İçeriğe atla

Kültür Devrimi (Sovyetler Birliği)

- Kadın, okuma yazma öğren! - Ah, anne! Okuryazar olsaydın, bana yardım edebilirdin! Elizaveta Kruglikova tarafından kadın okuryazarlığını savunan bir poster. 1923

Kültür devrimi, Sovyet Rusya ve Sovyetler Birliği'nde yürütülen ve toplumun kültürel ve ideolojik yaşamının radikal bir şekilde yeniden yapılandırılmasını amaçlayan bir dizi faaliyetti. Amaç, sosyalist bir toplumun inşasının bir parçası olarak, aydınlar içerisinde proleter sınıftan olan insanların oranının artırılmasını da içeren yeni bir kültür türü oluşturmaktı.[1][2][3]

Pratikte ulusal kültürün dönüştürülmesine yönelik odaklanmış bir program olarak Sovyetler Birliği'ndeki kültür devrimi genellikle duraklamış ve yalnızca Birinci Beş Yıllık Plan sırasında kitlesel olarak uygulanmıştır.[4] Sonuç olarak, modern tarih yazımında Sovyetler Birliği'ndeki kültür devriminin yalnızca 1928-1931 dönemiyle ilişkilendirilmesi geleneksel, ancak bazı tarihçilere göre tamamen doğru olmayan ve bu nedenle de sıklıkla tartışılan bir yaklaşımdır.[5][6] 1930'lardaki kültür devrimi, sanayileşme ve kolektifleştirme ile birlikte toplumun ve ulusal ekonominin büyük dönüşümünün bir parçası olarak anlaşılmıştır.[7] Ayrıca, kültür devrimi sırasında, Sovyetler Birliği'ndeki bilimsel faaliyet organizasyonu önemli ölçüde yeniden yapılandırılmış ve yeniden düzenlenmiştir.[8][9]

Rus Bilimler Akademisi Felsefe Enstitüsü, Rusya'da "kültürel devrim" teriminin Mayıs 1917'de Gordin kardeşlerin "Anarşizm Manifestosu"nda ortaya çıktığını ve 1923'te Vladimir Lenin tarafından "İşbirliği Üzerine" adlı makalede Sovyet siyasi diline kazandırıldığını yazmaktadır: "Bu kültürel devrim şimdi ülkemizi tamamen sosyalist bir ülke yapmaya yetecektir; ancak tamamen kültürel (çünkü okuma yazma bilmiyoruz) ve maddi karakterde (çünkü kültürlü olmak için maddi üretim araçlarında belirli bir gelişme sağlamalıyız, belirli bir maddi tabana sahip olmalıyız) muazzam zorluklar ortaya çıkarmaktadır."[10][11]

Ancak birçok akademisyen bu fikri Aleksandr Bogdanov'a atfetmekte ve onun kültürel hareketi Proletkult'u Sovyetler Birliği'nde Kültür Devrimi'nin başlangıcı olarak görmektedir.[12][13]

Sovyet iktidarının ilk yıllarında kültür devrimi

Toplumun ideolojisinde bir değişim olarak Kültür Devrimi, Ekim Devrimi'nden kısa bir süre sonra başlatıldı.[14] 23 Ocak 1918'de Kilisenin Devletten ve Okulun Kiliseden Ayrılması Kararnamesi yayınlandı.[15] Dini eğitimle ilgili öğeler eğitim sisteminden çıkarıldı. Kültür devriminin ana görevi, Marksist ideolojinin ilkelerini Sovyet vatandaşlarının kişisel inançlarına sokmaktı.[16]

Sovyet iktidarının ilk aylarında programı uygulamak için, toplumun kültürel yaşamının parti-devlet yönetiminin Ajitprop, Glavpolitprosvet, Narcompros(Halk Eğitim Komiserliği) ve Glavlit gibi organları oluşturuldu. Kültür kurumları kamulaştırıldı: yayınevleri, müzeler, film fabrikaları; basın özgürlüğü kaldırıldı. İdeoloji alanında, ateist propaganda yaygın olarak geliştirildi, dine zulmedilmeye başlandı, kulüpler, depolar, üretim tesisleri kiliselerde örgütlendi ve sıkı sansür getirildi.[17]

1925 propaganda afişi: "Kitap Okumazsanız, Yakında Okumayı ve Yazmayı Unutacaksınız"

Halkın çoğu eğitimsiz ve okuma yazma bilmiyordu: örneğin 1920 nüfus sayımı sonuçlarına göre Sovyet Rusya'da 8 yaş üstü nüfusun sadece %41,7'si okuma yazma biliyordu.[18] Kültür devrimi öncelikle, daha sonraki bilimsel ve teknolojik gelişme için gerekli olan cehalete karşı mücadeleyi içeriyordu. Kültürel çalışmalar kasıtlı olarak temel formlarla sınırlandırılmıştı, çünkü bazı araştırmacılara göre Sovyet rejiminin yaratıcı bir kültüre değil, performans kültürüne ihtiyacı vardı.[19] Sovyetler Birliği'nde evrensel ilköğretim 1930'da fiilen başlatıldı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra kitlesel cehalet ortadan kaldırılmıştır.[20]

Bu dönemde, çeşitli milletlerin (Uzak Kuzey, Dağıstan, Kırgız, Başkurt, Buryat, vb.) ulusal alfabeleri oluşturuldu. Çalışan gençleri üniversitelere kabul edilmek üzere hazırlamak için geniş bir çalışma fakülteleri ağı geliştirildi ve ilköğretimin varlığına bakılmaksızın proleter kökenli gençlerin önü açıldı. Yeni entelektüel eliti eğitmek için Komünist Üniversite, Istpart, Komünist Akademi ve Kızıl Profesörler Enstitüsü kuruldu. "Eski" bilimsel personeli cezbetmek için bilim insanlarının yaşamını iyileştirmeye yönelik komisyonlar oluşturuldu ve ilgili kararnameler çıkarıldı.[21]

Aynı zamanda, entelektüel siyasi muhalifleri ortadan kaldırmak için baskıcı önlemler alındı: örneğin, Rus bilim ve kültürünün 200'den fazla önde gelen temsilcisi Felsefi Buharlı Gemiyle ülkeden kovuldu. 1920'lerin sonundan itibaren burjuva uzmanlar "dışlandı": "Akademik Dava", "Shakhty Davası", "Sanayi Partisi Davası" vb. 1929'dan itibaren Sharashki(önemli araştırma ve tasarım çalışmaları yürütmek üzere içişleri organları tarafından organize edilen mahkûmlardan oluşan özel teknik bürolar) faaliyet göstermeye başladı.[22]

1920'lerde Sovyet halk ve parti örgütlerinde kültürel devrimin yöntemleri ve yönü hakkında tartışmalar yapıldı. Örneğin, 1923 yazında Lev Troçki tarafından "yaşam meselelerini" tartışmak üzere bir kampanya başlatıldı ve Troçki kendi adını taşıyan broşürde (üç baskı yapıldı) yayınlanan bir dizi makaleyle basılı olarak konuştu.[23]

Kültür devriminin gerçekleştirilmesinde ideolojik hegemonya her zaman partide kalmıştır. Komsomol, kültür devriminin gerçekleştirilmesinde partinin görevlerinin yerine getirilmesinde önemli bir rol oynamıştır.[24]

Kültür devriminin sonuçları

Kültür devriminin başarıları arasında okuma yazma oranının nüfusun %87,4'üne yükseltilmesi (1939 nüfus sayımına göre), kapsamlı bir ortaokul sisteminin oluşturulması ve bilim ve sanatın önemli ölçüde geliştirilmesi sayılabilir.[25] Aynı zamanda, Marksist sınıf ideolojisine, "komünist eğitime", kitle kültürüne ve eğitimine dayanan, çok sayıda üretim personelinin oluşturulması ve işçi-köylü çevresinden yeni bir "Sovyet entelijansiyasının" oluşturulması için gerekli olan resmi bir kültür oluşturuldu.[26][27][28]

Bir bakış açısına göre, bu dönemde Bolşevik ideolojileştirme araçları, yüzyıllardır süregelen tarihsel kültürel mirasın geleneklerinden kopuşa neden olmuştur.

Öte yandan, bazı yazarlar bu görüşe karşı çıkmış ve Rus aydınlarının, küçük burjuvazinin ve köylülüğün geleneksel değerlerinin ve dünya görüşlerinin kültür devrimi sırasında çok az dönüşüme uğradığı ve Bolşeviklerin yeni bir insan tipi, yani "yeni insan" yaratma projesinin büyük ölçüde başarısız olduğu sonucuna varmıştır.[29][30]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Cultural Revolution // Great Russian Encyclopedia – Volume 16 – Moscow, 2010
  2. ^ Yuri Nikiforov (2006). Russia: Illustrated Encyclopedia. Moskova: OLMA-Press Education. ss. 262, 288. ISBN 5-94849-897-2. 
  3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; bet isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  4. ^ Sheila Fitzpatrick (1984). Cultural Revolution in Russia, 1928–1931Ücretsiz kayıt gerekli. United States: Indiana University Press. ISBN 0-253-20337-6. culture revolution ussr. 
  5. ^ Michael David‐Fox. What Is Cultural Revolution? 7 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Russian Review. Volume 58, Issue 2, pages 181—201, April 1999
  6. ^ Sheila Fitzpatrick. Cultural Revolution Revisited 7 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Russian Review. Volume 58, Issue 2, pages 202—209, April 1999
  7. ^ Alexey Derevyanko, Natalia Shabelnikova (2011). History of Russia: Study Guide. Moskova: Prospekt. ss. 531-532. ISBN 978-5-392-01829-1. 
  8. ^ Sergey Oldenburg. Tasks of the Section of Scientists in the Cultural Revolution // Scientist. 1928. № 5/6
  9. ^ Cultural Revolution and Scientists. Digest of Articles / Edited by Ivan Luppol — Moscow: Educator, 1928
  10. ^ Valentin Tolstykh. Cultural Revolution 10 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // New Philosophical Encyclopedia: in 4 Volumes / Institute of Philosophy of the Russian Academy of Sciences; National Social Science Foundation; Chairman of the Scientific and Editorial Board. Vyacheslav Stepin — Moscow: Think, 2000—2001 — 5-244-00961-3. 2nd Edition, Revised and Enlarged — Moscow: Think, 2010. — 978-5-244-01115-9. Copy of the Article 1 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  11. ^ Vladimir, Lenin. "On Cooperation". Marxists Internet Archive. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  12. ^ David-Fox, Michael (1999). "What Is Cultural Revolution?". The Russian Review. 58 (2). s. 185. doi:10.1111/0036-0341.651999065. ISSN 0036-0341. JSTOR 2679573. Erişim tarihi: 21 Haziran 2023. 
  13. ^ Sochor, Zenovia A. (1988). Revolution and culture: the Bogdanov-Lenin controversy. 1. Ithaca, NY: Cornell University Press. ss. 16-17. ISBN 9780801420887. JSTOR 10.7591/j.ctvfrxs8d. 21 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2023. 
  14. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; enc2 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  15. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; enc3 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  16. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; bre2 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  17. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; bre3 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  18. ^ Literacy 15 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Russian Pedagogical Encyclopedia. Volume 1. Moscow, 1993;
  19. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; hist2 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  20. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; enc4 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  21. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; bre4 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  22. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; bre5 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  23. ^ Reznik, Alexander (2017). Trotsky and His Comrades: the Left Opposition and Political Culture of the Russian Communist Party (Bolsheviks), 1923–1924. Saint Petersburg: Publishing House of the European University at Saint Petersburg. ss. 81-101. 
  24. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; enc5 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  25. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; bet2 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  26. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; enc6 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  27. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; hist3 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  28. ^ "Cultural Revolution". Great Soviet Encyclopedia. 2 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  29. ^ Bauer, R.A. The New Man in Soviet Psychology. Cambridge: Harvard University Press, 1952
  30. ^ Hoffmann, David L. Cultivating the Masses. Modern State Practices and Soviet Socialism, 1914—1939 5 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ithaca, NY: Cornell University Press, 2011. 978-0-8014-4629-0

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Motorlu taşıt</span>

Motorlu taşıt veya otomotiv taşıtı olarak da bilinen motorlu taşıt kendinden tahrikli bir araç olup genellikle tekerlekli, demiryolu üzerinde çalışmayan ve insan veya kargo taşımacılığı için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yuzuru Hanyu</span> Japon artistik patinajcı (d. 1994)

Yuzuru Hanyū, Japon buz patencidir. 2 kez Olimpiyat şampiyonu, 2 kez Dünya şampiyonu, 1 kez 2010 Dünya Gençler şampiyonu, 1 kez 2009-10 Gençler Grand Prix şampiyonu, 4 kez ISU Grand Prix Finali şampiyonu, 4 Kıta şampiyonu ve 6 kez Japonya ulusal şampiyonu olmuştur. Artistik buz pateni tarihinde Super Slam tamamlayan ilk ve tek erkek sporcudur.

<span class="mw-page-title-main">İsrailliler</span> İsrail Devleti vatandaşları veya daimi ikamet edenler

İsrailliler, farklı etnik kökenlerden insanların yaşadığı, çok-ırklı bir ülke olan İsrail Devleti'nin vatandaşları veya daimi sakinleri. İsrail'deki en büyük etnik gruplar sırasıyla: Yahudiler (75%), Araplar (20%) ve diğer azınlıklar (5%). İsrail Yahudi popülasyonu Aşkenazi Yahudileri, Mizrahi Yahudileri, Sefaradi Yahudileri, Etiyopya Yahudileri ve diğer Yahudi etnik bölümlerinden gelmektedir; ancak 50%'lik oran ile oluşumun büyük çoğunluğunu Mizrahi Yahudileri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cueva de las Manos</span>

Cueva de las Manos, Arjantin'in Santa Cruz eyaletinde, Perito Moreno kasabasının 163 km güneyinde bulunan bir mağara ve kaya sanatı sitelerinden oluşan bir komplekstir. Adını, kaya duvarlara çok sayıda kolaj halinde şablonlanmış yüzlerce el resminden almıştır. Sanat, Kolomb öncesi Güney Amerika'nın Arkaik döneminde, MÖ 7.300 ile MS 700 arasında birkaç dalga halinde yaratıldı. Resimlerin yaşı, resmi oluşturmak için mağaranın duvarına boya püskürtmek için kullanılan kemik boruların kalıntılarından, sanat eserinin radyokarbon tarihlemesinden ve stratigrafik tarihlemeden hesaplandı.

Game of Thrones: A Telltale Games Series, Telltale Games tarafından geliştirilen ve yayınlanan aynı isimdeki dizi ve romana dayalı video oyunudur. Bölüm bölüm yayınlanmaktadır, ilk bölümü 2 Aralık 2014'te yayınlanmış, 6. yani sezon finali ise 17 Kasım 2015'te yayınlanmıştır. Ayrıca 6. bölümün yayınlanmasından hemen sonra oyunun yapımcıları oyunun ikinci sezonununda olacağını açıklamışlardır fakat 2018'de Telltale, iflas etmek üzere olduğu için çalışanlarını kovmuş ve projelerinin büyük bir kısmını iptal etmiştir, bu projelere Game of Thrones'un ikinci sezonu da dahildir. Oyun, Android, iOS, Microsoft Windows, OS X, PlayStation 3, PlayStation 4, Xbox 360 ve Xbox One platformları için yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">ANO 2011</span>

ANO 2011, Çekya'da Andrej Babiš tarafından kurulan ekonomik merkezci ve popülist bir siyasi partidir. Eski Memnun Olmayan Vatandaşların Hareketi partileşmesi sonucunda kuruldu. "Ano", Çekçede "evet" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">The Godfather (güreşçi)</span> Amerikalı güreşçi

Charles Wright ya da bilinen adıyla: The Godfather, Amerikalı yarı emekli profesyonel güreşçi. 1991-1993 ve 1995-2002 yılları arasında WWE'de çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Florence Henderson</span> Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı (1934 – 2016)

Florence Agnes Henderson ,Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve TV sunucusu. 1969-74 yılları arasında rol aldığı Carol Brady karakterini canlandırdığı Amerikan ABC kanalı yapımı komedi dizisi The Brady Bunch ile tanındı. Henderson film ve dizi çalışmaları yanında varyete eğlence şovlarındada yer almıştır. TV de yayınlanan talk şov ve eğlence tarzı programlar hazırlayıp sunmuştur. Tv'de 2010'da Dancing with the Stars jüri üyeliği yapmış kendi adıyla hazırladığı The Florence Henderson Show programını sundu.

<i>Black Panther</i> (film) 2018 çıkışlı sinema filmi

Black Panther, Marvel kurgusal evreninin 16 Şubat 2018 tarihinde vizyona giren on sekizinci Marvel Sinematik Evreni süper kahraman filmidir.

<i>Vanilla</i> (cins) bitki cinsi

Vanilla Orchidaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Eliza Bennett</span>

Eliza Bennett, Yakın dönem tanınmış İngiliz oyuncu.

Fransa futbol şampiyonları listesi, Fransa'daki en üst düzey futbol ligi olan Ligue 1'de şampiyon olan takımların yer aldığı listedir.

<span class="mw-page-title-main">Stroganina</span>

'Stroganina' ve yerli halk yemeğidir. Kuzey kutup Sibirya'nın çiğ, ince, uzun dilimlenmiş ve dondurulmuş balığından yapılır. Baykal Gölü civarında yemeğe raskolotka denir. Geleneksel stroganina tatlı su alabalığı ile yapılır Bu Alabalık nelma, muksun, chir ve omul gibi Sibirya kutup sularında bulunur. Nadiren, mersin balığı ile yapılır. Bu yemek yerli Sibiryalılar arasında sevilir ve Yakut mutfağında,Eskimo mutfağı, Komi mutfağı ve Yamal mutfağında bulunur. Genellikle votka ile eşleştirilir.

Marvel Sinematik Universe (MCU) bir olan medya franchising ve paylaşılan kurgusal evren arasında ayardır süper kahraman dizileri içinde görünen karakterlere göre Marvel Comics yayınları. MCU ilk olarak 2013'ten 2020'ye kadar ABC, Netflix, Hulu ve Freeform'da yayınlanan Marvel Television dizileriyle televizyona genişledi. Marvel Studios films- arkasında -the yapım stüdyosu üzerine dizi bırakmadan başlayacak Disney+ parçası olarak 4. Evre'nın başlangıcı olan WandaVision dizisi ile başladı.

Grove Street Games, Gainesville, Florida merkezli bir Amerikan video oyunu geliştiricisidir. 2007 yılında Thomas Williamson ve Michael Owen tarafından kurulmuştur. Şirket, Rockstar Games özelliklerine dayalı birkaçı da dahil olmak üzere mobil oyun portları geliştirmesiyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi 19. Konferansı</span>

Sovyetler Birliği Komünist Partisi 19. Tüm Birlik Konferansı, Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından 28 Haziran - 1 Temmuz 1988 tarihleri arasında düzenlenen bir parti konferansıydı. Konferansa 4.991 delege katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Viktor But</span>

Viktor Anatolyeviç Bout ; bir Rus silah tüccarıdır. Bir girişimci ve eski bir Sovyet askeri tercümanı olarak, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından bu yana 1990'larda ve 2000'lerin başlarında Doğu Avrupa'dan Afrika ve Orta Doğu'ya çok sayıdaki hava taşımacılığı şirketini silah kaçakçılığı yapmak için kullandı. Bout, geniş müşteri kitlesi ve ambargoları aşma isteği sayesinde, İngiltere Dışişleri Bakanlığından Peter Hain'in 2003 yılında Birleşmiş Milletler'e Bout'un geniş kapsamlı operasyonları hakkında bir rapor okumasının ardından Ölüm Tüccarı ve Yaptırımları Bozan lakaplarını aldı.

Amerikan televizyon dizisi Loki'nin aynı adlı karakteri içeren Marvel Comics'e dayanan ilk sezonunda, Loki'nin Avengers: Endgame (2019) olayları sırasında Tesseract'ı çaldıktan sonra gizemli Time Variance Authority'ye (TVA) getirildiğini görür ve kendisinin tehlikeli bir varyantını yakalamaya yardım etmek zorunda kalır.

<span class="mw-page-title-main">Nina Kruşçeva</span>

Nina Petrovna Kruşçeva Sovyet lider Nikita Kruşçev'in ikinci eşiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.