İçeriğe atla

Kösemihaloğlu Mehmed Paşa

Kösemihaloğlu Mehmed Paşa (ö. 1495) Osmanlı devlet adamı.

Tarihe Mihaloğulları olarak geçen ailenin Anadolu'daki Amasya kolundan Hayreddin Hızır Paşa'nın oğludur.[1]

Faaliyetleri

Fatih Sultan Mehmed döneminin etkili beylerinden olan Mehmed Paşa,Semendire Sancakbeyliğin ardından 1482'de Rumeli Beylerbeylğine getirildi.1483'te Vezirliğe tayin edilen Mehmed Paşa, 1485'te Şehzade Ahmed'in lalalığına getirildi.[2]

1486'da Adana'ya saldıran memlük emirlerinin üzerine yürüdü.

XVI. yüzyıla ait Osmanlı kroniği;

“Sultan Bayezid emriyle Anatolı Beğlerbeğisi Hersek-oğlu Ahmed Beğ cümle Anatolı çerisiyle ve Rum çerisin bile koşup ve Rum Beğlerbeğisi Hızır Beğ-oğlu Muhammed Beğ bile varup Adana sınurında Özbek ve Temrez Beğ ile buluşup azim ceng ve kıtâl olup Özbek bunları girü gâfil eyleyüp üzerlerine hücum idüp Anatolı leşkeri münhezim olup Hersek-oğlunı tutup ve nice beğler belürsiz oldu” [Anonim Osmanlı Kroniği 2000: 132].

Amasya valiliğide yapan Mehmed Paşa 1487'de Mısır harbine katıldı. Şehzade Bayezid'in emriyle Torul'u (Gümüşhane) Osmanlı topraklarına katarak bölgede ticaret için güvenliği sağlamıştır.[3]

Eserleri

Devlet işlerinde son derece yetenekli olan ve hayırseverliği ile tanınan Mehmed Paşa 1495'te ölmüştür.

Amasya'da cami, medrese, imarethane ve tekkeden müteşekklil külliye, Tosya'da bedesten,İstinye'de medrese, hankâh ve imarethane yaptırmıştır.[4][5][6][7]

Geleneği

Yıldırm Bayezid'ın isteği üzerine Amasya'ya yerleşen Abdullah Mihal Gazi'nin oğlu Ali Bey'in ahvadından Kösemihaloğlu Mehmed Paşa'nın soyu Kurtoğulları, Sivas Evkaf Müdürlüğündeki 896 H. 1430 M. tarihli vakfiyedeki kayıtlara göre günümüzde Amasya ve Samsun'da devam etmektedir.[8]

Kaynakça

  1. ^ Sicill-i Osmani - https://archive.org/stream/sicill-i.osmani_01/Sicill-i.Osmani_04#page/n29/mode/2up
  2. ^ Mustafa Çağhan KESKİN ː II. BAYEZİD DÖNEMİ AMASYA ÇEVRESİNDE YEREL BİR BANİ: HIZIR PAŞA OĞLU MEHMED PAŞAhttp://www.journals.istanbul.edu.tr/iuarts/article/viewFile/5000178699/pdf_57 3 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ İbn-i Kemal - Osmanlı Tarihi
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 23 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ocak 2016. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016. 
  8. ^ http://tayyibgokbilgin.info/wp-content/uploads/2012/05/Article-112.pdf 22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10- Yaşar GÖKÇEK : Kösemihaloğulları (İ.Ü. Ed. Fak. Mezuniyet Tezi 1950)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Bayezid</span> 8. Osmanlı padişahı (1481–1512)

II. Bayezid veya II. Beyazıt, Osmanlı İmparatorluğu'nun sekizinci padişahı. Babası Fatih Sultan Mehmed, annesi Emine Gülbahar Hatûn'dur. Yavuz Sultan Selim'in babasıdır. Tahta geçtiğinde 511.000 km²si Asya'da, 1.703.000 km²si Avrupa'da olmak üzere toplam 2.214.000 km² olan imparatorluk toprakları ölümünde yaklaşık 2.375.000 km²ydi.

<span class="mw-page-title-main">Zağanos Paşa</span> 12. Osmanlı sadrazamı

Zağanos Mehmed Paşa, II. Mehmed saltanatında 1453-1456 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. İstanbul'un Fethi'nden sonra sadrazamlığa getirilen ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Cem Sultan</span> II. Bayezidin kardeşi ve Fatih Sultan Mehmedin oğlu

Cem Sultan ya da Şehzade Cem, II. Mehmed'in Çiçek Hatun'dan olma en küçük oğlu ve II. Bayezid'in küçük kardeşi. Ağabeyi II. Bayezid ile girdiği taht mücadelesiyle bilinir.

Köse Mihal, Mihaloğullarının atası. Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş döneminde Osman Gazi'nin silah arkadaşı olan Mikhael Kosses, İslamiyeti seçerek Osmanlı saflarına geçen ilk önemli Bizanslı komutandır. Mihaloğullarının atası Mikhael Kosses, Müslüman olduktan sonra Osman Gazi'nin teklifiyle Abdullah adını almış, adı Abdullah Mihal Gazi olmuştur.

Alâeddin Paşa, ilk iki Osmanlı padişahı olan Osman Gazi ve Orhan Gazi döneminde, takriben 1320-1331 arasında vezirlik yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Çandarlı Ali Paşa</span> 6. Osmanlı sadrazamı

Çandarlı Ali Paşa, 22 Ocak 1387'de babası Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa'nın ölümü üzerine yerine geçerek, 18 Aralık 1406 tarihinde ölümüne kadar, I. Murad ve I. Bayezid için Ankara Muharebesi'ne kadar 15 yıl 6 ay ve Fetret Devri döneminde Süleyman Çelebi'nin yanında 4 yıl 4 küsur ay vezir-i azamlık yapmış ve Osmanlı Devleti'nin kuruluş sürecinde önemli rol oynamış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Bayezid Paşa Osmanlı Devleti'nin Fetret Devri'nde, 1413'te Sultan I. Mehmed Çelebi saltanatında sadrazam olmuş; devleti toparlama süreci içinde yanında bulunmuş ve sonra da II. Murad döneminde Düzmece Mustafa'ya Sazlıdere'de yenilip teslim olup onun emriyle öldürüldüğü Temmuz 1421'e kadar başvezirlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Hacı İvaz Mehmed Paşa I. Mahmud saltanatında, 22 Mart 1739 - 23 Haziran 1740 tarihleri arasında bir yıl üç ay iki gün sadrazamlık ve çeşitli valilikler yapmış; 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nda bütün savaşın kaderini etkileyen Hisarcık Muharebesi'ni kazanmış, Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Amasya İkinci Beyazıt Külliyesi</span>

Amasya İkinci Beyazıt Külliyesi, Osmanlı Padişahı II. Bayezid tarafından Amasya'da inşa ettirilen külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa</span> 38. Osmanlı sadrazamı

Lala Mustafa Paşa, III. Murad saltanatında 28 Nisan 1580 ile 7 Ağustos 1580 tarihleri arasında üç ay dokuz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Mustafa</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın oğlu

Şehzade Mustafa veya Mustafa Çelebi, Kanuni Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultan’ın oğludur. 1533'ten 1541'e kadar Manisa, 1541'den 1553'e kadar ise Amasya valisi olarak görev yapmıştır. 1553 yılında, babasının emriyle idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Arabî Efendi</span> 15. Yüzyıl Osmanlı şeyhülislamı

Alâeddin Arabî Efendi, Osmanlı şeyhülislamı ve müderris. Halep doğumlu olduğu için lakabı "Arabî" olmuştur. Çelebi Alaeddin Arabi Efendi, Alâeddin Alî Arabi ve Molla Arab olarak da bilinmektedir. 1495-1496 yılları arasında II. Bayezid döneminde şeyhülislamlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kubadoğulları Emirliği</span> İkinci dönem Anadolu Türk beyliği

Kubadoğulları Emirliği, Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılışını takiben Samsun, Ladik ve Kavak çevresinde kurulan bir Türkmen emirliği. Canik beylikleri içerisinde değerlendirilen Kubadoğulları, Osmanlı Devleti ile Samsun'un hakimiyeti konusunda sıkça karşı karşıya gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Kasım</span> I.Ahmed ve Kösem Sultanın oğlu

Şehzade Kasım, I. Ahmed'in Kösem Sultan'dan doğma şehzadesi. 1623 yılında tahta çıkan ağabeyi IV. Murad ilk 27 Temmuz 1635'te Revan Seferi'ne çıkarken iki kardeşi Şehzade Bayezid ile Şehzade Süleyman’ı boğdurtmuştu. Şehzade Kâsım ise 1638'de Bağdat Seferi arefesinde boğduruldu. Ayasofya Camii'nin avlusunda bulunan III. Murad türbesinde gömülüdür.

Şehzade Süleyman, Osmanlı padişahı I. Ahmed'in Kösem Sultan'dan doğma oğlu.1618 yılında ağabeyi Osman padişah oldu. 1622 senesinde tahtan indirilerek öldürüldü. 1623 yılında öz ağabeyi IV. Murad padişah oldu. 27 Temmuz 1635'te Revan Seferine çıkarken üvey kardeşi Şehzade Bayezid ile Şehzade Süleyman’ı boğdurtmuştur. Ölümünün ardından babası I. Ahmed'in Sultanahmet Camii yanındaki türbesine gömüldü.

Kösemihaloğlu Hayreddin Hızır Paşa 15. yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamı.

Şehzade Bayezid Osmanlı padişahı I. Ahmet'ın oğlu. Bazı kaynaklarda annesinin Mahfiruz Hatice Sultan olduğu iddia edilir.

Mihaloğulları ailesinden Gazi Mihal Paşa'nın oğlu.

Hadım Ali Paşa veya Atik Ali Paşa, Sultan II. Bayezid zamanında 1501-1503 ve 1506-1511 dönemlerinde iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.