İçeriğe atla

Julia Pardoe

Julia Pardoe

Julia Pardoe (4 Aralık 1804 - 26 Kasım 1862), İngiliz şair, romancı, tarihçi ve gezgin.

1836'da Osmanlı Devleti'nin başkentine dokuz ay sürecek bir gezintisinden sonra yayımladığı seyahatnameleriyle tanınır. Pardoe, hayatı boyunca romanlar yazmış; Fransa, İspanya ve Macaristan tarihi hakkında da eserler vermiştir; ancak ona en çok ün kazandıran Osmanlı İmparatorluğu'na ait eserleri oldu.[1]

Yaşamı

1804 yılında İngiltere'de Yorkshire eyaletinin Beverley kasabasında doğdu. Babası, İngiliz ordusunda subay olan Thomas Pardoe'dur.

Julia Pardoe, ilk şiirlerini 14 yaşında iken yazdı. Aynı yıl kitaplaştırdığı şiirleri büyük ilgi gördü, kitabı kısa sürede ikinci baskı yaptı. Verem olmasından endişe eden ailesi onu 1832'de Portekiz'e gönderdi. 15 ay kaldığı bu ülkeye dair izlenimlerini "Traits Traditions of Portugal‘"(Portekiz’in Hususiyetleri ve Adetleri) adıyla kitaplaştırdı.[1] Kitabı, Prenses Augusta’ya ithaf etti.[2]

Aralık 1835’te babası Binbaşı Thomas Pardoe ile birlikte İstanbul’a dokuz ay sürecek olan bir seyahatte bulundu.[3][4] Seyahati sırasında saraylara, paşa konaklarına konuk oldu; farklı tabakalardan insanları gözleme fırsatı buldu; o dönemde bir gayrimüslimin girmesinin epey güç olduğu hamam, harem, dergâh, cami gibi yerlerde, Mekteb-i Hayriye, Selimiye Kışlası gibi resmî alanlarda bulundu.[5] Bu deneyimden sonra, Osmanlı ile ilgili Avrupa’daki oryantalist yaklaşımları değiştirmeyi kendine vazife edindi.

Pardoe, İngiltere'ye döndükten sonra ilk olarak 1837’de iki ciltlik "The City of Sultan and the Domestic Manners of the Turcs (Sultanın Şehri ve Türklerin Aile Ahlakı)" adlı kitabı yayımladı.[4] Kitabın son bölümünde İstanbul’dan ayrılıp Balkanlar’a doğru çıktığı yolculuğu da anlattı.[6] Kitap o kadar popüler oldu ki, 1838, 1845 ve 1854'te üç cilt olarak yeniden yayınlandı.[4]

Pardoe, Osmanlı İmparatorluğu'na seyahati ile ilgili ikinci seyahatnamesini 1838'de The Beauties of the Bosphorus (Boğaziçi'nin Güzellikleri) ismiyle yayımladı. 164 sayfalık bu eseri Hariciye Nazırı Mustafa Reşid Paşa'ya ithaf etti. Ressam William Henry Bartlett'in çizdiği resimlerin, çelik baskı gravürlerin de yer aldığı bu eser; önceki gibi İngiliz halkı tarafından ilgiyle karşılanarak tekrar tekrar basıldı.[3] Eser, aynı yıl Fransızcaya da tercüme edilerek daha geniş bir kitleye ulaştı.[3]

Edebiyat alanında yapmış olduğu hizmetler nedeniyle, İngiliz hükûmeti 1860'ta kendisine emekli aylığı bağladı.[1] Pardoe, 26 Kasım 1862'de Londra'daki evinde öldü.

Kaynakça

  1. ^ a b c Kunter, Rüçhan Cenk. "Sultan'ın Şehrinde – Julia Pardoe – Ceviiz". 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2022. 
  2. ^ Çalışkan, Ceren (2016). "Osmanlı Dönemi Seyahatname veGravürlerinde Julia Pardoe ve William Henry Bartlett'in İzlenimleri" (PDF). Engravist Uluslararası İstanbul Baskı Resim Teknikleri 2016 Bildiri Kitabı. 6 Kasım 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  3. ^ a b c Müderrisoğlu, Ayşen (2018). "İngiliz Seyyah Julia Pardoe'nun Gözünden Üsküdar". X. Uluslararası Üsküdar Sempozyumu (19-20-21 Ekim 2018) Bildiri Kitapçığı. 6 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2022. 
  4. ^ a b c Oxford Ulusal Biyografi Sözlüğü (çevrimiçi bas.). Oxford University Press.  Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
  5. ^ Öztürk Kasar, Sündüz; ÇeliK, Kübra (21 Haziran 2021). "Bir özde çeviri örneği The City of the Sultan and Domestic Manners of the Turks in 1836 ve aslına çevirilerinde kenti temsil eden göstergelerin aktarımı". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. doi:10.29000/rumelide.950011. ISSN 2148-7782. 
  6. ^ "150 yıl önce bu topraklarda". Milliyet. 17 Şubat 2010. 6 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gravür</span>

Bir baskı tekniği olarak matbaacılıkta ve sanat ürünlerinin yaratımında kullanılan gravür, bir kazıma şekli, çukurbaskı veya oyma baskı olarak adlandırılabilir. Baskı yapılacak görüntü ahşap, metal veya taş levha üzerine çeşitli yöntemler aktarıldıktan sonra levha mürekkep ile sıvanır. Levhanın yüzeyi temizlenince mürekkep yalnız çukur yerlerde kalır ve levhanın üzerindeki görüntü baskı uygulanarak kağıda aktarılır.

<span class="mw-page-title-main">Charles Texier</span> Fransız kaşif (1802-1871)

Félix Marie Charles Texier, Fransız mimar, arkeolog ve gezgin.

<span class="mw-page-title-main">Alphonse de Lamartine</span> Fransız yazar, şair ve siyasetçi (1790 - 1869)

Alphonse Marie Louise Prat de Lamartine, Fransız yazar, şair ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Karacaahmet Mezarlığı</span> İstanbulun Üsküdar ilçesindeki bir mezarlık

Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul'un Üsküdar ilçesinde yer alan İstanbul'un en büyük ve aynı zamanda en eski mezarlığıdır.

<i>Seyahatnâme</i> (Evliya Çelebi) Osmanlı seyyahı evliya çelebi tarafından yazılan eser

Seyahatname veya Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Evliya Çelebi tarafından 17. yüzyılda yazılmış olan gezi yazısı kitabıdır. On ciltten oluşur. Seyâhatnâme ilk olarak 1848’de Kahire Bulak Matbaasında Müntehâbât-ı Evliya Çelebi adıyla yayımlanmıştır. İkdam Gazetesi sahibi Ahmed Cevdet Bey ile Necib Asım Bey, Pertev Paşa Kütüphanesindeki nüshayı esas alarak 1896 senesinde İstanbul’da basmaya başlamışlardır. 1902 senesine kadar ancak ilk altı cildi yayımlanabilmiştir. Yedinci ve sekizinci ciltleri 1928’de Türk Tarih Encümeni, dokuz ve onuncu ciltleri ise 1935-1938 yılları arasında yeni harflerle Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekâleti tarafından yayımlanmıştır. Seyahatname’nin 1814 yılında Hammer tarafından keşfedilmesinden sonra birçok yabancı bilim insanı Çelebi hakkında araştırmalar yapmış eseri birçok dile çevrilmiş ve yayımlanmıştır. Orhan Şaik Gökyay, Seyahatname'nin birinci cildini Latin alfabesine çevirmiş ve böylece eser daha çok kişi tarafından incelenmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İftar</span> Ramazanda orucun açıldığı akşam yemeği

İftar, Ramazan ayında Müslümanların oruçlu geçirdikleri günün sonunda akşam ezanı okunduktan sonra yenen yemektir. Bu, onların gün içinde yediği ikinci öğün olmaktadır. Ramazan ayında günlük oruç, sahur yemeğinin hemen ardından başlar, gündüz saatlerinde devam eder ve gün batımıyla birlikte iftar yemeğiyle sona erer.

Süleyman Saim Tekcan, Türk ressam, sinema oyuncusu, heykeltıraş, baskı, grafik, gravür sanatçısı ve öğretim üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Evliya Çelebi</span> Osmanlı Türk gezgini ve yazar (1611–1682)

Derviş Mehmed Zıllî veya bilinen adıyla Evliyâ Çelebi, 17. yüzyılın önde gelen bir Osmanlı seyyahı ve nesir yazarıdır. Evliyâ Çelebi, imparatorluk kültürel zirvesinde iken, elli yılı aşkın süreyle Osmanlı topraklarını ve komşu toprakları gezmiş, gördüklerini ve yaşadıklarını Seyahatnâme adlı 10 ciltlik ünlü eserinde toplamıştır. Hayatı boyunca gezdiği şehir sayısı 257'dir.

Bulgurlu, İstanbul ilinin Anadolu yakasında, Acıbadem, Kısıklı, Cumhuriyet ve Ünalan ile Ümraniye'ye bağlı Namık Kemal ve Ataşehir'e bağlı Fetih mahalleleri arasında yer alan tarihi mahallenin etrafında gelişen semt. Bulgurlu, günümüzde Üsküdar'ın en büyük mahallesi olup, batıda Küçükçamlıca Caddesi, güneyde Üçpınarlar Caddesi ile O-4 Anadolu Otoyolu, doğuda Namık Kemal Mahallesi, kuzeyde ise Bulgurlu Caddesi ile sınırlıdır. Mahalleyi kuzey-güney doğrultusunda kesen Libadiye Caddesi ise semtin bir başka ulaşım yoludur. Küçük Çamlıca ile komşu mahalledir.

Paul Gustave Doré, Fransız ressam, illüstratör ve baskı resim sanatçısı. Doré genelde ahşap ve çelik oyma baskı resimler üzerinde çalıştı. İllüstratör olarak Fransa ve İngiltere'de basılan pek çok kitabı resimlendirdi.

<span class="mw-page-title-main">John Henry Twachtman</span> Amerikalı ressam (1853 – 1902)

John Henry Twachtman, kariyeri boyunca farklı stillerde eserler üreten, ancak en çok izlenimci manzara resimleri ile bilinen Amerikalı ressam. İzlenimcilik akımı dahilinde daha kişisel ve deneysel eserler veren Twachtman, profesyonel sanat organizasyonlarına karşı çıkan bir ressam grubu olan "Ten American Painters" üyesiydi.

Süleymaniye Kürsüsünde, Mehmet Akif Ersoy’un şiir külliyatı Safahat’ın bir tek uzun manzumeden oluşan ikinci kitabının ve bu kitapta yer alan uzun manzumenin adıdır. Eser, ilk defa 1912’de Sebilürreşad’da dokuz bölüm hâlinde tefrika edilmiş, aynı yılın eylül ayında kitap olarak basılmıştır.

Saliha Sultan, Osmanlı Padişahı II. Mahmud'un ve Aşubican Kadınefendi’nin kızı. Sultanlar Abdülmecid ve Abdülaziz üvey kız kardeşi.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Mayer</span>

Luigi Mayer, İtalyan asıllı ressam.

<span class="mw-page-title-main">Callisto Guatelli</span>

Callisto Guatelli, İtalyan müzisyen.

<span class="mw-page-title-main">1830'lar</span> onyıl

1830'lar Gregoryen takvimine göre 1 Ocak 1830'da başlayıp 31 Aralık 1839'da sona eren onyıldır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Allom</span>

Thomas Allom, İngiliz mimar ve ressam. Royal Institute of British Architects'in kurucu üyesidir. Aralarında Notting Hill'deki St Peter's Kilisesi ve Ladbroke Estate'in bazı kısımlarının olduğu, Londra'daki pek çok yapıyı tasarlamıştır. Sir Charles Barry ile birlikte Westminster Sarayı gibi pek çok projede yer almıştır. Aynı zamanda bir topoğrafya ressamı olan Allom'un Constantinople and the Scenery of the Seven Churches of Asia Minor ve China Illustrated (1845) gibi eserleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Pashley</span> İngiliz gezgin ve ökonomist

Robert Pashley, İngiliz ekonomist ve seyahat yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Charles Bentley</span>

Charles Bentley, kıyı ve nehir manzaralarını resmeden İngiliz suluboya ressamıydı.

<span class="mw-page-title-main">William Gell</span>

Sir William Gell FRS, telaffuzu. "Jell", İngiliz klasik arkeolog ve illüstratör. 1804 yılında Troya ve çevresinin topografik illüstrasyonlarını yayımladı. Ayrıca Pompeii'deki arkeolojik kazıların sonuçlarını gösteren illüstrasyonlar da yayımladı. En iyi bilinen eseri, 1817 ile 1832 yılları arasında yayımlanan Pompeiana; the Topography, Edifices and Ornaments of Pompeii'dir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.