Mantarlar, çok sayıda çok hücreli ve tek hücreli ökaryotik canlıyı kapsayan bir biyolojik âlemin adıdır. Maya gibi mikroorganizmalardan, küf ve şapkalı mantarlara kadar pek çok üyesi olan bu canlılar grubu, halk arasında genellikle sadece şapkalı mantarları tanımlamak için kullanılır. Biyoloji alanında mantarları inceleyen bilim dalına mikoloji denir.
Zehirlenme, kimyasal bir maddenin canlı organizma üzerindeki patolojik etkisidir. Görece küçük miktarlarda kimyasal ya da biyokimyasal etki gösteren zehir, süresi ve ağırlığı değişebilen bir hastalık haline ya da ölüme yol açar. Adli tıp uzmanları, zehirlenme olgularını 3 orijine ayırarak inceler:
- Kaza
- İntihar
- Cinayet
Halüsinojen mantarlar, sihirli mantarlar olarak da bilinen, anormal bilinç durumları meydana getiren psilosibin ve psilosin maddelerini içeren bütün psikoaktif mantarlara verilen ad. Bu mantar gruplarına ek olarak Amanita cinsinden bazı türler ile Claviceps purpurea da halüsinatif etkilere sahiptir.
Porsuk (Taxus), porsukgiller (Taxaceae) familyasından Taxus cinsinden ibreli ağaç türlerine verilen ad.
Amanita muscaria, sinek mantarı veya gelin mantarı, Amanita cinsine bağlı zehirli bir mantar türüdür. Gençlerin halüsinasyon görme amacıyla veya yanlışlıkla yenilebilir düşüncesiyle yiyeceklere katılmasıyla zehirlenmeler görülmüştür.
Sarılık (ikter; icterus), bir hastalık değil, çoğu karaciğerle ilgili olan bazı hastalıkların belirtisidir. İkter tablosunda gözakı (sklera), deri, mukozalar ve organlar sarıya boyanır. En önemli nedeni kandaki bilirubin düzeyinin artmasıdır. Normalde periferik kanın 100 ml’sinde 1 mg kadar bilirubin bulunur. Kandaki bilirubin düzeyinin 2.5 mg’ın üzerine çıkmasına “hiperbilirubinemi”, bunun neden olduğu klinik tabloya "sarılık; ikter (icterus)” adı verilir.
Amanita virosa, Ölüm meleği olarak da bilinir, Amanitaceae ailesinden öldürücü derecede zehirli bir mantar türüdür. Kesinlikle yiyeceklerle birlikte tutulmaması gerektiği önerilir.
Amanita pantherina, Amanita cinsine bağlı zehirli bir mantar türüdür.
Kuzugöbeği, Morchellaceae familyasından, yenilebilen bir mantar türüdür. Genelde ormanlarda tek tek veya küçük gruplar halinde bulunur, özellikle orman yangınlarında sonra sıkça rastlanır. Genelde bahar aylarında ortaya çıkar. Bahar aylarında yağışın olmaması olumsuz yönde etkiler.
Amanita verna, Amanita cinsine bağlı öldürücü derecede zehirli bir mantar türüdür.
Boletus satanas, Boletaceae familyasından zehirli bir mantar türüdür. Türkiye'de, Karadeniz Bölgesi ormanları başta olmak üzere pek çok yörede bulunur.
Mantar zehirleri ya da toksinleri, mantarlar tarafından üretilen ve canlılığa olumsuz etkileri bulunan zehirli maddelerdir.
Aflatoksinler, Aspergillus flavus ve Aspergillus parasiticus tarafından üretilen zehirli ve kanserojen maddelerdir. Karaciğer tarafından M1 tipine ve epoksite metabolize olur.
Çoğu yılan ısırığı zehirli olmayan yılanlardan kaynaklanır. Dünyada kabaca 3000 yılan türü bulunur, bunların sadece %15 kadarının insanlar için tehlikeli olduğu kabul edilir. Yılanlar Antarktika dışında bütün kıtalarda bulunur. En çeşitli ve yaygın bulunan yılan ailesi, yaklaşık 700 türü zehirli olan kırbaç yılanlarıdır (Colubridae). Bu yılanların çoğu insanlar için tehlike oluşturabilecek kadar zehir üretemez, ancak familyanın en az beş cinsi insan ölümlerine sebep olmuştur.
Heinrich Otto Wieland, Alman kimyager. Safra asitleri üzerine yaptığı araştırmalarla 1927 yılında Nobel Kimya Ödülünü kazandı. 1901 yılında Wieland, Münih Üniversitesi'nde doktorasını aldı. 1904 senesinde ders verme hakkını kazandı ve ders vermeye başladı. 1907 senesinde Boehringer-Ingelheim'in danışmanı oldu.
Amanita smithiana, Amanita cinsine bağlı öldürücü derecede zehirli bir mantar türüdür.
Amanita subjunquillea, Amanita cinsine bağlı öldürücü derecede zehirli bir mantar türüdür.
Amanita virosiformis, Amanita cinsine bağlı öldürücü derecede zehirli bir mantar türüdür.
Amanita farinosa, Amanita cinsine bağlı zehirli bir mantar türüdür.
Amanita pseudoporphyria, Amanita cinsine bağlı zehirli bir mantar türüdür.
Wikimedia Commons'ta Köygöçüren mantarı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Köygöçüren mantarı ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.