İçeriğe atla

Kündürî

Kündürî
کندری
Büyük Selçuklu İmparatorluğu Veziri
Görev süresi
1055 - 7 Aralık 1063
Hükümdar Tuğrul
Alparslan
Yerine geldiğiEbu Ahmed ed-Dihistanî
Yerine gelenNizâmülmülk
Kişisel bilgiler
Doğum 1024
Kündür, Horasan
Ölüm 29 Kasım 1064
Merverruz, Büyük Selçuklu İmparatorluğu
Dini İslam

Kündürî veya tam adıyla Ebu Nasr Amidülmülk İmadüddin Mansur bin Muhammed el-Kündürî, (Farsça: کندری, d. 1024, Kündür - ö. 29 Kasım 1064, Merverruz), Büyük Selçuklu İmparatorluğu veziri.

1024 yılında Kündür köyünde zengin bir dihkanın oğlu olarak doğdu. Farsça ve Arapça öğrendi, fıkıhla ilgilendi. Arapça ve Farsça bildiğinden sarayda görevlendirildi ve ardından Harezm'in idaresi görevine getirildi. Tuğrul Bey'in kendisi için istediği bir hanımı kendisine nikahlayıp ardından isyan etmesi üzerine yakalanıp hadım edildi. Divanü'r-resail'de katip olarak görev aldı. 1055 yılında Ebu Muhammed Hasan ed-Dihistanî'nin[1] yerine vezir olarak tayin edildi.

Tuğrul'un ölümü üzerine onun vasiyetine uyarak Çağrı Bey'in oğlu Süleyman'ı tahta çıkardı ancak Kutalmış'ın tehlike teşkil edeceğini anlayınca Alparslan'ı tahta çıkarttı. Alparslan, Kündürî'nin vezirlik görevini devam ettirdi. Nizâmülmülk iktidarını Kündürî ile paylaşmak istemeyince Alparslan'ı Kündürî'yi öldürtmesi için ikna etti.[2] Ardından 31 Aralık 1063 tarihinde Kündürî tutuklanıp hapsedildi ve malları müsadere edildi. Bir yıl hapiste kaldıktan sonra 29 Kasım 1064 tarihinde Merverruz'daki hapishanede öldürüldü. Köyü Kündür'de defnedildi.

Mutezile-Şii görüşleri bağnaz bir şekilde müdafaa eden Kündürî, Tuğrul Bey'den bidatçılara lanet okunması için ferman çıkarttırarak bu fermanla Eşari alimlerine baskı yaparak ders okutmalarını yasaklamış ve bir kısmını hapsetmiştir.[3]

Popüler Kültürde Yeri

2021'de TRT 1 de yayınlanmaya başlayan Alparslan: Büyük Selçuklu dizisinde Hakan Şahin ve Yıldırım Fikret Urağ tarafından canlandırılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ İbnü'l-Esir, IX, s. 526
  2. ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 26, sayfa: 554
  3. ^ Abdülazîm ed-Dîb, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 8, sayfa: 141
Siyasi görevi
Önce gelen:
Ebu Ahmed ed-Dihistanî		Büyük Selçuklu İmparatorluğu Veziri
1055 - 7 Aralık 1063 		Sonra gelen:
Nizâmülmülk

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Alp Arslan</span> Büyük Selçuklu Devletinin 2. Hükümdarı

Alp Arslan, Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun ikinci sultanı olan ve Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya gelişlerini ve mücadelesini yöneten askeri komutan ve hükümdardır. Doğum adı Muhammed bin Davud Çağrı'dır. 1071 yılında Bizans İmparatorluğu hükümdarı Romen Diyojen ile yaptığı Malazgirt Muharebesi'ndeki başarısından dolayı tanınmaktadır.

1064 (MLXIV) Jülyen takviminde perşembe ile başlayan yıl.

<span class="mw-page-title-main">I. Melikşah</span> 3. Büyük Selçuklu Devleti Sultanı

I. Melikşah, Türk, Büyük Selçuklu İmparatorluğu hükümdarı.

Kutalmış, , Türk hükümdar. Babası Arslan Yabgu'dur. Selçuklu sultanı Tuğrul Bey'in amcaoğludur. Kendisi sonradan Tuğrul Bey'e isyan etmiştir. Oğlu Kutalmışoğlu Süleyman Şah Anadolu Selçuklu Devleti'ni kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tuğrul</span> Büyük Selçuklu Devletinin kurucusu ve ilk hükümdarı

Tuğrul Bey veya Toğrül, Tuğril, Toghrïl Beg, I. Tuğrul Tam adı: Rükneddîn Ebû Talîb Muhammed Tuğrul-Bey bin Mikail bin Selçuk) (Arapça: طغرل بك; Farsça: طغرل بیک) Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu ve ilk sultanıdır.

Çağrı Bey tam adıyla Ebu Süleyman Davud Çağrı Bey bin Mikail, Oğuzlar'ın Kınık boyundan Selçuklu hükümdarı Selçuk Bey'in torunu, Mikail'in oğlu, Tuğrul Bey'in ağabeyi ve Alp Arslan'ın babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Tapar</span> Büyük Selçuklu Devleti sultanı

Muhammed Tapar ya da Gıyaseddîn Muhammed Tapar Büyük Selçuklu Sultanı ve Melikşah'ın oğlu.

Arslan bin Selçuk, Selçuklu hanedanının atası olan Selçuk Bey'in Mikail Bey'den sonraki büyük oğludur. Türkiye Selçuklu Devleti'ni kuran Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Büveyhîler</span> İranda eski bir hanedan

Büveyhîler, İran ve Irak'ta hakimiyet sağlayan Deylemi kökenli İrani ve Şii karakterli bir hanedandır. Deylemlilerin kurduğu en güçlü hanedan olarak sayılır. İlk önce Kuzey İran'a sahip olmuş daha sonra güneye çekilmişlerdir. Sasanilerin yıkılışından sonra İran'ın çoğunu ele geçiren ilk bağımsız İrani devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Şeddâdîler</span> Kürt hanedanı

Şeddadiler, 951-1174 yılları arasında Ermenistan ve Arran'da hüküm sürmüş Kürt hanedanı olduğu söylenebilir ancak İbnü'l-Esîr'in hanedan mensupları için Revvâdî nisbesini kullanması bu konuda şüphe uyandırmaktadır çünkü merkezi Tebriz olmak üzere İran’da hüküm süren Revvâdîler aslen Yemenli Arap kabilelerindendir, bu durumda Şeddâdîler’in Divin yöresine geldikten sonra yaptıkları evlilikler sonucu Kürtleştikleri ileri sürülebilir. Kura ile Aras nehirleri arasında bulunmuştur. Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey bölgeye gelene kadar Kafkasyanın büyük bir bölümünü hakimiyet altına almayı başarmışlardır. Şeddadilerin biri Gence’de, diğeri de Ermenistan’ın antik şehri Dvin’de olmak üzere iki başkenti vardı. Şeddadilerin Gence kolunun on yöneticisi oldu. Bu hanedanın hükümdarlığına M.S. 1075’te Selçuklu Sultanı Alparslan tarafından son verildi. Hanedanın başka bir kolu, yine Ermenistan’ın antik şehirlerinden biri olan Ani’de bir süre daha hüküm sürdü. Bu kolun yedi yöneticisi oldu ve bu yöneticiler 71072 ile 1199 arasında hüküm sürdüler.

Kâim Bi-Emrillah, yirmi altıncı Abbasi halifesi.

İmam Kuşeyrî, müderris, mutasavvıf ve yazar. Ailesi Arap asıllı olup, Horasan civarına yerleşmişti. Annesi de Sülemi ailesine mensuptur.

Kavurd Bey veya adına darp edilen sikkelerde adı Kara Arslan Bey veya tam adı Kara Arslan Ahmed Kavurd Bey. Selçuklu hanedanından Selçuk Bey'in büyük torunu, Çağrı Bey'in oğlu ve Alp Arslan'ın kardeşidir. Güney Fars'da Kirman meliki. Kirman'da 140 yıl hüküm sürecek olan Kirman Selçuklu Devleti kurucusu. Selçuklu Devleti tahtına çıkan yeğeni Melikşah'a karşı taht iddiası ile isyan etmesi ve bu isyanın bastırılması üzerine idam edilmiştir.

Müeyyidülmülk veya tam adıyla Ebu Bekr Ubeydullah bin Nizâmilmülk bin Ali et-Tusî,, Büyük Selçuklu İmparatorluğu veziri, Nizâmülmülk'ün oğlu.

Altuncan Hatun, Büyük Selçuklu İmparatorluğu Sultanı Tuğrul Bey'in eşi. Daha önce Yengi-kent ve Cend Oğuzları'nın yabgusu; Harezm'in valisi (1038-1041) ve daha sonra da Harezm-Şah (1041-1042) olan Şah Melik'in ilk eşi idi. Kocasının 1042'de Çağrı Bey tarafından öldürülmesinden sonra 1043'te Tuğrul Bey ile evlendi.

Zübeyde Hatun, Büyük Selçuklu İmparatorluğu Sultanı Melikşah'ın eşi, Berkyaruk'un annesidir.

Gevher Şad Begüm, Timur İmparatorluğu Hükümdarı Şahruh'un eşi, Uluğ Bey'in annesi.

<span class="mw-page-title-main">Cüveynî</span> Müslüman Âlim

İmâmü'l-Haremeyn Cüveynî, İranlı fıkıhçı, kelamcı.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Ebû Bekir</span> Müslüman general, Ebu Bekirin oğlu, Mısır Valisi

Muhammed bin Ebu Bekir, Ebu Bekir'in oğlu, Mısır valisi.

Çoğunlukla Faramurz olarak bilinen Ebu Mansur Faramurz, İsfahan'daki Kâkûyî emiri idi. Rüstem Düşmanziyar'ın en büyük oğluydu. 1051'de Tuğrul tarafından mağlup edildi ve ona tabi hale geldi. Faramurz muhtemelen 1070'lerde öldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.