Küresel uydu seyrüsefer sistemi

Küresel Konum Belirleme Sistemi (KKBS, İng.: Global Navigation Satellite Systems - GNSS), uydu konum belirleme sistemleri için kullanılan bir terimdir. Küresel konum belirleme sistemleri aracılığıyla uzaydan yollanan dalgalarla yeryüzünde sabit bir biçimde duran elektronik alıcılar bulundukları noktanın ve yakın çevresinin enlem, boylam ve yüksekliğini ve bulunduğu noktada yerel saatin kaç olduğunu tam olarak hesaplayabilir. Bilimsel çalışma ve deneylerde bu veriler büyük kolaylıklar sağlamaktadır.

Uydularla konum belirleme sistemleri ile bulunduğumuz yerin ya da yeryüzündeki herhangi bir yerin koordinatlarını gerçek zamanlı ve çok hassas olarak belirlemek günümüzde olanaklı hale gelmiştir.

Uydularla konum belirleme sistemleri denince akla Amerika Birleşik Devletleri'nin GPS, Avrupa Birliğinin GALILEO ve Rusların GLONASS uyduları gelmektedir. Bütün gelişmiş ülkeler artık yaşamın hemen her alanında bu uydu ölçülerini kullanmaktadırlar.

Türkiye'de ulusal ölçekte sabit KKBS istasyonlar Milli Savunma Bakanlığı Harita Genel Müdürlüğü ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü müşterek mülkiyetinde işletilmekte olup 2020 yılı itibari ile 158 istasyondan oluşan bu ağ Türkiye Ulusal Sabit GNSS İstasyonları Ağı-Aktif (TUSAGA-Aktif) olarak adlandırılmıştır. Ayrıca tüm İstanbul'u kapsayan, İSKİ Genel Müdürlüğü Harita Şube Müdürlüğü tarafından, GNSS teknolojilerini gerçek zamanlı, etkin ve verimli kullanıma imkân veren 8 istasyonlu KKBS ağının kurulumu Kasım 2008 tarihinde tamamlanmıştır.

Küresel konum belirleme sistemlerinin askeri, sivil ve bilimsel amaçlı kullanım alanları;

Kara, deniz ve hava araçlarının navigasyonu,
Jeodezik ve jeodinamik amaçlı ölçmeler,
Kadastro ölçmeleri,
Askeri amaçlar
Yer kabuğu hareketlerinin izlenmesi
Deprem büyüklüğünün belirlenmesi
Araç takip sistemleri

şeklinde sıralanabilir.

Küresel uydu navigasyon sistemleri

Sistemlerin karşılaştırılması

Sistem	GPS	GLONASS	BeiDou	Galileo	IRNSS
Sahibi	Birleşik Devletler	Rusya	Çin	Avrupa Birliği	Hindistan
Sinyal Kodları	CDMA	FDMA	CDMA	CDMA	CDMA
Yeryüzüne Yükseklik (İrtifa)	20,180 km (12,539 mi)	19,130 km (11,887 mi)	21,150 km (13,142 mi)	23,222 km (14,429 mi)	36,000 km (22,369 mi)
Yörünge Süresi	11.97 sa (11 sa 58 dk)	11.26 sa (11 sa 16 dk)	12.63 sa (12 sa 38 dk)	14.08 sa (14 sa 5 dk)	23.93 sa (23 sa 56 dk)
Devrimleri başına yıldızıl gün	2	17/8	17/9	17/10	1
Uydu Sayısı	31 (tasarımı ile en az 24)^[1]	28 (tasarımı ile en az 24 uydu) içeren:^[2] 24 işletimde 2 Uydu ana yüklenici tarafından kontrol altında 2'si uçuş testleri aşamasında	5 jeosenkron yörünge (GEO) uydusu, 30 orta yörünge (MEO) uydusu	8 yörüngede deneme yataklı uydu, bütçelenen 22 işletim uydusu	3 jeosenkron yörünge (GEO) uydusu, 4 jeosenkron yörünge uydusu
Frekans	1.57542 GHz (L1 sinyali) 1.2276 GHz (L2 sinyali)	Çevresi 1.602 GHz (SP) Çevresi 1.246 GHz (SP)	1.561098 GHz (B1) 1.589742 GHz (B1-2) 1.20714 GHz (B2) 1.26852 GHz (B3)	1.164–1.215 GHz (E5a ve E5b) 1.260–1.300 GHz (E6) 1.559–1.592 GHz (E2-L1-E11)	1.17645 GHz (L5) 2.492028 GHz (S1)
Durumu	İşletimde	İşletimde	15 uydu işletimde, planlanan 20 ek uydu	Hazırlık aşamasında	Başlatılan 4 uydu, 2016'nın başında gerçekleştirilmesi planlanan 3 ek uydu

Kaynakça

^ "GPS Space Segment". 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
^ "GLONASS status". 4 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.

İlgili Araştırma Makaleleri

Jeodezi ya da yerölçüm, yerkürenin modellenmesiyle, yerkürede ve dış alanında dört boyutlu kesin koordinat sistemlerini tanımlayan, referans ağlarını oluşturan, mekansal bilgileri bu ağ ve sistemlerle ilişkilendiren ve zamana bağlı değişimini izleyen ve genel anlamda yerkürenin şeklini tespit ve yeryüzünü ölçme işlemlerini konu edinen bilim dalı.

Harita, yeryüzünün tümünün ya da bir parçasının belirli oranlarda küçültülmüş bir şekilde bir düzlem üzerinde gösterimidir. Yeryüzü düzleme açılamayan kapalı bir şekil olduğundan küçültme ile birlikte harita projeksiyonları kullanılarak düzleme izdüşüm işlemi de yapılır.

Global Positioning System, ABD hükümetine ait ve ABD Uzay Kuvvetleri tarafından yönetilen uydu tabanlı radyonavigasyon sistemidir. Dünya'daki ve Dünya yakınındaki GPS alıcılarına, en az dört GPS uydusunu görebilmeleri şartıyla coğrafi konum ve saat bilgisi sağlayan küresel uydu navigasyon sistemlerinden biridir. Uydular bir tür radyo sinyali yayarlar ve yeryüzündeki GPS alıcıları bu sinyalleri alıp yorumlayarak konum belirlenmesini gerçekleştirir.

Galileo, Avrupa Birliği tarafından ABD Ordusunun denetimi altındaki GPS ile Rus GLONASS'a alternatif uydu yönleyici sistemidir. Toplam 30 adet uydunun dünya yörüngesine oturtularak hizmet vermesi düşünülen tasarının ilk uydusu 2005 yılında gönderildi.

Araç seyir sistemi,, Küresel Konumlandırma Dizgesini (GPS) kullanarak yol bulmaya yarayan aygıtır. Tümleşik bellekteki haritayı kullanarak otomobilin sürücüsüne kılavuzluk yapar.

Harita mühendisliği, yeryüzünün tamamının veya bir parçasının çeşitli tekniklerle metrik anlamda ölçülmesi ve elde edilen mekansal verilerin bilgisayar ortamında işlenip değerlendirilmesi sonrası belirli standartlara veya prensiplere göre harita ve planlara dönüştürülmesi, ayrıca konum ve mekanla ilgili her türlü ölçüm, hesaplama, analiz ve görselleştirme çalışmaları ile ilgilenen mühendislik dalıdır.

Otomatik Tanımlama Sistemi-OTS (Automatic Identification System - AIS) Deniz Trafiğinde ve GMDSS içinde A1 Alanında-VHF eriminde- bulunan Gemilerin/İstasyonların kendilerine ait;

sabit verilerini,
sefer bilgilerini (Draft, Tehlikeli Yük, Varış Limanı, ETA,
hareket ve rota bilgileri

<span class="mw-page-title-main">Harita Genel Müdürlüğü</span>

Harita Genel Müdürlüğü, Millî Savunma Bakanlığı'na bağlı kuruluş olarak asli görevi yurt savunması için gerekli tüm harita ve planların yapılması olan askeri bir birim iken, 2/7/2018 tarihli 703 sayılı KHK'nin 73 üncü maddesiyle, “Harita Genel Komutanlığı Kanunu”nun adı “Harita Genel Müdürlüğü ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun” şeklinde değiştirilerek Genel Müdürlük şeklinde yeniden kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yapay uydu</span> bir astronomik cismin yörüngesine oturtulmuş insan yapımı nesne

Yapay uydular, insanoğlunun geliştirip Dünya'nın veya başka gezegenlerin yörüngesine yerleştirdiği uydulardır. Bu uydular genellikle yarı-bağımsız bilgisayar kontrollü sistemlerdir.

Radyo seyrüseferi veya radyo navigasyonu, Dünya üzerindeki bir noktadan başka bir noktaya giderken, seyrüsefer yardımcısı olarak radyo frekansları ile çalışan araçların kullanımı. Radyo seyrüsefer yardımcıları genellikle; vericinin gönderdigi radyo elektromanyetik dalgalarının alıcı tarafından alınması ve ses, görüntü veya yazıya dönüştürülmesi prensibiyle çalışırlar.

Geomatik mühendisliği, harita mühendisliği ya da jeodezi ve fotogrametri mühendisliği, stratejik öneme sahip bir mühendislik dalıdır. Bilgi ve uzay teknolojilerindeki gelişmeler gün geçtikçe geomatik mühendisliğinin önemini artırmaktadır. Geomatik mühendisliği, uzay jeodezisi, dijital fotogrametri, uydu görüntüleri işleme ve çözümlemeleri, küresel uydu sistemleri, coğrafi-kent-arazi bilgi sistemleri, mühendislik ölçmeleri, lazer tarama teknolojisi, dijital kadastro ve tapu veri tabanları, imar uygulamaları, dijital harita üretimi ve afet bilgi sistemleri alanlarında çalışmalar yürütmektedir.

TUSAGA-AKTİF Sistemi, TÜBİTAK’ın proje desteği ile 8 Mayıs 2006 tarihinde başlamış ve Mayıs 2009 tarihinde tamamlanmış bir gerçek zamanlı konumlama bilgisi için sabit GNSS istasyonlarından ve kontrol merkezlerinden oluşan yer merkezli bir konumlama sistemidir.

GLONASS, Globalnaya navigatsionnaya sputnikovaya sistema veya Global Navigation Satellite System, tanımlamalarının kısaltmasıdır. Türkçe: Küresel Uydu Konumlandırma Sistemi veya Türkçe: Küresel Uydu Seyir Sistemi);

<span class="mw-page-title-main">QZSS</span>

Quasi-Zenith Satellite System (QZSS), uydu tabanlı Japonya'yı kapsayacak şekilde geliştirilmiş yönelim ve konum zamanlama sistemidir. İlk uydu "Michibiki" 11 Eylül 2010'da fırlatılmıştır. Tam işler duruma 2013 yılı içinde geçmesi beklenmektedir. 2013 yılının Mart ayında, Quasi-Zenith Uydu Sistemi'nin 3 uydudan 4 uyduya geliştirimi Japonya'nın Bakanlar Kurulu toplantısı sonucunda basına duyurulmuştur. Üç uydu yapımı için Mitsubishi Electric kuruluşu ile sistemin 2017 sonundan önce başlatılması hedeflenerek, 526 milyon dolar tutarında bir sözleşme imzalanmıştır.

Bir GPS yön bulma cihazı GPS uydularından bilgi alarak coğrafi konumu doğru hesaplayan bir cihazdır. Başlangıçta Amerika Birleşik Devletleri Ordusu tarafından kullanılan sistemin, şu anda alıcıları otomobillerde ve akıllı telefonlarda da bulunmaktadır.

Batimetri, su, deniz, göl ve okyanus tabanlarının derinlik ölçmek suretiyle topoğrafik ölçümlerinin yapılmasının adıdır.

Gerçek Zamanlı Kinematik uydu navigasyonunda, GPS, GLONASS ve / veya Galileo ile birlikte kullanılabilen, uydu tabanlı konumlandırma sistemleri ile elde edilen konum verilerinin hassasiyetini artırmak için kullanılan bir teknik. Bu sinyalin taşıyıcı dalgasının faz yerine sinyalin bilgi içeriği ölçümlerini kullanır ve santimetre düzeyinde doğruluk sağlayan, gerçek zamanlı düzeltmeler sağlamak için tek bir referans istasyonuna dayanmaktadır. Özellikle, GPS referans ile sistem, genel olarak Taşıyıcı Fazlı Geliştirme veya CPGPS olarak adlandırılır. Arazi anketinde ve hidrografi araştırmasında uygulaması vardır.

Kesin Nokta Konumlandırma, Uluslararası Karasal Çerçevesi gibi dinamik ve küresel bir referans çerçevesinde tek bir (GNSS) alıcıyı kullanarak birkaç santimetre seviyesine kadar çok hassas konumlarını hesaplamak için bir Küresel uydu seyrüsefer sistemi (GNSS) konumlandırma yöntemidir. PPP yöntemleri bilinmektedir, pozisyonları ile bir veya birden fazla referans istasyonlarını kullanarak hataları ayırt eden (DGNSS) konumlandırma yöntemleri farklıdır. PPP yaklaşımı tek veya çift frekans olabilir tek alıcı ile kesin konumunu hesaplamak için küresel bir ağda hesaplanan kesin saatlerini ve yörüngelerini birleştirir.

Ayrımsal Küresel Konumlama Sistemi en iyi uygulamaların durumunda yaklaşık 10 cm 15 metrelik Nominal GPS doğruluğu, gelişmiş konum doğruluğu sağlayan Küresel Konumlama Sistemi'nin bir donanımdır.

CORS Ağları, Gerçek Zamanlı Ulusal Sabit GNSS Ağları veya Sürekli Çalışan Referans İstasyonları, genellikle internet üzerinden gerçek zamanlı düzeltme verileri sağlayan küresel konumlandırma ağıdır. Bu ağlar yapı ve çalışma sistemleri gereği sürekli aktiftir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.