İçeriğe atla

Juhani Pallasmaa

Juhani Pallasmaa
Kişisel bilgiler
DoğumJuhani Uolevi Pallasmaa
14 Eylül 1936 (88 yaşında)
Hämeenlinna, Finlandiya
Çalışma ve başarıları
Ünlü yapıtlarıArt Museum, Rovaniemi
Institut Finlandais, Paris
Kamppi Centre, Helsinki
Moduli 225

Juhani Uolevi Pallasmaa (d. 14 Eylül 1936, Hämeenlinna, Finlandiya), Fin mimar. Helsinki Teknoloji Üniversitesi'nde mimarlık profesörü ve dekan olarak görev almıştır. Amerikan mimar Steven Holl, Pallasmaa'nın Tenin Gözleri adlı eserinin önsözünde, onun mimarideki rolünü şu sözlerle ifade etmektedir: "Pallasmaa yalnızca bir kuramcı değil, fenomenolojik içgörüsü olan parlak bir mimardır. Mimarlık felsefesine dönük yazılarını, uygulayıcısı olduğu çözümlenemez duyular mimarlığının fenomenal özellikleriyle somutlaştırır."[1] Tenin Gözleri eserinin yayımlanmasının ardından geçen 10 yıl içinde, özellikle mimari açıdan duyulara verilen önemde önemli bir artış görüldü.[2]

Sahip olduğu pek çok akademik ve sivil görev arasında 1978-1983 yılları arasında Finlandiya Mimarlık Müzesi'nin direktörlüğü ve Helsinki Endüstriyel Sanatlar Enstitüsü'nün başkanlığı da yapmıştır. 1983 yılında Helsinki'de kendi mimarlık ofisini (Arkkitehtitoimisto Juhani Pallasmaa KY) kurdu. 2001'den 2003'e kadar St.Petersburg'daki Washington Üniversitesi'nde Raymond E. Maritz Misafir Mimarlık Profesörü olarak görev yaptı. 2013 yılında bu üniversiteden fahri doktora unvanını aldı.[3] Pallasmaa, 2010–2011'de Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi'nde Plym Seçkin Profesörü olarak[4] ve 2012–2013'te Frank Lloyd Wright'ın Taliesin'inde misafir öğrenci olarak çalıştı.[5] Pallasmaa ayrıca Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika, Afrika ve Asya'da da geniş çapta dersler vermiştir.

Pallasmaa, dokunma duyusunun önemini anlattığı Tenin Gözleri: Mimarlık ve Duyular adındaki eserinde: Gözün ve görme duyusunun kutsandığı bir dönemde ve mimarlık dünyasında, fenomenolojik bir yaklaşımla görme duyusunu, diğer tüm duyularla birlikte dokunma bütününün bir parçası haline getirir:[6] “Bir kapıyı açtığımızda bedenimizin ağırlığı, kapının ağırlığıyla buluşur; bir merdiveni çıkarken bacaklarımız basamakları ölçer, elimiz tırabzanı okşar ve bütün bedenimiz mekânda çaprazlamasına ve dramatik biçimde hareket eder.”[7] Yani "Görme de dahil olmak üzere tüm duyular dokunma duyusunun uzantılarıdır."[8]

Kaynakça

  1. ^ Pallasmaa, J., 2014. Tenin Gözleri: Mimarlık ve Duyular, YEM Yayın, İstanbul. s.8
  2. ^ Pallasmaa, J., 2014. Tenin Gözleri: Mimarlık ve Duyular, YEM Yayın, İstanbul. s.12
  3. ^ "Sam Fox School | Sam Fox School". web.archive.org. 13 Ocak 2015. 13 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 
  4. ^ "Juhani Pallasmaa : Plym distinguished professor in architecture 2010-2011 | WorldCat.org". search.worldcat.org (İngilizce). 14 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 
  5. ^ "Taliesin, Building Architects Since 1932". web.archive.org. 1 Ocak 2015. 3 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 
  6. ^ "Ege Mimarlık | Çevirim içi Dergi". www.egemimarlik.org. s. 48. 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 
  7. ^ Pallasmaa, J., 2014. Tenin Gözleri: Mimarlık ve Duyular, YEM Yayın, İstanbul. s.77
  8. ^ Pallasmaa, J., 2014. Tenin Gözleri: Mimarlık ve Duyular, YEM Yayın, İstanbul. s.13

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), merkez kampüsü İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan devlet üniversitesidir. Ağırlıklı olarak görsel sanatlar, mimarlık, sahne sanatları ve müzik alanında eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Frank Lloyd Wright</span> Amerikalı mimar (1867 – 1959)

Frank Lloyd Wright, Amerikalı mimar, yazar, eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Alvar Aalto</span> Fin mimar ve tasarımcı

Hugo Alvar Henrik Aalto, Fin mimar. 20. yüzyılın en önemli mimarları arasında yer alan Aalto mimarlık, mobilya, tekstil ve cam işleri alanlarında tasarımlar yaptı. Aalto'nun erken dönem kariyeri, 20. yüzyılın ilk yarısında Finlandiya'daki ekonomik gelişime ve sanayileşmeye rast gelmekte olup Ahlström-Gullichsen ailesi başta olmak üzere müşterilerinin pek çoğu sanayiciydi. 1920'lerden 70'lere kadar süren kariyeri boyunca yapıtları sırasıyla İskandinav Klasisizmi, 1930'larda daha rasyonel Uluslararası Üslup Modernizmi, 1940'larla beraber daha organik modernist anlayışının etkileriyle tasarlandı. Yine de kariyeri boyunca en belirgin özelliği Gesamtkunstwerk, bir bütün sanat olarak taşıdığı kaygıdır; öyle ki - ilk eşi Aino Aalto ile beraber – sadece binayı değil, onun iç yüzeylerinden mobilyalarına, lambalarına, cam işlerine kadar pek çok bileşeniyle müdahale etti. Kendisi tarafından tasarlanan Alvar Aalto Müzesi, onun memleketi olarak kabul edilen Jyväskylä'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Merleau-Ponty</span> Fransız felsefeci ve fenomenolog

Maurice Jean Jacques Merleau-Ponty, Edmund Husserl ve Martin Heidegger tarafından büyük ölçüde etkilenmiş Fransız Fenomenoloji filozofu. Algı, sanat, politika, din, biyoloji, psikoloji, psikanaliz, dil, doğa ve tarih konuları üzerine yazılar kaleme almıştır. 1945 yılında Jean-Paul Sartre ve Simone de Beauvoir tarafından kurulmuş solcu Les Temps modernes dergisinde baş editörlük yapmıştır.

Turgut Cansever, Türk mimar, şehir plancısı, düşünür. Dünyada üç kez Ağa Han Mimarlık Ödülü almış tek mimardır. "Bilge Mimar" da olarak anılır. Kent, imar, koruma alanlarında pek çok görev almış, Beyazıt Meydanı'nı tasarlamıştır. Türkiye'deki ilk sanat tarihi doktora tezinin sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğan Kuban</span> Türk mimar ve akademisyen (1926–2021)

Doğan Kuban, Türk mimar ve akademisyendir. Türkiye'nin ilk ve en önemli mimarlık tarihçilerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Temel Akarsu</span>

Hikmet Temel Akarsu, romancı, öykücü, hiciv ve oyun yazarı. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesini bitirdi. Pen Club, Türkiye Yazarlar Sendikası ve Mimarlar Odası üyesidir.

Ali Topuz, Türk siyasetçi.

Mekân veya yer, çeşitli yaklaşımlarca farklı ele alınmakla beraber geniş bir çerçeve ile 'insanı çevreden belli bir ölçüde ayıran ve içinde eylemlerini sürdürmesine elverişli olan boşluk' ve 'sınırları gözlemci(ler) tarafından algılanabilen uzay parçası' olarak tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Mimar Kemaleddin</span> Türk mimar (1870–1927)

Ahmed Kemaleddin, 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınan ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın önde gelen isimlerinden olan Türk mimar.

<span class="mw-page-title-main">Nezih Eldem</span> Türk mimar

Nezih Eldem, Türk mimardır.

<span class="mw-page-title-main">Giulio Mongeri</span> İtalyan mimar

Giulio Mongeri Levanten kökenli Türk vatandaşı mimar.

Mimarlar Derneği veya Mimarlar Derneği 1927 Türkiye döneminde kurulmuş ilk bağımsız mimar örgütlenmesidir. Günümüzde halen kullanılan ismi olan Mimarlar Derneği'ni alana kadar farklı dönemlerde Türk Mimarlar Cemiyeti sonradan Türk Yüksek Mimarlar Birliği ve en son olarak Türk Mimarlar Derneği olarak isimlendirilmiştir.

Muhlis Türkmen, Türk mimar. Aynı zamanda Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde profesördür.

Yapı Endüstri Merkezi veya kısaltılmış ismi ile YEM, başta mimarlar, tasarımcılar, mühendisler, müteahhitler ve yapı malzemesi ile ilgili çalışanlar olmak üzere, mimarlık ve yapı alanlarında bilgi üretimi ve paylaşımı amacıyla 1968-2018 yılları arasında faaliyet göstermiş kurum. Yaptığı çalışmalar arasında konferanslar, kurslar, fuarlar ve sergiler düzenlemek, mimarlık ve yapı alanında yayıncılık yapmak bulunur. Mimarlık alanındaki çalışmalarından ötürü 1992 yılında Mimarlar Odası tarafından Ulusal Mimarlık Ödülleri Mimarlığa Katkı Başarı Ödülü verilmiştir.

Prof. Dr. Leman Cevat Tomsu, Türk mimar, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Ali Saim Ülgen</span>

Ali Saim Ülgen Türk mimar ve restoratör. Türkiye'nin onarım ve restorasyon alanlarında uzmanlaşmış ilk yüksek mimarlarından biridir. Eski eserlere olan ilgisi küçük yaşlarda başlamış, lise yıllarında ise artarak devam etmiştir. İstanbul Erkek Lisesi'nde öğrenciyken ilk kitabını yayımlamış ardından da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde eğitimine devam etmiştir. Kısa bir süre Ankara Üniversitesi'nde sanat tarihi üzerine dersler vermiş sonraki yıllarında ise Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesindeki restorasyon çalışmaları ile ön plana çıkmıştır. Başta İstanbul olmak üzere Trakya ve Anadolu'da 150'ye yakın tarihi yapıtın restoresinde görev alarak Türk restorasyon tarihine yön vermiştir. Mimar Sinan'ın eserleri üzerlerine yaptığı çizimler günümüz akademik camiası için önemli birer referanstır.

Muharrem Hilmi Şenalp, Türk mimardır. Eserleri genellikle Osmanlı mimarisinden esinlenmiştir. Kendi deyimiyle "yeni strüktürler deneyerek farklı bir uslûb oluşturmaya çalışmakta, taklide yeltenmeden alışılmışın dışında farklı bir mimari dil kullanmaya gayret etmektedir." Şenalp, Kanuni Sultan Süleyman için çalışan 16. yüzyıl mimarı Mimar Sinan'dan ilham alıyor.

Neo-minimalizm, 20. yüzyılın sonları ile 21. yüzyılın başlarındaki bir amorf sanat hareketidir. Alternatif olarak Neo-Geometrik veya "Neo-Geo" sanatı olarak da isimlendirilmiştir. Diğer terimler de şunlardır: Neo-Kavramsalcılık, Neo-Fütürizm, Neo-Op, Neo-pop, Yeni Soyutlama, Poptometri, Soyutlama Sonrası ve Akıllı Sanat bu terimlerden bazıları olmuştur.