İçeriğe atla

Julio Antonio Mella

Julio Antonio Mella
Mella, 1917
Küba Komünist Partisi kurucusu
Kişisel bilgiler
Doğum 25 Mart 1903
Havana, Küba
Ölüm 10 Ocak 1929
Meksiko
Ölüm nedeni Suikast
Vatandaşlığı Küba
Partisi Küba Komünist Partisi
Mesleği Siyasetci

Julio Antonio Mella (25 Mart 1903 Havana – 10 Ocak 1929 Meksiko) Kübalı komünist siyasetçi ve Küba Komünist Partisi kurucusudur. Havana Üniversitesinde hukuk eğitimi görürken siyasi fikirleri nedeniyle 1925 yılında atılmıştır. 1929 yılında cinayete kurban giderek öldürülmüştür. Sosyalist Küba hükûmetleri tarafından ulusal kahraman olarak kabul edilmektedir.

Gençliği

1903 yılında Havana'da Nicanor McPartland adıyla dünyaya geldi. Babası Nicanor Mella Breá (1851–1929), bir terzi ve aynı zamanda Dominik Cumhuriyeti bağımsızlık mücadelesi kahramanı Ramón Matías Mella Castillo'nun oğludur. Mella'nın annesi İrlanda asıllı Cecilia McPartland'dır. Mella çocukluğunda küçük kardeşi Cecilio ile New Orleans'a gidecek, ciğerlerinden rahatsız olan anneleri ise Küba'da kalacaktır. Daha sonra Küba'ya dönen kardeşler babalarının diğer eşi Mercedes Bermúdez Ferreira ile beraber yaşayacaklardır. Mella bu dönemde adını Antonio olarak değiştirecek kardeşi de Nicasio adını alacaktır. İlk ve orta eğitimini Havana'daki Chandler ve Mimó Ortaokullarında tamamlar. Liseyi 1921 yılında Pinar Del Rio'da bitirir.

İlk tutukluluk ve devrimci kimlik

İlk kez Alfredo Zayas (1921-24) yönetimi sırasında yeni başladığı Havana Üniversitesindeki devrimci öğrenci liderliği yüzünden olur. Ünieversitedeki ders kitaplarının güncellenmesi, özerklik, parasız eğitim gibi taleplerle başlatılan işgal eylemlerine öncülük yapar. Mella sonraki dönemde başa gelen Gerardo Machado yönetimine başkaldıracaktır. Bu dönemde Ekim Devrimi ile Sovyetler Birliğinde iktidara gelmiş olan Bolşeviklerin öncülüğünde kurulan Komintern'e bağlı Küba Komünist Partisi kurulmasında önemli rol oynar. Üniversitedeki devrimci faaliyetlerinden dolayı okuldan atılan ve tutuklanan Mella 1925 yılına kadar hapis kalır. Salıverilince 1926 yılı başlarında Orta Amerika'ya geçer.

Küba Komünist Partisi

Küba'da ve özellikle Havana'da çok sayıda komünist ve anarşist eğilmli siyasi parti ve gruplar varolmuştur. bunlardan ilkinin 1906 yılında Manzanillo'da Agustín Martín Veloz tarafından kurulduğu bilinmektedir. Uluslararası anlamda kabul gören ilk komünist parti ise Gerardo Machado diktatörlüğü döneminde kurulur. Bu dönemde Küba Komünist Partisi anti-emperyalist vurgularla öne çıkar.Parti 1925 yılında Moskova merkezli Komintern tarafından tanınır.[1] Küba Komünist Partisi kurucuları şu şekilde sıralanır:

  • Julio Antonio Mella
  • Juan Marinello
  • Alejandro Barreiro
  • Carlos Baliño
  • Alfonso Bernal del Riesgo
  • Jesús Menéndez
  • Carlos Rafael Rodríguez
  • Lázaro Peña
  • Blas Roca
  • Rubén Martínez Villena
  • Anibal Escalante
  • Emilio Roig
  • Fabio Grobart

Kurucular içinde yer alan Fabio Grobart[2] 1905 yılında Polonya Bialystok'da doğmuş 22 Ekim 1994 tarihinde Küba'da ölmüştür. Komintern üyesi olan Grobart, Moskova tarafından Karayipler bölgesi için atanmış yetkili olarak değerlendirilir. Bu dönemde Mella yazdığı yazılarda çok sayıda takma isim kullanır.[3]

Parti sonraları seçimlere katılma gerekçesiyle adını Halkın Sosyalist Partisi olarak değiştirecektir. Bu dönemde Küba'daki siyasi hayattan kopuk bazı değerlendirmeler yapmakla eleştirilen parti Fulgencio Batista yönetimine destek vermekle eleştirilecektir.[4] Komünistler Fidel Castro yönetimindeki 26 Temmuz Hareketine destek verseler de bu harekete 1958 yılına kadar eleştirel yaklaşacaklardır.

Sürgün ve ölümü

Meksika'da sürgündeyken burada Asociación de Nuevos Emigrados Revolucionarios Cubanos[5] adlı bir grup kurar. 1927 yılında Brüksel'deki sömürge karşıtı bir uluslararası toplantıya katılır. Daha sonra 1928 yılı Mart ayında Sovyetler Birliği'ne geçerek Moskova'da yapılan Profintern[6][7] IV. Kızıl Sendikalar Uluslararası Kongresine katılır.

Machado yönetimi tarafından üniversitelerdeki devrimciler gizli servis tarafından takip edilir. komünist propagandaya karşı alınan önlemler uyarınca kitaplar toplatılır, öğretim üyeleri fişlenir ve öğrenciler baskı altına alınır.

10 Ocak 1929 günü Mella, Meksiko'da Tina Modotti ile birlikte yürürken Machado yönetiminin gizli servisi tarafından vurulurak öldürülür. Başkentte yakılan cenazesinin ardından Meksika Üniversitesi'nde[8] anısına tören düzenlenir. Külleri 29 Eylül 1933 tarihinde Küba'ya getirilir.

Geleneği

Mella'nın adı verilen kampın logosundaki portresi

29 Eylül 1933 tarihinde Küba'ya gelen küllerini törenle gömmek isteyen devrimciler Fulgencio Batista rejimi askerleri tarafından silahlı müdahale sonucu dağıtılır, çıkan olaylarda altı kişi vurularak öldürülür.[9] Havana Üniversitesi yakınlarında konulan Mella büstü Küba Devrimi öncesi dönemin önemli anıtlarından sayılır. Günümüzde Artemisa eyaletindeki Caimito kasabası yakınlarındaki Campamento Internacional Julio Antonio Mella adı verilen uluslararası dayanışma kampında adı yaşatılır. Her yıl Küba ile dayanışma amacıyla dünyanın çeşitli yerlerinden tugay katılımcıları kampa gelmektedir.[10]

Kaynakça

  1. ^ Bu dönemde Moskova'dan gelen ilgililerle Compostela Caddesi ile Luz Caddesi köşesindeki 687 numaralı lokantada temas kurulur
  2. ^ Diğer isimleri; Abraham Semjovitch, Alberto Blanco
  3. ^ Bunlardan bazıları; Cuauhtémoc Zapata, Kim (El Machete) ve Lord McPartland olarak sıralanabilir
  4. ^ Batista hükümetlerine devlet bakanı olarak Dr. Juan Marinello ve Carlos Rafael Rodriguez gireceklerdir Rodriguez ile ilgili vefat haberi 4 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 13 Aralık 1997 tarihli The New York Times haberi (İngilizce) 4 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir
  5. ^ Göçmen Kübalı Devrimciler Birliği
  6. ^ Rusça: Красный интернационал профсоюзов, kısa adı Профинтерн
  7. ^ Profintern belgeleri 8 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 4 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir
  8. ^ İspanyolca: Universidad Nacional Autónoma de México
  9. ^ Bu olayın anısına Infanta Sokağında bir park açılmıştır
  10. ^ ABD'den gelen dayanışmacıların kurduğu Venceremos Tugayı ile ilgili haber 12 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca) 4 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir

Ayrıca bakınız

Konuyla ilgili yazılan eserler

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">26 Temmuz Hareketi</span> Kübada 1959da Batista rejimini deviren, Fidel Castronun lideri olduğu siyasi hareket

26 Temmuz Hareketi 1959 yılında Küba'da Fulgencio Batista rejimini deviren liderliğini Fidel Castro'nun yaptığı devrimci bir örgüttür. Örgütün isminin kaynağı, 26 Temmuz 1953 tarihinde Santiago de Cuba'daki Moncada Kışlası'na yapılan saldırıdır. Hareket 1955 yılında Meksika'da sürgündeki bir grup devrimci tarafından tekrar örgütlenmiştir. Sadece 82 kişiden oluşan bu yeniden örgütlenme safhasında Fidel ve Raúl Castro kardeşleri ve Arjantinli Che Guevara'yı sayabiliriz. Batista'yı devirmek için hazırlanacak eğitimli bir gerilla kuvveti hazırlamayı görev edinmişlerdi. Hareketin Küba'da kalan üyeleri sabotaj eylemlerine devam ederken siyasî hoşnutsuzlukları körüklemeye çalışıyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Fulgencio Batista</span> Kübalı Asker ve diktatör

Fulgencio Batista Zaldívar,, Kübalı asker ve diktatör. Küba'nın 1933-1940 arası gayri resmi askeri lideri. 1940-1944 ve 1952-1959 yılları arasında Küba'nın resmi başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Granma (yat)</span>

Granma, 1956'da Küba Devrimi savaşçılarını taşımak için kullanılan yattır.

<span class="mw-page-title-main">Komintern</span> uluslararası kuruluş

Komintern 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Küba Komünist Partisi</span>

Küba Komünist Partisi, Küba'da işçi sınıfının öncüsü Marksist-Leninist siyasi parti.

Jose Marti Küba Dostluk Derneği, 2002 yılında Ankara'da kurulmuş olan, Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı Yiğit Günay'ın yaptığı, amacı Türkiye ile Küba arasında dostluk ve dayanışmayı artırmak olan dernek. Adını Kübalı devrimci Jose Marti'den almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Moncada Kışlası</span> Kübada bir kışla

Moncada Kışlası, Küba'nın Santiago kentinde, Küba bağımsızlık savaşı kahramanlarınan General Guillermon Moncada'nın adıyla anılan askeri bir kışlanın adıdır.

<span class="mw-page-title-main">José Ramón Fernández</span> Kübalı siyasetçi

José Ramón Fernández Álvarez, Kübalı komünist lider, Küba Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcılığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Juan Almeida Bosque</span>

Juan Almeida Bosque Kübalı komünist siyasetçi ve bestecidir. Küba Devlet Konseyi'nin en kıdemli üçüncü üyesi ve Konsey Başkan Yardımcısıdır. Küba Devrimi'ni gerçekleştiren askeri komutanlardan bir tanesidir. Küba Cumhuriyeti Kahramanı ödülünü alan az sayıdaki kişilerden birisidir. Küba Devrimi Gazileri Derneğinin başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Leopoldo Cintra Frías</span>

Leopoldo Cintra Frías "Polo" Kübalı asker ve siyasetçi. Küba Ordusunda general, Küba Komünist Partisi kurucusu, Politbüro üyesi ve Küba Cumhuriyeti Kahramanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Küba Cumhuriyeti Kahramanı</span>

Küba Cumhuriyeti Kahramanı, Küba Cumhuriyeti tarafından Küba devleti ve toplumu adına kahramanlık sergileyenlere verilen onursal ödül.

<span class="mw-page-title-main">Manuel Urrutia Lleó</span>

Manuel Urrutia Lleó, Kübalı avukat ve siyasetçi. 1950'li yıllarda Gerardo Machado hükûmetini devirerek diktatör olan Fulgencio Batista'ya karşı kampanyalar yürüttü. Bu kampanyalar 1959'da ilk devrimci hükûmetin başkanı olana kadar sürdü. Sadece altı ay sonra Küba Devrimi önderi Fidel Castro ile yaşadığı bir dizi görüş ayrılığı nedeniyle görevinden istifa etti ve kısa bir süre sonra ABD'ye göç etti.

<span class="mw-page-title-main">Ramón Grau</span> Kübalı doktor ve siyasetçi (1887-1969)

Dr. Ramón Grau San Martin Kübalı doktor ve siyasetçi. Küba eski devlet başkanı.

<i>Tarih beni beraat ettirecektir</i> Ünlü bir söz

Tarih beni beraat ettirecektir veya Tarih beni aklayacaktır, Kübalı devrimci lider Fidel Castro'nun 16 Ekim 1953 günü mahkemede yaptığı ünlü konuşmanın son cümlesi ve sonradan basılan konuşma metninin başlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Frank Pais</span>

Frank País García Fulgencio Batista rejiminin devrilmesi için mücadele eden Kübalı devrimci. Yoğunlukla Sierra Maestra'da faaliyet gösteren Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketinin şehir örgütlenmesi sorumlusuydu. 30 Temmuz 1957 günü Santiago de Cuba sokaklarında tutuklandıktan sonra polis tarafından yargısız infaz edilerek öldürülmüştür. Anısı bugün Küba'da çok sayıda yerin isminde yaşatılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Huber Matos</span> Kübalı devrimci

Huber Matos, Fulgencio Batista rejiminin devrilmesi için mücadele eden Kübalı devrimci. Yoğunlukla Sierra Maestra'da faaliyet gösteren Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketinin komutanlarındandı. İktidarın alınmasından sonra oluşan hükûmetin marksist ilkeleri benimsemesini protesto ettiği için tasfiye edilmiş ve 20 yıl (1959-1979) hapis kalmıştır. 1979 yılında salıverildikten sonra ABD'ye gitmiş ve Küba hükûmetine karşı olan muhalefete katılmıştır.

Carlos Franqui, Kübalı yazar, şair, gazeteci, devrimci ve siyasetçi. Küba Devrimi sırasında Fidel Castro önderliğindeki 26 Temmuz Hareketi üyesi olmuştur. Devrimden sonra Revolución gazetesinin yayın sorumlusu olmuştur. Rejimle ayrılığa düşüp ülkeden ayrılmış ve 1968 yılı itibarıyla Castro rejimine karşı aktif muhalefete katılmıştır.

Campamento Internacional Julio Antonio Mella, Küba'da bulunan ve 1972 yılında açılmış olan gençlik kampıdır. Küba Halklarla Dostluk Enstitüsü ICAP tarafından 25 Şubat 1972 tarihinde Artemisa eyaletindeki Caimito köyü yakınlarında açılmıştır. Özellikle Küba Devrimi ile dayanışma amacıyla her yıl çok sayıda yabancı gönüllü kampta çalışmak için Küba'ya gelir. Kampa katılanlara brigadista denmektedir. Kamp adını Küba Komünist Partisi kurucularından devrimci Julio Antonio Mella'dan alır.

Fernando Martínez Heredia ,Kübalı siyasetçi. Kendisi 21 Ocak 1939'da Yaguajay, Küba'da doğdu. Martínez, Küba Komünist Partisinin kurucu üyelerindendi ve 26 Temmuz Hareketi üyesi olarak, Fulgencio Batista diktatörlüğünü deviren Küba Devriminde yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Sendika Enternasyonali</span>

Kızıl Sendika Enternasyonali ya da Profintern, Komünist Enternasyonal'ın ana öğesi olarak sendikaların faaliyetlerini uluslararası düzeyde komünist faaliyetlere paralel olarak kontrol etmek üzere kurulan kuruluş. Resmen 1921 yılında kurulan örgüt; sosyal demokrat görüşleriyle bilinen ve "Amsterdam Enternasyonali" olarak da isimlendirilen, sınıf mücadelesi tezine karşı sınıf işbirliğini savunan ve bu yolla Marksist görüşü reddeden Uluslararası Sendikalar Federasyonu'na karşıt faaliyetler yürüttü. Uluslararası Sendikalar Federasyonu, bu anlamıyla Komintern'in çalışmalarına ve onun devrim hedefine engel teşkil ettiği için Profintern'in kıyasıya eleştirilerine maruz kaldı. 1937 yılında feshedildi.