İçeriğe atla

Kürdemir Muharebesi

Kürdemir Muharebesi
I. Dünya Savaşı'nda Kafkasya Cephesi ve Rus İç Savaşı'nda Azerbaycan-Ermenistan Savaşı

1918'de Güney Kafkasya'da Osmanlı birliklerinin askeri faaliyetleri
Tarih7–10 Temmuz 1918
(3 gün)
Bölge
Kürdemir, Bakü Guberniyası, Azerbaycan
Sonuç Osmanlı–Azerbaycan koalisyonunun zaferi
Taraflar
 Osmanlı İmparatorluğu
Azerbaycan

Bakü Komünü
Rusya FSSC

Beyaz Ordu
Komutanlar ve liderler
Çatışan birlikler
 Kafkas Kızıl Ordusu

Kürdemir Muharebesi (Azerice: Kürdəmir döyüşü), 7-10 Temmuz 1918 tarihleri arasında, Osmanlı-Azerbaycan koalisyon kuvvetleri ile Stepan Şaumyan liderliğindeki Bakü Komünü birlikleri arasında Kürdemir'in kontrolü uğrunda yapılan muharebedir. Kürdemir istasyonu Transkafkasya Demiryolunun Bakü yolu üzerindeki en önemli stratejik noktasıydı.[1] 10 Temmuz'da, Bakü'ye ilerleyen Kafkas İslam Ordusu ve Azerbaycan Millî Ordusu birlikleri Kürdemir'i ele geçirmiştir.[2]

Arka plan

1917 Ekim Devrimi sonucunda Bolşevikler iktidara gelmişti ve eski Rus İmparatorluğu topraklarında bir iç savaş çıkmıştı. Üstelik bu gelişmeler Kafkasya'yı fiilen kontrolsüz bırakmıştı.[3] Mart 1918 ortasına kadar, Stepan Şaumyan'ın başkanlığındaki Bakü Komünü'nün emrinde yaklaşık 6.000 silahlı işçi ve asker vardı. Mart ayında ve nisan ayının başlarında Bakü Komünü, Ermeni milliyetçi Taşnaksutyun Partisi'nin silahlı müfrezelerinin desteğiyle Bakü'nün Müslüman nüfusuna karşı katliam yapmıştı. Müsavatçı direnişinin bastırılması sonucunda Bolşevikler Bakü'de iktidarlarını kurmuşlardı.[4]

28 Mayıs 1918'de Tiflis'te Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti (ADR) ilan edilmiş ve Fetali Han Hoyski hükûmet başkanı olmuştu.[5]

Haziran 1918'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ile Osmanlı İmparatorluğu arasında bir dostluk anlaşması imzalanmıştır. Anlaşmaya göre Osmanlı Devleti, "ülkede düzen ve güvenliği sağlamak için" Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti hükûmetine silahlı yardım sağlamakla yükümlüydü.[6] 16 Haziran'da Azerbaycan Millî Şûrası üyeleri ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti hükûmeti Tiflis'ten Gence'ye taşınmıştır.[7]

7-10 Nisan 1918'de Hırdalan istasyonu yakınında, kuzeyden Bakü'ye ilerleyen İmam Necmettin Gotsinski'nin müfrezesi ile Bakü Komünü'nün Kafkas Kızıl Ordusu arasında şiddetli çatışmalar yaşanmıştı. 10 Nisan'da Gotsinski'nin müfrezeleri Derbent'e çekilmek zorunda kalmıştı. 21 Nisan'da Bakü Komünü'nün Kafkas Kızıl Ordusu birlikleri Hacıkabul yakınlarında Bakü'de ilerleyen Müsavatçıları mağlup etmiş, ardından Müsavatçıların silahlı ayaklanmaları bastırılmıştır. Böylece, Şamahı, Salyan, Lenkeran, Kuba ve Azerbaycan'ın diğer bazı bölgelerinde Bolşevik hükûmeti galibiyet kazanmıştır.[4]

10 Haziran'da Kafkas Kızıl Ordusu, Kürdemir-Göyçay yönünde Transkafkasya Demiryolu boyunca bir taarruza başlamıştır. Misilleme olarak, Kafkas İslam Ordusu Gence'den üç yönde: kuzeyden (Kuba-Dağıstan), güneyden (Lenkeran-Astara-Salyan) ve merkezden (Kürdemir-Göyçay) bir taarruz başlatmıştır.[8] 11 Haziran'da Kafkas Kızıl Ordusu Sığırlı istasyonunu işgal etmiş ve 12 Haziran'da Kürdemir'i ele geçirmiştir.[9] 27 Haziran'dan 1 Temmuz'a kadar devam eden, Göyçay yakınlarındaki muharebelerde Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu, Bakü Komünü'ne bağlı Kafkas Kızıl Ordusu'na bağlı birlikleri bozguna uğratmıştır.[10][11] Askeri inisiyatif tamamen Osmanlı-Azerbaycan koalisyon birliklerine devredilmiştir.[12] Bakü Komünü'nün Kafkas Kızıl Ordusu'nun bir kısmı Karameryem'a çekilmiş, 2 Temmuz'da ise Ağsu'dan ayrılmıştır.[13][14]

Tarafların güçleri

Kafkas İslam Ordusu, Mayıs-Haziran 1918'de Türk komutan Nuri Paşa tarafından Gence'de kurulmuştur. Omurgası Türk 5. Kafkas ve 15. Çanakkale Piyade Tümenleriydi. Kafkas İslam Ordusu yaklaşık 13 bin kişiden ve 40 silahtan oluşuyordu.[5][14] Genelkurmay Habib Bey Selimov komutasındaki Azerbaycan birlikleri ve 150 askerden oluşan bir Azerbaycan süvari müfrezesi Kürdemir yönünde faaliyet gösteriyordu.[15]

Nisan-Mayıs 1918'de Grigoriy Korganov liderliğinde Bakü Komünü'nün Kafkas Kızıl Ordusu kurulmuştur. Kafkas Kızıl Ordusu yaklaşık 18 bin kişiden ve 19 silahtan oluşuyordu. 5 Temmuz'da Biçerahov'un müfrezesi Bakü gemileriyle deniz yoluyla Enzeli'den Elet'e ulaşmıştır.[16] 2 Temmuz'da müfreze 880 Kazaktan oluşuyordu.[10] Moskova'dan bir zırhlı araç müfrezesi gelmiştir.[17] 7 Temmuz'da Biçerahov'un müfrezesi Transkafkasya Demiryolu boyunca Kürdemir'e ulaşmıştır.[8][18]

Muharebe

7 Temmuz'da Kafkas İslam Ordusu, Kürdemir'e karşı bir saldırı başlatmıştır. Stepan Şaumyan bir telgrafta Çariçin'de bulunan Stalin'e şunları bildirmiştir: "7 Temmuz'da Kürdemir cephesinde düşman, Kürdemir'i ele geçirmek için saldırıya geçti, ancak 12 saatlik bir savaşın ardından geri püskürtüldü ve ağır kayıplar verdi. Biçerahov müfrezesi, zırhlı araçlar savaşa katıldı. Kayıplarımız az".[10] Stalin, 8 Temmuz'da yazdığı bir mektupta Şaumyan'a talimat verdi: "Başarılarınız bizi memnun ediyor, ancak Almanlarla sorun yaşamamak, yani bağımsızlığı Almanya tarafından resmen tanınan Gürcistan'ı işgal etmemek için Yelizavetpol'den öteye gitmemenizi istedik".[19][20] 8-9 Temmuz tarihlerinde Mürsel Paşa komutasındaki 5. Kafkas Piyade Tümeni yeniden Kürdemir'e saldırmış, ancak geri püskürtülmüştür.[21]

2 zırhlı araca Türk topçu ateşi isabet etmişti.[17] Üç gün süren çatışmalardan sonra Türk birlikleri, Kürdemir'in kuzey ve güneyindeki cepheyi yarıp geçmiş[11] ve Bakü Komünü'ne bağlı Kafkas Kızıl Ordusu birliklerini kuşatmışlardır.[21] 10 Temmuz'da Bakü Komünü'ne bağlı Kafkas Kızıl Ordusu birlikleri Kürdemir'den ayrılmak zorunda kalmıştır.[14][22] Sovyet tarihçileri, yenilginin nedenini Türk ve Müsavat birliklerinin güç üstünlüğü[21] ve "Taşnak-Sosyalist-Devrimci-Menşevik hainlerin örgütsüzleştirme faaliyetinin" sonucu olarak göstermişlerdir.[8]

Sonuç

Kafkas Kızıl Ordusu'nun geri çekilen birlikleri, Kürdemir'in 72 kilometre kuzeydoğusunda bulunan Karrar tren istasyonu yakınında mevzilenmiştir.[1][18][23] 14 Temmuz'da Kafkas İslam Ordusu Karrar'ı ele geçirmiştir.[19][22] 31 Temmuz'da Bakü'deki Sovyet gücü düşmüştür. 5 Ağustos'ta Kafkas İslam Ordusu Bakü'ye yaklaşmış ve 15 Eylül'de Bakü'yü ele geçirmiştir.[24]

Kaynakça

  1. ^ a b Победа Советской власти в Закавказье. Тбилиси: Мецниереба. [Редколлегия: И. И. Минц (гл. ред.) и др.] ; [Науч. совет по комплексной проблеме "История Великой Октябрьской соц. революции". Ин-т истории АН АзССР. Ин-т истории АН АрмССР. Ин-т истории, археологии и этнографии им. И. А. Джавахишвили АН ГССР]. 1971. s. 682.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  2. ^ Дарабади, Парвин (1991). Военные проблемы политической истории Азербайджана начала XX века. Баку: Элм. АН Азербайджана, Музей истории Азербайджана. s. 203. ISBN 5-8066-0347-4. 
  3. ^ Kazemzadeh, Firuz (1951). The Struggle for Transcaucasia (1917–1921). New York City: Philosophical Library. ss. 54-56. ISBN 978-0-95-600040-8. 
  4. ^ a b История гражданской войны в СССР: в 5 томах. 3. Упрочение советской власти. Начало иностранной военной интервенции и гражданской войны. (Ноябрь 1917 г. — март 1919 г.). М.: Государственное издательство политической литературы. Ред. комиссия тома: Найда С. Ф., Обичкин Г. Д., Петров Ю. П., Стручков А. А., Шатагин Н. И. 1958. s. 678.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  5. ^ a b История гражданской войны в СССР: в 5 томах. 3. Упрочение советской власти. Начало иностранной военной интервенции и гражданской войны. (Ноябрь 1917 г. — март 1919 г.). М.: Государственное издательство политической литературы. Ред. комиссия тома: Найда С. Ф., Обичкин Г. Д., Петров Ю. П., Стручков А. А., Шатагин Н. И. 1958. s. 678.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  6. ^ Азербайджанская Демократическая Республика (1918—1920). Внешняя политика. (Документы и материалы). Баку. 1998. s. 16. 
  7. ^ Азербайджанская Демократическая Республика (1918—1920). Армия (документы и материалы). Баку. 1998. 
  8. ^ a b c Очерки истории Коммунистической партии Азербайджана. Баку: Азернешр. Ин-т истории партии ЦК КП Азербайджана - Филиал Ин-та марксизма-ленинизма при ЦК КПСС ; [Под ред. М. С. Искендерова и др.] 1963. s. 771.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  9. ^ Егорьев В., Свечников М., Лифшиц М. (1979). под общ. ред. Н. В. Огаркова (Ed.). Баку (Rusça). т. 2: Вавилон — «Гражданская война в Северной Америке». М.: Военное изд-во М-ва обороны СССР. s. 104. 22 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023. 
  10. ^ a b c Безугольный, А. Ю. (2011). Генерал Бичерахов и его Кавказская армия : неизвестные страницы истории Гражданской войны и интервенции на Кавказе. 1917-1919. Россия забытая и неизвестная. Золотая коллекция. М.: Центрполиграф. Российская акад. наук, Ин-т востоковедения. s. 347. ISBN 978-5-227-02536-4. 
  11. ^ a b История Азербайджана : В 3 т. 3, ч. 1. Баку: Изд-во Акад. наук АзССР. Акад. наук Азерб. ССР. Ин-т истории ; Под ред. чл.-кор. Акад. наук Азерб. ССР И. А. Гусейнова [и др.] 1963. s. 538.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  12. ^ Мустафа-заде, Рахман (2006). Две Республики. Азербайджано-российские отношения в 1918-1922 г. : монография. М.: МИК. s. 355. ISBN 5-87902-097-5.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  13. ^ Волхонский М. А., Муханов В. М. (2009). Россия на Кавказе. Пять веков истории : научно-публицистические очерки. М.: Объединенная редакция МВД России. Объед. ред. МВД России, Центр кавказских исслед. МГИМО(У) МИД России. s. 487. ISBN 978-5-8129-0094-6.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  14. ^ a b c Агакишиев И. А. (2017). Бакинская нефть и начало каспийского нефтяного бума. СПб.: Издательство «Алетейя». s. 452.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  15. ^ Мамедзаде, Натиг (2018). "Важнейший атрибут государственности". Region plus (13 (365)). s. 10-13. 20 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ Уильям Аллен, Павел Муратов (2016) [Caucasian Battlefields : A History of the Wars on the Turco-Caucasian Border 1828–1921]. Битвы за Кавказ : история войн на турецко-кавказском фронте, 1828-1921. М.: Центрполиграф. [пер. с англ. Е. В. Ламановой]. s. 606. ISBN 978-5-9524-5203-9. 
  17. ^ a b Азербайджанская Демократическая Республика (1918-1920). Баку: Элм. Гос. комис. по проведению 80-й годовщины Азерб. Демократ. Респ., Ин-т истории АН Азербайджана им. А. А. Бакиханова; [Отв. ред. Н. Агамалиева]. 1998. s. 306. ISBN 5-8066-0897-2.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  18. ^ a b Кадишев, А. Б. (1960). Интервенция и гражданская война в Закавказье. М.: Воениздат. s. 510.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  19. ^ a b Волхонский М., Муханов В. (2007). По следам Азербайджанской Демократической Республики. Евровосток. М.: Европа. s. 247. ISBN 978-5-9739-0114-1. 
  20. ^ Суходеев, Владимир (2009). Легенды и мифы о Сталине. Загадка 1937 года. М.: Эксмо : Алгоритм. s. 317. ISBN 978-5-699-36521-0.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  21. ^ a b c Токаржевский, Евгений Алексеевич (1957). Из истории иностранной интервенции и гражданской войны в Азербайджане. Баку: Изд-во Акад. наук АзССР. Акад. наук Азербайдж. ССР. Ин-т истории. s. 332. 
  22. ^ a b "Освобождение Кюрдамира". Sputnik. 10 Temmuz 2015. 30 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2019. 
  23. ^ Лудшувейт, Е. Ф. (1966). Турция в годы первой мировой войны 1914-1918 гг. : Воен.-полит. очерк. М.: Издательство Московского университета. s. 386.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  24. ^ История гражданской войны в СССР: в 5 томах. 3. Упрочение советской власти. Начало иностранной военной интервенции и гражданской войны. (Ноябрь 1917 г. — март 1919 г.). М.: Государственное издательство политической литературы. Ред. комиссия тома: Найда С. Ф., Обичкин Г. Д., Петров Ю. П., Стручков А. А., Шатагин Н. И. 1958. s. 678.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kumuklar</span> Türk etnik grubu

Kumuklar, veya Kumuk Türkleri, Dağıstan, Çeçenya ve Kuzey Osetya'nın yerlisi bir Türk halkıdır Kuzey Kafkasya'daki Türkler arasında en kalabalık olanlardır. 1930'lara kadar Kuzey Kafkasya halkları arasında Kumukça lingua franca olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Salavat Yulayev</span>

Salavat Yulayev ya da Salavat Yulayoğlu, ünlü Başkurtistan istiklal savaşcısı ve şairidir. Başkurtistan'ın halk kahramanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Brest-Litovsk Antlaşması</span>

Brest-Litovsk Antlaşması, 3 Mart 1918 tarihinde Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan Krallığı arasında imzalanmış, İttifak Devletleri'nin yenilmesi üzerine geçersiz kalmış bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı Devleti'nin toprak kazandığı en son antlaşmadır.

Leonid Potapov, Rus etnograf, Türkolog. Tarih bilimi doktoru, profesör. Altaylar, Şorlar, Hakaslar, Tıvalar ve Güney Sibirya'nın öteki toplumlarının tarih ve kültürleri üzerine çalışan bilim kişisi. Birçok ödülün sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan kültürü</span>

Azerbaycan kültürü Azerbaycan'da yaşayan halkların ve Azerbaycan tarihinde yer alan devletlerin kültürü. Bölgede yaşanan siyasi ve askeri olaylar ve Azerbaycan'ın Doğu ve Batı arasında yerleşmesi kültürün gelişimini etkileyen temel faktörlerdir. Azerbaycan Doğu Avrupa ve Batı Asya'dadır ve Avrupa Konseyi üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Bağımsızlık Savaşı</span>

Ukrayna Bağımsızlık Savaşı, 8 Kasım 1917 ile 17 Kasım 1921 yılları arasında süren, içinde çeşitli siyasi ve askerî kuvvetlerin yer aldığı ve Ukrayna'da cumhuriyetin kurulmasıyla sonuçlanan bir süreçtir. Bu cumhuriyet, daha sonra Sovyetler Birliği tarafından ilhak edilerek, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüştürülmüştür. Savaşın tarafları arasında; Ukraynalı milliyetçiler, Bolşevikler, anarşistler, İttifak Devletleri'ni oluşturan Alman ve Avusturya-Macaristan imparatorluklarının askerî kuvvetleri, Belarus Gönüllüler Ordusu ve İkinci Polonya Cumhuriyeti kuvvetleri bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Karabağ Yaylası</span>

Karabağ Yaylası, Azerbaycan ve Ermenistan arasında bulunan bir volkanik yayladır. Küçük Kafkas Dağları'nın doğusunda Zengezur Dağları ile Karabağ Sıradağları arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Erzyanlar</span> Fin-Ugor Halkları

Erzyanlar - Mordvinlere ait bir etnik gruptur. Ural ailesinin Fin-Ugor şubesinin, Finno-Volga sınıfının Erzyan Mordovin grubuna aittirler. Erzyanlar esas olarak Doğu Mordovya'da, Moksha ve Sura nehirlerinin havzalarında, Volga ve Ağizel nehirleri arasındaki bölgede yaşamaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Tarihi Başkurdistan</span>

Başkurdistan, Ufa ilçesinin Başkurt Ufa bölgesine dönüşümü sonucunda oluşan tarihi ve coğrafi bir bölgedir. Şu anda Başkurdistan Cumhuriyeti, Orenburg ve Çelyabinsk bölgeleri, Tataristan Cumhuriyeti'nin doğu kısmı, Udmurtya'nın güneydoğu kısmı, Perm bölgesinin güney kısmı, Sverdlovsk'un güneybatı kısmı, Kurgan'ın batı kısmı, Samara'nın kuzeydoğu kısmı ve Saratov'un doğu kısmı bu bölgede yer almaktadır.

Oktay Abdülkerim oğlu Efendiyev, Azeri tarihçi, oryantalist ve profesördü. Tarih Bilimleri Doktoru ve Azerbaycan Millî İlimler Akademisi'nin Sorumlu Üyesi olan Efendiyev Azerbaycan Safevi Araştırmaları Okulu'nun kurucusu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Mose Canaşvili</span>

Mose Canaşvili Gürcü tarihçi, etnograf ve dilbilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Karabüyük Hanım sarayı</span>

Karabüyük Hanım sarayı veya Karabüyük Hanım kulesi, Şuşa şehrinin tarihi merkezinde bulunan tarihi bir saraydır. Kaynaklar, Şuşa Kalesinin topraklarında birkaç sarayın varlığı hakkında bilgi verse de, bunlardan sadece ikisi, Karabüyük Hanım sarayı ve Penah Ali Han sarayı günümüze kadar gelebilmiştir. Karabüyük Hanım sarayı'nın giriş kapısındaki kitabeden, hicrî takvimle 1182 (1768) yılında yapıldığı anlaşılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fuzuli'nin Azerbaycan türkcesindeki divanı</span>

Muhammed Fuzuli'nin Azerbaycan dilindeki divanı, şairin üç divanından biridir. Diğer ikisi Farsça ve Arapça yazılmıştır. Divan birkaç methiye, rubai ve üç yüz gazel içerir.

Sergei Grigorievich Klyashtorny - Belarus kökenli Sovyet ve Rus doğubilimcisi. Tarih bilimleri doktoru, profesör.

<span class="mw-page-title-main">İbrahimhalil Han Sarayı</span>

İbrahimhalil Han Sarayı veya İbrahimhalil Han Şatosu, Şuşa şehrinin güneydoğu kesiminde, Taşaltı köyü yakınlarında bulunan tarihi bir saraydır. Bazı kaynaklarda sarayın, İbrahimhalil Han döneminde Han'ın ikametgâhı olmasıyla ilgili olarak Karabağ Han Sarayı olarak da anılıyor.

Azerbaycan'da kayıtlı dünyaca önemli mimari anıtların listesi, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun 2 Ağustos 2001 tarihli ve 132 sayılı kararıyla onaylanan ve Azerbaycan'da tescil edildiği belirtilen dünya çapında öneme sahip mimari anıtların listesidir. Listedeki en eski anıtlar, Kafkas Albanyası dönemine ait Kah ilçesi topraklarındaki Lekit tapınağı ve Şabran ilçesi topraklarındaki Çırakkale'dir. Listelenen eserlerin on ikisi UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde, on altısı ise rezerv (aday) listesinde yer almaktadır. Listelenen anıtlardan dokuzu kültürel, mimari ve tarihi rezervlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Seyit Cemaleddin Camii</span>

Seyit Cemaleddin Camii, Türkmenistan'ın Anav kentinde bulunan eski bir camidir. Cami, 15. yüzyılda tamamlanmış olup Orta Asya'nın Ortaçağ mimarisinin simgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tağıyev'in Tiyatrosu</span>

Hacı Zeynelabidin Tağıyev Tiyatrosu veya Tağıyev'in Tiyatrosu Bakü şehrinin ilk tiyatrosudur. 1883 yılında sanayici ve hayırsever Hacı Zeynelabidin Tağıyev tarafından yaptırılmıştır. Bu tiyatronun sahnesinde ulusal oyunlar, operalar ve dünya klasiklerinden eserler sahnelenmiştir. Ocak 1908'de Üzeyir Hacıbeyov'un ilk Azerbaycan milli operası "Leyla ve Mecnun" Tağıyev Tiyatrosu'nda prömiyeri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Talkhig Şalinski</span>

Talkhig Şalinski - Kuzey Kafkasya İmamlığı uyruklu devlet adamı ve topçu komutanı. Çeçenya naibi. Kurçaloy teip'ine mensuptur. Kafkas Savaşı'na katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şuayp Molla</span>

Şuayp Molla Tsontoroy, Kafkas Savaşı sırasında Çeçen ordularına komutanlık etmiş komutan. İmam Şamil'in en yakın adamlarından birisiydi. Şamil, ailesini Şuayp'a emanet etti ve Şuayp Şamil'in evini çarlık birliklerinden korudu. Şuayp Molla, 1834'ten sonra dört yıl boyunca Çeçen Oku-Yurt köyünde vaiz (molla) olarak görev yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.