İçeriğe atla

Kökserek

Kökserek (Kazakça: Көксерек / Kökserek), Kazak yazar Muhtar Avezov'un kaleme aldığı bir hikâyedir. Bir kurt yavrusunu bularak ona Kökserek adını veren bir çocuğun öyküsünü anlatır. Betimlemelerle doludur. Hikâyede doğadaki olaylar ağır basmaktadır. Kazak Türkçesi oldukça sade kullanılmıştır.

Kökserek sözcüğü

Коксерек (Kokserek) veya Көксерек (Kökserek) güçlü, dayanıklı kurtlara verilen bir isimdir.[1] İsim, Kazakça "Көк" ("mavi" renk ve mecazen "gökyüzü") ve "Серек" (kulaklar için "çıkıntılı" veya "sivri", mecazi olarak "iyi işiten") kelimelerinin birleşimidir.[2]

Konusu

Öykü Kazakistan'da bir kurt ininde başlar. Birgün insanlar gelerek yedi yavrudan beşini öldürür, birini sakat bırakır diğerini ise alarak köye götürürler. Kurmaş adlı bir çocuk yavru kurdun adını Kökserek koyar. Çocuk onu besler, yanında yatar, boynuna ip takarak kapıya bağlar. Ancak hayvan büyüdükçe içgüdülerine uyarak köpek gibi davranmak yerine vahşi bir görünümm sergiler. Köylüler kurdun evcilleşmeyeceğini, hemen öldürülerek postunun alınması gerektiğini söylerler. Ama Kurmaş buna izin vermez. Fakat koyunlara saldıran iki kurdun peşinden giden Kökserek kaçar. Ancak bir zaman sonra üzücü bir biçimde biten bir sürecin sonunda yeniden karşılaşacaklardır.[3]

Film

Öykü, 1974 yılında filme alınmıştır. O dönem Kazakistan, Sovyetler Birliği içerisinde yer aldığı için, Rusça "Лютый" (Kızgın, İngilizce: The Ferocious) adıyla Sovyet filmi olarak Kazak oyuncularla çekilmiştir. Türkiye'de "Kurt Kanı" başlığı ile tanıtılmıştır.

Kaynakça

Dipnotlar

  1. ^ "Көксерек", Sozdik - Kazakçadan Rusçaya Sözlük, Erişim tarihi: 06 Mayıs 2022 - "human check" (Rusça)
  2. ^ "Серек", Slovaronline Sözlük, Erişim tarihi: 06 Mayıs 2022 (Rusça)
  3. ^ Seçilmiş Hikayeler, Muhtar Awezov, Türksoy Yayınları, 1997

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan</span> Doğu Avrupa ve Orta Asyada yer alan egemen devlet

Kazakistan, resmî adıyla Kazakistan Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Orta Asya'da, küçük bir bölümü Doğu Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kazakistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. 2.724.900 km² yüzölçümü ile dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesidir. Müslüman çoğunluklu ülkelerin ve Türk devletlerinin yüzölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zenginidir. Kazakistan Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkez üssü; Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiği olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kazakistan bayrağı (Kazakça: Қазақстан Республикасының мемлекеттiк туы, Qazaqstan Respublikasynyñ memlekettık tuy), Kazakistan Cumhuriyeti’nin ulusal ve resmî bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kazak alfabesi</span>

Kazak alfabesi, Kazakistan'ın resmî dili olan ve Türk dilleri ailesinde yer alan Kazakçayı yazarken kullanılan yazı sistemidir. Kazak alfabesinde tarih boyunca; Kiril alfabesi, Latin alfabesi ve Arap alfabesi olmak üzere üç farklı alfabe türü kullanılmıştır. 2017 yılında, dönemin Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından 2025 yılına kadar Kiril alfabesinden Latin alfabesine kademeli olarak geçileceği belirtilmiştir. Arap alfabesi ile yazılan Kazakça, günümüzde Çin, İran ve Afganistan'da yerel olarak kullanılmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Orenburg</span> Rusyanın Volga Federal Bölgesinde bulunan Orenburg Oblastının yönetim merkezi

Orenburg, Rusya'nın Volga Federal Bölgesinde bulunan Orenburg Oblastı'na bağlı şehir, aynı zamanda Oblast'ın yönetim merkezi. Başkent Moskova'nın 1478 km güneyinde Ural Nehri civarındadır. Nüfusu 542.700'dür (2005). Orenburg şehri 1920-1925 yıllarında Kazakistan'a başkentlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kazaklar</span> Orta Asyada yaşayan bir halkı

Kazaklar, Kazakistan'da yaşayan Türk halkı. Kazaklar, 15. yüzyılda Türk ve Moğol kökenli Orta Çağ kabilelerinin birleşmesinden ortaya çıktı. Dilleri Kazakçadır.

<span class="mw-page-title-main">Abay Kunanbayoğlu</span>

Abay İbrahim Kunanbayoğlu, Kazak Türkü şair, besteci ve filozof. Liberal İslam'ı da temel alarak Kazak-Türk Medeniyetini Avrupa ve Rus medeniyetlerine yakınlaştırmayı hedefleyen bir reformcuydu. Şiirlerinde genel olarak, Kazak halkının sosyal ve ahlaki sorunlarına değinmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhtar Avezov</span>

Muhtar Omarhan oğlu Avezov, Kazak eğitimci, yazar, çevirmen, eleştirmen, siyasetçi ve düşünürdür.

<span class="mw-page-title-main">Sarıarka</span>

Sаrıаrkа - Kuzey Kazakistan Bozkır ve Göller, olarak bilinen Kazakistan yüksek bir arazi parçasıdır ve UNESCO tarafından 7 Temmuz 2008 tarihinde yazılı olarak Kazakistan doğa dünya mirası alanı tayin edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Komünist Partisi</span> Kazakistanda siyasî parti

Kazakistan Komünist Partisi Kazakistan Cumhuriyeti'nde eski Komünist Parti. Sovyet dönemi Kazakistan Komünist Partisi'nin halefi niteliğindedir. 1999 yılındaki genel seçimlerde % 17.7 oranında oy alarak Kazakistan meclisindeki en güçlü ikinci parti olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan müziği</span>

Çağdaş Kazakistan devleti, Kazak Devlet Kurmangazi Orkestrası Halk Çalgıları, Kazak Devlet Filarmoni Orkestrası, Kazak Ulusal Operası ve Kazak Devlet Oda Orkestrası'na ev sahipliği yapmaktadır. Halk enstrümanları orkestrası 19. yüzyıldan kalma ünlü bir besteci ve dombra yorumcusu Kurmangazi Sağırbayoğlu adını temsil eder.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1945 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, 24 Ocak 1953 tarihinde Kazakistan SSC Yüksek Sovyeti tarafından kabul edilen bayrak. Bu bayrak, Sovyetler Birliği bayrağının bir versiyonudur. Aralarındaki fark, bu bayrakta 2/9 altta yatay olarak mavi şerit yer alır. Bayrağın yakın merkezinde orak ve çekiç figürü yer alır.

Kazakistan Sosyalist Hareketi, daha önce 2006-2011 yılları arasında Kazakistan Sosyalist Direnişi olarak bilinen, Kazakistan'da yasaklı bir komünist siyasi örgüttür. Birçok şehirde aktif olmakla birlikte esas olarak Almatı'da faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kasım Cömert Tokayev</span> 2. Kazakistan cumhurbaşkanı

Kasım Cömert Kemeloğlu Tokayev, günümüzdeki Kazakistan devlet başkanı ve siyasetçi. 29 yıl devlet başkanlığı görevini yapan Nursultan Nazarbayev'in istifasının ardından vekaleten devlet başkanı oldu ve 10 Haziran'da yapılan seçimlerde birinci gelerek devlet başkanı oldu. 16 Ekim 2013 - 19 Mart 2019 ve 11 Ocak 2007 - 15 Nisan 2011 tarihleri arasında Kazakistan Senatosu Başkanı olarak görev yaptı. Tokayev, 1 Ekim 1999 - 28 Ocak 2002 tarihleri arasında Kazakistan Başbakanı ve 12 Mart 2011 - 16 Ekim 2013 tarihleri arasında Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi Genel Müdürü olarak görev yaptı.

Kazakistan Radyo ve Televizyon Kurumu, Kazakistan'ın en büyük medya kuruluşlarından birisidir. Bünyesinde 3 televizyon ve 4 radyo kanalı bulundurmaktadır. Ayrıca 15 bölgesel televizyon kanalına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan kültürü</span> Kazakistan ve halkıyla ilişkilendirilen insan faaliyeti ve sembolizm modeli.

Kazakistan, göçebe pastoral ekonomisine dayanan ve iyi ifade edilmiş bir kültüre sahiptir. Kazakistan'da İslam, 7-12. yüzyıllarda tanındı. Koyun dışında birçok geleneksel yemek Kazak kültüründe sembolik değerini günümüzde de korumaktadır. Kazak kültürü büyük ölçüde Türklerin göçebe yaşam tarzından etkilenmiştir. Ayrıca göçebe bir halk olan İskitlerden de güçlü bir şekilde etkilenmiş gözükmektedir.

Kazak Türk Liseleri, "Eğitim-Yenilik (Bilim-Inovasyon)" Liseleri Kazakistan'daki uluslararası kamu Vakfı «KATEV» rehberliğinde özellikle yetenekli çocuklar için bir okul ağı. Yaklaşık 4.000 KTL öğrencisi (BIL) uluslararası entelektüel Olimpiyatların galipleri ve galipleri oldu. Liseler dört dilde eğitim verir: Kazakça, Rusça, Türkçe Ve İngilizce. Lyceums erkek, kadın ve ortak ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan'da konuşulan diller</span>

Kazakistan'da %65 Kazak, %21,8 Rus, %3,0 Özbek, %1,8 Ukraynalı, %1,4 Uygur ve %1,2 Tatar olmak üzere 130 etnik grup yaşamaktadır. Resmî dil olan Kazakça ülke çapında 10 milyonun üzerinde konuşuru bulunmaktadır ve Kazakça ile aynı şekilde resmi dil olan Rusça yaklaşık 6 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.Hem Kazakça hem de Rusça eşit olarak kullanılmaktadır. Almanca, Tacikçe, Tatar, Türkçe, Ukraynaca, Uygurca, ve Özbekçe, 1997 tarihli 151-1 Sayılı Dil Yasası tarafından resmen tanınmaktadır. Kazak hükûmeti, Rus dilini aşamalı olarak kaldırmak için bazı girişimlerde bulundu, böylece Kazakça ülkenin tek ulusal ve resmi dili olacak. Örneğin Rusça, 20 yıl öncesine göre giderek daha az kullanılıyor. Yerli Rusların nüfusu da son 20 yılda önemli ölçüde azaldı.

Kökserek, Kırgız yönetmen Tölömüş Okeyev'e ait 1974 yapımı Sovyet dram filmidir. Türkiye'de Kurt Kanı adıyla gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Safuan Şaymerdenov</span>

Safuan Şaymerdenov, Kazak yazar. 1992 yılında Kazakistan Cumhuriyeti Halk yazarı unvanını almıştır.