İçeriğe atla

Köpek dövüşü

Köpek dövüşü, iki köpeğin sahipleri tarafından -bazen ölümüne- dövüştürüldüğü bir kan sporudur. Gelişmiş ülkelerin çoğunda yasadışıdır. Köpek dövüşleri, eğlenmek ya da katılım komisyonu, damızlık kiraları ve bahislerden kazanç sağlamak amacıyla düzenlenirler. Amerikan Pit Bull Terrier kan sporunda yer alan açık ara en yaygın türdür. Dogo Cubano and Cordoba Dövüş Köpeği gibi türler bir asır önce dövüşmek için kullanıldı, bugün iki ırkın soyu da tükenmiştir.

Tosa Inu

Yasal Statü

Türkiye

5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu gereğince 'hayvanları başka bir canlı hayvanla dövüştürmek yasaktır.'

Afganistan

Daha önce Taliban yönetiminde yasaklanan köpek dövüşü özellikle Kabil'de ortak bir hafta sonu eğlencesi olarak yeniden canlandı. Köpekler ölümüne değil, boyun eğene/pes edene kadar dövüştürülür. En iyi köpekler, yeni bir araba kadar değerlidir.[1]

Arnavutluk

Arnavutluk'ta köpek dövüşü 25 yılı aşkın süredir yasaldır.[2]

Arjantin

Treatment and Acts of Cruelty to Animals of 1954 yasasına göre köpek dövüştürmek yasaktır.[3]

Avusturalya

Tüm Avustralya eyaletlerinde ve bölgelerinde köpek dövüşü ve köpek dövüşü için tasarlanmış herhangi bir dövüş ekipmanına sahip olmak yasa dışıdır.[4] ''Kısıtlanmış köpek ırkları'' ülkeye ithal edilemez. Bunlar arasında Dogo Argentino, Tosa, Fila Brasileiro, Perro de Presa Canario ve American Pit Bull Terrier vardır.

Brezilya

Brezilya'da, 1934'te Başkan Getúlio Vargas tarafından yayımlanan 24.645 sayılı Federal Kararname, 'bir hayvanın başka bir hayvanla dövüşmesine neden olmayı' özellikle yasakladı.[5] Ek olarak, Federal Çevre Suçları Kanununun 32. maddesi de hayvanlara karşı taciz ve zulmü yasaklamaktadır.[5]

Çin

Kumar yasadışı olmasına rağmen, Çin yasalarına göre köpek dövüşüne izin verilmektedir.[6]

Fas

Daha önce Fransa'dan ithal edilen bazı köpek ırkları artık yasa dışıdır. Ancak, bir etkinlik olarak köpek dövüşü özel olarak yasaklanmamıştır.[7]

Hindistan

Köpek dövüşü son derece yaygındır ve Doğu, Batı, Kuzey ve Güney Hindistan'ın bazı bölgelerinde görülebilir. Köpek dövüşü Hindistan kanunlarına göre yasa dışıdır. Köpek dövüşü giderek daha popüler hale gelmekte ve Hindistan'ın zenginleri için bir eğlenceye dönüşmektedir.

İrlanda

İrlanda'da köpek dövüşü 150 yılı aşkın süredir yasa dışıdır, ancak spor hala yer altı çevrelerinde popülerdir.[8]

Meksika

Meksika'da 24 Haziran 2017'de köpek dövüşü yasadışı hale geldi.[9]

Kanada

Kanada'da köpek dövüşü 1892'den beri yasa dışıdır.

Pakistan

Yakın zamanda kanunen yasaklanmış olsa da, Pakistan kırsalında, özellikle Pencap, Azad Keşmir, Sindh ve Hayber Pahtunhva gibi illerde halen köpek dövüşü düzenlenmektedir. Sindhi, belirli kurallara göre yapılan pitbull dövüşü konusunda en popüler şehirdir. Bully Kutta gibi türler bu iş için dikkatle seçilmiş ve yetiştirilmiştir.

Rusya

Rusya'da hayvan zulmüne karşı yasalar olmasına rağmen, köpek dövüşü yaygın olarak uygulanmaktadır. Moskova gibi bazı yerlerde o şehrin belediye başkanının emriyle köpek dövüşlerini yasaklayan kanunlar çıkarıldı.

Yapılan çoğu köpek dövüşü, çiftlik hayvanlarını korumak için kullanılan işçi köpeklerin dayanıklılığını ve yeteneklerini test etmek için yapılan geleneksel yarışmalardır. Pitbulllar ve diğer dövüş türleriyle yapılan kavgaların aksine, bir veteriner her zaman hazırdır, yarışmalar asla ölümle sonuçlanmaz ve ciddi yaralanmalar çok nadirdir. Çoğu kavga hangi köpeğin daha üstün olduğu anlaşıldığında, dakikalar içinde biter. Üç turun sonunda yarışma berabere ilan edilir.[10]

Kaynakça

  1. ^ "The Dog Fighters of Kabul - Video". TIME.com (İngilizce). 15 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 
  2. ^ "Peshkopi, qeni fitues quhet… Obama (!)". Gazeta Dita (İngilizce). 22 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 
  3. ^ "LEY 14346 - MALOS TRATOS Y ACTOS DE CRUELDAD A LOS ANIMALES," (PDF). National University of the Littoral. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  4. ^ "Is dog fighting legal in Australia? - RSPCA Australia knowledgebase". web.archive.org. 6 Mart 2019. 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 
  5. ^ a b "Overview of Brazil's Legal Structure for Animal Issues | Animal Legal & Historical Center". www.animallaw.info. 10 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 
  6. ^ "Police break up dog-fighting ring in China where dog fights are legal but gambling is not". South China Morning Post (İngilizce). 19 Nisan 2018. 19 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 
  7. ^ Senoussi, Zoubida (9 Ağustos 2018). "Moroccan Government Unveils Final List of Banned Dog Breeds". Morocco World News (İngilizce). 10 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 
  8. ^ Hosford, Paul. "ISPCA warns that casual dog fighting is on the rise". TheJournal.ie (İngilizce). 24 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 
  9. ^ "Dog fighting as blood sport is now illegal in Mexico". Mexico News Daily (İngilizce). 24 Haziran 2017. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 
  10. ^ Chivers, C. J. (9 Şubat 2007). "A Brutal Sport Is Having Its Day Again in Russia". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Köpek</span> evcil, etçil ve memeli bir hayvan

Köpek ; köpekgiller (Canidae) familyasına ait, görünüş ve büyüklükleri farklı 400'den fazla ırkı olan, etçil bir memelidir. Bozkurt'un alt türlerinden biri olan köpek, tilki ve çakallarla da yakın akrabalardır. Kedilerle birlikte dünyanın en geniş coğrafyaya yayılan ve en çok beslenen iki evcil hayvanından biridir. 2001 yılı tahminlerine göre dünyada 400 milyondan fazla köpek vardır.

<span class="mw-page-title-main">Buldog</span>

Buldog, asırlar önce İngiltere'de boğa ve ayı dövüşleri için üretilmiş bir köpek ırkı. Buldog adı, İngilizce bull (boğa) ve dog (köpek) sözcüklerinin bir araya gelmesiyle türetilmiştir. İngiltere'de 1835'te kan sporları yasaklanınca, buldoğun işlevinin sona erdiği düşünüldüyse de, buldog yetiştiricileri ırkı korumaya karar verdiler ve bu kavgacı köpeği sakin, sessiz bir ev köpeğine dönüştürdüler. Bu ırk 1890 senesinde Amerikan Kennel Kulübüne ırk olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mastif</span>

Mastif, iri bir köpek grubu.“Masty” kelimesinden türetilen bu ad “güçlü” anlamında kullanılmaktadır. Mastif olarak adlandırılan pek çok ırk vardır. Bunlara genellikle Molossus ırklar denir ve ortak bir atadan geldikleri düşünülür. Mastifler tarih boyunca genellikle savaş köpeği ve bekçi köpeği olarak kullanılmışlardır. Roma İmparatorluğu'nda arenalarda ayılar, aslanlar, kaplanlar, köpekler ve insanlarla dövüştürülmüşlerdir. İngiltere'de boğalarla ve ayılarla dövüştürülmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Yorkshire teriyeri</span>

Yorkshire teriyeri, Birleşik Krallık kökenli, küçük bir teriyer ırkı.

<span class="mw-page-title-main">Dogo Argentino</span> Köpek ırkı

Dogo Argentino, Arjantin'de yaban domuzu da dahil olmak üzere büyük hayvan avı amacıyla melezlenmiş büyük, beyaz, kaslı bir köpek türüdür. Yetiştirici, Antonio Nores Martínez, kararlı bir cesaret sergileyecek ve insan arkadaşını isteyerek koruyacak bir köpek istiyordu. İlk olarak 1928'de, Büyük Dane de dahil olmak üzere çok çeşitli diğer ırklarla birlikte Cordoba Köpeğinden melezlendi.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan pit bull teriyeri</span> Melez Köpek Irkı

Amerikan Pit Bull Terrier, terrier ve buldog köpeklerinin çiftleştirilmesiyle elde edilmiş melez bir köpek ırkıdır. Saldırganlığa ve insan yaralamaya yatkınlıklarının diğer köpek ırklarına kıyasla daha fazla olmasından dolayı birçok ülkede yasaklanmıştır. Eğitimine bağlı olarak oldukça sadık, cana yakın veya saldırgan olabildiği görüşü de bulunmaktadır. Sahiplerini koruma iç güdüleri yüksektir. Acı eşikleri çok yüksektir ve güçlü bir ağız yapısına sahiptirler.

Tarihte ilk yazılı ilan 3000 yıl önce bir papürüs'e yazılmış olan kölelerin kaçması ile ilgilidir. Türkiye'de ilk ilan 1860 yılında Agah efendinin açtığı Tercüman-ı Ahval gazetesinde yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Apartheid</span> Güney Afrikada ırk ayrımı sistemi

Apartheid, Afrika'nın güneyinde bulunan Güney Afrika Cumhuriyeti ile bu devlete bağlı Güneybatı Afrika'da (Namibya) 1948-1994 yılları arasında resmî devlet politikası olarak iktidarda bulunan Ulusal Parti hükûmeti tarafından uygulanan ve bu doğrultuda yasalar çıkartarak ırksal ayrımcılığı savunan sistemdir. Apartheid kelimesi Afrikaanca "ayrılık" anlamına gelmektedir. Bu süreç Avrupa kökenli beyazlar tarafından, baasskap adı da verilen ve beyaz ırkın diğer ırklardan üstün olduğunu savunan bir ideoloji ile yürütülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Nürnberg Yasaları</span>

Nürnberg Yasaları, 15 Eylül 1935'te Nürnberg'de yıllık Nazi Partisi toplantısında kararlaştırılan Nazi Almanyası'nda antisemitik yasalardı. Yasalar, Alman ve Yahudi insanlarını sınıflandırdı. Bu kanuna göre, ari ırktan olmayanlar alt sınıf insanlardır ve ari ırkına ait insanlar ile evlenmeleri yasaklanmıştır. Kanunlar 26 Kasım 1935'te Romanları ve Siyahileri da kapsayacak şekilde genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Süs köpeği</span>

Süs köpekleri veya oyuncak köpekler, sadece insanlara dostluk etmesi için yetiştirilmiş köpekler. AKC, TKC gibi başlıca köpek kulüpleri tarafından tanınan bir köpek grubudur. UKC'de süs köpekleri yerine refakatçi köpekler grubu, ve FCI'da refakatçi ve süs köpekleri bulunur. Süs köpekleri geçmişte saray halkının yanlarında gezdirebilmesi için küçük, taşınabilir ve iyi huylu olacak şekilde üretilmişlerdir. Hâlen günümüzde de aristokrat çevrelerde tercih edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Çoban köpeği</span>

Çoban köpekleri, sürülerin "idaresinde" kullanılan köpekler. Bu yönleriyle öncelikli görevleri sürüleri "korumak" olan bekçi ve koruma köpeklerinden ayrılırlar. Çoban köpekleri grubu, dünyadaki başlıca köpek kulüpleri tarafından tanınan bir köpek grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Bull teriyer</span>

Bull teriyer ya da boğa teriyeri, 19. yy.da İngiltere'de üretilmiş bir teriyer ırkı. Buldog, beyaz İngiliz teriyeri, Dalmaçyalı, İspanyol pointeri, foxhound ve muhtemelen greyhound gibi pek çok ırkın karıştırılması ile üretilmiştir. Cüssesine oranla dünyanın en güçlü köpeklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Jack Russell teriyer</span> 19. yüzyılda İngilterede tilki avlamak için üretilmiş bir köpek ırkı

Jack Russell teriyer, 19. yüzyılda İngiltere'de, yer üstünde ve yer altında tilki avlamak için üretilmiş bir köpek ırkıdır. İlk olarak, pek çok köpek ırkı üretmiş olan avcılık tutkunu papaz Jack Russell tarafından, muhtemelen fox terrier, eski tip bulldog, lakeland teriyer'ın yanı sıra bazı diğer ırklar karıştırılarak oluşturuldu. Eskiden adı içinde geçen "Parson" sözcüğü İngilizcede papaz anlamına gelir. Maske filminde yer alan köpeğin ırkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bedlington teriyeri</span> İngiltere kökenli bir teriyer türü

Bedlington teriyeri, İngiltere kökenli bir teriyer türü. 1800'lerde Northumberland'ın maden bölgesi Bedlingtonshire'de ortaya çıktı. Önceleri dövüş köpeği ve porsuk, tavşan, sıçan vs. avcısı olarak kullanılan Bedlingtonlar zamanla ev köpeği olarak kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Ayrımcılık karşıtı yasa</span> Kanun

Ayrımcılık karşıtı yasa veya ayrımcılıkla mücadele yasası çeşitli iş grupları, cinsiyet, cinsel kimlik, ırk, engellilik, inanç veya bireysel siyasi görüşlere dayalı gruplar için korumaları içeren yasalardır. Ayrımcılıkla mücadele yasaları, ayrımcılık türlerine ve bu yasalarla korunan gruplara göre çeşitlilik gösterebilmektedirler. Ayrımcılıkla mücadele yasaları, özellikle belirtilen özelliklerinden dolayı bireylere farklı muamele edilmemesi gerektiği konusunda eşitlik ilkelerine dayanmaktadır.

Terk edilen evcil hayvanlar, sahiplerinin sokağa atarak, onları boş araziye bırakarak veya bir barınağa vererek bilmeden veya kasıtlı olarak terk ettiği hayvanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Terapi köpeği</span>

Terapi köpeği, genellikle hastaneler, huzur evleri, bakım evleri, okullar, kütüphaneler, hastaneler veya afet bölgeleri gibi ortamlarda insanlara sevgi, rahatlık ve destek sağlamak için eğitilmiş köpeklerdir. Terapi köpekleri belirli hastalara günlük fiziksel ihtiyaçları konusunda yardımcı olmak için eğitilen rehber köpeklerden farklı olarak sadece bakıcılarıyla değil, her türden insanla etkileşime girecek şekilde eğitilir.

<span class="mw-page-title-main">Rehber köpek</span>

Rehber köpekler, kör ve görme engelli insanları engellerin etrafından dolaştırmak için eğitilmiş servis köpekleridir. Köpekler çeşitli engelleri aşmak için eğitilebilseler de, kırmızı-yeşil renk körüdürler ve sokak tabelalarını yorumlayamazlar. İnsanlar, hareket eğitimi yoluyla önceden edindiği becerileri kullanarak köpeği yönetir. Kullanıcı, bir yerden diğerine nasıl gideceğini bilmesi gereken bir uçak navigatörüne benzetilebilir ve köpek de kişileri oraya güvenli bir şekilde götüren pilottur.

Hayvanları Koruma Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 24 Haziran 2004'te kabul edilen ve 1 Temmuz 2004'te T.C. Resmî Gazete'de yayımlanan yasadır.

Yasal tarih veya hukuk tarihi, hukukun nasıl geliştiği ve neden değiştiğini inceler. Hukuk tarihi, medeniyetlerin gelişimi ile yakından bağlantılıdır ve sosyal tarihin daha geniş bağlamında işler. Bazı hukukçular ve hukuk süreci tarihçileri hukuk tarihini, kanunların evriminin kaydı ve çeşitli hukuki kavramların kökenlerini daha iyi anlatan bir bakış açısıyla bu kanunların nasıl geliştiğine dair bir teknik açıklama olarak görmüşlerdir; bazıları ise hukuk tarihini entelektüel tarihin bir dalı olarak görür. Yirminci yüzyıl tarihçileri hukuk tarihini, sosyal tarihçilerin düşüncesiyle paralel bir çizgide, daha bağlamsal bir tarzda ele aldı. Hukuk kurumlarına; karmaşık kurallar, oyuncular ve sembollerden oluşan sistemler olarak baktılar ve bunları toplumla, sivil toplumun belirli yönlerini değiştirmek, onları uyarlamak, direnmesini sağlamak veya teşvik etmek için etkileşime giren unsurlar olarak gördüler. Bu tür hukuk tarihçileri, sosyal bilimler araştırma yöntemleriyle vaka geçmişlerini analiz etme, istatistiksel yöntemler kullanma, davacılar, dilekçe sahipleri ve yasal süreçlerdeki diğer taraflar arasındaki sınıf ayrımlarını ayrımlarını analiz etme eğiliminde oldular. Vaka sonuçlarını, işlem maliyetlerini ve karara bağlanmış dava sayısı analiz ederek, hukuk ve toplumun sadece hukuk teorisi, içtihat hukuku ve medeni hukuk çalışmalarıyla yapılabilecek olandan daha karmaşık bir resmine yasal kurumların, uygulamaların, prosedürlerin ve özetlerin bir analiziyle ulaşır.