İçeriğe atla

Julius Caesar (oyun)

Julius Caesar
The Tragedy of Julius Caesar
Julius Caesar'ın öldürülmesi Ressam: Karl Theodor von Piloty
Julius Caesar'ın öldürülmesi
Ressam: Karl Theodor von Piloty
YazarWilliam Shakespeare
İlk gösterim1599
Ülkeİngiltere
Orijinal dilİngilizce
Tür5 Perdelik Tarihsel Trajedi
Zaman ve mekânAntik Roma

Julius Caesar, tanınmış İngiliz oyun yazarı William Shakespeare tarafından 1599'da yazılmış beş perdelik bir trajedidir.

Tarihin en ünlü suikastlarından birisini, Roma Cumhuriyeti diktatörü Julius Caesar’ın katlini ele alan oyun, Shakespeare ‘in antik Roma tarihini konu alan ve "Roma oyunları" diye anılan üç oyunundan ilkidir (diğerleri Coriolanus ile Antonius ve Kleopatra). Antik Yunan tarihçi Plutarkhos'un ünlü Roma ve Yunan büyüklerini karşılaştıran, 1579'da Thomas North tarafından İngilizceye çevrilmiş Paralel Yaşamlar adlı eseri oyuna kaynaklık etmiştir.[1]

Oyunun ilk defa 1599'da Shakespeare tarafından sahnelendiği, Globe Tiyatrosu'nda sahnelenen ilk veya ikinci eser olduğu düşünülür[2]

1623'te kitap olarak basılmış ve Birinci Folyo adı ile bilinen bu yayın, bütün diğer baskılara kaynak olmuştur.

Julius Caesar birinci folio' edisyonu baş sayfası

Oyun, ünlü Roma devlet adamı Julius Caesar'ın (Jül Sezar) adını taşısa da oyun kişileri arasında en önemli karakter o değildir. Julius Ceasar, oyunun sadece ilk üç perdesinde görülür ve üçüncü perdenin ilk sahnesinde ölür. Oyunun asıl kahramanı Marcus Junius Brutus'tur. Oyun, Brutus'un çok değer verdiği şeref, vatanseverlik ve dostluk prensiplerinin birbiri ile çelişmesi ve kişinin bu tür çelişkileri nasıl uzlaştırıp karar verebileceği üzerinedir.

Konu özeti

Oyunun konusu, Roma Cumhuriyetinde son büyük lider olan ve Roma Senatosu tarafından diktatör olması kabul edilmiş edilen Julius Caesar'ın bir komplo sonucu katledilmesi ve bu siyasal katlinin ortaya çıkardığı çok ciddi sonuçlardır. Ülkede daha demokratik bir sistem arzulayan bazı Romalı senatörler, Julius Ceasar'ın yönetiminin Roma vatandaşlarını köleleştireceğinden endişe ederler ve acımasız bir diktatör olarak gördükleri Sezar'dan kurtulmanın tek yolunun onu öldürmek olduğunda görüş birliğine varırlar. Suikastçilerden birisi Sezar'ın çok yakını olan Marcus Brutus'tur. Ceasar'ın öldürülmesi bir iç savaşa yol açar ve gerek Brutus, gerekse diğer suikastçilerden oyunun sonunda bir şekilde suikastın intikamı alınır.

Karakterler

  • Julius Caesar
  • Octavius Caesar - Julius Caesar'ın ölümünden sonraki triumvirlerden biri
  • Marcus Antonius - Julius Caesar'ın ölümünden sonraki triumvirlerden biri
  • M. Aemilius Lepidus - Julius Caesar'ın ölümünden sonraki triumvirlerden biri
  • Cicero - Senatör
  • Publius - Senatör
  • Popilius Lena- Senatör
  • Marcus Brutus - Julius Caesar'a suikast için kurulan komplo grubu üyesi
  • Cassius - Julius Caesar'a suikast için kurulan komplo grubu üyesi
  • Casca - Julius Caesar'a suikast için kurulan komplo grubu üyesi
  • Trebonius - Julius Caesar'a suikast için kurulan komplo grubu üyesi
  • Ligarius - Julius Caesar'a suikast için kurulan komplo grubu üyesi,
  • Decius Brutus - Julius Caesar'a suikast için kurulan komplo grubu üyesi,
  • Metellus Cimber - Julius Caesar'a suikast için kurulan komplo grubu üyesi,
  • Cinna - Julius Caesar'a suikast için kurulan komplo grubu üyesi
  • Flavius - Tribün
  • Marullus - Tribün
  • Artemidorus - Knidos'lu bir sofist filazof
  • Bir kahin veya falcı
  • Cinna - bir sair, komploya dahil degildir
  • Lucilius,
  • Titinius,
  • Messala - Brutus ve Cassius'un arkadaşı
  • Genç Cato - Brutus ve Cassius'un arkadaşı
  • Volumnius - Brutus ve Cassius'un arkadaşı
  • Varro - Brutus'ün uşağı
  • Clitus - Brutus'ün uşağı
  • Claudius - Brutus'ün uşağı
  • Strato - Brutus'ün uşağı
  • Lucius - Brutus'ün uşağı
  • Dardanius - Brutus'ün uşağı
  • Pindarus - Cassius'un uşağı
  • Kalpurnia - Caesar'ın karısı
  • Portia - Brutus'un karısı

Film uyarlamaları

Sezar'ın bir hayalet olarak Brutus'a görünüp onun akıbetini bildirmesi.
Sezar'ın bir hayalet olarak Brutus'a görünüp onun akıbetini bildirmesi.
  • Julius Caesar (1949 film): David Bradley uyarlaması. Başrollerde Antoni olarak Charlton Heston, Brutus olarak David Bradley ve Sezar olarak Harold Tasker.
  • Julius Caesar (1953 film): Joseph L. Mankiewicz uyarlaması. Başrollerde Antoni olarak Marlon Brando, Brutus olarak James Mason, Cassius olarak John Gielgud ve Sezar olarak Louis Calhern.
  • Carry On Cleo (1965 film): İngiliz yapımı güldürücü ve hicivci adaptasyon. Gerald Thomas uyarlaması. Başrollerde Anroni olarak Sid James, Sezar olarak ve Kloepatra olarak Amanda Barrie.
  • Julius Caesar (1970 film): Başrollerde Antoni olarak Charlton Heston, Brutus olarak Jason Robards ve Sezar olarak John Gielgud.
  • BBC Televizon Shakespeare Julius Caesar (1979 Televizyon filmi)
  • Anime Shakespeare Julius Caesar (1994 Televizyon için anime film): İngiliz ve Rus karma yapım. Yori Kulakov uyarlaması. Sezar'ı seslendiren Jos Ackland.
  • Sezar Ölmeli (2012): İtalyan yapımı film, İtalya'da bir hapishanede mahkûmların Julius Caesar oyununu sergilemek için yaptıkları provalardan oluşur.

Türkçeye çeviriler

  • Julsezar. (Kapakta ayrıca Latin harfleriyle JULIUS CÉSAR.) Çev. Abdullah Cevdet. Mısır: Matbaa-i ictihad, 1908.
  • Jules César (Jül Sezar). Çev. Mehmet Şükrü. İstanbul: Cumhuriyet Matbaası, 1930.
  • Jül Sezar. Çev. Mehmet Şükrü. İstanbul: Darülbedayi yayını, 1930.
  • Julius Caesar. Çev. Nureddin Sevin. 1942. Ankara, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları,1992.
  • Julius Caesar. Çev. Sabahattin Eyüboğlu. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1966.
  • Julius Caesar. Çev. Bülent Bozkurt. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2002.
  • Julius Caesar. Çev. Can Doğan. İstanbul: Mitos-Boyut Yayınevi, 2012.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jül Sezar</span> Romalı asker ve Roma Cumhuriyetinin son diktatörü olan politik lider (MÖ 100–44)

Jül Sezar, Romalı asker ve Roma Cumhuriyeti'nin son diktatörü olan politik liderdir. Aynı zamanda iyi bir hatip ve güçlü bir yazar olan Sezar, dünya tarihinin en etkili insanlarından birisi olarak kabul edilir. Eylemleriyle Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşmesinde ve evlatlığı Augustus'un ilk Roma imparatoru olmasını sağlayacak olayların başlamasında kritik bir rol oynamıştır.

Sezar, Caesar veya Cæsar şu anlamlara gelebilir::

<i>Ben-Hur</i> (film, 1959) Yönetmeni William Wyler olan 1959 tarihli sinema filmi

Ben-Hur, 1959 tarihli sinema filmi. Yönetmeni William Wyler olan film, bugün Lewis Wallace'nin romanı Ben-Hur: A Tale of the Christ'in en ünlü sinema uyarlamasıdır. Başrollerde, Judah Ben-Hur rolüyle Charlton Heston ve Messala rolüyle Stephen Boyd vardır.

<i>Antonius ve Kleopatra</i>

Antonius ve Kleopatra, ünlü İngiliz oyun yazarı William Shakespeare'nin tanınmış bir oyunudur. İlk temsilinin 1606 veya 1608'de Londra'da yapılmıştır ve ilk basımı 1623'tedir.

<i>On İkinci Gece</i>

On İkinci Gece Shakespeare'in 1599 ile 1601 arasinda yazdığı düşünülen 5 perdelik bir komedisidir. Tam adı Onikinci Gece ya da Siz Nasıl İsterseniz diye çevrilebilir. Alternatif bir başlığı olan tek Shakespeare oyunudur. Onikinci Gece başlığının Shakespeare döneminde kutlanan Noel'in Onikinci Günü şenlikleriyle bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Bu şenliklerde her şey "tepetaklak" ya da "tersyüz" olurmuş. Bu da oyunun konusuyla yakından bağlantılıdır. Diğer birçok Shakespeare eseri gibi bu oyunun da birkaç farklı film uyarlaması bulunmaktadır.

<i>Hırçın Kız</i> ilk temsili 1593 olan Shakespearein komedisi

Hırçın Kız, William Shakespeare'in komedilerinden biridir. 1590-1591 yıllari arasinda yazıldığı varsayılır ve ilk temsili 1593'tedir.

<span class="mw-page-title-main">Marcus Aemilius Lepidus</span>

Marcus Aemilius Lepidus MÖ 1. yüzyılda yaşamış patrici sınıfından Romalı bir siyasetçiydi. İkinci Triumvirate içinde yer almıştır. Babası Marcus Aemilius Lepidus Roma Cumhuriyeti'ne karşı bir isyanda yer almış bu yüzden öldürülmüştü.

<i>Titus Andronicus</i> Shakespeare oyunu

Titus Andronicus tanınmış İngiliz yazar William Shakespeare'in ilk trajedi eseridir. Bu oyunun ilk yazılma tarihinin 1590'lı yılların başlarında olduğu sanılmaktadır. İlk basılmış biçiminin 1594'te olduğu bilinmektedir.

<i>Coriolanus</i> (oyun)

Coriolanus tanınmış İngiliz yazarı William Shakespeare tarafından yazılmış bir trajedi oyunudur. Bu oyunun konusu Roma Cumhuriyeti zamanlarında yaşamış ve hayatı antik Romalılar tarafından bir menkıbe haline sokulmuş bir lider olan Caius Martius Coriolanus'un yaşam hikâyesinden alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gaius Cassius Longinus</span>

Gaius Cassius Longinus Romalı senatör, Jül Sezar'a düzenlenen suikastın baş aktörlerinden biri ve Brutus'un kayınbiraderi.

<span class="mw-page-title-main">Charlton Heston</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1923 – 2008)

Charlton Heston, Akademi ödüllü Amerikalı sinema, televizyon ve tiyatro oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Jül Sezar'ın kültürel tasviri</span>

Jül Sezar Romalı askeri ve politik lider ve dünya tarihinin en etkili şahsiyetlerinden biri. Bu özelliklerinden dolayı antik dönemden beri sık sık edebiyat ve sanat dünyasında pek çok esere konu olmuştur.

<i>Hamlet</i> (film, 1996)

Hamlet, 1996 ABD - Birleşik Krallık ortak yapımı dramatik filmdir. Çevrildikten bir yıl sonra, 30 Mayıs 1997'de Türkiye'de de gösterime sunulmuştu.

William Shakespeare tarafından yazılıp tamamlanmış eserlerin Türkçeye çevirilerinin listesi eserlerinin İngilizce isimlerine göre sıralanmış olarak burada verilmektedir:

Julius Caesar şu anlamlara gelebilir:

<i>Sezar Ölmeli</i>

Sezar Ölmeli, yönetmenliğini Vittorio Kardeşler'in yaptığı 2012 yapımı İtalyan filmi. Filmin oyuncu kadrosunun tamamını hapishanede kalan gerçek mahkûmlar oluşturmaktadır. Film sahneleri de mahkûmların Shakespeare’in Jül Sezar adlı tiyatro oyununu sergilemek için yaptıkları provalardan oluşmaktadır.

Roman Empire, Roma İmparatorluğu'nun tarihi olaylarına dayanan bir televizyon belgesel-dizisidir.

Lucius Pinarius Scarpus, Cumhuriyet döneminin sonlarında ve İmparatorluk döneminin başlarında yaşamış bir Romalıydı. Roma Cumhuriyeti'nin Son Savaşı sırasında Libya, Kirene'de Roma valisi olarak görev yaptı. Başlangıçta Mark Antony'ye sadıktı. Ancak Octavian'ın MÖ 31'deki Aktium Muharebesi'ndeki zaferinin ardından Octavian'ın tarafına geçti.

<i>Julius Caesar</i> (film, 1953)

Julius Caesar, Shakespeare oyununun 1953 Amerikan film uyarlamasıdır, Joseph L. Mankiewicz tarafından yönetilir ve Metro-Goldwyn-Mayer için John Houseman tarafından üretilmiştir. Marlon Brando, Mark Antony rolünde; James Mason, Brutus rolünde; John Gielgud, Cassius rolünde; Edmond O'Brien, Casca rolünde;, Louis Calhern Caesar rolünde; Greer Garson, Calpurnia rolünde ve Deborah Kerr Portia rolünde oynamıştır.