İçeriğe atla

Juan March

Juan March
Noelia Martín çizimi, 2014
Doğum4 Ekim 1880(1880-10-04)
Santa Margalida, İspanya
Ölüm10 Mart 1962 (81 yaşında)
Madrid, İspanya
Milliyetİspanyol
Diğer ad(lar)ıJoan March i Ordinas
İmza

Juan Alberto March Ordinas (4 Ekim 1880 - 10 Mart 1962) bir İspanyol iş adamı, silah ve tütün kaçakçısı, bankacı ve hayırseverdir.

İspanya İç Savaşı sırasında ve sonrasında Milliyetçi tarafla yakın ilişki içinde olan Juan March, İspanya'nın en zengin adamıydı ve dünyanın altıncı en zenginiydi.[1] Yaşamı boyunca, başta "Akdeniz'in son korsanı" olmak üzere birçok unvan taşıdı. 1961'de öldüğünde, Time Dergisi ona "İber Kroisosu" adını verdi.[2]

Mallorca'da mütevazı bir köylü ailesinde doğdu. Erken yaşta okuldan atıldı ve İspanyol Fas'tan tütün kaçakçılığı yaparken, babasına domuz yetiştirme işinde yardım etmeye başladı. I. Dünya Savaşı'nın Akdeniz'deki çatışmalarında, Cabrera Adası'ndaki Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun denizaltı filosuna malzeme verdiğinden uluslararası bir soruna dahil olmuş oldu. Bu eylem, Amirallik Birinci Lordu olduğu dönemde Winston Churchill adına hareket eden İspanya Hükûmeti tarafından adanın kamulaştırılmasına mal oldu. 1916'da, March'ın deniz ulaşımını güçlendiren önemli bir nakliye şirketi olan Trasmediterránea'yı kurdu. Miguel Primo de Rivera'dan siyasi koruma elde etti ve girişimlerinin bir kısmını finanse etmek için ve Francisco Franco'nun darbesi ile Nasyonalistleri desteklemek için Banca March'ı kurdu. İkinci İspanya Cumhuriyeti'nde kısa bir süre için, tütün ve silah kaçakçılığı da dahil olmak üzere mali usulsüzlükler ve yasa dışı faaliyetler nedeniyle hapse atıldı. Bir Sivil Muhafız'a rüşvet vererek ve Cebelitarık'a kaçarak hapishaneden kaçmayı başardı.[3]

1955'te, Rockefeller veya Carnegie vakıflarına benzer şekilde, kendi adını taşıyan "hayırseverlik ve bilim vakfı" Fundación Juan March'ı kurdu. O yıllarda yaşlı Juan March meşhur "O kadar zenginim ki ne kadar zengin olduğumu bile bilmiyorum" dedi.[4] Mart 1961'de Madrid'de bir trafik kazasının neden olduğu yaralanmalardan öldü.

Onun ataerkilliği altındaki March ailesi, 20. yüzyılda Avrupa meselelerinin mali, sosyal ve kültürel yönlerinde güçlü bir etkiye sahipti ve burada Rothschild ailesi ile neredeyse eşit derecede önemli bir rol oynadı.[5] Bugün, aile 5 milyar ABD dolarının üzerinde servetle İspanya'nın en zenginleri arasındadır.[6]

Biyografisi

Juan March Ordinas, Mayorka adasındaki Santa Margalida'da doğdu. Gençliğinde Kuzey Afrika'dan İspanya'ya tütün kaçakçılığı yaptı. I.Dünya Savaşı sırasında; İtilaf Devletleri'nin, İttifak Devletleri ablukasından ve Alman U-botlarından kaçarak her iki tarafa da mal tedarik etti.

Kral XIII. Alfonso'nun hükümdarlığı sırasında gücü ve etkisi farklı İspanyol hükûmetleri altında arttı. 1926 yılında Mayorka'da Banca March adlı bankayı kurdu.

Mallorca Banca March merkezi

1931'de monarşinin yerini İkinci İspanya Cumhuriyeti aldığında, March etkisini kaybetti ve yasadışı ticaretinden dolayı mahkûm edilerek hapse atıldı. Hapishaneden kaçtı ve İngiliz hükûmeti üzerindeki etkisinin onu iade edilmeye karşı koruduğu Cebelitarık'a kaçtı.

Juan March, İç Savaş'a yol açan Cumhuriyet'e karşı 1936 askeri isyanının önemli bir destekçisiydi. Francisco Franco'nun Kanarya Adaları'ndan İspanyol Fasına uçuşunu ayarladı, oradaki sömürge birliklerini isyana getirdi ve bu birliklerin Güney İspanya'ya İtalyan hava taşımacılığı ile sevkini kişisel olarak finanse etti.

1939'daki Milliyetçilerin zaferi sonucu, March tüm eski nüfuzunu, hatta fazlasını yeniden kazandı ve Franco İspanyası'nda büyük beğeni topladı. II.Dünya Savaşı sırasında, Müttefik Devletler, İspanya'nın Mihver Devletleri'ne katılmasını engellemek için onu kullandı. Son zamanlarda gizliliği kaldırılan belgelere göre, 1941'de İngiliz hükûmeti, en iyi İspanyol generallerini etkilemesi için ona 10.000.000 ABD Doları verdiği ortaya çıktı.

1944'te March, Müttefik yanlısı olan Don Juan de Borbón'un İspanyol tahtına olan iddiasının destekçisi oldu. Ayrıca gazeteleri vardı ve siyasi partileri finanse etti. II.Dünya Savaşı'ndan sonra dünyanın yedinci en zengin adamıydı. 1955'te sanat, müzik ve sosyal bilimleri desteklemek için Juan March Vakfı'nı kurdu.

Juan March, Leonor Servera (1887–1957) ile evlendi. Bu evlilikten iki çocukları oldu: Juan March Servera (Palma de Mallorca, 1906 - Madrid, 1973) ve Bartolome March (Palma de Mallorca, 1917 - Paris, 1998).

Bartolome March, 20. yüzyılın en büyük sanat koleksiyonlarından birini topladı. Çok genç yaşta kitaplar ve el yazmaları almaya başladı. Daha sonra, Murillo, Goya, Velázquez, Picasso, Monet, Van Gogh, Miró, Kandinsky, Brâncuși, Léger, Dalí, Fontana, Rothko, Klein, Francis Bacon ve diğerleri eserleri de dahil olmak üzere 18. yüzyıl Fransız mobilyalarını ve Barok, Empresyonist, Modern ve çağdaş sanat eserlerini topladı. March aile koleksiyonunun dünyadaki en önemli koleksiyonlardan biri olduğu ve değerinin 1 milyar doların üzerinde olduğu tahmin edilmektedir.

Halen İspanya'nın en zengin ailelerinden biri olan (Zara'dan Amancio Ortega'dan sonra) March ailesi; Madrid, Mayorka ve Gstaad arasında yaşamaktadır. Cala Ratjada, Mayorka'ya bakan ve geniş bir heykel bahçesi ile çevrili heybetli bir villa olan Casa March, 1915'te Juan March tarafından inşa edilmiştir; bahçeleri rehberli turlara açıktır.

Barcelona Traction firması

Juan March, kazançlı yasadışı faaliyetlere karışması, rüşvet, siyasi nüfuz ve bir fayda gördüğünde yasayı esnetmesiyle tanınıyordu. Bu duruma örnek olarak, gerçek değerinin küçük bir kısmı karşılığında 1948'de ele geçirdiği Barcelona Traction, Light ve Power Company(BTLP) gösterilebilir.

BTLP, Barselona'da elektrik ve tramvay hizmetleri sağlayan bir kamu hizmet şirketiydi. Şirket aslen Kanada'da kurulmuştu ve hisseleri çoğunlukla Belçikalı yatırımcılara aitti. BTLP, İspanya İç Savaşı'ndan büyük ölçüde hasar görmemişti ve oldukça karlıydı. Varlıkları yaklaşık 10.000.000 £ idi (2010'da yaklaşık 500 milyon $). Ancak bazı yabancı yatırımcıların rahatlığı için BTLP, pound cinsinden tahvil ihraç etmişti ve bu tahvillerin faizi pound olarak ödeniyordu. İspanyol hükümeti para birimi kısıtlamaları getirdi ve bunun sonucu olarak BTLP, İspanyol pesetasını pound ile değiştiremedi ve bu yüzden faizi ödeyemedi.

Bu, tahvil sahipleri tarafından büyük bir tehdit olarak görülmedi. BTLP'nin bol miktarda peseta birikimi vardı ve faiz borçlarını para birimi kısıtlamaları gevşetildiğinde ödeyecekti.

Ancak Juan March bunun bir fırsat olduğunu sezdi. Onun için gizlice hareket eden ajanlar, bonoları sessizce satın aldı (yaklaşık 500.000 £). Daha sonra Şubat 1948'de bir İspanyol mahkemesine çıkarak, BTLP'nin tahvillerde temerrüde düştüğünü iddia ettiler ve derhal yardım talep ettiler. Yargıç, tüm BTLP varlıklarının sahipliğini kabul etti ve onlara (aslında March'a) verilmesine karar verdi. BTLP'nin yabancı yatırımcıları temyize gitti, ancak İspanyol mahkemelerinden herhangi bir yardım alamadı. Belçika hükûmeti Uluslararası Adalet Divanı'na temyizde bulundu, ancak sonuç alınamadı: Nihai karar ise, March'ın ölümünden sekiz yıl sonra, 1970'te geldi.

John D.MacDonald'ın 1962 tarihli romanı The Girl, the Gold Watch & Everything'de Juan March'ın Dünya çapındaki kötü şöhretine bir örnek şu şekilde geçmektedir. Bir noktada, hikâyenin baş kötü adamlarından biri, polisin dürüst olduğu ve basının müdahale ettiği Amerika Birleşik Devletleri'nde faaliyet göstermenin zorluklarından şikayet ediyor. Romanda karakter şöyle demektedir:

Her zaman başka yerlerde, özellikle Juan March'ın düzenlemelere yardımcı olacağı İspanya'da her zaman daha iyiydi.

Dünyaya miras

Juan March Foundation Merkezi, Madrid

Juan March Ordinas, bir İspanyol kertenkele türü olan Algyroides marchi'nin bilimsel adıyla anılmaktadır.[7] Adına kurulmuş olan vakıf olan Fundación Juan March, günümüzde İspanya'da kültürel ve bilimsel gelişimin geliştirilmesine adanmış en önemli kuruluşlardan biridir.

Kaynakça

  1. ^ "BBC: El soborno que evitó que Hitler le arrebatara Gibraltar a los británicos y controlara el Mediterráneo - 7 Ekim 2018". 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  2. ^ "Time: Business Abroad, Iberian Croesus - 14 Nisan 1961". 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  3. ^ "El País: Juan March, la historia de un banquero sin ley - 24 Nisan 2011". 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  4. ^ "The Guardian: Spain's strongest bank a family affair - 29 Temmuz 2010". 7 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  5. ^ "VozPópuli: Rothschild y March, dos fortunas en busca de un perdón - 10 Mayıs 2015". 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  6. ^ "El Mundo: Familia March Delgado. Los más ricos de 2020 en España". 3 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  7. ^ Beolens, Bo; Watkins, Michael; Grayson, Michael (2011). The Eponym Dictionary of Reptiles. Baltimore: Johns Hopkins University Press. xiii + 296 pp. 978-1-4214-0135-5. ("March, J.", p. 168).

Okumalar

  • De Benavides, Manuel (1934). El último pirata del mediterraneo [Akdeniz'in Son Korsanı] Barselona: Tipografía Cosmos.
  • Garriga, Ramon (1976). Juan March y su tiempo [Juan March ve onun zaman] Barselona: Editorial Planeta.
  • Diaz Nosty, Bernardo (1977). La Irresistible ascensión de Juan March [Juan March'ın Dayanılmaz Yükselişi] Madrid: Sedmay Ediciones.
  • Ferrer Guasp, Pere (2004). Joan March, la cara oculta del poder [Juan March: Gücün Gizli Yüzü] Palma de Mallorca, Balearic Islands: Ediciones Cort.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Juan March ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Katalonya</span> İspanyaya bağlı İber Yarımadası’nın kuzeydoğusunda yer alan özerk bölge

Katalonya, İspanya'ya bağlı İber Yarımadası'nın kuzeydoğusunda yer alan özerk bölge. Katalonya 4 ilden oluşmaktadır: Barselona, Girona, Lleida ve Tarragona. Barselona, en büyük şehir ve başkenttir; İspanya'nın 2. en nüfuslu belediyesi ve Avrupa Birliği içerisindeki en yoğun nüfuslu 17. kentsel alandır.

<span class="mw-page-title-main">Madrid</span> İspanyanın Madrid ilinde belediye

Madrid, İspanya'nın başkenti ve en kalabalık şehridir. Şehrin yaklaşık 3,4 milyon nüfusu ve yaklaşık 6,7 milyon metropoliten alan nüfusu vardır. Avrupa Birliği'nin (AB) en büyük ikinci şehridir ve tek merkezli metropoliten alanı AB'nin en büyük ikinci alanıdır. Şehir 604,3 kilometrekarelik coğrafi alanı kapsamaktadır. Madrid, İber Yarımadası'nın orta kesiminde Manzanares Nehri üzerinde yer almaktadır. Hem İspanya'nın hem de çevresindeki Madrid Özerk Topluluğu'nun başkenti olan şehir, aynı zamanda ülkenin siyasi, ekonomik ve kültürel merkezidir. Şehir, en yakın deniz kıyısından yaklaşık 300 km uzaklıkta yüksek bir düzlükte yer almaktadır. Madrid'in ikliminde yazlar sıcak, kışlar ise serin geçer.

<span class="mw-page-title-main">Kanarya Adaları</span> Atlas Okyanusunda İspanyaya bağlı takımadalar

Kanarya Adaları, Fas'ın batısında İspanya'ya bağlı, Atlas Okyanusu'nda yer alan takımadalar. Kanarya Adaları yerel idare bakımından 2 Ağustos 1982'de yürürlüğe giren bir kanunla Kanarya Adaları Özerk Topluluğu" olarak kabul edilmişlerdir. Kanarya Adaları Tenerife, Fuerteventura, Gran Canaria, Lanzarote, La Palma, La Gomera ve El Hierro olmak üzere başlıca 7 ada ile birkaç küçük adacıktan oluşur.

Joan Miró Ferra, Katalan ressam ve heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">İspanya İç Savaşı</span> Cumhuriyetçiler ve Milliyetçiler arasında yaşanan ve 1936-1939 arası İspanyada olan savaş

İspanya İç Savaşı, 17 Temmuz 1936–1 Nisan 1939 tarihleri arasında, demokratik seçimle başa gelmiş İkinci İspanyol Cumhuriyeti’ne sadık Cumhuriyetçiler ile General Francisco Franco liderliğinde isyancı bir grup olan Milliyetçiler arasında yaşanmıştır. Savaşı Milliyetçiler kazanmıştır ve Franco, 1939’dan öldüğü yıl olan 1975’e kadar İspanya’yı yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sevilla</span> İspanyanın Sevilla ilinde belediye

Sevilla, İspanya'nın güneybatı kesiminde Endülüs (Andalucía) özerk bölgesinin merkezi ve en büyük şehridir. Toplam nüfusu şehir merkezi ve kasabalar ile beraber 1.758.720'dir.

<span class="mw-page-title-main">Jacinto Benavente</span>

Jacinto Benavente y Martínez İspanyol yazardır. 20. yüzyıl İspanyol edebiyatının önde gelen isimleri arasında kabul edilir. Jacinto Benavente y Martinez 12 Ağustos 1866’da Madrid’de doğdu. 1894’te oyun yazmaya başladı. Toplumdaki üst ve orta sınıflara yöneltilmiş bir taşlama olan El nida ajeno adlı ilk komedyasıyla tanındı. 1909’da Madrid Çocuk Tiyatrosu’nu kurdu. 1922'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Uzun yıllar gazetecilik yaptı; tiyatro oyunlarında gelenek ve insani tutkuları işledi. 1928’de İspanya’da monarşi­nin yıkılacağını anlatan oyunu Para el cielo y los altanes zamanın diktacı hükûmeti tarafından yasaklandı. Benavente İspanya İç Savaşı sırasında bir süre tutuklandı. 14 Temmuz 1954’te Madrid’de öldü.

<span class="mw-page-title-main">Buenaventura Durruti</span> İspanya İç Savaşında öldürülen İspanyol anarşist

Buenaventura Durruti Dumange, devrimci ve sendikalist İspanyol anarşist.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Franco</span> İspanya diktatörü (1939–1975)

Francisco Franco Bahamonde,, 1936'da İkinci Cumhuriyet'in demokratik hükûmetine karşı gerçekleştirilen askerî darbenin liderlerinden biri olan İspanyol asker ve diktatördü. 1 Ekim 1936'da isyancı tarafın başkomutanı olarak atandı, taraftarları tarafından el caudillo (önder) ilan edildi ve çatışmanın sona ermesinden ölümüne kadar 1975'e kadar devlet başkanı olarak görev yaptı. Ayrıca 1938'den 1973'e kadar hükûmet başkanı olarak görev yaptı.

Santiago Calatrava Valls uluslararası üne ve ödüllere sahip Valencia doğumlu İspanyol mimar, inşaat mühendisi, heykeltıraş ve ressamdır. Dünyanın önde gelen mimarlarından birisi olup Zürih, Paris ve Valencia’da ofisleri vardır.

<i>El País</i>

El País, İspanyolca yayın yapan İspanyol günlük gazete. 391.816 tirajla İspanya'daki günlük spor gazetelerinden sonra en çok tiraja sahip olan gazetedir. Gazetenin genel merkezi Madrid'dedir. Bunun yanında Barselona, Sevilla, Valensiya, Bilbao ve Santiago de Compostela'da merkezleri bulunmakta ve buralarda yerel baskılar yayınlanmaktadır. Ayrıca Latin Amerika için ayrı bir baskı da yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Moskova altını</span>

Moskova altını veya Cumhuriyet'in altını, İspanya Merkez Bankası'ndaki altın rezervlerinin %72,6'sını oluşturan 510 ton altının başkent Madrid'den Sovyetler Birliği'ne götürülmesini anlatır. İspanya İç Savaşı'nın başlamasının ilk aylarında Cumhuriyetçi Başbakan Francisco Largo Caballero hükûmeti Sovyetler Birliği'nden önceden alınmış olan krediler ve gelecekte alınacak yardım malzemeleri için bu şekilde bir uygulama yapmıştır. Rezervlerin kalan kısmı ise Fransa'ya gönderilmiş ve benzer şekilde Paris altını olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Franco İspanyası</span> İspanyanın 1939 yılında sona eren İspanya İç Savaşından 1975 yılında Francisco Franconun ölümüne kadar geçen dönemi

Franco İspanyası, İspanya'da kullanılan adıyla Franco Diktatörlüğü, resmî adıyla ise İspanyol Devleti 1939 yılında sona eren İspanya İç Savaşı'ndan 1975 yılında Francisco Franco'nun ölümüne kadar geçen dönemde İspanya'nın yönetildiği diktatörlük rejimidir.

2011-12 La Liga, La Liga'nın kuruluşundan itibaren düzenlenen 81. sezonudur. Şampiyona 27 Ağustos 2011'de başlayıp 13 Mayıs 2012'de sona ermiştir. 20 Ağustos'ta başlaması planlanan lig, İspanyol Futbolcular Derneği'nin kulüplerin futbolculara olan borçlarının ödenmesini ve gelecekte alacakları maaşlarında garanti altına alınması isteği yüzünden sekteye uğradı. Real Madrid ligi şampiyon olarak tamamlamış, 32. kez aldığı bu unvanla La Liga'nın en fazla şampiyon olmuş takımıdır. 2 Mayıs 2012'de Athletic Bilbao'yu yenerek şampiyonluğunu ilan etmiş, bu sene ulaşılması güç rekorlara da imza atmıştır. Real Madrid bir sezonda attığı rekor sayıda (121) gol ile +89 averaj ve rekor sayıda (16) deplasman galibiyeti ile toplam 32 galibiyet elde etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Marco Asensio</span> İspanyol millî futbolcu

Marco Asensio Willemsen, orta saha pozisyonunda oynayan İspanyol millî futbolcudur. Ligue 1 ekiplerinden Paris Saint-Germain forması giymektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bellver Kalesi</span>

Bellver Kalesi, Balear Takımadaları'na ait Mayorka adasının merkezi Palma'nın 3 km batısında, bir tepe üzerinde yer alan gotik kale. 14. yüzyılda Mayorka Kralı II. James'in emriyle inşa edilmiştir. Avrupa'daki birkaç yuvarlak kaleden biri olan Bellver, öncelikle Mayorka krallarının ikametgâhı olarak, daha sonra ise 18. yüzyılın ortalarından 20. yüzyıla kadar uzunca bir süre askeri hapishane olarak kullanılmıştır. Günümüzde adanın başlıca turistik yerlerinden biri olan kale 1976 yılından itibaren Kent Tarih Müzesi olarak hizmet vermektedir. Sahip olduğu panoramik manzara ve tüm çevreye hâkim konumu itibarıyla şehrin sembolü hâline gelmiştir. Bell veer sözcüğü eski Katalancada güzel manzara anlamına geliyor.

<span class="mw-page-title-main">Jesús Vallejo</span> İspanyol futbolcu

Jesús Vallejo Lázaro, defans pozisyonunda görev yapan İspanyol futbolcudur. Real Madrid takımında oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya'da turizm</span>

İspanya'da turizm, sanayi ve iş dünyası / bankacılık sektörlerinden sonra ulusal ekonomik yaşamın üçüncü büyük katkısıdır ve İspanya GSYİH'sının yaklaşık % 10-11'ine katkıda bulunmaktadır. 1960'lardan ve 1970'lerden beri, ülke yaz tatillerinde, özellikle İrlanda, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, Benelüks ve ABD'den çok sayıda turist ile popüler bir destinasyon olmuştur. Buna göre, İspanya'nın yabancı turizm endüstrisi dünyanın en büyük ikinci sanayisi haline gelmiştir. Şubat 2019 itibarıyla İspanya, TourismRank uluslararası turizm sıralamasında dünyada birinciliğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya'da COVID-19 pandemisi</span> COVID-19 pandemi maddesi

İspanya'da COVID-19 pandemisi, COVID-19 pandemisinin İspanya'daki etkilerini içermektedir.

UEFA Euro 2004 için teklif süreci 11 Ekim 1999'da Almanya'nın Aachen kentinde Portekiz'in ev sahibi olarak seçilmesi, İspanya'yı ve Avusturya ile Macaristan'ın ortak teklifini yenerek sona erdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.