İçeriğe atla

Küre Dağları

Küre Dağları
İsfendiyar Dağları
Harita
En yüksek noktası
Koordinatlar41°43′52″K 32°52′32″D / 41.73111°K 32.87556°D / 41.73111; 32.87556
Coğrafya
KonumBartın, Kastamonu, Sinop ve Samsun, Türkiye
Jeoloji
Dağ türüSıradağlar
Türkiye üzerinde Küre Dağları
Küre Dağları
Türkiye' deki konumu

Küre Dağları (Eski Adı: İsfendiyar Dağları) Karadeniz Bölgesi'nde dağ sırası.

Batı Karadeniz Bölümü'nde kıyıdan içeri doğru paralel üç dağ sırası oluşturan dağlardan kıyıya en yakın sıra olan Küre Dağları'nın geniş sırtları üstünde yükselti, Ayancık'ın gerisinde 1.500 m'yi aşar. En yüksek doruğu Yaralıgöz Dağı'nda ise 2.019 m'yi bulur. Sinop-Bartın arasında doğu batı uzunluğu 300 km'den fazladır. Dağ silsilesinin birinci kolu Bartın ilinin Ulus ilçesinden başlayıp Azdavay ilçesine kadar sürerken, ikinci bağlantısı ise İnebolu-Erfelek arasında devam eder. Aynı zamanda dağ silsilesinin son ve üçüncü kolu Sinop'un Gerze ilçesinden Samsun'un Yakakent ve Alaçam ilçesine kadar sürer. Kıyıya doğru oldukça keskin uzanan dağ kütlesi Bafra Ovası sınırlarında sona erer.

Sıradağlar Kastamonu ile bazı ilçeleri kıyı kuşağından ayırır. Engebeli Küre Dağları iklim elemanlarının kısa mesafede değişmesine sebep olup, mikroklima alanları oluşturur. Dağların sahile yakın kısımlarında Karadeniz iklimi etkin iken iç kesimlerde Karasal iklim belirginleşir. Sıcaklıktaki iniş çıkışlar, yüksek sıcaklık farkı, don olayının artması ve ilkbahara sarkması iç kısımların özelliklerindendir. Denizden uzak platolarda yağış miktarı sahilin yarısı kadardır. Erinç'e göre dağın sahil bölgeleri yarı nemli, iç bölgeler yarı kurak iklim sınıfındadır.[1]

Oluşumu

Alpin Orojenezi sistemine bağlı olarak oluşan bir sıra dağlar sisteminin parçasıdır. Pangea adlı kara parçasının parçalanması ile oluşan Tetis Denizinin altında kalan kısımlarının, Afrika kıtasının Anadolu yarımadasına baskı yapması ile Alp Orojenez sistemine bağlı olan bu dağ silsilesi şeklinde yükselmesi ile oluşmuştur. Küre Dağları Fransa'dan başlayarak, Balkanlardan Anadolu'yla, Kafkaslar ve İran üzerinden Himalayalara kadar uzanan dağ silsilesinin bir parçasıdır.

Bitki Örtüsü

Yamaçları ormanlarla kaplıdır.

Kastamonu'yu İnebolu'ya bağlayan kara yolu dağ üzerinden Çataltepe geçidiyle aşılır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Coşkun, Selahi (2021). "Küre Dağlarının Kastamonu iklimi üzerindeki etkileri". Türk Coğrafya Dergisi. 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2021. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kastamonu</span> Kastamonu ilinin merkezi olan şehir

Kastamonu, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Bartın (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Bartın, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde Batı Karadeniz Bölümü'ndeki bir ildir. 1991 yılında Zonguldak ilinden ayrılarak Türkiye'nin 74. ili olmuştur. Doğusunda Kastamonu, güneyinde Karabük, batısında Zonguldak illeri, kuzeyinde Karadeniz bulunur. Orman bakımından zengin olan ilin büyük bir kısmı Küre Dağları Millî Parkı sınırları içerisinde yer almaktadır. Bartın Çayı, Türkiye'de üzerinde taşımacılık yapılan tek akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">İnebolu</span> Kastamonu iline bağlı bir ilçe

İnebolu, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesidir. Geleneksel yerli mimarinin birçok örneğine sahip bir Karadeniz liman şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kurucaşile</span> Bartın ilçesi

Kurucaşile, Bartın ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kastamonu'nun ilçeleri</span> Kastamonu ilinde bulunan ilçeler

Kastamonu ilinin ilçeleri şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Doğanyurt</span> Kastamonu iline bağlı bir ilçe

Doğanyurt, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Soğuk iklimler</span>

Asya'nın kuzeyinde yer alan Sibirya, 12.800.000 km²'lik yüzölçümüyle Rusya'nın yüzde 60'tan fazlasını kaplar. Batıda Ural Dağları'ndan doğuda Büyük Okyanus'a kadar uzanır. Kuzeyinde Arktik Okyanusu vardır. Sibirya'nın güneyinde, batıdan doğuya doğru, Kazakistan, Moğolistan ve Çin yer alır. Sibirya'nın nüfusu yaklaşık 40 milyondur.

<span class="mw-page-title-main">Orojenez</span> sıradağların oluşumunu açıklayan yerbilimsel terim

Orojenez, İç kuvvetlerin ortaya çıkma şekillerinden birini ifade eden orojenez terimi dağ oluşumu anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Dağları</span>

Yıldız Dağları veya Istranca Dağları, Trakya'nın Karadeniz kıyılarına paralel olarak, Bulgaristan'dan İstanbul iline kadar yaklaşık 150 km uzunluğunda bir dağ zincirinden oluşmaktadır. Bu zincirin en yüksek noktası Kırklareli ilinde bulunan yaklaşık 1.031 metrelik Mahya Dağı zirvesidir. Bulgaristan'da "Strandja" adı kullanılır. Türkiye'deki kısmı 197 000 hektarlık bir alan kaplar.

Türkiye Alp-Himalaya Orojenez kuşağında yer alan dağlık bir ülkedir. Ortalama yükseltisi 1.132 m’dir. 1.500 m’nin üzerindeki dağlık alanlar geniş alan kaplar. Ülkenin 2/3’ünü kaplayan dağlar araziye dengeli dağılmıştır. Dağlar ülke topoğrafyasının engebeli olmasının temel nedenidir. Türkiye’de üç farklı şekilde oluşmuş dağlar bulunur: Kırılma (faylanma), kıvrılma ve volkanizma.

<span class="mw-page-title-main">Giresun Dağları</span>

Giresun Dağları, Kuzey Anadolu Dağları'nın Kıyı dağları kesiminde Giresun, Sivas ve Ordu illerinin sınırlarında bulunan, Gavur dağları ve Canik Dağları arasında uzanan kısmı. Karadeniz kıyısına doğru Gelevera, Yağlıdere, Aksu gibi akarsularla yarılan bir yamaçla yavaş yavaş iner. Güneyde Kelkit Vadisi'nde Suşehri, Koyulhisar ve Şebinkârahisar'a bakan yamaçları daha diktir. Doğuda Alucra Dağları'nda 3.400 m'ye kadar yükselir. En yüksek tepesi 3391 m yükseklik ile Gümüşhane ile Giresun'un Alucra ilçesi arasında kalan Karadağ'dır. Batıda en yüksek tepesi Sivas ile Giresun'un Bulancak ilçesi sınırında Karagöl Yaylası'na hakim 3.107 rakımlı tepedir. Alp-Himalaya orojenezi ile oluşmuş kıvrım dağlardandır.

<span class="mw-page-title-main">Fırtına Deresi</span> Türkiyede nehir

Fırtına Deresi veya eski adıyla Peruma, Doğu Karadeniz'de yer alan akarsulardan birisi olup, Kaçkar Dağları'nın Karadeniz'e bakan yamaçlarındaki derelerin birleşmesi ile oluşmuştur. Rize Ardeşen'in yaklaşık 2 km batısında Karadeniz'e dökülen Fırtına Deresi, 68 km uzunluğundadır. Çay bahçeleri içerisinden geçen, üzerindeki kemer köprülerle süslü Fırtına Deresi, raftinge elverişli parkurlara sahiptir. Nehirde sportif olta balıkçılığı yapılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Anadolu Dağları</span>

Kuzey Anadolu Dağları ya da Pontus Alpleri, Anadolu'nun kuzeyini kıyıya paralel, birkaç sıra halinde kuşatan sıradağlarıdır. Orojenez sonucu oluşan bu kıvrım dağları batıdan doğuya şöyle sıralanır: Köroğlu Dağları, Ilgaz Dağları, Küre Dağları, Canik Dağları, Köse Dağları, Giresun Dağları, Doğu Karadeniz Dağları, Mescit Dağı, Yalnızçam Dağları, Tecer, Mercan, Allahuekber Dağları. Erzurum-Kars yaylasında Palandöken Dağları ile Doğu Anadolu Dağları birleşir.

<span class="mw-page-title-main">Bolkar Dağları</span> Konya, Niğde ve Mersin illerine yayılmış tektonik dağ sırası

Bolkar Dağları eski adıyla Bulgar Dağları Konya, Niğde ve Mersin illerine yayılmış, en yüksek noktası 3.524 metre rakımlı, tektonik bir dağ sırasıdır. Montivipera bulgardaghica adındaki zehirli engerek türü dünyada sadece bu dağda yaşamaktadır. Karacaoğlan, şiirlerinde bu dağdan bahseder.

<span class="mw-page-title-main">Küre Dağları Millî Parkı</span>

Küre Dağları Millî Parkı, Karadeniz Bölgesi'nin batısında Küre Dağları üzerinde yer alan millî parktır. Park Kastamonu ve Bartın il sınırları içerisinde kalmaktadır. İdarî olarak millî park çevresindeki ilçe merkezleri ise Azdavay, Pınarbaşı, Ulus, Kurucaşile, Amasra ve Cide'dir. Küre Dağları Millî Parkı, yakın çevresini oluşturan tampon bölgelerle birlikte 103575 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Millî parkın kendisi ise 34018 hektar büyüklüğünde ve Batı Karadeniz Karst Kuşağı içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ilgaz Dağı Millî Parkı</span>

Ilgaz Dağı Millî Parkı, Batı Karadeniz bölümünde Kastamonu ve Çankırı illerinde, Ilgaz Dağları üzerinde 1976 yılında kurulmuş millî park.

<span class="mw-page-title-main">Aydın Dağları</span>

Aydın Dağları, Batı Anadolu'da, Ege Bölgesinde bulunan dağ sırasıdır. Antik adı Messogisdir. Genel olarak doğu-batı doğrultusunda uzanır. 1831 m ile Hacetdede Tepesi en yüksek yeridir. Büyük çoğunluğu İzmir ve Aydın illeri sınırında yer alan dağlar, kuzeydoğuda Manisa, doğuda Denizli illerine uzanır.

<span class="mw-page-title-main">2021 Batı Karadeniz sel felaketi</span> Türkiyede bir sel felaketi

2021 Batı Karadeniz sel felaketi, 11 Ağustos 2021'de Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz Bölümü'nde etkili olan aşırı yağış sonucu meydana gelen sel, su baskını ve heyelanlar. Kastamonu, Sinop ve Bartın illerini etkileyen sellerde toplam 97 kişi hayatını kaybetti, 228 kişi ise yaralandı. Kastamonu, Sinop ve Bartın afet bölgesi ilan edildi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Batı Karadeniz'deki sel felaketinin Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli sel baskınlarından bir tanesi olduğunu ifade etti.