İçeriğe atla

Küpeli Dağı

Küpeli Dağı
Gabar Dağı
Küpeli Dağı (Şubat 2020)
En yüksek noktası
Yükseklik1.848 m
Koordinatlar37°30′14.90″K 42°10′03.51″D / 37.5041389°K 42.1676417°D / 37.5041389; 42.1676417 
Coğrafya
KonumŞırnak, Türkiye
Jeoloji
Dağ türüOrojenik Kıvrım Dağı

Küpeli Dağı veya Gabar Dağı, Türkiye'nin Şırnak ilinin kuzeydoğusunda bulunan, Güneydoğu Toroslar üzerindeki dağ. Batı ve güneyinden Dicle Nehri geçer. Güneydoğusunda Cudi Dağı, kuzeyinde Eruh Dağları bulunur.

Küpeli Dağı ile yakınındaki, Akdeniz ikliminin görüldüğü, Dicle ve kollarının vadileri Önemli Doğa Alanı ilan edilmiştir. Yükseklerde parçalar halinde ardıç ağaçları ve meşe ormanları bulunur. Bir dönem bu dağlık bölgede PKK'nin faal olmasından dolayı güvenlik nedeniyle insan kullanımı sınırlı olduğundan, Türkiye'nin en yabanıl yörelerinden biridir.[1]

Önemli Doğa Alanı; nehir boyunca bozulmamış habitat, meşe ormanları, sarp kayalıklar, ardıç toplulukları, kuru tarım alanları ile dağ bozkırlarından oluşur. Onosma davisii bitkisi dünyada sadece bu dağın güneydoğusundaki Kızılsu çevresinde yetişir. Yakacak temini, yoğun keçi otlatılması ve orman yangınları ve yoğun avcılık habitat üzerinde baskı yapmaktadır. Bu bölgede görülen kızıl akbaba ve tavşancıl, yırtıcı kuşlardır. Yalıçapkını, boz çitne ise, küçük kuşlardır. Dağ çevresinde yaşayan memeliler arasında çizgili sırtlan, dağ keçisi ve vaşak bulunur.[1][2]

Gabar Dağı'nda, yıllar boyunca güvenlik güçleri ile PKK arasında sık sık ölümlü çatışmalar yaşanmıştır.[3][4][5]

2022 yılında dağın PKK faaliyetlerinden büyük ölçüde arındırılmasından sonra, 150 milyon varil hacminde ve 12 milyar dolar değerinde olduğu belirtilen, büyük bir petrol rezervi keşfedilmiş ve bölgede TPAO tarafından sondaj kuyuları açılmıştır.[6] 2 Mayıs 2023'te ise Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından buradaki petrol kuyusuna PKK tarafından öldürülen Şehit Öğretmen Aybüke Yalçın adı verildiği duyurulmuştur.[7]

Kaynakça

  1. ^ a b "Erzurum İLİ TABİAT TURİZMİ MASTER PLANI 2016-2019" (PDF). ormansu.gov.tr. 2016. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 
  2. ^ "Küpeli Dağı" (PDF). dogadernegi.org. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 
  3. ^ "Son dakika! Gabar Dağı'nda çatışma çıktı". iha.com.tr. 6 Ocak 2017. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 
  4. ^ "Gabar Dağı'nda çatışma". memurlar.net. 13 Kasım 2007. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 
  5. ^ "Gabar Dağı". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017. 
  6. ^ "Gabar Dağı'ndaki petrol üretim çalışmaları havadan görüntülendi". NTV. 6 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023. 
  7. ^ "Erdoğan: Yeni bir petrol rezervi bulduk, kuyuya Aybüke Yalçın adını verdik". Haber 7. 2 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023. Cudi-Gabar’da günlük 100 bin varil üretim kapasiteye sahip petrol bulduk. ... Gabar’daki kuyumuza, bölücü örgütün alçakça katlettiği şehit öğretmenimiz Aybüke Yalçın’ın adını verdik. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nur Dağları</span> Kahramanmaraş ile Hatay arasında uzanan dağ silsilesi

Nur Dağları, Gâvur Dağları ya da Amanos Dağları, Kahramanmaraş'taki Sır Baraj Gölü’nden başlayıp Hatay ilinin Samandağ kıyılarına doğru uzanan 175 km uzunlukta dağ silsilesidir. Çoğunluğu, Doğu Karadeniz'dekilere benzer nemli ve gür ormanlarla kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cudi Dağı</span> Türkiyede bir dağ

Cudi Dağı, Türkiye'nin Şırnak ilinin Silopi ilçesinde yer alan, 2.144 metre (6.935 ft) yüksekliğe sahip bir dağdır. Erken Hristiyanlık geleneği ve İslam'da, Tufan'dan sonra Nuh'un Gemisi'nin indiği yer olduğuna inanılır.

Abdullah Ağar, Türk asker ve güvenlik uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">Ekim 2007 Dağlıca saldırısı</span>

21 Ekim 2007 Dağlıca saldırısı, 21 Ekim 2007 tarihinde saat 00.20'de PKK'nın Hakkâri ilinin Yüksekova ilçesine bağlı Dağlıca köyünde konuşlu Türk Silahlı Kuvvetleri Komando Taburuna karşı ağır silahlarla düzenlediği saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sultan Dağları</span>

Sultan Dağları, Türkiye'de Akdeniz bölgesinin Göller Yöresi'nde bulunan batı Toros Dağları'nın uzantısı olan yaklaşık olarak 100 kilometre uzunluğunda genç sıradağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Canik Dağları</span>

Canik Dağları; batı uçları Samsun ilinde yer almak üzere, doğu uçları Ordu iline kadar sarkan ve Karadeniz'e paralel uzanan, Orta Karadeniz sıra dağları.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-PKK çatışması</span> PKK ve TSK arasında 1984ten beri süren savaş

Türkiye-PKK çatışması, PKK ve Türk Silahlı Kuvvetleri arasında örgütün 1978'de yılında kurulması ile beraber başlayan ve hâlen devam eden çatışmaları kapsamaktadır. 1984 yılına kadar küçük ölçekli silahlı çatışmalar yaşanmışsa da Türk güvenlik güçleri ve PKK mensupları arasındaki topyekün silahlı mücadele 1984 yılında PKK'nın gerçekleştirdiği Eruh ve Şemdinli saldırıları ile başlamıştır.

Ortabağ katliamı, 22 Ocak 1987 tarihinde, Hakkari'in Uludere ilçesine bağlı Ortabağ köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 4'ü çocuk 2'si kadın 8 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği ve 15 sivilin yaralandığı bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

Önemli bir enerji kaynağı olan petrol, aynı zamanda kimya sanayisinin de ham maddesidir. Türkiye'deki petrol yatakları fazla zengin değildir. Mevcut petrol yatakları daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Adıyaman, Batman ve Diyarbakır'dadır. Siirt, Şanlıurfa, Şırnak ve Mardin'de de petrol yatakları vardır. Üretilen petrol, Türkiye'nin ihtiyacının çok az bir kısmını (1/7) karşılamaktadır. Geri kalan kısmı dışarıdan karşılanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çözüm Süreci</span>

Çözüm süreci, açılım süreci, demokratik açılım veya Kürt açılımı, uzun yıllardır süren Türkiye-PKK çatışmasını çözmeye yönelik olarak Adalet ve Kalkınma Partisi Hükûmeti tarafından başlatılan sürecin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">2015-16 Şırnak çatışmaları</span> Şırnak merkezli çatışmalar bütünü

2015-2016 Şırnak çatışmaları, Türkiye'nin Şırnak il merkezi ile birlikte Cizre, İdil ve Silopi ilçelerinde 2015 yılının ikinci yarısından sonra özyönetim talepleri sonucu başlayan, güvenlik güçleri ile PKK, YDG-H ve YPS mensupları arasında devam eden çatışmalar bütünü. Çatışmaların olduğu bölgelerdeki birçok mahalleye hendekler kazılmış, bu gelişmelerin ardından ildeki birçok mahallede sokağa çıkma yasakları ilan edilmiştir.

PKK saldırıları (2015-günümüz), Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri ardından PKK üyelerinin sık sık yol kesip araç yakma ve şantiye basarak kamu malına zarar vermesi, son olarak Şanlıurfa'da Ceylanpınar saldırısı olarak bilinen PKK üyelerince 2 polisin öldürülmesinin akabinde artan PKK'nın saldırıları sonrası çözüm süreci ve ateşkesin durdurulmasının hemen ardından 8 Ağustos 2015 tarihinde başlayan çatışmaların PKK üyelerinin güvenlik güçlerine karşı düzenlediği Iğdır, Dağlıca ve Siirt saldırıları sonrası Türkiye'de yapılan Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinin ardından doğu ve güneydoğu gölgelerinde özyönetim ve halk ayaklanması başlatma teşebbüsünde bulunan PKK miitanlarına karşı başlatılan Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel Müdürlüğü ile ortak yürütülen özel harekat polisleri ve SAS komandolarının da destek verdiği kamuoyundan hendek operasyonları olarak bilinen operasyonların başlatılmasıyla devam eden silahlı çatışma süreci.

<span class="mw-page-title-main">2015 Siirt saldırısı</span>

2015 Siirt saldırısı, PKK'nın 2011'de başlattığı ateşkesi sonlandırıp tekrar saldırılarını başlatmasının akabinde çözüm sürecinin Türkiye Hükûmeti tarafından durdurulmasının sonucunda Türkiye'nin doğu ve güneydoğusunda PKK saldırıları artmış, 19 Ağustos 2015 tarihinde Siirt ile Pervari yol emniyeti için görevlendirilen jandarma ekiplerine ait zırhlı aracın geçişi sırasında saat 14.10 sularında PKK'lı militanlar tarafından daha önceden yol kenarına yerleştirilen el yapımı patlayıcının infilak ettirilmesi sonucu 8 asker hayatını kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Călimani Dağları</span>

Călimani Dağları, Transilvanya, Romanya'daki Karpat Dağları'nın en büyük volkanik kompleksidir. Jeolojik olarak İç Doğu Karpatlarının Căliman-Harghita Dağları grubuna aittirler.

<span class="mw-page-title-main">Şenay Aybüke Yalçın'ın ölümü</span> 2017 yılında bir Türk öğretmenin PKK tarafından öldürülmesi

Şenay Aybüke Yalçın, Türk öğretmendir. 2016 yılında Batman'ın Kozluk ilçesindeki Kozluk Çok Programlı Anadolu Lisesi'ne müzik öğretmeni olarak atandı. 2017 yılında PKK'nın Kozluk Belediye Başkanı'na yönelik saldırısı sırasında vücuduna mermi isabet etmesi sonucu ölmüştür.

6. Komando Tugayı Şırnak'ın Akçay köyünde konuşlu olan askerî birliktir. Tugay, Şırnak Merkez'de konuşlu bulunan 23'üncü Piyade Tümen'ine bağlıdır.

Açıkyol Katliamı, 7 Mart 1987 tarihinde, Mardin'in Nusaybin ilçesine bağlı Açıkyol köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 6'sı çocuk 1'i kadın 8 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin öldüğü bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Necmettin Yılmaz</span>

Necmettin Yılmaz, PKK tarafından öldürülen Türk öğretmen.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.