İçeriğe atla

Joseph Halévy

Joseph Halévy
Joseph Halévy
Doğum15 Aralık 1827
Edirne, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm21 Ocak 1917
Paris, Fransa
VatandaşlıkOsmanlı ve Fransız
MeslekKaşif, dilbilimci, coğrafyacı, oryantalist, asurolog, arkeolog, üniversite profesörü, antropolog, gezgin
Tanınma nedeniSafai yazısının şifresini çözmek

Joseph Halévy (d. 15 Aralık 1827, Edirne - 21 Ocak 1917, Paris), Osmanlı doğumlu Yahudi-Fransız oryentalist ve seyyah.

Hayatı

En önemli çalışmasını, M.S. 24 yılından beri hiçbir Avrupalının ayak basmadığı topraklarda Saba yazıtlarını bulmak için Yemen'de hazırladı; sonuç olarak 800 yazıtlı değerli bir koleksiyon sundu.

Önce doğduğu şehirde sonra da Bükreş'te Yahudi okulunda öğretmenlik yaptı, boş zamanlarında Oryental diller ve arkeoloji çalışıp bu alanda uzmanlaştı. 1868'de, Alliance Israélite Universelle tarafından Habeşistan'a Falaşalarla ilgili bilgi toplaması için gönderildi. Bu göreviyle ilgili sunduğu başarılı rapor Fransız Enstitüsü (Académie des Inscriptions et Belles-Lettres)'nün ilgisini çekti ve Saba yazıtlarını çalışması için Yemen'e gönderildi. Halévy, 686 parça yazıt bulup bunların şifresini çözdü ve yorumladı; Saba dili ve mitolojisiyle ilgili eksik bilgileri toplayıp başarılı bir şekilde tekrar yapılandırdı. 1879'da Paris Ecole des Hautes Etudes'de Etiyopyaca üzerine profesör ve Société Asiatique'de kütüphaneci oldu.

Halévy'nin geniş anlamda bilimsel çalışmaları, orijinal ve hünerli Oryental filoloji ve arkeoloji eserleri ona dünya çapında itibar kazandırdı. Asur-Babil yazıtlarında bulduğu Semitik olmayan Sümerce bir deyiş Asurologlar arasında tartışma konusu oldu. Genel olarak kabul edilen görüşün aksine Halévy, Sümerce'nin bir dil olmadığı, Semitik Babilliler tarafından kullanılan kavramsal bir yazım metodu olduğu teorisini ortaya attı.[1]

Halevy, Paris Üniversitesi'nde profesördü.

Ahitsel araştırmalar

Halévy'nin çalışması olan "Recherches Bibliques," yüksek eleştiriye muhaliftir. Asur-Babil belgeleri ışığında Tekvin'in ilk 25 konusunu inceleyip Tekvin 1.11.26'nın eski Asur-Babil Semitik mitin peygambersi monoteist ruhla dönüştürülmüş olduğunu belirtir. İbrahim ve soyu ile ilgili hikâyelerin esasen bir yazar tarafından abartılarak yazılan tarihsel bir gerçeklik olduğunu savunur. Ona göre Belgesel hipotez'de adı geçen Yahvist ve Elohist kaynaklar temelsizdir.

Çalışmaları

Çok sayıda çalışması bulunan Halevy Oryental çalışmaların birçok alanına el atmıştır.

Aşağıdaki listede Halévy'nin Paris'te yayınlanan temel çalışmaları bulunur:

  • Mission archéologique dans le Yemen (1872)
  • Essai sur la langue Agaou, le dialect des Falachas (1873)
  • Voyage au Nedjrân (1873)
  • Études berbères, Epigraphie Lybique (1873)
  • Mélanges d'épigraphie et d'archéologie sémitiques (1874)
  • Études sabéennes (1875)
  • Études sur la syllabaire cunéiforme (1876)
  • Recherches critiques sur l'origine de la civilisation babylonienne (1877)
  • Essai sur les inscriptions du Safa (1882)
  • Mélanges de critique et d'histoire relatifs aux peuples sémitiques (1883)
  • La Prétendue Langue d'Accad, Est-Elle Touranienne? (1875)
  • La Nouvelle Evolution de l'Accadisme (1876–78)
  • Prières des Falachas, İbranice tercümeli Etiypyaca metin (1877)
  • Documents Religieux de l'Assyrie et de la Babylonie, tercümeli ve yorumlu metin (1882)
  • Essai sur les Inscriptions du Safã (1882)
  • Aperçu Grammatical sur l'Allographie Assyro-Babylonienne (1885)
  • Essai sur l'Origine des Ecritures Indiennes (1886)
  • Fransızca: La Correspondance d'Amenophis III. et d'Amenophis IV. Transcrite et Traduite (1891–93)
  • Les Inscriptions de Zindjirli, iki çalışma, 1893, 1899.
  • Nouvelles Observations sur les Ecritures Indiennes (1895)
  • Recherches Bibliques, (1895)
  • Melitzah ve-Şir, İbranice kompozisyon ve şiirler (Kudüs, 1895)
  • Tobie et Akhiakar (1900)
  • Le Sumérisme et l'Histoire Babylonienne (1900)
  • Taazaze Sanbat, Etiyopyaca metin ve tercümesi, (1902)
  • Le Nouveau Fragment Hébreu de l'Ecclésiastique (1902)
  • Les Tablettes Gréco-Babyloniennes et le Sumérisme (1902)
  • Essai sur les Inscriptions Proto-Arabes (1903)
  • Etudes Evangéliques (1903).

Bibliyografi

  • Meyers Konversations-Lexikon, viii. 219;
  • La Grande Encyclopédie, xix. 755;
  • Fuenn, Keneset Yisrael, p. 479;
  • Brainin, in Ha-Eshkol, iv. 257.
  • Hayyim Habshush & S. D. Goitein, Travels in Yemen: an account of Joseph Halévy's journey to Najran in the year 1870. Kudüs İbrani Üniversitesi 1941 baskısı.

Kaynakça

  1. ^ Halévy, Joseph. Étude sur les documents philologiques assyriens [a lecture read in 1878]. In: idem, Mélanges de critique et d’histoire relatifs aux peuples sémitiques. Paris: Maisonneuve et Cie 1883, 241–364. Available online at <http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k56843109.image.f254.langEN>.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adrien-Marie Legendre</span> Fransız matematikçi (1752 – 1833)

Adrien-Marie Legendre, Fransız matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Barthélemy Charles Joseph Dumortier</span>

Barthélemy Charles Joseph Dumortier, Belçikalı bir botanikçi ve politikacıdır. "Dumortier" soyadı, "du Mortier" ya da "Du Mortier" olarak da yazılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Albert Mathiez</span> Fransız tarihçi (1874 – 1932)

Albert Mathiez, Fransız tarihçidir. Haute-Saône bölgesindeki Bruyère'de 1874'te doğdu ve Paris'te 1932'de bir beyin kanaması sonucu öldü.

<span class="mw-page-title-main">Charles Robert Richet</span> Fransız hekim (1850-1935)

Charles Robert Richet, Fransız fizyoloji bilgini, bakteriyolog, psikolog, patolog, tıp istatistikçisi, metapsişikçi, filozof, sosyolog, şair, roman ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Paul Pelliot</span> Fransız Sinolog (1878 – 1945)

Paul Pelliot,, özellikle dil çalışmalarına ve çeşitli din ve Orta Asya kültürlerinin tarihçesine katkıda bulunmuş bir Fransız doğubilimcisidir. Ünlü Sylvain Lévi'nin öğrecisidir. Pelliot, Orta Asya'da Kazı bilimsel araştırmalar yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bernard Germain de Lacépède</span> Fransız doğa bilimci (1756 – 1825)

Bernard-Germain-Étienne de La Ville-sur-Illon, comte de Lacépède ya da La Cépède, Fransız doğa tarihçisi.

<span class="mw-page-title-main">Georges Dumézil</span> Fransız tarihçi ve dilbilimci (1898-1986)

Georges Dumézil, Fransız tarihçi ve dilbilimci.

Jacques Le Brun, Fransız tarihçi. 17. yüzyıl Hıristiyanlık tarihi konusunda uzmanlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Camille Jullian</span> Fransız tarihçi (1859 – 1933)

Louis Camille Jullian Bilhassa Orta Çağ öncesi Galyası hakkında yaptığı çalışmaları ile tanınan Fransız tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Ellul</span> Fransız sosyolog, teknoloji karşıtı ve Hristiyan anarşist (1912-1994)

Jacques Ellul, Fransız filozof, sosyolog ve amatör ilahiyatçı. Tanınmış bir Hristiyan anarşisti olan Ellul, Bordeaux Üniversitesi'nde kıdemli tarih ve kurum sosyolojisi profesörlüğü yapmıştır. Kariyeri boyunca 60'tan fazla kitap ve 600'dan fazla makale yayınlamıştır. Eserlerinin çoğu propaganda, teknolojinin toplum üzerindeki etkisi ve din ile politikanın etkileşimini konu almaktadır; bunların ana teması teknolojinin insanların özgürlüğü ve din üzerindeki olumsuz etkisi olmuştur. En önemli eserleri Teknoloji Toplumu ve Propaganda'dır. Ellul, teknoloji ve toplum sorununa diyalektik bir bakış açısıyla yaklaşmıştır ve eserlerinde teknoloji tiranlığının insanlığa baskın gelmesini işlemiştir.

René Dussaud Fransız Oryantalist, arkeolog idi. Başlıca eserleri arasında Hititlerin, Hurriyelilerin, Fenikelilerin ve Süryanilerin dinleri üzerine yapılan çalışmalar bulunmaktadır. Louvre Müzesi'nde Yakın Doğu Eski Eserler Bölümü küratörü ve Académie des Inscriptions et Belles-Lettres üyesi oldu.

René Lafon, Fransız dilbilimci, filolog ve yazar. Baskça üzerinde uzmanlaşmış olan Lafon'un Güney Kafkas dilleri üzerine de çalışmaları vardır. 100'den fazla makalenin yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Louis Vivien de Saint-Martin</span> Fransız yazar (1802 – 1896)

Louis Vivien veya yaygın olarak bilinen adıyla Vivien de Saint-Martin, Fransız coğrafyacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gabon-Türkiye ilişkileri</span>

Gabon-Türkiye ilişkileri, Gabon ve Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin 2012 yılından beri Lİbreville'de Büyükelçiliği bulunmaktadır. Gabon ise 2015 yılında Ankara'da büyükelçilik açtı.

<span class="mw-page-title-main">Komorlar-Türkiye ilişkileri</span>

Komorlar-Türkiye ilişkileri, Komorlar ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Büyükelçi düzeyindeki diplomatik ilişkiler 1979 yılında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Vincent Scheil</span> Fransız arkeolog (1858 – 1940)

Peder Jean-Vincent Scheil, bir Fransız Dominik bilgini ve Asurologdu. İran'da Hammurabi Kanunları'nın kaşifi olarak kabul edilir. 1911'de Scheil, hanedan tabletine sahip oldu ve ilk olarak tercüme etti. 1887'de atandıktan sonra, École des Hautes Études'de Mısırbilim ve Asurbilim dersleri aldı ve Asurolog Julius Oppert'in öğrencisi olduğu Collège de France'da öğrenciydi. 'de Kahire Fransız Arkeoloji Misyonu'nun bir üyesi olarak Teb'deki kazılara katıldı. 1892'de Bağdat yakınlarında Osmanlı İmparatorluk Müzesi için kazılar yaptı, ardından Konstantinopolis'te çalıştı ve burada müzenin Asur, Keldani ve Mısır antik eserlerini sınıflandırmak ve bir katalog hazırlamakla görevlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Charles de Brosses</span> Fransız yazar (1709 – 1777)

Charles de Brosses, comte de Tournay, baron de Montfalcon, seigneur de Vezins et de Prevessin, 18. yüzyılda yaşamış bir Fransız bilim adamıydı.

Jean Rivero, Fransız hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Jean Pierre Flourens</span> Fransız siyasetçi

Marie Jean Pierre Flourens, deneysel beyin biliminin kurucusu ve anestezide öncü olan Fransız bir fizyolog.

<span class="mw-page-title-main">Bernard Haussoullier</span>

Bernard Haussoullier Fransız Helenist, epigraf ve arkeologdur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.