İçeriğe atla

Kürdistan Sosyalist Partisi (Türkiye)

Kürdistan Sosyalist Partisi
KısaltmaPSK
Genel başkanBayram Bozyel
KurucuKemal Burkay
Kuruluş tarihi1974
30 Mayıs 2016 (resmi)
Üyelik (2020)240[1]
Siyasi pozisyonSol
İnternet sitesi
PSK bayrağı tutan parti üyeleri

Kürdistan Sosyalist Partisi (Kürtçe: Partiya Sosyalîst a Kurdistan) (PSK) 1974 yılı sonlarına doğru kurulan Kürt siyasi partisi.

Partinin hedefinde yoksul ve orta sınıf köylüler, işçi sınıfı, esnaf ve zanaatkarlar, aydınlar ve diğer emekçiler yer almaktadır.[2] Ayrıca, Kürt sorunun çözümü için federasyon sistemini savunmaktadır.[3] Parti, Kemal Burkay tarafından kuruldu. Burkay, partiden 2003 yılında yapılan 7. Kongre'de kendi isteği ile ayrıldı.[4] Partinin temel amacı ulusal demokratiklik kazanmak, demokratik bir Kürt toplumu kurulmasını sağlamak ve sosyalizmdir[4] ve 2016 yılında Mesut Tek genel başkanlığında yasal olarak faaliyete başlayan PSK'nin 30 Ekim 2022 tarihinde yapılan 3. Olağan Kongresi'nde genel başkanlığına Bayram Bozyel seçildi.[5]

Yasa dışı bir örgüt olarak kurulan Kürdistan Sosyalist Partisi (PSK) faaliyetlerini 42 yıl boyunca illegal olarak yürüttü.[3] 2016'da Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığına başvuran PSK yönetimi, yasal bir parti olarak çalışmalarına devam etti. Bu sırada Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, parti isminden Kürdistan kelimesinin çıkarılması hususunda parti yönetimini uyardı ancak başka bir işlem yapılmadı. Şubat 2019'da Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ismindeki "Kürdistan" kelimesini gerekçe göstererek Anayasa Mahkemesine PSK hakkında kapatma davası açtı.[3]

Üye sayısı

4 Şubat 2020'deki resmî verilere göre partinin üye sayısı 240'tır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b "Kürdistan Sosyalist Partisi". Yargitaycb.gov.tr. 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. 
  2. ^ "Kurdistan Sosyalist Partisi". Kurdish Library. 21 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2008. 
  3. ^ a b c Bozarslan, Mahmut (20 Şubat 2019). "Bir Kürt Partisine Daha Kapatma Davası". Amerika'nın Sesi. 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019. 
  4. ^ a b "Kemal Burkay ile röportaj / Seyîdxan Kurij". 10 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2008. 
  5. ^ "Bayram Bozyel PSK Genel Başkanı seçildi". kurdistan24.net. 30 Ekim 2022. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fazilet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1997–2001)

Fazilet Partisi, Millî Görüş'ü benimseyen Refah Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasına az bir zaman kala İsmail Alptekin başkanlığında kurulan siyasi çatısı. Daha sonra Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın iddiaları Anayasa Mahkemesince haklı bulundu ve parti kapatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Sosyalist İşçi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Devrimci Sosyalist İşçi Partisi, 1997 yılında Türkiye'de kurulmuş devrimci Troçkist siyasi partidir. Şu ana kadar hiçbir seçime katılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hak ve Özgürlükler Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Hak ve Özgürlükler Partisi, Türkiye'de 11 Şubat 2002'de Abdülmelik Fırat tarafından kurulan bir siyasi partidir. Parti Kürt kimliğiyle ön plana çıkmaktadır. Partinin başlıca kuruluş amacı, Türkiye'de yaşayan Kürt vatandaşların sorunlarının çözümüne yardımcı olmak ve Kürt dilinin konuşulabilmesi başta olmak üzere birçok hak ve özgürlüğün teminat altına alınmasını sağlamak olarak gösterilmektedir. Siyasi olarak Türkiye'nin federal bir yapıya bürünmesini savunan HAK-PAR, bu yönüyle Demokratik Toplum Hareketi partilerinden ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan</span> Orta Doğuda Kürtlerin yoğunlukta olduğu bölgelerin genel adı

Kürdistan Kafkaslar'ın güneyi ve Orta Doğu'da, Ermenistan, Irak, İran, Suriye ve Türkiye'ye ait toprakların bir kısmını kapsayan jeokültürel bölge. Siyasi bakımdan özerk, federal bir bölge olarak uluslararası resmî tanınmaya sahip olan tek bölge Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'dir. Bölgenin kuzeybatı İran’a karşılık gelen kısmı Kürdistan adıyla eyalet statüsündedir. Ayrıca Suriye'de de Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tek taraflı olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yurt Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Yurt Partisi, 14 Mart 2002 tarihinde kurulmuştur. İlk Genel Başkanı Hakan Önder'dir. Kısaltması "YURT-P" şeklindedir. 25 Ağustos 2002 tarihinde yapılan büyük kongresinde Sadettin Tantan Genel Başkan seçilmiştir. 2002 seçiminde yaklaşık 300.000 oy almıştır. 2002 seçimlerinden önce TBMM'de 3 milletvekili ile temsil edilmekteydi. 2011 genel seçimlerine ise YSK'nın eksik evrak gerekçesiyle reddinden dolayı girememiştir.

Ferit İlsever, Türk yazar, gazeteci ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Burkay</span> Kürt yazar ve siyasetçi.

Kemal Burkay, Kürt yazar ve siyasetçi.

Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP), Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Türkiye Komünist Partisinin (TKP) birleşmesiyle kurulmuş bir siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Demokrat Partisi/Kuzey</span> yasa dışı parti

Kürdistan Demokrat Partisi/Kuzey (PDK/Bakur), Türkiye'de yasa dışı siyasi partiler listesinde bulunan, Türkiye Kürtlerinin bağımsızlığını savunan Kürt milliyetçisi parti.

<span class="mw-page-title-main">Halkların Demokratik Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Halkların Demokratik Partisi, 15 Ekim 2012 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "HDP" şeklindedir. Simgesi gövde bölümü iki adet elden oluşan ağaç tasviridir. Eş genel başkanları Cahit Kırkkazak ve Sultan Özcan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Özgürlük Partisi (Türkiye)</span>

Kürdistan Özgürlük Partisi, 11 Aralık 2014 tarihinde kurulan Genel Başkanlığını Mustafa Özçelik'in yaptığı Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Özgürlük ve Sosyalizm Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Özgürlük ve Sosyalizm Partisi, 21 Aralık 2011 tarihinde kurulan Genel Başkanlığını Sinan Çiftyürek'in yaptığı Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Komünist Partisi (Türkiye)</span> Yasa dışı komünist örgüt

Kürdistan Komünist Partisi, Türkiye'de faaliyet gösteren yasa dışı bir siyasi parti. Türkiye Komünist Emek Partisi'nin Kürt kolu olarak 1982'de Kürt Özerk Örgütü olarak kuruldu. 1990 yılında TKEP'ten kopmuştur. Parti, programında Kürdistan Sosyalist Halk Cumhuriyeti için savaşmayı benimsemiştir. KKP üyelerinden Sinan Çiftyürek 2011 yılında Özgürlük ve Sosyalizm Partisi'ni kurmuştur. Partinin yayın organı Dengê Kurdistan'dır. Parti lideri Mehmet Baran'dır. KKP'nin Almanya'da da bir komitesi bulunmaktadır.

Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi, 2014 yılında Türkiye'de kurulmuş siyasi parti. Şu ana kadar hiçbir seçime katılmamıştır. Adında Kürdistan kelimesi geçtiği için partiye 2019'da kapatma davası açılmıştır.

Kürdistan İslam Partisi, Muhammed Saleh Gabori tarafından 11 Aralık 1980 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren İslamcı ayrılıkçı Kürt örgütü.

<span class="mw-page-title-main">Toplumcu Kurtuluş Partisi (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Toplumcu Kurtuluş Partisi, Ürün dergisi çevresi ve daha önce Türkiye Komünist Partisi saflarında siyaset yapmış bireylerin birleşerek önce "Suphi'den Bilen'e Gelenek Yaşıyor Girişimi", ardından "TKP Kurucular Kurulu" isimleriyle yaptıkları çalışmalar sonucunda 6 Şubat 2012 tarihinde yasal kuruluşunu tamamlayan genel merkezi Ankara'da bulunan partinin ; 12 Kasım 2016'da Ankara'da yapılan olağanüstü kongrenin aldığı karar ile isim değişikliği sonucu aldığı haldir.

Türkiye'de Kürtlere yönelik insan hakları ihlâlleri, Türkiye'de yaşayan Kürtlere karşı işlenmiş olan insan hakkı ihlallerini incelemektedir.

Musa Farisoğulları, Kürt kökenli Türk siyasetçi. TBMM 27. dönem Diyarbakır milletvekilidir.

TBMM yemin krizi, 1991 Türkiye genel seçimleri sonrasında Türkiye Büyük Millet Meclisinde göreve başlayacak milletvekillerinin yemin töreni sırasında Sosyaldemokrat Halkçı Parti'nin Diyarbakır listesinden seçilen Leyla Zana ve Hatip Dicle'nin yemin metnine ek sözler söylemesi ile oluşan 6 Kasım 1991 tarihli siyasi kriz.