların çarpışması veya bir yıldız sisteminin bir kara deliğe çok yakınlaşması sonucu oluştukları genel kabul görmüştür.