İçeriğe atla

Küba Komünist Partisi

Küba Komünist Partisi
Partido Comunista de Cuba
KısaltmaPCC
KurucuFidel Castro
Birinci SekreterMiguel Díaz-Canel[1]
İkinci SekreterJosé Ramón Machado Ventura
Slogan(lar)İspanyolca¡Hasta la victoria siempre!
Kuruluş tarihi3 Ekim 1965 (58 yıl önce) (1965-10-03)
Önceli26 Temmuz Hareketi
Halkçı Sosyalist Parti
MerkezDevrim Meydanı, Havana, Küba
Gazete(ler)Granma
Gençlik koluKüba Genç Komünist Ligi
José Martí Öncü Organizasyonu
Üyelik (2016)artış 700,000[2]
İdeoloji
Siyasi pozisyonAşırı sol[11]
Uluslararası üyelikUluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı
Resmî renkler    Kırmızı ve mavi
Halk Güçleri Ulusal Meclisi[12]
470 / 470
İnternet sitesi
Parti bayrağı
Küba

Küba Komünist Partisi (İspanyolcaPartido Comunista de Cuba, PCC), Küba'da işçi sınıfının öncüsü Marksist-Leninist siyasi parti.[13]

1961 Temmuzunda Küba'nın önemli iki komünist hareketi, Küba Sosyalist Halk Partisi ve 26 Temmuz Hareketinin çeşitli sol gruplar ile birleşmesiyle oluşan siyasal yapı, 3 Ekim 1965'te ismini Küba Komünist Partisi olarak değiştirdi. Küba anayasası, partinin rolünü "toplumun ve devletin lider gücü" olarak tanımlamaktadır.

Küba Komünist Partisi'nin en yüksek organı beş yılda bir toplanan Parti Kongresidir. Kongre oturumlarının yapılmadığı zamanlarda partinin en yüksek organı Merkez komitesi'dir. Merkez Komitesi yılda iki kez toplandığından, günlük görev ve sorumlulukların çoğu Politbüro'ya aittir. Nisan 2021'den bu yana, Merkez Komite Birinci Sekreteri, 2018'den beri Küba Devlet Başkanı olarak görev yapan Miguel Díaz-Canel'dir.

İdeolojisi

Vietnam Komünist Partisi, Çin Komünist Partisi ve Laos Halkın Devrimci Partisi gibi iktidarda olan diğer komünist partilerle karşılaştırıldığında Küba Komünist Partisi, Marksizm-Leninizm geleneğini ve Sovyet modelini daha sıkı bir şekilde muhafaza eder.[14]

Partinin yol gösterici ideolojisi Marksizm-Leninizm, zaman içerisinde kademeli olarak resmîleştirildi ve günümüze kadar da öyle kaldı. Parti, tüm endüstrilerin kamulaştırıldığı ve ABD'nin uzun vadeli ambargosuna rağmen Küba genelinde bir merkezi ekonominin uygulandığı Devlet sosyalizmini sürdürdü. KKP ayrıca Castroculuğu ve Guevarizmi destekler ve Uluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı'nın bir üyesidir.

Parti, diğer ülkelerdeki komünist devrimleri desteklemiştir ve Kolombiya'da ELN'e, El Salvador'da FMLN'e, Nikaragua'da Sandinistlere ve 1980'lerde Grenada'da Maurice Bishop'un New Jewel Hareketine aktif olarak yardım etmiştir.[15]

Liderlik

Partinin kuruluşunda Birinci Sekreterlik görevini 26 Temmuz Hareketinin lideri Fidel Castro üstlendi. Fidel Castro, 31 Temmuz 2006 tarihinde mide ve bağırsak yolundan ameliyat olduğunda, yetkilerini geçici olarak Küba Komünist Partisi İkinci Sekreteri olan kardeşi Raúl Castro'ya devretti.

Raul Castro, 24 Şubat 2008 tarihine kadar vekâleten yürüttüğü Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteri görevini asaleten üstlendi.

Küba Komünist Partisi 8. Kongresinde Merkez Komite Birinci Sekreterliğine seçilen Miguel Díaz-Canel, 19 Nisan 2021 itibarıyla görevi Raul Castro'dan devraldı. Halen parti liderliğini ve devlet başkanlığı görevini Diaz-Canel üstlenmiş durumdadır.

Tarihi

Küba Cumhuriyeti'nin erken döneminde bir dizi komünist ve anarşist örgüt ortaya çıkmıştı. Ancak Ekim Devrimi'nin ardından Bolşeviklerin ileri sürdüğü tezler çerçevesinde kendini inşa eden Küba Komünist Partisi, 1920'lerde kuruldu. 1944'te seçimlere katılmak için parti ismini Halkçı Sosyalist Parti olarak değiştirdi. Fidel Castro önderliğinde Ocak 1959'da Küba'da devrimin başarıya ulaşması ve Fulgencio Batista'nın devrilmesinden iki yıl sonra, Temmuz 1961'de, Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketi, Blas Roca liderliğindeki Popüler Sosyalist Parti ve Faure Chomón liderliğindeki öğrenci tabanlı Devrim Rehberi'nin bazı parçaları birleşerek Entegre Devrimci Örgütler (ORI) isimli yapıyı oluştrudular.

26 Mart 1962'de ORI, ismini Küba Sosyalist Devriminin Birleşik Partisi (PURSC) olarak değiştirdi. Ardından 3 Ekim 1965'te Küba Komünist Partisi ismini aldı.

1976 Küba anayasasının 5. Maddesinde Komünist Parti, "sosyalizmin inşası ve komünist topluma doğru ilerlemenin yüksek hedeflerine yönelik ortak çabaları örgütleyen ve yönlendiren, toplumun ve Devletin üstün yol gösterici gücü" olarak tanımlanır.

Küba Komünist Partisi, ilk 15 yıl, Politbüro dışında neredeyse tamamen hareketsizdi. 100 kişilik Merkez Komitesi nadiren toplandı ve partinin ilk olağan Kongresi kuruluşundan on yıl sonra yapıldı. 1969'da parti üyelerinin sayısı 55.000 civarındaydı ve nüfusun %0,7'siydi. Bu durum Küba Komünist Partisi'ni dünyanın iktidardaki en küçük komünist partisi olarak tanımlamaya yol açıyordu.

1970'lerde parti aygıtı gelişmeye başladı. 1975'teki ilk Parti Kongresi öncesinde parti iki yüz binin biraz üzerinde üyeye ulaştı, Merkez Komitesi düzenli olarak toplanıyordu ve partiye toplumda iktidardaki Komünist partilerin genel olarak sahip olduğu lider rolü veren örgütsel aygıtı inşa etti.

1980'de partinin üye sayısı 430.000'in üzerine çıktı ve 1985'te 520.000'e yükseldi.

Miguel Díaz-Canel'in Merkez Komite Birinci Sekreteri olarak seçildiği ve görevi Raúl Castro'dan devraldığı Sekizinci Kongre, 16-19 Nisan 2021 tarihlerinde gerçekleşti. José Ramón Machado Ventura, 2011'den 2021'e kadar İkinci Sekreterdi.Abelardo Álvarez Gil, Organizasyon ve Personel Politikası Departmanı Başkanı olmaya devam ediyor.

Dış İlişkiler

Küba Komünist Partisi genellikle müdahaleci bir dış politika izlemiş, Kolombiya'daki ELN, El Salvador'daki FMLN, Nikaragua'daki Sandinistalar ve Grenada'daki Maurice Bishop'ın Yeni Mücevher Hareketi dahil olmak üzere yurtdışındaki solcu devrimci hareketlere ve hükûmetlere aktif olarak yardım etmiştir.

Partinin en önemli uluslararası rolü, Küba'nın Cuito Cuanavale Savaşı'nda ortak bir Angola/Sovyet/Küba kuvvetini yönettiği, Angola İç Savaşı sırasında yaşandı.

Daha yakın dönemde parti, Venezuela'da Hugo Chávez ve daha sonra Nicolás Maduro ile Bolivya'da Evo Morales gibi Latin Amerika'daki Pink Tide liderlerini desteklemeye çalıştı.

Tıbbi diplomasi, Partinin dış politikasının da önemli bir özelliği olmuştur. Parti, gelişmekte olan dünyadaki diğer ülkelere binlerce Kübalı doktor, ziraat teknisyeni ve diğer profesyonelleri gönderme politikasını sürdürüyor. Parti ayrıca Latin Amerika entegrasyonunu da destekliyor.

Kaynakça

  1. ^ 19 Nisan 2021 tarihli Granma haberi 21 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca) 20 Nisan 2021 tarihinde erişilmiştir
  2. ^ "Central Report to the Eighth Congress of the Communist Party of Cuba, presented by Army General Raúl Castro Ruz". en.granma.cu. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Cuba's New Constitution explained". 27 Şubat 2019. 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020. 
  4. ^ Backer, Larry Catá (30 Temmuz 2014). "The Cuban Communist Party at the Center of Political and Economic Reform: Current Status and Future Reform". SSRN 2473351 $2. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020. 
  5. ^ "The Cuban Communist Party: Current Status and Future Reform". 30 Kasım 2014. 1 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020. 
  6. ^ "Cuba y el Socialismo". 3 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2015. 
  7. ^ "Communism since 1917". Erişim tarihi: 14 Ağustos 2015. 
  8. ^ "Cuban Communism". 3 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2015. 
  9. ^ "The African Dream". 3 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2015. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022. 
  11. ^ (Fransızca) Parti communiste de Cuba (extrême gauche) (créé en 1965, seul parti légal) 22 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Le Monde diplomatique
  12. ^ "IPU PARLINE database: CUBA (Asamblea nacional del Poder popular), Last elections". ipu.org. Inter-Parliamentary Union. 2013. 5 Mayıs 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2015. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020. 
  14. ^ İlgili cubadebate makalesi 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca) 4 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir
  15. ^ "Piero Gleijeses tarafından yazılan Visions of Freedom:Havana, Washington, Pretoria and the Struggle for Southern Africa, 1976-1991 adlı eser". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fidel Castro</span> 1959dan 2008e kadar Kübanın lideri

Fidel Alejandro Castro Ruz ( söylenişi), Kübalı Marksist-Leninist devrimci ve Küba Devrimi'nin önderi. Yaşamı boyunca ve ölümünden sonra çeşitli liderler ve muhalif kesimlerce diktatör olarak da nitelendirilmiştir. Devrim sonrasında, 1959-76 arasında Küba başbakanlığı, 1976-2008 arasında da Küba devlet başkanlığı yaptı. 1961 ile 2011 yılları arasında da Küba Komünist Partisi Birinci Sekreterliği görevini yürüttü. Uluslararası alanda ise 1979-1983 ve 2006-2008 yılları arasında Bağlantısızlar Hareketi'nin Genel Sekreterliğini yaptı. Lakabı İspanyolcada At anlamına gelen "El Caballo"dur.

<span class="mw-page-title-main">Nikita Kruşçev</span> 1953ten 1964e kadarki Sovyetler Birliği lideri

Nikita Sergeyeviç Kruşçev, Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri. Doğru okunuşu ve Türkçe yazım kurallarına göre soyadının doğru yazılışı Hruşçov olmasına rağmen, Türkçeye İngilizce Khrushchev kelimesinin okunuşu olan Kruşçev kelimesi geçmiş ve yaygınlık kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">26 Temmuz Hareketi</span> Kübada 1959da Batista rejimini deviren, Fidel Castronun lideri olduğu siyasi hareket

26 Temmuz Hareketi 1959 yılında Küba'da Fulgencio Batista rejimini deviren liderliğini Fidel Castro'nun yaptığı devrimci bir örgüttür. Örgütün isminin kaynağı, 26 Temmuz 1953 tarihinde Santiago de Cuba'daki Moncada Kışlası'na yapılan saldırıdır. Hareket 1955 yılında Meksika'da sürgündeki bir grup devrimci tarafından tekrar örgütlenmiştir. Sadece 82 kişiden oluşan bu yeniden örgütlenme safhasında Fidel ve Raúl Castro kardeşleri ve Arjantinli Che Guevara'yı sayabiliriz. Batista'yı devirmek için hazırlanacak eğitimli bir gerilla kuvveti hazırlamayı görev edinmişlerdi. Hareketin Küba'da kalan üyeleri sabotaj eylemlerine devam ederken siyasî hoşnutsuzlukları körüklemeye çalışıyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Küba Devrimi</span> Diktatör Fulgencio Batista rejiminin yıkılarak Fidel Castro liderliğinde bir Küba Hükümeti kurulmasıyla sonuçlanan devrim

Küba Devrimi, 1952 ile 1959 yılları arasında Küba devlet başkanı olarak hüküm süren Fulgencio Batista'nın diktatörlüğünü devirmeye yönelik askeri ve siyasi bir girişimdir. Eski devlet başkanı ve general Fulgencio Batista'nın yeni doğmakta olan Küba demokrasisini yıkıp iktidarı pekiştirdiği 1952 Küba darbesinin ardından başladı. Darbeye karşı çıkanlar arasında, o zamanlar acemi bir avukat olan ve Küba yargısı aracılığıyla darbeye itiraz etmeye çalışan Fidel Castro da vardı. Bu çabaların sonuçsuz kalması üzerine Fidel Castro ve kardeşi Raúl, 26 Temmuz 1953'te Küba ordusunun Moncada Kışlası'na silahlı bir saldırı düzenledi. Saldırının başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Fidel Castro ve suç ortakları tutuklandı ve gözaltındayken 26 Temmuz Hareketi'ni (M-26-7) kurdular. Duruşmasında Fidel Castro, Batista diktatörlüğüne karşı şikayetlerini ortaya koyarken kendisine ulusal ün kazandıran iki saatlik bir konuşma yaptı. Batista, halkın onayını kazanmak amacıyla Moncada Kışlası saldırganlarından hayatta kalanlara af çıkardı ve Castrolar sürgüne kaçtı. Castrolar sürgün sırasında Meksika'daki stratejilerini pekiştirdiler ve daha sonra 1956'da Meksika'da bulundukları sırada tanıştıkları Che Guevara eşliğinde Küba'ya yeniden girdiler.

<span class="mw-page-title-main">Raúl Castro</span> 2011dan 2021e kadar Kübanın lideri

Raúl Modesto Castro Ruz Kübalı asker ve siyasetçi. Eski Küba Devlet Başkanı ve Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteriydi.

<i>Granma</i> (gazete)

Granma, Küba Komünist Partisi Merkez Komitesinin resmi gazetesidir. Gazetenin ismi Fidel Castro ve 81 devrimciyi 1956 yılında Meksika'dan Küba sahillerine taşıyan Granma yatından gelir. 26 Temmuz Hareketinin gazetesi olan Devrim ile Sosyalist Halkçı Partinin yayın organı olan Günün Haberleri gazetelerinin birleşmesiyle oluşmuştur.

Arnaldo T. Ochoa Sánchez, Kübalı general, 1989 yılında vatana ihanet suçundan suçlu bulunarak kurşuna dizilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Juan Almeida Bosque</span>

Juan Almeida Bosque Kübalı komünist siyasetçi ve bestecidir. Küba Devlet Konseyi'nin en kıdemli üçüncü üyesi ve Konsey Başkan Yardımcısıdır. Küba Devrimi'ni gerçekleştiren askeri komutanlardan bir tanesidir. Küba Cumhuriyeti Kahramanı ödülünü alan az sayıdaki kişilerden birisidir. Küba Devrimi Gazileri Derneğinin başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ramiro Valdés</span>

Ramiro Valdés Menéndez, Kübalı devrimci ve siyasetçidir. 2009 yılındaki kabine değişikliği sırasında devlet başkanı yardımcılığına getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Haydutlara Karşı Savaş</span>

Haydutlara Karşı Savaş, Küba'da Fidel Castro yönetimine karşı özellikle Escambray Dağlarında yaşanan silahlı ayaklanma. Ayaklanma büyük ölçüde toprak reformu kapsamında topraklarına el konan orta büyüklükteki toprak sahiplerince gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Leopoldo Cintra Frías</span>

Leopoldo Cintra Frías "Polo" Kübalı asker ve siyasetçi. Küba Ordusunda general, Küba Komünist Partisi kurucusu, Politbüro üyesi ve Küba Cumhuriyeti Kahramanıdır.

Abelardo Colomé Ibarra Kübalı devrimci, asker ve devlet adamı. Küba Devrimci Silahlı Kuvvetlerinde general ve Küba Komünist Partisi kurucusu, Politbüro ve Merkez Komite üyesidir. 2015 yılına dek Küba İçişleri Bakanı ve Devlet Konseyi Başkan Yardımcısı görevinde bulunmuştur. Çok sayıda muharebeye girmiş bir askerdir. Küba Cumhuriyeti Kahramanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vilma Espín</span>

Vilma Lucila Espín Guillois Kübalı devrimci, feminist ve kimya mühendisi. Halihazırdaki Küba Devlet Başkanı Raul Castro'nun eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Frank Pais</span>

Frank País García Fulgencio Batista rejiminin devrilmesi için mücadele eden Kübalı devrimci. Yoğunlukla Sierra Maestra'da faaliyet gösteren Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketinin şehir örgütlenmesi sorumlusuydu. 30 Temmuz 1957 günü Santiago de Cuba sokaklarında tutuklandıktan sonra polis tarafından yargısız infaz edilerek öldürülmüştür. Anısı bugün Küba'da çok sayıda yerin isminde yaşatılmaktadır.

Carlos Franqui, Kübalı yazar, şair, gazeteci, devrimci ve siyasetçi. Küba Devrimi sırasında Fidel Castro önderliğindeki 26 Temmuz Hareketi üyesi olmuştur. Devrimden sonra Revolución gazetesinin yayın sorumlusu olmuştur. Rejimle ayrılığa düşüp ülkeden ayrılmış ve 1968 yılı itibarıyla Castro rejimine karşı aktif muhalefete katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fidel Castro Díaz-Balart</span> Kübalı nükleer fizikçi ve devlet görevlisi

Fidel Castro Díaz-Balart, Kübalı nükleer fizikçi ve devlet görevlisidir. Küba lideri Fidel Castro'nun ilk evliliğini yaptığı Mirta Diaz-Balart'an olan en büyük çocuğudur. Fidelito adıyla bilinirdi.

<span class="mw-page-title-main">Miguel Díaz-Canel</span> Küba Cumhurbaşkanı

Miguel Mario Díaz-Canel Bermúdez, Kübalı siyasetçidir. Díaz-Canel, Karayipler'de Büyük Antiller'in bir parçası konumunda olan ada ülkesi Küba'nın Devlet Başkanı ve Küba Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteridir.

<span class="mw-page-title-main">Küba devlet başkanı</span>

Küba devlet başkanı, Küba devlet konseyi başkanı. Mevcut haliyle makam 1976 Anayasası ile kurulmuştur. Başkanlık makamı, Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteri makamı altında ikinci en güçlü makamdır.

<span class="mw-page-title-main">Manuel Marrero Cruz</span> Küba Başbakanı

Manuel Marrero Cruz ya da yaygın kullanımı ile Manuel Marrero, Kübalı siyasetçi. Cruz, Karayipler'de yer alan Küba'da 21 Aralık 2019 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.

Küba Komünist Partisi birinci sekreteri ya da Komünist Partisi Merkez Komitesi birinci sekreteri, Küba'da kurulu bulunan siyasi partinin üst lideridir. Küba Komünist Partisi (PCC) ve en yüksek siyasi figürü ve üst lideridir. Partinin birinci sekreteri, aynı zamanda, partinin siyasi bürosuna ve merkez komitesinin genel kurul toplantılarına da başkanlık eder.