İçeriğe atla

Künhü'l-Ahbâr

Künhü'l-Ahbâr, (كنه الأخبار), Gelibolulu Mustafa Âlî tarafından kaleme alınan tarih kitabıdır.

Mustafa Âlî, Müslüman Tarihyazımı mükemmellik kazandırmak amacıyla kaleme aldığını ifade etmiştir. Kitap içindeki verilerle Mustafa Âlî'nin diğer eserlerinden çıkarılan bilgilere göre Künhü'l-Ahbâr'ın yazımına muhtemelen 1592 yılı kışında başlanmıştır. Eserin yazma nüshası yaklaşık 1000 sayfa ve dört bölümden meydana gelmektedir:[1]

  1. Birinci bölüm Âdem peygamberden Yusuf peygambere kadar olan peygamberler ve hanedanlar tarihini;
  2. İkinci bölüm İsa peygamberden Muhammed peygambere kadar olan peygamberler tarihini, ilk sahabelerin ve VII. yüzyılın önemli şahsiyetlerinin biyografilerini, On İki İmam'ın hayatını, İran ve Ptolemaios hanedanlarının tarihini;
  3. Üçüncü bölüm Emevîler ve Abbâsîler dahil pek çok Müslüman hanedanın tarihini;
  4. Dördüncü bölüm başlangıçtan 1596 Eğri seferine kadar olan Osmanlı tarihini içine alır. Bu son bölümde ayrıca devlet adamları, âlim ve şairlere ait uzun biyografiler, Osmanlı Hanedanı'nın aslı, etnolojileri ve idarecilerinin durumuyla ilgili müstakil kısımlar da bulunmaktadır.

Künhü'l-Ahbâr'ın çeşitli yazmaları eserin değişik bölümleri halinde Türkiye, Mısır ve Avrupa kütüphanelerinde bulunmaktadır. İstanbul'da sonu itibarıyla tam olan nüshalar Nuruosmaniye (nr. 3409), Topkapı Sarayı Müzesi (III. Ahmed, nr. 3083) ve Süleymaniye (Hâlet Efendi, nr. 598) kütüphanelerinde mevcuttur.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Schiidt, Jan (2002). "Künhü'l-Ahbâr". TDV İslâm Ansiklopedisi. 26. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 555-556. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmedî</span> Türk divan şairi ve hekim (1334–1413)

Ahmedî divan şairi ve hekim.

<span class="mw-page-title-main">Abdülkâdir Geylânî</span> Alim, mutasavvıf

Muhyiddin Ebû Muhammed Abdülkādir b. Ebî Sâlih Mûsâ Zengîdost el-Geylânî ya da daha bilinen adıyla Abdülkādir Geylânî, Büyük Selçuklu Devleti döneminde, günümüz İran'ının Hazar Denizi kıyısındaki Gilan Eyaleti'nde doğan âlim ve mutasavvıf olan Kadiriye tarikatının kurucusu ve İslam filozofu. Türbesi Bağdat'tadır.

<span class="mw-page-title-main">Kâtip Çelebi</span> Türk-Osmanlı bilim insanı ve aydın

Kâtip Çelebi ya da Hacı Halife ; tarih, coğrafya, bibliyografya ve biyografya ile ilgili çalışmalar yapmış Türk-Osmanlı bilim insanı ve aydını. Dünya bilim edebiyatında en ünlü ve bilinen eseri; İslam dünyasının en değerli eserlerini içeren 15.000'e yakın kitabı ve 10.000'e yakın müellifi (yazar) alfabetik dizin sistemine göre tanıtan Keşf ez-zunûn 'an esâmî el-kutub ve'l-fünûn ve daha sonra İbrahim Müteferrika tarafından basılan meşhur coğrafya ansiklopedisi Cihannümâ ile tanınır. Kâtip Çelebi, az sayıdaki 17. yüzyıl Osmanlı nesir yazarları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cevdet Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Ahmed Cevdet Paşa veya Lofçalı Ahmed Cevdet Paşa, Osmanlı Devleti'nde on dokuzuncu asırda yetişen Türk devlet ve ilim adamı, tarihçi, hukukçu, şair.

<span class="mw-page-title-main">Koca Mehmed Ragıp Paşa</span> 137. Osmanlı sadrazamı

Koca Ragıp Paşa, - Osmanlı devlet adamı, diplomat, şair, kütüphaneci, çevirmen. III. Osman ve III. Mustafa saltanatında 11 Ocak 1757 - 8 Nisan 1763 tarihleri arasında altı yıl iki ay yirmi sekiz gün sadrazamlık yapmış bir devlet adamıdır. Şair kişiliği ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Millet Yazma Eser Kütüphanesi</span>

Millet Kütüphanesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan Feyzullah Efendi Medresesi'nde 1916 yılından beri hizmet veren kütüphanedir.

<span class="mw-page-title-main">Gelibolulu Mustafa Âlî</span> Osmanlı şair, yazar ve tarihçi

Gelibolulu Mustafa Âlî, Osmanlı bir şair, yazar ve tarihçidir.

<span class="mw-page-title-main">Köprülü Kütüphanesi</span> Osmanlı Devletinde müstakil bir binaya sahip olarak kurulan ilk vakıf kütüphanesi

Köprülü Kütüphanesi, Osmanlı Devleti'nde müstakil bir binaya sahip olarak kurulan ilk vakıf kütüphanesidir. Aslen Köprülü Mehmet Paşa Külliyesi'nin içindeki bir yapı olarak tasarlanmış ancak Köprülü Mehmed Paşa öldüğünde sadece hamam ve medrese kısmı tamamlanabilmiş, yapının geri kalanı Fazıl Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır ve kendi kitaplarıyla babasının kitaplarını birleştirerek kütüphaneyi 1661'de bitirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Kalesi</span>

Ankara Kalesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir kale. Ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte M.Ö. 5. yüzyıl başında Galatların Ankara'ya yerleşmeleri sırasında kalenin var olduğu bilinmektedir. Romalılar, Bizanslılar, Selçuklu Hanedanı ve Osmanlılar dönemlerinde birçok kez onarımdan geçmiştir. Ankara Kalesi dışarıdan görümüne göre daha büyüktür. Her yıl çeşitli festivallere de ev sahipliği yapmaktadır.

Osmanlılarda tarih yazıcılığı, Osmanlı Beyliği'nin kuruluşundan 100-150 yıl sonra başlamıştır. Osmanlı tarih yazıcılığının geç başlaması, Anadolu’da Osmanlılardan önce tarih yazıcılığının gelişmemesi ile bağlantılıdır.

Mustafa İsen, Türk akademisyen, bürokrat, siyasetçi.

Topkapı Sarayı içindeki kütüphanede 15.000 civarında elyazması, hat, tezhip, cild, minyatür, harita, vb. vardır. Cumartesi pazar dışında mesai saatlerinde açıktır.

Mehmed Feyzullah Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris, şehzade hocası, padişah danışmanı.

Ahmed Arif Hikmet Bey Efendi 1846 - 1854 doneminde Osmanlı Şeyhülislamı.

Üveys Paşa, Osmanlı yöneticidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı mutfağı</span> Osmanlıdaki mutfak, yemek ve sofra kültürü

Osmanlı mutfağı Osmanlı dönemindeki mutfak kültürüdür. Kökeni Selçuklu mutfağına dayanır. Osmanlı Mutfağı'nı, Osmanlı saray mutfağı ve Osmanlı halk mutfağı şeklinde ikiye ayırmak doğru olacaktır. Halk mutfağı, saray mutfağı kadar gösterişli olmamasına rağmen lezzet ve çeşitlilik yönünden oldukça zengin bir menüye sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hamdullah Hamdi</span> Türk divan şairi, mutasavvıf (1449 - 1503)

Hamdullah Hamdi (doğumu: 1449, Göynük - ölümü: 1503, Göynük) Türk divan şairi, mutasavvıf. Mesnevileri ile tanınmıştır.

Hatice Halime Hatun, Osmanlı Padişahı II. Murad'ın eşi, Candaroğulları Beyliği Beyi II. İbrahim'in kızı.

Fatma Şadiye, Türk gazeteci, yazar.

Cenabi Ahmed Paşa ; Anadolu beylerbeyi görevinde bulunmuş Osmanlı İmparatorluğu devlet adamıdır.