İçeriğe atla

Köprücük kemiği

Kemik: Köprücük kemiği
Önden köprücük kemiği
Arkadan köprücük kemiği
TürkçeKöprücük kemiği
LatinceClavicula
Gray'ssubject #49 200

'Köprücük kemiği' veya klavikula, yaklaşık 6 inç (15 cm) uzunluğunda ince, S şeklinde uzun bir kemiktir.[1] omuz kemiği ve sternum (göğüs kemiği) arasında bir payanda görevi görür. Biri solda ve diğeri sağda olmak üzere iki köprücük kemiği vardır. Klavikula vücutta yatay olarak uzanan tek uzun kemiktir.[2] Kürek kemiği ile birlikte omuz kuşağını oluşturur. Elle hissedilebilen bir kemiktir ve bu bölgede daha az yağ bulunan kişilerde kemiğin yeri açıkça görülebilir. ismini Latince clavicula 'küçük anahtar' kelimesinden alır çünkü kemik omuz çekildiğinde bir anahtar gibi kendi ekseni boyunca döner. Köprücük kemiği en sık kırılan kemiktir. Uzanmış kolların üzerine düşme kuvveti veya doğrudan bir darbe sonucu omuza gelen darbelerle kolayca kırılabilir.[3]

Yapısı

Sağ köprücük kemiği-aşağıdan ve yukarıdan

Sol köprücük kemiği - yukarıdan ve aşağıdan

Köprücük kemiği, kolu vücudun gövdesine bağlayan ince, çift kavisli uzun bir kemiktir. Birinci kaburganın hemen üzerinde yer alan bu kemik, kolun serbestçe sarkabilmesi için kürek kemiğini yerinde tutan bir destek görevi görür. Yuvarlak medial ucunda (sternal uç), sternoklaviküler eklemde sternumun (göğüs kemiği) manubriumu ile eklemleşir. Düzleştirilmiş yan ucunda (akromiyal uç), akromiyoklaviküler eklemde skapulanın (kürek kemiği) bir çıkıntısı olan akromiyon ile eklemleşir. Şaftın yuvarlatılmış medial bölgesi (sternal bölge), tüm şaftın üçte ikisi boyunca lateralde ve anteriorda uzun bir kavise sahiptir. Şaftın düzleştirilmiş lateral bölgesi (akromiyal bölge), skapulanın akromiyonu ile eklemleşmek için daha da büyük bir posterior kavise sahiptir. Medial bölge, tüm şaftın üçte ikisini kapladığı için en uzun klaviküler bölgedir. Lateral bölge hem en geniş klaviküler bölge hem de en ince klaviküler bölgedir. Lateral uç, bir çıkıntı, trapezoid çizgi ve hafif yuvarlak bir çıkıntı olan konoid tüberkül (korakoid çıkıntının üstünde) taşıyan pürüzlü bir alt yüzeye sahiptir. Bu yüzey özellikleri omuz kasları ve bağları için bağlantı yerleridir. Üç kısma ayrılabilir: medial uç, yanal (lateral) uç ve şaft.[4]

Medial uç

Medial uç sternal uç olarak da bilinir. Dörtgen şeklindedir ve sternumun manubriumunun klaviküler çentiği ile eklemleşerek sternoklaviküler eklemi oluşturur. Eklem yüzeyi, birinci kostal kıkırdak ile eklemleşmek için alt tarafa doğru uzanır.

Yanal uç

Yan uç akromiyal uç olarak da bilinir. Yukarıdan aşağıya doğru düzdür. Akromiyoklaviküler eklemi oluşturmak üzere omuzla eklemleşen bir faset taşır. Eklemi çevreleyen alan eklem kapsülüne bir bağlantı sağlar. Ön sınır öne doğru içbükey, arka sınır ise arkaya doğru dışbükeydir.

Şaft

Şaft, medial bölge ve lateral bölge olmak üzere iki ana bölgeye ayrılır. Medial bölge aynı zamanda sternal bölge olarak da bilinir ve tüm şaftın üçte ikisini kapladığı için en uzun klaviküler bölgedir. Lateral bölge akromiyal bölge olarak da bilinir, hem en geniş klaviküler bölge hem de en ince klaviküler bölgedir.

Köprücük kemiğinin 3D modeli

Şaftın yan bölgesi

Şaftın lateral bölgesinin iki sınırı ve iki yüzeyi vardır.

  • Ön sınır öne doğru içbükeydir ve deltoid kası'na köken verir.
  • Arka sınır dışbükeydir ve trapezius kasına bağlanır.
  • Alt yüzeyde trapezoid çizgi adı verilen bir çıkıntı ve bir tüberkül bulunur; trapezoid ile bağlantı için konoid tüberkül ve köprücük kemiğini kürek kemiğinin korakoid çıkıntısına bağlamaya yarayan korakoklaviküler bağın bir parçası olan konoid bağ.

Köprücük Kemiğinin Gelişimi

Köprücük kemiğinin veya klavikulanın gelişimi, embriyo gelişiminin erken aşamalarında, tipik olarak gebeliğin beşinci ve altıncı haftalarında başlayan bir süreçtir. Kemikleşme sürecini (minerallerin önceden oluşturulmuş bir matris üzerine yerleştirilmesi) başlatan ilk kemiklerden biri olmasına rağmen, bu süreci tamamlayan son kemiklerden biri olarak öne çıkar ve tipik olarak 21 ila 25 yaşlarında meydana gelir.

Köprücük kemiğinin oluşumu iki farklı kemikleşme türünün birleşiminden meydana gelir: lateral ucunda intramembranöz kemikleşme ve medial ucunda endokondral kemikleşme. Kemikleşme mekanizmalarındaki bu ikilik, eşsiz yapısını ortaya çıkarır. Kemik iki ana bileşenden oluşur: merkezi bir süngerimsi kemik kütlesi ve kompakt kemikten oluşan bir dış kabuk.

Süngerimsi kemik, biri medialde diğeri lateralde bulunan iki ayrı kemikleşme merkezinin füzyonu yoluyla gelişir. Zamanla bu merkezler birleşerek köprücük kemiği içindeki merkezi süngerimsi kemik çekirdeğini oluşturur. Eş zamanlı olarak, koruyucu bir dış tabaka oluşturan kompakt kemik, kemiği kaplayan fasyanın çevre dokudaki kemikleşme sürecini uyarmasıyla ortaya çıkar. Ortaya çıkan bu kompakt kemik tabakası "periosteal yaka" olarak adlandırılır.

Uzun bir kemik olarak kategorize edilmesine rağmen, köprücük kemiği diğer uzun kemiklerde yaygın olarak bulunan medüller boşluktan (ilik boşluğu) yoksundur. Bunun yerine, esas olarak kompakt bir kemik tabakası tarafından sarılmış süngerimsi kemikten oluşur. Daha da önemlisi, köprücük kemiğinin kökeni, gelişim sürecinde başlangıçta kafatasına bağlanan dermal unsurlara kadar uzanmaktadır.[5]

Ek medya

Kaynakça

  1. ^ The Shoulder Complex. İçinde: Prentice WE. eds. Atletik Antrenmanın İlkeleri: Kanıta Dayalı Klinik Uygulama Kılavuzu, 17e. McGraw-Hill; Erişim tarihi 30 Ekim 2020. https://accessphysiotherapy-mhmedical-com.libaccess.lib.mcmaster.ca/content.aspx?bookid=2992&sectionid=250962289
  2. ^ "CorrectQ3". www.westfield.ma.edu. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2023. 
  3. ^ "Busy Bones". 13 Mayıs 2011. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2016. 
  4. ^ "Why Do We Call It a Collarbone?". Cleveland Clinic (İngilizce). 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2023. 
  5. ^ "Medullary Cavity - an overview | ScienceDirect Topics". www.sciencedirect.com. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2023. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Omur</span> Vertebral kolondaki kemik

Omur ya da vertebra, omurgayı oluşturan 33-34 kemikten her birine verilen bir addır. Kafatasının hemen altından başlayıp kuyruk sokumuna dek uzanırlar. Omurgada 7 adet boyun omuru, 12 adet sırt omuru, 5 adet bel omuru, 5 sakral vertebra (sakrum) ve 4 de koksigeal (koksiks) vertebra bulunur. Bu vertebraların ilk 24 tanesi birbirine eklemler aracılığıyla bağlanmıştır. Bunlara presakral vertebralar denilir. Kalan 9 vertebradan daha üstteki 5 tanesinin birleşmesinden sakrum meydana gelmiştir. En altta bulunan küçük ve tam gelişmemiş 4 vertebranın birleşmesinden koksiks denilen kemik meydana gelmiştir. Bu vertebraların her birinin yapısı içlerinden geçen oluşumlara ve fonksiyonlarına göre değişiklik göstermesine karşın, hepsinin ortak özellikleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Omurga</span> omurgalılarda bulunan kemikli yapı

Omurga, yani columna vertebralis vücudu destekleyen servikal, torasik, lumbar, sakral ve koksiks olarak gruplanan 26 kemikten 33 vertebradan oluşan ana yapıdır. Omurga, vücudu desteklemek üzere torasik ve pelvik uzuvların arasında bir köprü oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Fibula</span>

Fibula veya baldır kemiği kaval kemiğinin (tibia) lateral tarafında bulunan ve tibiaya hem aşağıdan hem de yukarıdan bağlanan kemiktir. Fibula, tibiadan boyca küçüktür ve tüm uzun kemiklerin çoğundan daha incedir. Üst kısmı büyüktür, tibianın kafasının arka kısmı diz ekleminin altına yerleşir ve bu eklemin oluşumunun dışındadır. Alt kısmı biraz öne eğilir, böylece üst ucuna göre daha önde durur; tibianın altında çıkıntı yapar ve ayak bileği ekleminin lateral kısmını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Kaburga</span> göğüs kafesini çevreleyen uzun eğri kemikler

Kaburga, göğüs kemiği ve omurlarla birleşerek göğüs kafesini yapan, sağ ve solda 12 tane olmak üzere toplam 24 tane olan yassı kemiklerin her biri. Göğsü çevreleyen göğüs kafesinin paralel kemiklerini oluștururlar.

<span class="mw-page-title-main">Femur</span> Uyluk kemiği

Femur veya uyluk kemiği, memelilerin vücutlarındaki en uzun, en hacimli ve en güçlü kemiktir. Kalçanın ve dizin bir bölümünü oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Ayak</span> hareket etmek için kullanılan biyolojik organ

Ayak, birçok omurgalıda bulunan anatomik bir yapıdır. Ağırlık taşıyan ve hareket etmeye olanak sağlayan bir uzvun terminal kısmıdır. Ayakları olan birçok hayvanda, ayak, bacağın terminal kısmında, genellikle pençeler veya tırnaklar da dahil olmak üzere bir veya daha fazla segment veya kemikten oluşan ayrı bir organdır.

Ön kol Anatomik olarak dirsek ve bilek arasında kalan kısımdır.

<span class="mw-page-title-main">İnsan kas-iskelet sistemi</span> İnsanlara kas ve iskeletlerini kullanarak hareket etme yeteneği kazandıran organ sistemi

İnsan kas-iskelet sistemi, insanlara kas ve iskelet sistemlerini kullanarak hareket etme yeteneği veren bir Organ sistemidir. Kas-iskelet sistemi vücuda şekil, destek, denge ve hareket sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Sanatsal anatomi</span>

Sanatsal anatomi, mekan içinde hareket halinde olan insan bedeninin yapısını ve biçimini inceleyip resmini doğru çizmeyi ve aynı zamanda ivme ile hacim arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçlamaktadır. İnsan bedeninin sanatsal yapısıyla ilgilenmek onun tıbbi anatomisiyle ilgilenmeyi gerektirmez. İkisi birbirini tamamlar.

Nöropatik osteoartropati ; yavaş başlangıçlı, özellikle yük taşıyan eklemlerde ilerleyici kemik yıkımı, kemik rezorpsiyonu ve deformite ile kareketerli ilerleyici dejenerasyon. Hastalığın kontrolsüz seyri deformite, fonksiyon kaybı, yaralar, süperenfeksiyon ve amputasyona kadar gider.

<span class="mw-page-title-main">Paryetal kemik</span>

Paryetal kemik kafatası'nın kenarlarının ve çatısının birleştiği kemiktir. Her kemik düzensiz dörtgen biçimindedir ve iki yüzeyi, dört kenarı ve dört açısı vardır. İsmi Latince pariet-(duvar)'dan gelir.

<span class="mw-page-title-main">Aşık kemiği</span> Kemik

Aşık kemiği, talus ya da astragalus, ayak bileğinin alt kısmını oluşturan talus kemiklerinden birisidir. Tibia ve fibulanın uzantısı olan medial ve lateral malleolüs ile, tarsus kemikleri içerisinde, altta calcaneus ile ve önde naviküler kemik ile eklem yapar. Bu eklemler aracılığı ile, vücudun tüm ağırlığını ayağa aktarır.

<span class="mw-page-title-main">Kaval kemiği</span> Kemik

Kaval kemiği, omurgalıların bacaklarında dizin altındaki iki kemikten daha iri ve dayanıklı olanıdır ve dizi ayak bileğine bağlar.

<span class="mw-page-title-main">Kürek kemiği</span> kemik

Kürek kemiği ya da omuz kemiği, göğüs kafesinin arka kısmında bulunan, kolun gövdeye bitiştiği humerus kemiği ile omuz üstü köprücük kemiğini birleştiren yassı, geniş bir kemiktir. Üçgen şekli bir küreği andırdığı için bu adı almıştır. Kürek kemikleri yassı kemiklere girer.

<span class="mw-page-title-main">Tarsus (iskelet)</span> Ayak kemikleri

Tarsus, her ayağında tibianın alt ucu ile alt bacağın fibulası ve metatarsus arasında yer alan yedi eklem kemiği kümesi. Orta ayak ve arka ayaktan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Anatomik terminoloji</span> Vikimedya liste maddesi

Anatomik terminoloji, uluslararası alanda anatomist, zoolog ve sağlık uzmanlarınca kullanılması amacıyla hazırlanmış bilimsel bir anatomi terminoloji standardıdır. Anatomik terimler Antik Yunan dönemine ve Latince'ye ait kelimeler, ön ek ve son ekler barındırırlar. Bu terimler uzmanlar arasında anlaşma açısından bir standard sağlar ve anlam karmaşasını ortadan kaldırır. Örneğin, el bileğinde oluşan bir yarayı tarif ederken kullanılan anatomik terimler yaranın tam olarak nerede olduğunu, konunun uzmanlarına kuşkuya yer bırakmayacak şekilde tarif eder. Her uzmanlık alanının kendine has terimleri olur. 1998 yılında hazırlanan standardın adı Terminologia Anatomica yani Anatomik Terminoloji dir. Öte yandan 2017'de yayınlanan makalesinde Strezelec bu standardın içerdiği hataları nedeniyle eleştirilerini sunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Metakarpal kemikler</span> el tarak kemikleri

Metakarpal kemikler veya tarak kemikleri, insan el iskeletinde parmak kemikleri ile karpal kemikler arasında yer alan kemikler. Metakarpal kemikler ayaktaki metatarsal kemiklere benzerdir.

<span class="mw-page-title-main">Biceps</span> Kas

Pazu veya biceps omuz ve dirsek arasındaki üst kolun önünde yer alan büyük bir kas. Kasın her iki başı da skapula üzerinde ortaya çıkar ve üst önkola bağlı tek bir kas gövdesi oluşturmak üzere birleşir.

Kemiğin fibröz displazi hastalığı, kemik dokusu olgunlaşmasında görülen yerel aksaklıkların sonucu olarak ortaya çıkan bir tablodur. Süngersi (spongiöz) kemiğin ortadan kalktığı ve bu boşluğu yoğun bir bağ dokusunun doldurduğu saptanır. Fibröz displazinin nedeni konusunda öne sürülen çeşitli varsayımlar arasında en somut olanı osteoblastik hücrelerdeki proliferasyon ve diferansiyasyon yetilerinin bozukluğu ile sonlanan bir tür gen mutasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Karpal kemikler</span> eli ön kola bağlayan bileği (veya karpusu) oluşturan sekiz küçük kemik

Karpal kemikler veya el bileği kemikleri, eli ön kola bağlayan bileği oluşturan sekiz küçük kemiktir. "Karpus" terimi Latince carpus ve Yunanca καρπός (karpós) kelimelerinden türetilmiştir ve "bilek" anlamına gelmektedir. İnsan anatomisinde el bileğinin ana rolü, elin etkili bir şekilde konumlandırılmasını ve ön kolun ekstansör ve fleksörlerinin güçlü bir şekilde kullanılmasını kolaylaştırmaktır ve bireysel karpal kemiklerin hareketliliği el bileğindeki hareket özgürlüğünü artırır.