İçeriğe atla

Kök dizin

OpenIndiana işletim sistemindeki kök dizini

Unix ve Unix benzeri işletim sistemlerinde kullanılan dosya sistemlerinde kök dizin, hiyerarşideki ilk ve en üstteki dizindir.[1] Bu bakımdan, bir ağacın köküne benzetilebilir. Kök dosya sistemi ise, kök dizininin bulunduğu disk bölümünde bulunan dosya sistemidir. Sistem başladığında diğer tüm dosya sistemleri bu dosya sistemi üzerine bağlanır.[2]

Unix benzeri sistemler

Unix bu ağaç metaforunu kullanır ve Unix ve Unix benzeri sistemlerde kök dizin, eğik çizgi (/) işareti ile belirtilir. Kök dizin gelenekselleşmiş bir şekilde "/" olarak adlandırılsa da, dizin girişinin kendisi bir isme sahip değildir. Başlangıçtaki dizin ayırıcı karakter (/) öncesindeki boş kısım, "yol" olarak adlandırılır. Bağlanmış dosya sistemleri de dahil olmak üzere tüm dosya sistem girişleri, bu kökün "dalları"dır.[1]

chroot

Unix benzeri işletim sistemlerinde, her bir işlemin kendi kök dizini vardır. Çoğu işlem için bu, sistemin kök diziniyle aynıdır. Ancak chroot sistem çağrısı kullanarak kök dizin değiştirilebilir. Bu işlem, genellikle eski kütüphanelere ihtiyaç duyan yazılımları çalıştırırken izole bir ortam oluşturmak; yazılım kurulumunu ve hata ayıklamayı basitleştirmek amacıyla yapılır. Chroot, içindeki işlemlerin dışarı çıkmasına izin verdiği için artırılmış güvenlik amacıyla kullanılmamalıdır.[3]

Üst kök

Bazı Unix sistemleri kök dizinin altındaki bir dizini destekler. Normalde, "/.." dizini, "/" ile aynı düğüme işaret eder. Fakat bu MUNIX altında bu, uzak ağaçların bağlanabileceği bir üst kök dizinine işaret edecek şekilde değiştirilebilir.[4][5] Örneğin, "bilgisayar-a" ve "bilgisayar-b" adına sahip iki iş istasyonu, "connectnodes" ve "uunite" başlangıç betiği aracılığıyla bağlandığında, "/../bilgisayar-b" kullanılarak "bilgisayar-a" dan "bilgisayar-b" nin kök dizinine erişilebilir.

DOS/Windows sistemleri

DOS, OS/2 ve Microsoft Windows'da, her bölümün kendine ait bir sürücü harfi ataması vardır (örneğin, C bölümü ve C:\ dizini) ve üzerinde bir kök dizin yoktur.

İlgili kullanımlar

Birçok Unix'te ayrıca /root denen bir dizin vardır.[6] Bu, 'root' süper kullanıcısının ana dizinidir . Birçok Mac ve iOS sisteminde bu süper kullanıcı ana dizini /var/root dizinidir.[6]

Ayrıca bakınız

  • Dosya Sistemi Hiyerarşi Standardı (FHS)
  • Ana Dizin
  • Çalışma dizini

Kaynakça

  1. ^ a b "Root Directory Definition". techterms.com. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2020.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: ":1" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  2. ^ "Root Filesystem Definition by The Linux Information Project". LInfo.org. 10 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2020. 
  3. ^ "What chroot() is really for". LWN.net. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014. 
  4. ^ "The Newcastle Connection" (PDF). Software: Practice and Experience. 12: 1147-1162. 1982. CiteSeerX dead $2 |citeseerx= değerini kontrol edin (yardım). doi:10.1002/spe.4380121206. 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2016. 
  5. ^ Callaghan, Brent (2000). NFS Illustrated. Addison Wesley. ISBN 0-201-32570-5. 
  6. ^ a b "Root Definition". LInfo.org. The Linux Information Project. 27 Ekim 2007. 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Unix</span>

UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinelerden tek işlemcili, basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir. Fakat özellikle kararlı yapısı ve çok kullanıcılı-çok görevli yapısıyla çok işlemcili sunucularda adeta standart haline gelmiştir ve özellikle akademik dünyada iş istasyonları üzerinde çok yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. UNIX, Interdata 7/32, VAX ve Motorola 68000 arasında hızla yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">MS-DOS</span> 1980li yıllarda kişisel bilgisayar işletim sistemi

MS-DOS, Microsoft firmasının geliştirdiği bir DOS sistemidir. 1980'li yıllarda PC uyumlu platformlar üzerinde kullanılan en yaygın işletim sistemiydi. 1990'lı yılların ortalarından 2000 yılına kadarki en popüler işletim sistemleri olan Windows 9x ailesinin temeli olarak kullanıldı. Masaüstü bilgisayarlardaki popülerliğini, zamanla Windows NT mimarisi kullanan yeni nesil Windows işletim sistemlerine bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Linux bilgisayar virüsleri ve kurtçukları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Linux, Unix ve Unix benzeri işletim sistemlerinin genelde bilgisayar virüslerine karşı güvenli olduğu söylenir. Yine de virüsler potasiyel olarak, korumasız Linux sistemlerine zarar verebilir, onların çalışmalarını engelleyebilir ve hatta diğer sistemlere de yayılabilirler.

mkdir

mkdir (make directory) yeni bir dizin oluşturmak için Unix, DOS, OS/2 ve Microsoft Windows işletim sistemlerinde kulanılan bir komuttur. Windows sistemlerinde mkdir yerine md kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Disk bölümlendirme</span>

Bölümlere ayırma, bilgisayarda sabit disk üzerinde işletim sistemlerine özgü mantıksal formatlamaya izin veren mantıksal bölümlerin oluşturulması, bilgisayar mühendisliğinde sabit disk sürücüsünün bölümlere ayırılması ile gerçekleştirilir. Diskin bölümlere ayrılması mantıksal hacim yönetiminin önünü açan bir tekniktir.

netstat

netstat ağ bağlantıları, yönlendirme tabloları ve ağ arayüzü istatistiklerini görüntüleyen bir komut satırı aracıdır. netstat komutu UNIX, Linux ve Windows NT tabanlı işletim sistemlerinde kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Unix benzeri</span>

Unix benzeri işletim sistemi, resmi bir UNIX markası olmamasına karşın Unix sistemine benzer şekilde çalışan işletim sistemleridir. Unix benzeri bir yazılım, Unix komut ve kabuğuna benzer işlevlere sahiptir. Bu terimin kullanımı için bir standart yoktur ve bir yazılımın veya işletim sisteminin Unix benzeri olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı üzerine farklı görüşler vardır.

Çevre değişkenleri, çevresel değişkenler ya da ortam değişkenleri, işletim sistemi seviyesinde konfigüre edilebilen ve bilgisayar işlemleri tarafından erişilebilen değişkenlerdir. Çoğu kez belli programların ve dosyaların konumlarını ve birden fazla işlem tarafından kullanılabilen bilgi ve ayarları tutmak için kullanılırlar. Çoğunlukla bir karakter dizisi olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X 10.0</span>

Mac OS X 10.0 veya Mac OS X Cheetah Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış ilk nesil Mac OS X bilgisayar ve sunucu işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak kedigillerin bir türü olan Çita ismi verildi. 129 dolar fiyat ile 24 Mart 2001'de piyasaya sürüldü.

Yazılım mühendisliğinde, bir uyumluluk katmanı, bir ana sistem üzerinde, eski veya yabancı bir sistem için yazılmış ikili dosyaların çalıştırılmasını sağlayan bir arabirimdir. Bu, yabancı sistem çağrılarını, yerel sistem çağrılarına çevirir. Yabancı sisteme yönelik bazı kütüphaneler, ana sistem üzerinde yabancı ikili dosyaları çalıştırmak için yeterli olacaktır genellikle. Donanım uyumluluğu katmanıysa donanım emülasyonu sağlayan araçlardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Macintosh işletim sistemleri</span>

Macintosh işletim sistemleri, Apple tarafından geliştirilen işletim sistemleri ailesidir. 1984 yılından beri Macintosh serisi kişisel bilgisayarlarıyla kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

chown

chown komutu, change owner talimatının kısaltması olup Unix ve Unix benzeri işletim sistemlerinde dosya sistemindeki dosyaların, dizinlerin sahibini değiştirmek için kullanılır.

rm (Unix)

rm Unix ve Unix benzeri işletim sistemlerinde dosyaları, dizinleri ve sembolik linkleri silmek için kullanılan bir komuttur.

chroot, Unix ve Unix benzeri işletim sistemlerinde komut veya etkileşimli komut satırını özel kök diziniyle çalıştıran bir komuttur.

<span class="mw-page-title-main">Kernel panic</span>

Bir kernel panic, bir işletim sisteminin çekirdeği tarafından, güvenli bir şekilde kurtarılamadığı veya sistemi çalıştırmaya devam etmenin büyük veri kaybı yaşanabilmesinin yüksek bir riske sahip olacağı dahili bir kritik hata tespit edildiğinde alınan bir güvenlik önlemidir. Terim büyük ölçüde Unix ve Unix benzeri sistemlere özgüdür. Microsoft Windows işletim sistemlerindeki eşdeğeri, genellikle "mavi ekran" olarak adlandırılan bir durdurma hatasıdır.

<span class="mw-page-title-main">GoboLinux</span>

GoboLinux, en belirgin özelliği geleneksel Linux dosya sisteminin yeniden düzenlenmesi olan bir Linux dağıtımıdır. Çoğu Unix benzeri sistem gibi Dosya Sistemi Hiyerarşi Standardını takip etmek yerine, bir GoboLinux sistemindeki her programın, tüm dosyalarının bulunabileceği kendi alt dizin ağacı vardır. Böylece, bir "Foo" programının tüm özel dosyaları ve kütüphaneleri /Programs/Foo dizininde, bu programın ilgili sürümü altında bulunur. Örneğin, yaygın olarak bilinen GCC derleyici paketinin 8.1.0 sürümü /Programs/GCC/8.1.0. dizini altında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Süper kullanıcı</span> sistem yönetimi için kullanılan özel kullanıcı hesabı

Bilgisayar biliminde süper kullanıcı, sistem yönetimi için kullanılan özel bir kullanıcı hesabıdır. İşletim sistemine (OS) bağlı olarak bu hesabın adı root, admin veya supervisor olabilir. Bazı durumlarda hesabın adı belirleyici faktör değildir. Unix benzeri sistemlerde, örneğin kullanıcı tanımlayıcısı (UID) sıfır olan kullanıcı, hesabın adına bakılmaksızın süper kullanıcıdır. Rol tabanlı güvenlik modeli uygulayan sistemlerde, süper kullanıcı rolüne sahip herhangi bir kullanıcı, süper kullanıcı hesabının tüm eylemlerini gerçekleştirebilir. En az ayrıcalık ilkesi, süper kullanıcı hesabının sınırsız, sistem çapında değişiklikler yapma kabiliyetine sahip olmasından dolayı çoğu kullanıcının ve uygulamanın işlerini gerçekleştirmek için sıradan bir hesap altında çalışmasını önerir.

<span class="mw-page-title-main">Bağlama (bilgisayar bilimi)</span>

Bağlama, bilgisayarın işletim sisteminin, depolama aygıtındaki dosya ve dizinleri, bilgisayarın dosya sistemi aracılığıyla kullanıcıların erişimine sunduğu bir işlemdir.