İçeriğe atla

Juliusz Schauder

Józef Schreier ile karıştırılmamalıdır.
Juliusz Paweł Schauder
Juliusz Schauder, Moskova'da bir topolojik konferansta, 1935
Doğum21 Eylül 1899(1899-09-21)
Lwów
Ölüm1 Ocak 1943 (43 yaşında)
Lwów
VatandaşlıkLeh
EğitimLviv Üniversitesi
MemleketPolonya
Kariyeri
DalıMatematik, Kısmi diferansiyel denklemler
Çalıştığı kurumLviv Üniversitesi
Tez (1923[1])

Juliusz Paweł Schauder (Lehçe telaffuz: ['julJjusz-'paweł-'szaUder]; 21 Eylül 1899, Lwów, Avusturya-Macaristan - Eylül 1943, Lwów, İşgal altındaki Polonya), Fonksiyonel analiz, Kısmi diferansiyel denklemler ve matematiksel fizik alanındaki çalışmaları ile tanınan, Yahudi kökenli Polonyalı bir matematikçiydi.

Hayatı ve kariyeri

21 Eylül 1899'da Lwów'da doğdu, okuldan mezun olduktan hemen sonra I. Dünya Savaşı'nda savaşmak zorunda kaldı. İtalya'da yakalandı ve hapsedildi. Üniversiteye 1919'da Lwów'da girdi ve 1923'te doktorasını aldı. Üniversitede hiç görev almadı ve bir ortaokulda öğretmen olarak çalışırken araştırmasına devam etti. Olağanüstü sonuçlarından dolayı, 1932'de Leipzig'de ve özellikle Paris'te birkaç yıl geçirmesine izin veren bir burs kazandı. Paris'te Jean Leray ile çok başarılı bir işbirliği başlattı. 1935 civarında Schauder, Lwów Üniversitesi'nde kıdemli asistanlık pozisyonunu aldı. Schauder, Stanisław Mazur ile birlikte 1936'da Oslo'da ICM'nin Davetli Konuşmacısıydı.[2]

Schauder Yahudiydi ve Lwów 1941'de Alman birliklerinin işgalinden sonra çalışmalarına devam etmesi imkansızdı. Lwow gettosu kurulmadan önce bile Ludwig Bieberbach'a desteğini isteyen bir mektup yazdı. Bunun yerine Bieberbach mektubunu Gestapo'ya iletti ve Schauder tutuklandı. İsviçreli matematikçilere yazdığı mektuplarda, önemli yeni sonuçları olduğunu, ancak bunları yazacak bir kağıt olmadığını yazdı. Gestapo tarafından muhtemelen Ekim 1943'te idam edildi.[3]

Matematiksel çalışmalarının çoğu, Polonya'daki büyük bir matematikçi grubunun parçası olan Lwów Matematik Okulu'nda ve fonksiyonel analiz alanına aittir. Modern analizin her alanında geniş uygulamalarla bu alanda öncü oldular. Schauder, çeşitli problemlerde çözümlerin varlığını kanıtlamak için önemli bir araç olan Schauder sabit nokta teoremi, Schauder temeli (Hilbert uzaylarından Banach uzaylarına bir ortonormal temelin genelleştirilmesi) ve a priori tahminlerden kısmi diferansiyel denklemlerin çözümlerini oluşturmanın bir yolu olan Leray−Schauder ilkesiyle tanınır.

Hatırasına

Schauder Madalyası,[4] Polonya'daki Toruń Nicolaus Copernicus Üniversitesi'ndeki JP Schauder Doğrusal Olmayan Çalışmalar Merkezi tarafından lineer olmayan analizde topolojik yöntemlerle ilgili önemli başarılarından dolayı çalışma yapan bireylere verilmektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ R. S. Ingarden (1993), "Juliusz Schauder - Personal Reminiscences", Topological Methods in Nonlinear Analysis Journal of the Juliusz Schauder Center, cilt 2, ss. 1-14 
  2. ^ Mazur, S.; Schauder, J. (1937). "Über ein Prinzip in der Variationsrechnung". Comptes rendus du Congrès international des mathématiciens: Oslo, 1936. vol. 2. s. 65. 
  3. ^ Czyż, Janusz (1994). Paradoxes of measures and dimensions originating in Felix Hausdorff's ideas. World Scientific. s. 34. ISBN 978-981-02-0189-0. Juliusz Schauder died. 
  4. ^ J. P. Schauder Medal - CBN

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anatoli Fomenko</span> Rus matematikçi

Anatoli Timofeyeviç Fomenko, bir Sovyet ve Rus komplo teorisyeni, matematikçi, Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesör, iyi bir topolog olarak bilinir ve Rusya Bilimler Akademisi üyesidir. Rus-Sovyet yazar ve mason Nikolay Aleksandroviç Morozov'un eserlerine dayanan Yeni Kronoloji olarak bilinen bir teorinin yazarıdır. Aynı zamanda Rusya Doğa Bilimleri Akademisi (1991) üyesidir. 1996 yılında matematik dalında Rusya'nın devlet ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Diferansiyel geometri</span>

Diferansiyel geometri türevin tanımlı olduğu Riemann manifoldlarının özellikleriyle uğraşan matematiğin bir alt disiplinidir. Başka bir deyişle, bu manifoldlar üzerindeki metrik kavramlarla uğraşır. Eğrilik, eğriler için burulma ve yüzeyler için değişik eğrilikler, araştırılan özellikler arasındadır.

Matematiğin vektör uzaylarıyla ve bu uzayların üzerinde tanımlı operatörlerle uğraşan bir alt dalı. Kökleri fonksiyon uzayları kuramının geliştirilmesine; hatta diferansiyel ve integral denklemlerinin çalışılmasına kadar gitmektedir. Özelde mesela Fourier dönüşümü gibi fonksiyon dönüşümlerinin çalışılmasında da kullanılmıştır. Fonksiyonel kelimesinin ilk kullanımı varyasyonlar hesabına kadar takip edilebilir. Ancak, genel anlamda kullanımı İtalyan matematikçi ve fizikçi Vito Volterra'ya atfedilmektedir. Yine de temeli büyük ölçüde Stefan Banach ve çevresindeki Polonyalı matematikçiler tarafından atılmış ve geliştirilmiştir. Çağdaş anlamda, fonksiyonel analiz bir topolojiye sahip vektör uzaylarının çalışılmasında, özellikle sonsuz boyutlu uzaylarda, gözükmektedir. Tanımdan yola çıkılarak fonksiyon analizinin sonlu boyutlu uzaylar kuramını da içerdiği düşünülebilir; ancak bu uzayları bir topolojisi olmadan inceleyen alan doğrusal cebirdir. Fonksiyonel analizin önemli bir işlevlerinden biri de ölçü, integral ve olasılık kuramı gibi genel kuramları sonsuz boyutlu uzaylara yaymaktır ki bu işlevin özelde adı sonsuz boyutlu analizdir.

<span class="mw-page-title-main">Hugo Steinhaus</span>

Władysław Hugo Dionizy Steinhaus, Polonyalı matematikçi ve eğitimci. Steinhaus doktorasını 1911 yılında Göttingen Üniversitesi'nde David Hilbert'in gözetiminde tamamladı. Ardından Lwów Üniversitesi'nde profesör olan Polonyalı matematikçi, burada, sonraları Lwów Matematik Okulu olarak tanınacak yapının kuruluşuna katkı yaptı. Steinhaus, birlikte fonksiyonel analizin önemli unsurlarından Banach-Steinhaus teoremini ortaya koyduğu matematikçi, Stefan Banach'ı keşfeden isim olarak bilindi. Polonyalı, II. Dünya Savaşı'nın bitiminden sonra, Wrocław Üniversitesi'nin matematik bölümünün kurulması ve Polonya matematiğinin savaşın yıkımından sonra toparlanması adına önemli görevler üstlendi.

<span class="mw-page-title-main">Stefan Banach</span> Polonyalı matematikçi

Stefan Banach (Lehçe telaffuz: [ˈstɛfan ˈbanax] , genellikle dünyanın en önemli ve etkili 20. yüzyıl matematikçilerinden biri olarak kabul edilen Polonyalı bir matematikçiydi. Modern fonksiyonel analizin kurucusu ve Lwów Matematik Okulu'nun orijinal bir üyesiydi. En önemli eseri, genel fonksiyonel analiz teorisi üzerine ilk monografi olan 1932 tarihli Théorie des opérations linéaires kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lwów Matematik Okulu</span>

Lwów Matematik Okulu, iki dünya savaşı arasında Polonya'nın Lwów kentinde birlikte çalışmış matematikçiler grubu. Matematik problemlerini tartışmak üzere, ünlü İskoç Kafesi'nde sıkça bir araya gelen grup, çalışmalarını 1929'da çıkmaya başlayan Studia Mathematica dergisinde yayımlıyordu. Okul, küme teorisi ve fonksiyonel analiz gibi çeşitli başlıklarda yaptığı büyük katkılarla ün kazandı. Gruptaki isimlerin biyografileri ve yaptıkları katkılar, 1980 yılında Kazimierz Kuratowski tarafından A Half Century of Polish Mathematics: Remembrances and Reflections adıyla kitaplaştırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Tensör</span> skaler, vektör, covector ve tensörlerin bazı kombinasyonlarında çok çizgili harita

Matematikte, tensör, çok boyutlu verinin simgelenebildiği geometrik bir nesnedir. Skaler denilen yönsüz nicel büyüklükler, vektör denilen yönlü büyüklükler ve matris denilen iki boyutlu nesneler birer tensördür. Tensör, tüm bu nesnelerin genelleştirilmiş halidir ve çok boyutlu veri kümeleri için kullanılır. Nesnenin kaç boyutla ifade edildiğine de tensörün derecesi denilir. Bir skalerin derecesi sıfır, bir vektörün bir, bir matrisin ise ikidir. Tensörler üç ve üzeri dereceye sahip olabilir.

Bu liste, matematiğe kayda değer katkılarda bulunan veya matematikte başarı sağlayan kadınların eksik bir listesidir. Bunlar arasında matematiksel araştırma, matematik eğitimi, matematik tarihi ve felsefesi, kamusal sosyal yardım ve matematik yarışmaları gibi alanlar/konular kapsama alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Stanisław Zaremba (matematikçi)</span>

Stanisław Zaremba Polonyalı bir matematikçi ve mühendisti. Kısmi diferansiyel denklemler, uygulamalı matematik ve klasik analiz, özellikle harmonik fonksiyonlar üzerine yaptığı araştırmalar, ona geniş bir tanınırlık kazandırdı. Polonya Matematik Okulu'nun başarısına öğretim ve organizasyon becerilerinin yanı sıra araştırmalarıyla katkıda bulunan matematikçilerden biriydi. Araştırma çalışmalarının yanı sıra, Zaremba birçok üniversite ders kitabı ve monografi yazdı.

<span class="mw-page-title-main">Wacław Sierpiński</span>

Wacław Franciszek Sierpiński (Lehçe: ˈvat͡swaf fraɲˈt͡ɕiʂɛk ɕɛrˈpij̃skʲi Polonyalı bir matematikçiydi. Küme teorisine, sayı teorisi, fonksiyonlar teorisi ve topolojiye yaptığı katkılarla biliniyordu. 700'ün üzerinde makale ve 50 kitap yayınladı.

<span class="mw-page-title-main">Kazimierz Kuratowski</span>

Kazimierz Kuratowski,, , Polonyalı bir matematikçi ve mantıkçı. Varşova Matematik Okulu'nun önde gelen temsilcilerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Guido Fubini</span> İtalyan matematikçi (1879-1943)

Guido Fubini, Fubini teoremi ve Fubini–Study ölçüsü ile tanınan İtalyan matematikçidir.

Polonya Matematik Okulu, 20. yüzyılda Polonya'da, özellikle I. ve II. Dünya Savaşları arasındaki dönem (interbellum) sırasında gelişen matematik topluluğuydu.

Kraków Matematik Okulu, Kraków üniversiteleri Jagiellonian Üniversitesi ve AGH Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden matematikçiler tarafından temsil edilen Polonya Matematik Okulu'nun bir alt grubuydu - İki savaş arası dönemde (1918-1939) aktifti. Çalışma alanları öncelikle klasik analiz, diferansiyel denklemler ve analitik fonksiyonlardı.

<span class="mw-page-title-main">Ludwig Bieberbach</span>

Ludwig Georg Elias Moses Bieberbach, Alman matematikçi ve Nazidir.

<span class="mw-page-title-main">Marston Morse</span> Amerikalı matematikçi (1892 – 1977)

Harold Calvin Marston Morse en çok varyasyonlar hesabı üzerine yaptığı geniş çapta çalışmayla tanınan Amerikalı bir matematikçi; bu konu şu anda Morse teorisi olarak bilinen diferansiyel topoloji tekniğini tanıttı. Mors teorisinin temel sonuçlarından biri olan Morse-Palais lemması, birçok uygulama içeren sonsuz bir ikili dizi olan Thue-Morse dizisi gibi onun adını almıştır. 1933'te matematiksel analiz alanındaki çalışmaları için Bôcher Anma Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Eduard Čech</span>

Eduard Čech Stračov'da doğmuş Çek bir matematikçi. Araştırma konuları arasında izdüşümsel diferansiyel geometri ve topoloji vardı. Özellikle (topolojide) Stone-Čech kompaktlaştırması olarak bilinen teknik ve Čech kohomolojisi kavramı ile tanınır. 1937'de Tychonoff teoreminin bir kanıtını yayınlayan ilk kişi oldu. Ayrıca Bir uzayın daha yüksek homotopi grupları fikrini ortaya attı.

<span class="mw-page-title-main">Scottish Café</span>

İskoç Kafe, Polonya'nın Lwów kentinde 1930'larda ve 1940'larda Lwów Matematik Okulu'ndan matematikçilerin, özellikle fonksiyonel analiz ve topolojide araştırma problemlerini ortaklaşa tartıştıkları bir kafeydi.

<span class="mw-page-title-main">Olga Ladıjenskaya</span>

Olga Aleksandrovna Ladyzhenskaya, kısmi diferansiyel denklemler, akışkanlar dinamiği ve Navier-Stokes denklemleri için sonlu farklar yöntemi üzerinde çalışan bir Rus matematikçiydi. 2002'de Lomonosov Altın Madalyası almıştır. Altı monografi de dahil olmak üzere iki yüzden fazla bilimsel yayının yazarıdır.

İgor Vladimiroviç Girsanov (Rus. И́горь Влади́мирович Гирсанов; olasılık teorisine ve uygulamalarına önemli katkılarda bulunmuş Rus matematikçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.