İçeriğe atla

Körün Kıssası

Körün Kıssası
Parabel van de blinden
Sanatçı Pieter Brueghel (baba)
Yıl 1568
Tür Ahşap üzerine yağlı boya
Boyutlar 86 cm × 154 cm (34 in × 61 in)
Konum Museo di Capodimonte, Napoli

Körün Kıssası[1] (Felemenkçe: Parabel van de blinden) veya Körlerin Yürüyüşü,[2] Hollandalı ressam Pieter Brueghel tarafından 1568'de tuval üzerine tempera ile çizilmiş tablodur. 86 x 154 cm. ebadındaki özgün tablo, Napoli'deki Museo di Capodimonte'de sergilenmektedir. Tablonun birçok kopyasının yapıldığı bilinmektedir. Bunlardan biri, 118 x 168 cm ebadındaki ahşap üzerine yağlı boya ile çizilmiş olan kopyası Paris'teki Louvre'dadır.

Yapı

Tablodan detay: Bu iki körün körlük sebebi (soldakinin korneaları lösemi infiltrasyonu sebebiyle zedelenmiştir, sağdakinin hastalığı amorozistir) tablodaki detaylar sayesinde anlaşılabilrmektedir.

Resimdeki körler grubu, resmin sol üst köşesinden sağ alt köşesine doğru çapraz şeklinde ilerler ve burada birdenbire sonlanır. En soldaki körün ardında bir su kütlesinin yüzeyi görülür. Suyun öte yanında köy evleri vardır. Tablonun sağ üst bölümünü bir kilise kaplar. Brueghel resimde, hızlı bir düşüşün çeşitli evrelerini betimlemiştir. Çukura düşmek üzere olan soldan beşinci kör, resmin izleyicisine doğru bakan tek figürdür. Tabloda oldukça gerçekçi ayrıntılar verilmiştir. Böylece, bazı körlerin körlük sebebi anlaşılabilmektedir: Soldan üçüncü körün korneaları lösemi infiltrasyonu sebebiyle zedelenmiştir, dördüncünün hastalığı amorozistir, beşincinin ise gözleri oyulmuştur.[3]

Brueghel, farklı birçok rengi tezatlar oluşturacak şekilde kullandığı dans ve düğün resimlerinin aksine bu tabloda, kahverengi, gri ve mavi tonlarından ibaret olan kısıtlı bir renk paleti kullanmıştır.[4]

İlham

Tablonun ilham kaynağı, Yeni Ahit'te yer alan, körlerin düşüşü hakkındaki meseldir. Matta İncili'nin 15. bölümünde İsa Ferisiler hakkında şöyle der: "Bırakın onları; onlar körlerin kör kılavuzlarıdır. Eğer kör köre kılavuzluk ederse, her ikisi de çukura düşer." (Matta, 15:14). Bu tema Rönesans boyunca farklı ressamlar tarafından birçok farklı şekilde ele alınmış ve resmedilmiştir. Brueghel bu konuyu, yaşadığı dönemin şartları dahilinde ele almış ve resimde dinî bir gönderme yapmakla yetinmiştir.

Resmin yapıldığı dönemdeki durum ve resmin yorumu

Gözleri oyulmuş olan kör ve başucundaki zambak

Rönesans boyunca körler genelde gözleri kapalı olarak çizilmekteydi. Kendi döneminde yaşayan insanları ayrıntı şekilde inceleyen Brueghel, konuyu farklı ele aldı. O dönemde, doğuştan kör olanların yanı sıra, yetersiz hijyenik koşullar ve çeşitli hastalıklar sebebiyle kör kalanlar da vardı. Ressamın 1585 tarihli bir tablosunda, çoğu iyileştirilemez olan 113 farklı göz hastalığı betimlenmişti. Körler genelde sadakalarla hayatta kaldıkları için, yanlarında taşıdıkları sadaka çantaları vardı ve bunlar sokaklarda yaşayan, hasta ve perişan durumdaki kişilerdi. Brueghel de resimlerinde körleri bu şekilde betimledi. Ayrıca, kalvenist öğretiye göre, körlük bir tür cezaydı: Tanrı'nın bu ızdıraba çarptırdığı kişilerin, bu durumu hak ettiğine inanılırdı. Resimde yokuş aşağı ilerleyen grup, önlerindeki çukura doğru gitmekte olduklarından habersizdir. Çukurun üst tarafında, düşmekte olan körün hemen yakınında bir zambak görülmektedir. Zambaklar genelde saflığın ve kurtuluşun simgesidir, ancak Brueghel'in resimde bu zambak ile, körlerin kurtuluşunu ima edip etmediği belli değildir.

Arka plandaki kilisenin resimdeki önemi, sanat tarihçileri arasında tartışma konusudur. Bu konuda üç farklı yaklaşım vardır. Birinci görüşe göre kilisenin özel bir anlamı yoktur ve Brueghel'in birçok resminde olduğu gibi, sadece arka plan nesnesi olarak kullanılmıştır. İkinci görüş kilisenin varlığını, tablonun dinî ilham kaynağı ile birlikte ele alır. Buna göre, kilisenin hemen önündeki neredeyse kurumuş bir dal şeklindeki solgun ağaç, kendini Ferisilerin kılavuzluğuna bırakanın, bir sonuç elde edemeyeceği düşüncesini simgeler. Üçüncü görüşe göre ise, kilisenin resimdeki konumunun ahlaki bir anlamı vardır: Kilise, düşmekte olan iki kör ile, henüz ayaktaki diğer dördünün arasındadır. İlk ikisi için artık kurtuluş yoktur ama diğerleri için umut vardır.

Kaynakça

  • Rose-Marie ve Rainer Hagen: Meisterwerke im Detail Band 2, Taschen Verlag Köln 2003. ISBN 3-8228-1371-0
  • Sudhoff, Heinke: Ikonographische Untersuchungen zur Blindenheilung und zum Blindensturz. Ein Beitrag zu Pieter Bruegels Neapler Gemälde von 1568. Bonn 1981.

Kaynak notları

  1. ^ de Magalhåes, Roberto Carvalho (2008). "Rönesans". Mini Dev Sanat Kitabı. Alfa. ss. 454-455. ISBN 978-975-297-994-9. 
  2. ^ "16. yüzyıl Hollandasının gündelik hayatından seçilip bir dahinin fırçasıyle ölümsüzleştirilen güldürü ve dram sahneleri". En Büyük Ressamlar: Bruegel. Doğan Kardeş Yayınları. 1969. ss. 2 - 6. 
  3. ^ Rose-Marie ve Rainer Hagen –- Pieter Bruegel d. Ä. –- Bauern, Narren und Dämonen, Köln: Benedikt Taschen Verlag GmbH 1999 S. 80
  4. ^ Pieter Bruegel d. Ä. –- Bauern, Narren und Dämonen, S. 75

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Arnolfininin Evlenmesi</i>

Arnolfini'nin Evlenmesi adlı portre, ressam Jan van Eyck tarafından 1434 yılında yapılan bir yağlı boya tablo çalışmasıdır.

Édouard Manet, Fransız ressam. 19. yüzyılda modern hayatı konu alan resimler yapmaya başlamış ilk ressamlardandır. Manet, gerçekçilik akımından izlenimciliğe geçişte önemli bir rol oynadı. İlk dönem başyapıtlarından Kırda Öğle Yemeği ve Olympia, kendisinden genç ressamlara esin kaynağı oldu. Daha sonraki yıllarda ise o ressamlar izlenimciliğin en önemli isimleri oldular. Günümüzde, bu iki resim, modern sanatın başlangıcı kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Vermeer</span> Hollandalı ressam (1632-1675)

Johannes ya da Jan Vermeer. Evlerin içindeki gündelik hayatı betimlediği tablolarıyla tanınan Hollandalı Barok ressam.

Pieter Brueghel ya da Brueghel peyzaj çalışmaları ve köy betimlemeleriyle tanınan Hollandalı Rönesans ressamı, Hollanda ve Flaman Rönesans resmi 'nin en önemli sanatçısıdır, aynı zamanda matbaacı, manzara ve köylü sahneleriyle tür resmi ünlüdür. Büyük resimlerde her iki konunun da odak noktası haline getirilmesinde öncüydü.

<i>Aynadaki Venüs</i> Diego Velázquez tablosu

Aynadaki Venüs, İspanyol Altın Çağı'nın önde gelen ressamlarından Diego Velázquez'in (1599–1660) tablosu. Eser Londra'daki Ulusal Galeri'de sergilenmektedir. Velázquez bu tabloyu 1647 ile 1651 yılları arasında tamamlamıştır.

<i>Çıplak Maya</i> İspanyol ressam Francisco de Goyanın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosu

Çıplak Maya ya da Çıplak Maja, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosudur. Eser şu anda Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Ressam bu tabloyu, İspanyol engizisyonunun çıplak kadın resimlerinin yapılmasını yasakladığı bir dönemde, İspanya başbakanı Manuel de Godoy'un isteği üzerine yaptı. Resim, Godoy'un koleksiyonuna 12 Kasım 1800 tarihinde katıldı.

<i>Felemenk Atasözleri</i> Hollandalı ressam Pieter Brueghel tarafından 1559da meşe pano üzerine yağlı boya ile çizilmiş olan, dönemin Felemenkçe atasözlerini tasvir eden görüntülerden meydana gelen tablo

Felemenk Atasözleri, Hollandalı ressam Pieter Brueghel tarafından 1559'da meşe pano üzerine yağlı boya ile çizilmiş olan, dönemin Felemenkçe atasözlerini tasvir eden görüntülerden meydana gelen tablodur. Resim, birçok atasözüne yapılmış olan atıflarla doludur. Bunların büyük bölümü halen kullanılmakta olan ya da o dönemde kullanıldığı bilinen atasözleridir. Bir kısmı ise unutulmuştur.

<i>Çocuk Oyunları</i> (tablo)

Çocuk Oyunları, Çocukların Oyunu ya da Çocukların Oyunları, Flaman ressam Pieter Brueghel'in 1560 yılında ahşap panel üzerine yağlı boya ile çizdiği tablodur. Tabloda 16. yüzyıl Hollanda'sından 80 farklı çocuk oyunu betimlenir. Tablo, Viyana'daki Sanat Tarihi Müzesinde sergilenmektedir.

<i>Köy Düğünü</i>

Köy Düğünü, Flaman Rönesans ressamı Pieter Brueghel (baba) tarafından 1567 ya da 1568'de ahşap panel üzerine yağlı boya ile çizilmiş tablodur. Ressamın, köylü hayatını konu edindiği birçok janr resminden biri olan tablo, Viyana'daki Sanat Tarihi Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>İkarusun Düşüşü Sırasında Bir Manzara</i>

İkarus'un Düşüşü Sırasında Bir Manzara, Flaman ressam Pieter Brueghel'e atfedilen tablodur. Tuval üzerine yağlı boya ile 1558'de çizilmiştir. Tablo, Brüksel'deki Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Ölümün Zaferi</i>

Ölümün Zaferi, Flaman ressam Pieter Brueghel tarafından çizilmiş bir tablodur. Yaklaşık 1562'de, ahşap üzerine yağlı boya ile çizilmiştir. 117 x 162 cm boyutlarındaki tablo Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Deniz Kenarında Keşiş</i>

Deniz Kenarında Keşiş, Alman romantik ressam Caspar David Friedrich'in yağlı boya tablosu. Tablo 1808 ile 1810 yılları arasında Dresden'de çizildi ve ilk olarak ressamın Meşe Ormanında Manastır isimli tablosuyla birlikte Berlin Akademisi'nin 1810 sergisinde sergilendi. Bu sergide Friedrich'in talebi doğrultusunda Deniz Kenarında Keşiş, diğer tablonun üstüne asılmıştı.

<i>Meşe Ormanında Manastır</i> David Friedrichin yağlı boya tablosu

Meşe Ormanında Manastır ya da Meşe Ağaçları Altındaki Manastır, Caspar David Friedrich'in yağlı boya tablosu. Tablo 1809-1810 yıllarında Dresden'de çizildi ve ilk defa Deniz Kenarında Keşiş isimli tabloyla birlikte Berlin Akademisi'nin 1810 sergisinde sergilendi. Bu sergide Friedrich'in talebi doğrultusunda Meşe Ormanında Manastır, diğer tablonun altına asılmıştı.

<i>Karda Avcılar</i> Hollandalı ressam Pieter Bruegelin ahşap pano üzerine yağlı boya tablosu

Karda Avcılar ya da Kardaki Avcılar (1565) — Avcıların Dönüşü olarak da bilinir— Hollandalı ressam Pieter Bruegel'in ahşap pano üzerine yağlı boya tablosudur. Eser, yılın farklı zamanlarının tasvir edildiği altılı serinin günümüze ulaşan beş parçasından bir tanesidir. Kuzey rönesans hareketinin örneklerinden biri olan tablo, Viyana Sanat Tarihi Müzesinde sergilenmektedir. Batı resim sanatının ilk kış tasvirlerinden biri olarak kabul edilir.

<i>Karnaval ve Perhiz Arasındaki Savaş</i>

Karnaval ve Perhiz Arasındaki Savaş, Hollandalı ressam Pieter Bruegel'in 1559 yılında yaptığı tablosudur. Perhiz öncesi dönem ile perhiz dönemi insan davranışlarının kontrastının aynı karede gösterildiği tablo Viyana Sanat Tarihi Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Köylü Dansı</i>

Köylü Dansı, ünlü Flaman rönesans ressamı Pieter Bruegel'in 1567 yılında yapmış olduğu ahşap panel üzerine yağlı boya tablosudur. Eser, Viyana Sanat Tarihi Müzesi’nde sergilenmektedir.

<i>Calvary Alayı</i>

Calvary Alayı ya da Çarmıha Gidiş, Flaman Rönesans ressamı Pieter Bruegel'in 1564 tarihli ahşap üzerine yağlı boya manzara tablosudur. İsa'nın kendi çivileneceği devasa haçı kurgusal olarak Flaman topraklarında taşıma sahnesini gösteren eser, sanatçı tarafından "BRVEGEL MD.LXIIII" şeklinde imzalanmıştır ve şu anda Viyana Sanat Tarihi Müzesinde sergilenmektedir. Calvary ya da Golgotha, Kudüs'te bulunan, Hristiyan inanışına göre İsa'nın çarmıha gerildiği tepenin adıdır.

<i>Müneccim Kralların Tapınması</i>

Müneccim Kralların Tapınması, Hollandalı Rönesans sanatçısı Pieter Bruegel'in 1564 yılında yaptığı tablo. Ahşap panel üzerine yağlı boya ile yapılan eser 1920 yılından beri Londra Ulusal Galerisi'nde sergilenmektedir.

<i>Dilenciler</i> (Bruegel)

Dilenciler veya Sakatlar Hollandalı Rönesans sanatçısı Pieter Brueghel (baba) tarafından 1568'de yapılmış, pano üzeri yağlıboya bir tablodur. Halen Paris'teki Louvre müzesindedir.

<span class="mw-page-title-main">Masumların Katliamı (Bruegel)</span>

Masumların Katliamı tablosunun meşe üzeri çeşitli yağlıboya versiyonları 16. yüzyıl Hollandalı ressamlar Pieter Brueghel (baba) ve oğlu Genç Pieter Brueghel tarafından yapılmıştır. Eser, İncil'deki “Masumların Katliamı” anlatımını, Seksen Yıl Savaşları olarak da bilinen, İspanyol yönetimine karşı Hollanda İsyanı'nın başlangıcında Hollanda'da bir kış katliamını resmeden bir tablodur. Halen Yaşlı Bruegel'e (y.1565-1567) ait tek versiyon olduğu düşünülen bu tablo, İngiliz Kraliyet Koleksiyonu'ndadır. Eser bir süreliğine Hampton Court Sarayı'nda, 2017'de ise Windsor Kalesi'ndeydi. Kutsal Roma İmparatoru II. Rudolf, tablodaki ölü ve ölmekte olan çocukların resimlerini gizlemek için üzerinin boyanmasını emretmişti.