Köprülü ailesi - Turkipedia

Osmanlı İmparatorluğu tarihi
Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi
Kuruluş (1299–1453) Osmanlı Beyliği · Fetret Devri (1402–1413) · İstanbul'un Fethi
Yükselme (1453–1683) Yayılma ve doruk noktası (1453–1566) · Krizler ve Değişim (1566–1683) · Kadınlar saltanatı · Köprülüler (1656–1703)
Duraklama (1683–1827) Lale Devri (1718–1730) · Nizam-ı Cedid
Reform (1827–1908) Tanzimat (1839–1876) · Birinci Meşrutiyet (1876–1878)
Dağılma (1908–1922) İkinci Meşrutiyet (1908–1920) · I. Dünya Savaşı (1914–1918) · Parçalanma (1918–1922) · Saltanatın kaldırılması (1922) · Hilafetin kaldırılması (1924)

Köprülü ismi, ailenin atalarının dönemin Balkanlar'ında yerleştiği Makedonya'nın Köprülü kenti'nden gelir. Aile, Arnavutluk'un Berat Sancağının Roshnik kasabasındandır.^[1]

Samsun'un Vezirköprü ilçesi bu adı, Mehmet Köprülü o yöreden bir kızla evlendiği için alır. Tarihi Köprülü ailesinin kökeni, isim benzerliğinden gelen başka Köprülü aileleriyle karıştırılmaktadır. Köprülü Mehmet Paşa İstanbul'a saraya geldiği dönemlerde devlet bir buhran içerisindeydi. Anadolu ayaklanmaları artmış İstanbul dahi sipahiler ve yeniçeriler tarafından abluka altına alınmıştı. 1648 yılında tahta çıkan IV. Mehmet daha 6 yaşındaydı ve yönetimi babaannesi Kösem Sultan ve annesi Turhan Sultan ellerinde tutmaktaydılar. 1656 yılında Turhan Sultan tarafından Köprülü Mehmet Paşa sadrazamlığa getirilmiş bulunmaktaydı.

Köprülü Ailesi 17. yüzyılda Saltanata önemli vezir ve sadrazamlar yetiştirmiş bir aile olmaktadır. V. (Ara Seçim), VI, VII. Dönem Kars, VIII, IX, X. Dönem İstanbul Milletvekillikleri, Dışişleri, Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılıkları yapan Mehmet Fuat Köprülü de bu aileden gelmektedir.

Ailenin tanınmış sadrazam ve vezirleri

İsim	Yaşam	Sadrazamlık dönemi	Padişah
Köprülü Mehmet Paşa	1583–1661	1656–1661	IV. Mehmet
Köprülü Fazıl Ahmet Paşa	1635–1676	1661–1676	IV. Mehmet
Kara Mustafa Paşa^[2]	1634–1683	1676–1683	IV. Mehmet
Abaza Siyavuş Paşa ^[3]	ö. 1688	1687-1688	II. Süleyman
Köprülü Fazıl Mustafa Paşa	1637–1691	1689–1691	II. Süleyman, II. Ahmet
Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa	ö. 1702	1697–1702	II. Mustafa
Köprülü Numan Paşa	ö. 1719	1710–1711	III. Ahmed
Köprülü Abdullah Paşa	ö. 1735	1723–1735	III. Ahmed, I. Mahmut

Ayrıca bakınız

Köprülüler Devri

Dipnotlar

^ Schwartz, Stephen (16 Eylül 2008). The Other Islam: Sufism and the Road to Global Harmony (İngilizce). Harmony/Rodale. ISBN 978-0-385-52665-4.
^ Köprülü Mehmet Paşa tarafından evlad edinilmiş ve kızı ile evlendirilmiştir.
^ Köprülü Mehmet Paşa'nın kölesi olup onun kızı ile evlenmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

II. Mustafa veya Mustafa Gazi, lâkabı Gazi, Divan edebiyatındaki adı İkbâlî; 22. Osmanlı padişahı ve 101'inci İslâm halifesidir. Babası Sultan IV. Mehmed, annesi Emetullah Râbi'a Gülnûş Sultan'dır. Kuvvetli bir ilim tahsili yaptı. Osmanlı padişahları arasında sefere çıkan son padişahtır.

IV. Mehmed veya Avcı Mehmed, 19. Osmanlı padişahı ve 98. İslam halifesidir. Sultan İbrahim'in Hatice Turhan Sultan'dan olan oğludur. Babasının tahttan indirilmesinin ardından 1648'de 6 yaşında tahta çıkan en genç padişah oldu. Ava düşkünlüğünden dolayı "avcı" lakabıyla anılmıştır. 39 yıllık saltanatıyla Kanuni Sultan Süleyman'dan sonra en uzun süre hükümdarlık yapan Osmanlı padişahıdır. Saltanatında Batı'da en geniş sınırlara ulaşılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Köprülü Mehmed Paşa</span> 89. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Mehmed Paşa, IV. Mehmed Dönemi'nde 1656-1661 yılları arasında Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını yapmış bir bürokrattır. Osmanlı İmparatorluğu'nun Duraklama Devri'nde devleti idare etmiş, görev süresi boyunca yaşanan politik ve toplumsal karışıklıkların etkisini azaltmış ve Osmanlı İmparatorluğu'nun eski itibarını kazanmasında rol oynamıştır. Amasya'ya bağlı Köprü (Vezirköprü) kasabasından Ayşe Hanım'la evlenip bir süre orada yaşadığı için Köprülü olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hatice Turhan Sultan</span> Sultan İbrahimin Hasekisi IV.Mehmedin validesi. Kadınlar saltanatı dönemini kapatan sultan

Hatice Turhan Sultan, Osmanlı padişahı Sultan İbrahim'in eşi ve IV. Mehmet'in annesidir. 5 yıl kadar bir süre saltanat naibesi sıfatıyla Osmanlı Devleti'ni yönetmiş ikinci valide sultandır. Osmanlı Tarihinin en uzun valide sultanlık yapan ve kadınlar saltanatının sonunu getiren Ukrayna kökenli sultandır.

Saliha Dilâşub Sultan Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultanı, padişah II. Süleyman'ın annesi ve Sultan İbrahim'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü Mehmed Paşa</span> 81. Osmanlı sadrazamı

Gürcü Mehmed Paşa, IV. Mehmed saltanatında 27 Eylül 1651 - 20 Haziran 1652 tarihleri arasında sekiz ay yirmi üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, Osmanlı padişahı Avcı Mehmet saltanatı sırasında 3 Kasım 1676 - 15 Aralık 1683 tarihleri arasında yedi yıl bir ay on iki gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı ve 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşında kazandığı başarılara rağmen, II. Viyana Kuşatması ile özdeşlemiş olan sadrazamdır ve kuşatmanın hüsranla sonuçlanması üzerine idam edilmiştir.

Ayaşlı Nişancı İsmail Paşa II. Süleyman saltanatında, 2 Mart 1688 - 2 Mayıs 1688 tarihleri arasında iki ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Köprülü Fazıl Mustafa Paşa</span> 97. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Fazıl Mustafa Paşa,, II. Süleyman saltanatında, 25 Ekim 1689 - 19 Ağustos 1691 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay yirmi beş gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Kabakulak İbrahim Paşa I. Mahmud saltanatında, 22 Ocak 1731 - 10 Eylül 1731 tarihleri arasında yedi ay on dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı. Kabakulak İbrahim Paşa Patrona Halil ve ekibini tasfiye eden paşa olarak tarihinde yerini almıştır.

Emetullah Râbia Gülnûş Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultan'ı, İki ayrı padişahın annesi ve Sultan IV. Mehmed'in tek hasekisi. Osmanlı İmparatorluğunda Haseki Sultan unvanını kullanan son kadın sultan.

Koca Kasım Ağa, Osmanlı mimarıdır.

Kadınlar saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nda haseki sultanların veya valide sultanların veya hanım sultanların devlet yönetimine müdahale etmeleri, zaman zaman bizzat devleti yönettikleri döneme verilmiş olan bir addır. Kanuni Sultan Süleyman, döneminde başlamış olup 1656 yılında Köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam oluşuna kadar devam etmiştir.

Köprülüler Devri veya Köprülüler Dönemi; Osmanlı İmparatorluğu'nda 15 Eylül 1656 ile 15 Aralık 1683 tarihlerini kapsayan ve Köprülü ailesinden sadrazamların görev yaptığı ve imparatorluğun toparlanması ve istikrarı için bir fırsat yaşanan tarihi döneme verilen isimdir. Köprülüler devri, Osmanlı devleti için içeride istikrarın sağlanması, dışarıda ise prestij ve gücün göreli olarak artması dönemidir. Köprülüler dönemi; Kanunî dönemini hatırlatan istikrarlı bir toparlanma dönemi olmuştur.

Abdurrahman Sami Paşa, bürokrat, şair.

<span class="mw-page-title-main">Sabiha Sultan</span> Osmanlı prensesi

Sabiha Sultan veya Rukiye Sabiha Osmanoğlu, son Osmanlı padişahı Sultan Vahdettin’in kızı ve son İslam Halifesi Abdülmecid Efendi'nin gelini.

Gevherhan Sultan Osmanlı padişahı I. Ahmed ve Kösem Sultan'ın kızıdır, II. Osman'ın kız kardeşi, IV. Murad ile İbrahim'ın ablası ve 2 ayrı Sadrazamın eşi.

Atike Sultan ya da Burnaz Atike Sultan Osmanlı padişahı I. Ahmed'in kızı; IV. Murad, I. İbrahim ve Şehzade Kasım'ın kız kardeşidir.

Boynuyaralı Mehmed Paşa ya da diğer lakabıyla Boynueğri Mehmed Paşa, IV. Mehmed saltanatında Nisan 1656 - 14 Eylül 1656 tarihleri arasında kısa süre sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.