İçeriğe atla

Kürdistan (İran eyaleti)

Kürdistan Eyaleti
استان کردستان / Ostān-e Kordestān
Konum
Kürdistan Eyaletinin İran'daki konumu.
Bilgi
Yönetim merkezi::Senendec
Alan :29.137 km²
Nüfus(2016):
 • Nüfus yoğunluğu :
1.603.011
 54,0/km²
İl sayısı:9
Zaman dilimi:IRST (UTC+03.30)
  -Yaz (Yaz saati uygulaması):IRST (UTC+04.30)
Diller:Kürtçe (Sorani)
Farsça
Azerice[1][2][3]

Kürdistan (Farsça: استان کردستان Ostān-e Kordestān, Kürtçe: پارێزگه ی کوردستان Parêzgeha Kurdistanê), İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

Tarihî adı Erdelan (اردلان) olan eyaletin yüzölçümü 28.817 km², 2016 sayımına göre nüfusu 1.603.011'dir. Nüfusun çoğunluğunu Kürtler oluşturmakta birlikte bölgenin doğusu sınırında Azeriler yaşamaktadır.

Eyalet kuzeyinden Batı Azerbaycan (eyalet), doğusundan Zencan (eyalet) ve Hemedan (eyalet), güneyinden Kirmanşah (eyalet) eyaletleri, batısından ise Irak devleti tarafından çevrelenmiştir.

İdarî Yapı

Kürdistan eyaleti (ostan), 10 şehristan, 21 bahş, 78 dehistan ve 1.762 köyden oluşur.

Kürdistan'ın şehristanları
Erdelan devleti ve günümüzdeki Kürdistan eyaletinin sınırları

Demografi

2010 yılında Kürdistan eyaletinde ahalinin
ana diline esas etnik terkibi[4]
etnik gruporanı
Kürtler
  
%98.00
Azerbaycanlılar
  
%1.00
Farslar
  
%0.60
Tasniflenmemiş
  
%0.40
  • 2016 - yılında verilmiş resmi verilere göre eyalette 1.603.011 kişi yaşamaktadır.[5]
  • Eyalet ahalisinin çoğunu etnik Kürtler teşkil etmektedir.[6] Ayrıca Lur,[7] Süryani, Azeri ve Fars nüfusu az oranda bulunmaktadırlar.

Kaynakça

  1. ^ "Government Provi(Persian)". 8 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2009. 
  2. ^ "ghorveh Municipality website (Persian)". 5 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2010. 
  3. ^ "Payam Noor University of ghorveh (Persian)". 7 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2010. 
  4. ^ شماره کتابشناسی ملی:۲۸۸۶۸۸۴طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور (شاخص‌های غیرثبتی){گزارش}:استان کردستان/به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور؛ مدیر طرح و مسئول سیاست گذاری:منصور واعظی؛ اجرا:شرکت پژوهشگران خبره پارس -شابک:۷-۵۵-۶۶۲۷-۶۰۰-۹۷۸ *وضعیت نشر:تهران-موسسه انتشارات کتاب نشر ۱۳۹۱ *وضعیت ظاهری:۲۸۱ ص:جدول (بخش رنگی)، نمودار (بخش رنگی)
  5. ^ "İran Statistika Mərkəzi : İranın ostanları (ingiliscə)". 7 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2014. 
  6. ^ "Kürdistan Eyaleti İletişim ve Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü". 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020. 
  7. ^ İranians people & Nations :Lur tribes 22 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kordestan province ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batı Azerbaycan (eyalet)</span> İranda bir eyalet.

Batı Azerbaycan, İran'ın 31 eyaletinden birisidir. Ülkenin kuzeybatısında bulunan eyaletin batısında Türkiye ve Irak, kuzeyinde Nahçıvan, doğusunda Doğu Azerbaycan ve Zencan ile güneyinde Kürdistan eyaletleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Zencan (eyalet)</span>

Zencan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kirmanşah (eyalet)</span> İranda bir eyalet.

Kirmanşah Eyaleti (Farsça: استان کرمانشاه, Ostān-e Kermānshāh), İran'ın batısında yer alan ve Irak'a sınırı olan bir eyalet.

<span class="mw-page-title-main">Çaharmahal ve Bahtiyari</span>

Çaharmahal ve Bahtiyari Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Hemedan (eyalet)</span> İranda bir eyalet

Hemedan Eyaleti, İran'nin 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">İlam (eyalet)</span>

İlam Eyaleti (Farsça: استان ایلام Ostān-e Īlām), İran'ın güneybatısında yer alan ve Irak'a sınırı olan bir eyalet.

<span class="mw-page-title-main">Huzistan</span> İran eyaleti

Huzistan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Razavi Horasan</span> İranda bir eyalet

Razavi Horasan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Horasan</span>

Kuzey Horasan Eyaleti, İran'ın kuzeydoğusunda yer alan ve Türkmenistan'a sınırı olan bir eyalet.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan</span> Orta Doğuda Kürtlerin yoğunlukta olduğu bölgelerin genel adı

Kürdistan Kafkaslar'ın güneyi ve Orta Doğu'da, Ermenistan, Irak, İran, Suriye ve Türkiye'ye ait toprakların bir kısmını kapsayan jeokültürel bölge. Siyasi bakımdan özerk, federal bir bölge olarak uluslararası resmî tanınmaya sahip olan tek bölge Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'dir. Bölgenin kuzeybatı İran’a karşılık gelen kısmı Kürdistan adıyla eyalet statüsündedir. Ayrıca Suriye'de de Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tek taraflı olarak ilan edilmiştir.

Lekçe, Lekler tarafından konuşulan bir Kuzeybatı İran dilidir. İran'ın Luristan (Hürremabad), Kirmanşah ve İlam eyaletlerinde konuşulmaktadır. 1-2 milyon kişi tarafından konuşulan Lekçenin dil bilimsel sınıflandırılması üzerine fikir birliği bulunmamaktadır. Kürtçenin ya da Lurcanın bir lehçesi, Eski Farsçanın bir kalıntısı ya da başlı başına ayrı bir dil olarak kabul edilmektedir. Lurcanın kuzey lehçesi ile büyük oranda fonolojik benzerlik ve ortak kelime dağarcığı göstermektedir. Aynı zamanda güney Kürtçesi ile de büyük oranda benzerlik göstermektedir. Ancak ergatiflik özelliği göstermesi noktasında güney Kürtçesinden ayrılmaktadır. Kürtçe ile Lurcanın her ikisiyle yüksek oranda benzerlik göstermesine bağlı olarak Kürtçe ile Lurca arasında kalmış bir geçiş dili/lehçesi olarak da görülmektedir.

Kelhuri, İran ve Irak'ta konuşulan bir Kürt dilidir.

Hurşidiler veya Küçük Luristan Atabeyliği, 1184 ile 1597 yılları arasında Luristan ve Çaharmahal ve Bahtiyari eyaletlerini kapsayan bölgede hüküm sürmüş Kürt devletidir. Halkı Kürt ve Lurlar oluşturmaktaydı. Ünlü gezgin Marco Polo buraya da seyahat etmiş ve kurucusunun Şucaedîn Hurşid Kürd, adında bir Kürt beyi olduğunu yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Kürdistan</span>

Doğu Kürdistan veya İran Kürdistanı, Kürdistan'ın İran'da kalan kısmına verilen ismidir. İran Kürdistan'ında bulunan başlıca bölgeler; Kürdistan, Kirmanşah, Batı Azerbaycan, İlam ve Hemedan eyaletleridir.

<span class="mw-page-title-main">İran Yahudileri</span>

İran Yahudileri, eskiden Pers İmparatorluğu ya da İran'da yaşamış veya hâlen İran'da yaşamakta olan Yahudiler'e denir.

<span class="mw-page-title-main">Tahran (eyalet)</span>

Tahran Eyaleti (Farsça : استان تهران; Ostān-e Tehrān), İran'ın 31 eyaletinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Bukan</span> İranın Batı Azerbaycan Eyaletindeki şehir

Bukan, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">İrani devletler ve hanedanlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İran Devletleri, günümüzde İrani Halklar tarafından kurulmuş olan devletler dir. Günümüzde İranlı'lar tarafından kurulmuş 4 bağımsız 4 özerk 1 eyalet 1 özerk ilçe olarak 10 devlet vardır

İran'da yaşayan halkın %80'i, kökensel açıdan CIA raporlarına göre İranidir. Bu İrani halklardan nüfusun çoğunu Farslar ve Kürtler oluşturur. Bunların daha az sayıda Lurlar, Mazendaraniler, Beluçlar, Gilekler,Tatlar ve Talışlar vardır.
Ayrıca Türk halklarının toplumun %18'ini oluşturduğu düşünülmektedir. Çoğunluğunu İran Azerileri ve daha az sayıda Kaşkaylar ve Türkmenler oluşturur. 2009 yılı CİA raporlarına göre halkın %61'ini Farslar, %16'sını Azeriler, %10'nu Kürtler, %6'nı Lurlar, %2'ni Türkmenler, %2'ni Araplar, %2'ni Beluçlar ve %1'ni diğerleri oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed İktidari</span>

Ahmed Han İktidari Geraşi, İranlı eğitimci, hukukçu, yazar, tarihçi ve coğrafyacı.