İçeriğe atla

Juhan Liiv

Juhan Liiv
Juhan Liiv gençken.
DoğumJohannes Liiv
30 Nisan 1864(1864-04-30)
Alatskivi, Estonya
Ölüm1 Aralık 1913
Kavastu-Koosa, Estonya
Takma ad§§
MilliyetEston

Juhan Liiv (d. 30 Nisan 1864, Alatskivi – ö. 1 Aralık 1913, Kavastu-Koosa), Eston şair ve kısa öykü yazarı. Ayrıca yazarın Azeri şair Mirza Şefi Vazeh'ten Estoncaya çevirileri vardır.[1][2]

Çocukluk ve eğitim

Liiv, Estonya'nın Alatskivi kırsalında oldukça yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesi maddi durumları iyi olmamasına karşın Liiv'i ülkenin en büyük ikinci kenti olan Tartu'da bulunan gazetecilik okuluna gönderdi. Ancak Liiv burada fiziksel rahatsızlıklarla uğraşmak zorunda kaldı ve okulunu tamamlayamadan evine döndü. Bununla birlikte belirsiz aralıklarla Olevik adlı gazetede şiirlerini ve köşe yazılarını yayımlamaya başladı. Ancak yazdığı şiirler dönemin Eston edebî zevkiyle uyumlu değildi. Bu da, Liiv'in şiirlerinin uzun süre göz ardı edilmesine neden oldu.

Kısa öyküleri

Liiv sonunda Vari (Gölge) adlı kısa öyküsü ile başarı kazandı ve bu öykü yayımlandı. Bu derin bir bunalımı anlatan öykü, Liiv'in gelecekte düz yazı ve şiirde göstereceği tarzın bir belirtisi oldu. Birçok okurun bilincinde öykünün ana karakteri Villu ve Liiv arasındaki yakınlık sorgulandı. Bu karakter fiziksel olarak zayıf olsa da zihnen güçlü bir portre çiziyordu.

Liiv birçok kısa öykü kaleme aldı ancak bu öykülerin hiçbiri "Vari" kadar başarılı olamadı.

Akıl hastalığı

Liiv "Vari" satışa sürüldükten kısa bir süre sonra Tartu'daki bir klinikte psikolojik tedavi görmeye başladı. Burada Liiv için Şizofren tanısı koyuldu. Liiv kendini önemli tarihi figürlerle ilişkilendirmeye başlamıştı: Örneğin kendini Çar Alexander II'ın oğlu veya Polonya kralı olarak görüyordu. Onun bu mental rahatsızlığı ile olan mücadelesi ölümüne dek sürdü.

Juhan Liiv'in Alatskivi'de bulunan mezarı.

Şairliği

Liiv 1909'da Friedebert Tuglas ile tanışmış, bir yıl sonra ise 495 şiir içeren ilk kitabını yayımlamıştır.

Liiv'in birçok şiirinde buhranlı hisler, yoksulluk ve yalnızlık temaları baskındır. Bunda muhtemelen onun yaşadığı zihinsel rahatsızlıkların da etkisi bulunmaktadır. Liiv'in yalnızca yurt sevgisi ve doğaya duyduğu hayranlığın izlerini taşıyan birkaç şiirinde; anlatımındaki karamsarlık duygusunda azalma görülmüştür.

Bazı önemli şiirleri şunlardır:

  • Balta ve Orman
  • Geçmişi Kim Hatırlar?
  • Şiirler İçin
  • Dün Estonya'yı Gördüm
  • Şimdi Gel, Gece Karanlığında
  • Soğuk
  • Kar Tanesi

Ölümü

Liiv 1 Aralık 1913'te bir trende bulundu. Yeterince parası olmadığı için bilet alamadığı ortaya çıkmıştı. Liiv boş bir araziye bırakıldı. Evine yürüyerek dönmek zorunda kalan Liiv bu yolculuk sırasında maruz kaldığı dondurucu soğuklar nedeniyle Zatürre hastalığına yakalanarak öldü.

Juhan Liiv Şiir Ödülü

Juhan Liiv Şiir Ödülü, Liiv'in anısına 1965 yılından beri düzenlenmektedir. Ödül her 30 Nisan'da şairin doğduğu kent olan Alatskivi'de sahibini bulmaktadır. Ödülü kazananlara yerel bir sanatçının yaptığı el yapımı deri el çantası hediye edilmektedir.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Vakif Arzumanlı, "Ürəklər qovuşanda (Yürekler Kovuşunda)", Bakü, "Yazıçı", 1990, s. 14 (Azerice)
  2. ^ "Kes ikka kartis, ikka etto waatis...", "Seal seisab wan Elborus", 5.X.1889

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Estonya</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Estonya ya da resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir. Kuzeyinde Finlandiya Körfezi ve Finlandiya, güneyinde Letonya, batısında Baltık Denizi ve İsveç, doğusunda Peipus Gölü ve Rusya bulunmaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Tallinn'dir. Estonya toprakları anakara ve Baltık Denizi'ndeki 2.222 adadan oluşur. Nemli karasal iklim görülür. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu bir Fin halkı olan Estonlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmî dili, Finceden sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Baltık-Fin dili olan Estoncadır. Yapılan araştırmalara göre Estonya, Avrupa'nın; komşusu Finlandiya'dan sonra en temiz ikinci ülkesi, yaşam kalitesi en yüksek dokuzuncu ülkesi, en güvenli beşinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Behçet Necatigil</span> Türk şair, öğretmen ve çevirmen

Behçet Necatigil ; Türk şair, öğretmen ve çevirmendir.

<span class="mw-page-title-main">Rudyard Kipling</span>

Joseph Rudyard Kipling, İngiliz şair, roman ve hikâye yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Estonca</span> Estonyanın resmi dili

Estonca, Estonya'nın resmî dilidir. 1,1 milyon Estonya vatandaşına ek olarak on binlerce Estonyalı göçmen tarafından konuşulan dil. Ural Dil Ailesi'nin Fin-Ugor dilleri'ne mensuptur. Dil, Finceye oldukça benzemektedir. Dili ailedeki diğer dillerden ayıran en önemli özellik, kısa, uzun ve çok uzun olmak üzere üç farklı tonlama barındırmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sylvia Plath</span> Amerikalı yazar (1932 – 1963)

Sylvia Plath, Amerikalı şair ve yazar. Plath'ın başlıca eserleri şiirleri, özellikle de geride bıraktığı şiir kitabı Ariel ve tek romanı Sırça Fanus’tur. Plath ayrıca kısa öyküler ve çocuk kitapları da yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Boris Pasternak</span> Rus yazar (1890-1960)

Boris Leonidoviç Pasternak, Rus şair, oyun yazarı, romancı, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Lermontov</span> Rus yazar, şair, asker

Mihail Yuryeviç Lermontov, Rus yazar ve şair. Emekli bir subayın oğlu olarak dünyaya gelen Lermontov, bir süre Moskova Üniversitesi'ne devam etti. Üniversite yılları Lermontov'a, toplumsal sorunların büyük bir heyecanla tartışıldığı çok canlı bir entelektüel ortamdan yararlanma fırsatı sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ülkü Tamer</span> Türk şair, gazeteci, oyuncu ve çevirmen

Ülkü Tamer, Türk şair, gazeteci, oyuncu ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Võro dili</span>

Võro dili, Fin-Ugor dillerinin Baltık-Fin koluna mensup bir dildir. Geçmişte Estoncanın Güney Estonca lehçelerinden biri olarak tanımlansa da günümüzde başlı başına bir dil olarak kabul görmektedir. Dili konuşan halk, günümüzde Estonya'nın azınlık dilleri arasında yer alma girişimlerinde bulunmaktadır. Dilin 70,000 kadar konuşanı olup konuşanlara da Võro adı verilmektedir. Bu dili konuşanların büyük çoğunluğu, Güney Estonya'daki Võru bölgesindeki sekiz bucakta bulunmaktadır. Bu bucaklar, Karula, Harglõ, Urvastõ, Rõugõ, Kanepi, Põlva, Räpinä ve Vahtsõliina şeklindedir. Ancak bunun dışında başkent Tallinn ve Tartu gibi kentlerde de dilin konuşanlarına rastlamak mümkündür.

Mehmet Zaman Saçlıoğlu, Türk öykü ve roman yazarı, şair, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Nigar Rafibeyli</span>

Nigar Rafibeyli, Azeri yazar ve şair. Roman ve kısa öykü yazarı olan Anar Rızayev'in annesi, yazar ve şair Resul Rıza'nın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Ene Mihkelson</span>

Ene Mihkelson, Eston yazar. Yazar Viljandi İlçesi İmavere Parish, Tammeküla'da doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Estonya kültürü</span>

Estonya kültürü ülkenin dili olan Estonca ile temsil edilen yerel miras ve İskandinav kültür ögelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Tarihi ve coğrafyasından dolayı Estonya kültürü Alman, Fin, Balt ve Slav kültürlerinden ve bir zamanlar coğrafya üzerinde egemenlik kurmuş olan İsveç, Danimarka ve Rusya kültürlerinden etkiler taşımaktadır. İskandinav ülkelerinin genelgeçer kültürlerinde olduğu gibi Estonya kültüründe de doğa olayları ve geleneksel yaşam büyük önem taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jaan Kaplinski</span>

Jaan Kaplinski Estonyalı bir şair, filozof ve kültür eleştirmeni. Kaplinski, küresel meselelere odaklanan bağımsız zihniyle ve sol/liberal düşünceyi desteklemesi ile tanınır. Doğu felsefi okullarından etkilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Viivi Luik</span> Estonyalı şair ve nesir yazarı

Viivi Luik Estonyalı şair ve nesir yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anna Haava</span>

Anna Haava, , 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılda yaşamış Estonyalı şair, yazar ve çevirmendir. 1922'de Estonya Yazarlar Birliği'nin kurucu üyelerinden biriydi. 1930 yılında Kartal Haç Nişanı'nın 3. Sınıfı ile onurlandırıldı. Kendisine Estonya Kızıl Haçı'nın 2. Sınıf Nişanı 1935'te, Estonya SSR Halk Yazarı nişanı ve Şeref Rozeti Nişanı 1954'te verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Reinhold Kreutzwald</span> Kalevipoegi yazması ve derlemesiyle tanınan Eston yazar (1803-1882)

Friedrich Reinhold Kreutzwald, ülke için ulusal edebiyatın babası olarak kabul edilen Estonyalı bir yazardı. Estonya ulusal destanı Kalevipoeg'in yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Madis Kõiv</span>

Madis Kõiv Estonyalı bir yazar, filozof ve fizikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Karl Ast</span>

Karl Ast, Estonyalı bir yazar ve politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lydia Koidula</span> Eston şair (1843-1886)

Lydia Emilie Florentine Jannsen,, mahlası Lydia Koidula olarak bilinen Estonyalı bir şairdir. Lakabı, Estonca'da 'Şafağın Lydia'sı' anlamına geliyor. Bu lakap ona yazar Carl Robert Jakobson tarafından verildi. Ayrıca sık sık Koidulaulik - 'Şafağın Şarkıcısı' olarak anılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.