İçeriğe atla

Köpekbalığı

Köpek balıkları
Yaşadığı dönem aralığı: 410,8-0 myö
Pragian-Günümüz[1][2] 
Carcharhinus amblyrhynchos
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Chondrichthyes
İnfra sınıf:Euselachii
Üst takım:Selachimorpha
Nelson, 1984
Takımlar
Sinonimler
Pleurotremata Selachii

Köpek balığı (Selachimorpha), kıkırdaklı balıklar (Chondrichthyes) sınıfının Elasmobranchii alt sınıfını oluşturan iki üst takımdan biri olan Selachimorpha (diğeri, Batoidea) içinde sınıflanan balıkların ortak adı.

Beslenme

Beslenmelerine göre üç gruba ayrılırlar;

Kan

Vatozlar gibi köpek balıklarının kanında da diğer canlılara nazaran daha fazla üre bulunur (% 05 - 8). Bu oran Teleostei balıklarınkinden yaklaşık yüz misli daha fazladır.

Birim hacimdeki alyuvar sayısı Teleostei balıklarınkine göre yaklaşık 5-8 misli daha azdır. Bu eksiklik her alyuvarın yüzeyinin yaklaşık 5 defa daha büyütülmesi ile giderilmiştir.

Sınıflandırma

Günümüzde varlığını sürdürmekte olan yaklaşık 360 köpek balığı türü bulunmaktadır ve bunlar sekiz takımda sınıflandırılmaktadır. Köpek balıkları (Selachimorpha) üst takımının kıkırdaklı balıklar (Chondrichthyes) sınıfı içindeki yeri ve içerdiği takımlar aşağıda sunulmuştur:

  • Alt sınıf: Elasmobranchii - Yassı solungaçlılar
  • Üst takım: Batoidea - Vatozlar ve tırpana balıkları
  • Üst takım: Selachimorpha - Köpek balıkları
  • Alt sınıf: Holocephali - Deniz kedileri

Yaşam Alanları

Hem okyanusta hem de tatlı sularda bulunabilirler. Tropik sularda, kuzey denizlerinde ve Akdeniz'de çoğunlukla derinlerde rastlanırlar.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Prof. Dr. Ali Demirsoy(1993), Yaşamın Temel Kuralları
  1. ^ "Shark evolution: a 450 million year timeline". www.nhm.ac.uk (İngilizce). 18 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021. 
  2. ^ Motta, Philip; Habegger, Maria Laura; Lang, Amy; Hueter, Robert; Davis, Jessica (2012). "Scale morphology and flexibility in the shortfin mako Isurus oxyrinchus and the blacktip shark Carcharhinus limbatus". Journal of Morphology (İngilizce). 273 (10): 1096-1110. doi:10.1002/jmor.20047. ISSN 1097-4687. 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kordalılar</span> hayvan şubesi

Kordalılar, sırt iplikliler veya kordatlar olarak da bilinir, tulumlularda (Tunicata) yaşamın belirli bir evresinde, omurgalılar (Vertebrata) ve kafatassızlarda (Cephalochordata) ise bütün yaşam süresince vücuda desteklik yapan bir notokordaya, yutağa, solungaç yarıklarına, sırt tarafında ortası boş sinir şeridine ve kuyruğa sahip hayvan şubesidir.

<span class="mw-page-title-main">Etçiller</span> memeli takımı

Etçiller ya da yırtıcı memeliler, memeliler sınıfına ait bir takımdır.

<span class="mw-page-title-main">Balık</span> solungaç taşıyan, tetrapod olmayan ve suda yaşayan omurgalı hayvan

Balıklar poikloterm olan, neredeyse sadece suda yaşayan ve solungaçları ile solunum yapan, soğuk kanlı, yürekleri çift gözlü, çoğunun vücudu pullu, genellikle yumurta ile üreyen omurgalı hayvanlardır. Bazı türler canlı doğurarak ürer. Mesela tatlı su balıklarından Lepistes'in yumurtaları anne karnında çatlar ve canlı doğum gerçekleşir. Çiklitgillerde ise kuluçka süresi dişinin ağzında gerçekleşir. Ağzında yumurtaları çeviren, mantarlaşmasını engelleyen dişi yumurtalar çatlayana hatta yavrular serbestçe yüzmeye başlayana kadar onları ağzındaki kesesinde korur. Balıklar su yaşamındaki en önemli varlıklardan bir tanesidir. Nehir, göl, akarsu, okyanus ve denizlerde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Omurgalılar</span> kordalılar alt şubesi

Omurgalılar, hayvanlar aleminin kordalılar şubesine ait bir alt şubedir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz şeytanı</span>

Deniz şeytanı veya manta vatozu, kanatlarının 6,7 metreye ve ağırlığının da 1350 kilograma kadar ulaşabilir. Vatozların en büyüğüdür. Yüzgeçlerini daha hızlı yüzmek için kanat şeklinde kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Amfibiler</span> dört üyeli sınıf

İki yaşamlılar ya da iki yaşayışlılar, amfibiler, amfibyumlar, amniyotik yumurtaya sahip olmayan, değişkensıcaklı, derisi çıplak ve nemli, göğüs kemiği hiçbir zaman kaburgalarla bağlanmamış, çoğu ses çıkarabilen, omurgalı hayvan sınıfı. Sınıf, Gymnophiona, Anura ve Caudata olmak üzere 3 takımdan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Kafadanbacaklılar</span> bacak uzvu kafasına çok yakın bölgede bulunan canlılara verilen isim

Kafadan bacaklılar (Cephalopoda), çok hücreli omurgasız hayvanların yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin en gelişmiş sınıfı. Başları büyük olup gözleri ve sinir sistemleri iyi gelişmiştir. Başlarının ön kısmından çekmenli veya çengelli kollar uzanır. Bunlarla avlarını yakalar ve sürünebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Kıkırdaklı balıklar</span>

Kıkırdaklı balıklar, karmaşık yapılı çiftleşme organları ve pulları olan balıklardır.

<span class="mw-page-title-main">Characiformes</span>

Characiformes, Işınsal yüzgeçliler sınıfından Ostariophysi üst takımına ait bir balık takımı. Örneğin piranalar, tetra balıkları ve neon balıkları gibi birkaç bin balık türünü kapsayan en büyük takımlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Balina köpek balığı</span>

Balina köpek balığı, Rhincodontidae familyasından devasa büyüklükte bir köpek balığı türü. Tüm denizlerde görülmekle birlikte başlıca yaşam alanı tropikalardır. Gri veya kahverengi olan gövdesinde küçük noktalar ve beyaz-sarı ince, dikey çizgiler bulunur. Gövdesinin alt kısmı açık renklidir. Dişleri oldukça küçüktür. Ufak balıklar ve plankton ile beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Yassı balıklar</span>

Yassı balıklar (Pleuronectiformes), kemikli balıklar sınıfına ait, yassı vücut yapıları ile dikkati çeken bir balık takımı. Yetişkin balıkların vücutları, rahatlıkla denizin tabanına yatabilecekleri şekilde yassılaşır. Gözlerinin ikisi de renkli olan üst taraflarında bulunur, beyaz renk olan kör tarafları ile yerde yatarlar. Sırt ve kuyruk yüzgeçleri birleşiktir. Suyun içinde dalga hareketleri ile ilerlerler. Ayrıca yattıkları yerin rengini kendi renkleri ile taklit etme kabiliyetleri vardır. En tanınmışları bayağı pisi balığı, Bayağı dil balığı ve kalkan balığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orectolobiformes</span>

Orectolobiformes, kıkırdaklı balıklar sınıfına ait bir köpek balığı takımı. Kardeş takımı olan Carchaniformes'den 170 milyon yıl evvel ayrılmıştır ve yedi familyaya ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Dik burunlular</span>

Dik burunlular (Lamniformes), kıkırdaklı balıklarda sınıflandırılan köpek balıkları alt-sınıfının on bir takımından birisidir. Bu takıma ait en tanınmış köpekbalığı türleri, dev köpekbalığı ve beyaz köpekbalığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gerçekçeneliler</span> omurgalı infra şubesi

Gerçekçeneliler ya da çeneliler, gerçek çeneleri ve çift halde üyeleri bulunan omurgalı grubudur. Gnathostomata, yaşayan tüm omurgalıların %99'unu oluşturan yaklaşık 60.000 türden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Fırfırlı köpek balığı</span> köpek balığı türü

Fırfırlı köpek balığı, asli köpek balıklarından biridir ve Chlamydoselachidae familyasının Hexanchiformes takımına aittir. Güney Afrika fırfırlı köpek balığı da yeni olduğu önerilen Güney Afrika canlısıdır. Bu iki tür diğer hexanchiform köpek balıklarından farklıdır ve yakın bir zaman içinde bu iki fırfırlı köpek balığına kendi takımı olan Chlamydoselachiformes verilmesi önerilmiştir. Bilinenleri türünün tükenmiş olduğuna inanılan diş fosillerinden bulunmuş, ancak 19'uncu yüzyılda Japonya sularında keşfedilmiştir. 21 Ocak 2007 tarihinde Japonya sahilinde Shizuoka'da bulunan Awashima Marine Park'ta, Tokyo'nun güney batısında canlı olarak bulunmuştur. Köpek balığı yakalanmış ancak kısa bir süre sonra ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Vatoz</span> Rajiformes takımına özgü balıkların ortak adı

Vatoz, Rajiformes takımına özgü balıkların ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Somniosus microcephalus</span>

Grönland köpek balığı, kıkırdaklı balıklar sınıfının Somniosidae familyasına mensup olan bu köpek balığı türü, 200-600 metre derinliklerde yaşayan, ağırlıkları 1 tonun üzerine çıkabilen ve uzunlukları 6,5 - 7 metreye kadar ulaşabilen canlılardır.

<span class="mw-page-title-main">Sıçansılar (balık)</span>

Sıçansılar (Chimaeriformes) Kıkırdaklı balıklar sınıfından bir balık takımıdır. Çeşitli dillerde deniz kedileri (Seekatzen), hayalet balık (spookfish), hayalet köpekbalığı gibi farklı şekillerde de nitelenirler. Köpekbalıkları ve vatozlarla birlikte kıkırdaklı balıklar sınıfının üçüncü büyük taksonunu oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Gerçek kemikli balıklar</span>

Gerçek kemikli balıklar (Teleostei) Işınsal yüzgeçliler sınıfında üç infra sınıftan biridir. Bu çeşitli grup 40 takım ve 448 familyada 26,840 yaşayan tür kapsar. Çoğu yaşayan balık türleri bu gruba üyedir. Diğer iki infra sınıf, Holostei ve Chondrostei, parafiletik olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Rhinopristiformes</span> kıkırdaklı balık takımı

Rhinopristiformes, testere balıklarını, keman vatozlarını ve ilişkili grupları içeren kıkırdaklı balıklar takımıdır.