İçeriğe atla

Josef Tošovský

Josef Tošovský
İkinci Çek Cumhuriyeti Başbakanı
Görev süresi
2 Ocak 1998 - 22 Temmuz 1998
Yerine geldiğiVáclav Klaus
Yerine gelenMiloš Zeman
Kişisel bilgiler
Doğum 28 Eylül 1950 (74 yaşında)
Náchod, Çekoslovakya
Uzmanlık alanı Bankacılık
Evlilik(ler) Bohdana Tošovská
Çocuk(lar) 2 çocuk
Bitirdiği okul Prag Ekonomi Üniversitesi
Mesleği Bankacı, politikacı

Josef Tošovský (Çekçe telaffuz: [ˈjozɛf ˈtoʃofskiː]) (28 Eylül 1950) Çek iktisatçı, Çek Merkez Bankası'nın eski guvernörü (1993-2000). Aynı zamanda kurulan geçici hükûmette başbakanlık yapmış politikacı.

Prag Ekonomi Üniversitesi'nden 1973 yılında mezun oldu. Mezun olduktan sonra, Çekoslovakya Merkez Bankası'nda çeşitli kademelerinde çalıştı. İngiltere ve Fransa'ya staja gönderildi. 1984-1985 yılları arasında Çekoslovak Živnostenská banka'nın Londra şubesinde çalıştı. Nihayetinde, 1989 yılında guvernör olarak atandı. Çek ve Slovak Federal Cumhuriyeti'nin bölünmesinden ve Çek Merkez Bankası'nın kurulmasından sonra, 1993 yılında bankanın yönetimine getirildi.

Merkez Bankası başkanı sıfatıyla, para ve bankacılık politikalarının oluşturulması çalışmalarına ve uygulanacak ekonomik reformlar planlamalarına katıldı. Pazar ekonomisinde faaliyet gösterecek yeni merkez bankasının yasal yapısının oluşturulmasında ve faaliyet alanlarının düzenlemesi çalışmalarına liderlik etti. Bölünmenin finansman ayağını başarı ile yönetti.

1997 yılının sonunda patlak veren ekonomik kriz esnasında CumhurbaşkanıVáclav Havel tarafından başbakan olarak atandı. 22 Temmuz 1998 tarihinde tekrar Merkez Bankası başkanlıpına getirildi ve Kasım 2000'e kadar bu görevi sürdürdü. 1 Aralık 2000'den bu yana, İsviçre'nin Basel şehrinde bulunanUluslararası Ödemeler Bankası'na bağlı Finansal İstikrar Kurumu (Financial Stability Institute) başkanlığı görevini sürdürmektedir.

Etkili Çek yayın organlarından Mladá fronta DNES gazetesinde, 2007 yılında, Tošovský'nin gizli polis teşkilatı Státní bezpečnost ile iş birliği yaptığı yönünde haberler yayınlandı.[1] The Czech Office for Foreign Relations and Information (ÚZSI, civilian intelligence) denied any conscious cooperation of Tošovský with the State Security.[2] Aynı gazete daha sonra yaptığı haberlerde ise, Tošovský'nin gizli polis teşkilatına sadece ekonomik konularda danışmanlık yaptığını, herhangi bir kişinin tutuklanmasına ya da soruşturulmasına yol açacak bir çalışmasının olmadığını yazmıştı.[3]

Rusya Ağustos 2007'de, Uluslararası Para Fonu'nun başkanlığına, Fransız aday Dominique Strauss-Kahn'a alternatif olarak Josef Tošovský'i aday göstermişti.[4] Çek Cumhuriyeti ise, Rusya'nın bu önerisini desteklemeyeceğini, AB adayının arkasında duracağını beyan etti.

Brno Mendel Universitesi'nden fahri doktora unvanı alan Tošovský, aynı zamanda Prag Ekonomi Üniversitesi'nde doçentlik yapmaktadır. Brüksel'de bulunan Centre for European Policy Studies, Basel Committee on Banking Supervision, New York'ta bulunan Financial Services Volunteer Corps, Washington'da bulunan International Council of the Bretton Woods Committee gibi uluslararası mali kuruluışların da yönetiminde görev almaktadır. Evli ve iki çocuk babasıdır.

Kaynakça

  1. ^ MF DNES: Tošovský spolupracoval s StB – iDNES.cz 18 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Zpravy.idnes.cz. Retrieved on 12 October 2011.
  2. ^ Rozvedka: Tosovsky nebyl vedome u StB – Zivot v Cesku – Domaci – Aktualne.cz 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Aktualne.centrum.cz (13 February 2007). Retrieved on 12 October 2011.
  3. ^ Nespolupracoval jsem s StB, brání se Tošovský – iDNES.cz 16 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Zpravy.idnes.cz. Retrieved on 12 October 2011.
  4. ^ IMF warns of risk to global growth 13 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Financial Times, 22 August 2007

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çekya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Çekya, resmî adıyla Çek Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da bir ülkedir. Kuzeyinde Polonya, batı ve kuzeybatısında Almanya, güneyinde Avusturya ve doğusunda Slovakya ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Banka</span> finansal etkinlikte bulunan kurum

Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası</span> Türkiyenin merkez bankası

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), banknot ihraç eden, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'nin para ve kredi politikasını yürüten, veznedarlık görevini üstlenmiş ve devletin iktisadi ve mali danışmanlığını yapan yasal olarak bağımsız bir ekonomik kurumdur. Kâğıt para (banknot) basma tekelini elinde bulundurur ve bu yetkiye istinaden bağımsız olarak para politikasını belirler. Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı olan Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce basılan madeni paraların tedavülü de Merkez Bankasınca sağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Bankası</span> Uluslararası finans kuruluşu

Dünya Bankası, II. Dünya Savaşı'nın ardından 1945 yılında Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası adıyla kurulmuş, 1947 yılında Birleşmiş Milletler'in özerk uzman kuruluşlarından biri olma özelliği kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Basel</span> İsviçrede bir şehir

Basel, İsviçre'nin kuzeybatısında bulunan bir sınır şehridir. Basel şehri "Basel Stadt" Kantonu'nun başkentidir. 170.000'in üzerinde nüfusu ile İsviçre'nin Zürih ve Cenevre'den sonraki en büyük üçüncü şehridir. Basel, Almanya ve Fransa'ya komşudur. Günlük Basel'e giriş yapan 100.000 kişinin içerisinde bu komşu ülkelerden çalışmak için gelenlerin sayısı önemli rol oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Václav Havel</span> Çek Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Vaclav Havel,, Çek tiyatro yazarı, düşünce insanı, siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Para Fonu</span> uluslararası finans kurumu

Uluslararası Para Fonu, küresel finansal düzeni takip etmek, borsa, döviz kurları, ödeme planları gibi konularda denetim ve organizasyon yapmak, aynı zamanda teknik ve finansal destek sağlamak gibi görevleri bulunan uluslararası bir organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Merkez Bankası</span> euro bölgesi içindeki 19 ülkenin para politikasını yöneten merkez bankası

Avrupa Merkez Bankası, Euro bölgesi içinde bulunan 20 ülkenin para politikasını yönetmekle yükümlü olan dünyanın en önemli merkez bankalarından biridir. 1 Haziran 1998 tarihinde Almanya, Frankfurt genel merkez olmak üzere kurulmuştur. Banka'nın temel görevi, avronun alım gücünü korumak ve avro bölgesinde fiyat istikrarını sağlamaktır. 1 Kasım 2019 tarihinden itibaren başkanlığını Fransız politikacı Christine Lagarde yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Asya Kalkınma Bankası</span>

Asya Kalkınma Bankası veya AKB, 19 Aralık 1966'da kurulmuş olan bölgesel kalkınma bankasıdır. Merkezi Filipinler'in başkenti Manila'da bulunmaktadır. Bankanın aynı zamanda tüm dünya üzerinde 31 saha şubesi bulunmaktadır. Bu şubelerle yardıma muhtaç insanlara ulaşımın kolay yapılması amaçlanmıştır. Banka üye alımlarını Birleşmiş Milletler Asya-Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu ve bölgede bulunmayan gelişmiş ülkelerden yapmaktadır. Kurulduğu yıldaki 31 üyeden, şu anda 67 üye ülkeye ulaşmış olup, bu ülkelerin 48'i Asya-Pasifik bölgesinde bulunmaktadır. AKB Dünya Bankası'na yakın bir şekilde tasarlanmış olup, ülkelerin oy gücü bankaya yaptığı parasal katkılarla doğru orantılıdır. AKB her sene sonunda yaptığı işlemleri, bütçe bilgilerini ve diğer çeşitli bilgileri içeren yıllık raporunu yayınlar. AKB-Japon Burs Programı her yıl 300 öğrenciye bankanın bünyesindeki 10 ülkeden birinde burs sağlar. Eğitimlerinin bitmesi üzerine, yeni yetişen öğrenciler bulundukları ülkelerin ekonomik ve sosyal sistemlerine katkı yapmaları beklenir. AKB resmi bir şekilde BM gözlemcisidir.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'ya müdahalesi</span> Çekoslovakyadaki liberalleşme reformlarını durdurmak amacıyla Varşova Paktı üyeleri tarafından yapılan işgal

Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'ya müdahalesi,, 20-21 Ağustos 1968 gecesi Alexander Dubček'in "Prag Baharı" adı verilen siyasi liberalleşme reformlarını durdurmak için Sovyetler Birliği ile diğer Varşova Paktı müttefikleri olan Doğu Almanya, Polonya, Bulgaristan ve Macaristan'ın Çekoslovakya'yı işgal ettiği askerî harekât. Yaklaşık 250.000 kişiden oluşan Varşova Paktı orduları o gece Çekoslovakya'ya saldırdı, Romanya ve Arnavutluk saldırıya katılmayı reddetti. Doğu Almanya kuvvetleri istilaya katılmaya hazır olsalar da, işgalden birkaç saat önce Moskova'dan Çekoslovakya sınırını geçmemeleri emredildi. Saldırı sırasında 137 Çekoslovak sivil öldürüldü ve yaklaşık 500 sivil yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Jan Tříska</span>

Jan Triska ya da Jan Tříska, ünlü Çek aktör. Kaptan Henry Wirz rolünü canlandırdığı Amerikan yapımı televizyon filmi Andersonville ile dikkat çekmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya Bankası</span> Merkez bankası

İspanya Bankası, İspanya'nın merkez bankasıdır. 1782 yılında III. Carlos tarafından Madrid'de kurulan banka, Avrupa Merkez Bankaları Sistemi ve Eurosystem üyesidir; aynı zamanda bankacılık kapsamında İspanya'nın yetkili tek denetim mekanizmasıdır. Bankanın faaliyetleri İspanya Merkez Bankası Özerklik Yasası ile düzenlenmektedir. İspanya'nın Euro'yu kabul ettiği Ocak 1999'a kadar, ulusal merkez bankası eski İspanyol para birimi peseta'dan sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">Çekya'da COVID-19 pandemisi</span>

Çekya'da ilk koronavirüs pandemisi COVID-19 vakası 1 Mart 2020 tarihinde tespit edildi. Sağlık Bakanı Adam Vojtěch, tamamı Kuzey İtalya kökenli olan üç yeni koronavirüs tanısı konduğu açıkladı. Hastalardan bir tanesi Kuzey Çekya'da bulunan Ústí nad Labem bölgesinde bulundu ve vakaların hepsi Prag'taki hastaneye nakledildi. Tespit edilen vakalardan biri, İtalya'nın Udine şehrinde konferansa katılan 67 yaşında bir erkek, ikinci vaka Milano'da eğitim gören ve Çekya'ya turist olarak gelen üniversite öğrencisi bir kadın, üçüncüsü ise Auronzo di Cadore'da kayak tatili yapan bir erkektir.

SmartWings, merkezi Prag'ın Ruzyně bölgesinde bulunan Václav Havel Havalimanı'nda bulunan düşük bütçeli bir Çek havayoludur. Çekya'daki en büyük havayolu şirketidir ve çoğunlukla gündelik yerlere tarifeli ve charter seferler düzenlemekte ve ayrıca diğer havayollarına uçak kiralamaktadır. Aynı zamanda Czech Airlines'ın %98'ine sahiptir ve Polonya, Macaristan ve Slovakya'da iştirakleri vardır, ayrıca Fransa, Kanarya Adaları ve İsrail'de de faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tomáš Vaclík</span> Çek futbolcu

Tomáš Vaclík, New England Revolution ve Çek Cumhuriyeti millî takımında kaleci pozisyonunda görev yapan Çek futbolcudur.

Petr Kellner Çek milyarder girişimci ve PPF Grup'un kurucusu ve çoğunluk hissedarıydı (%98.93). Öldüğü sırada tahmini net serveti 17,5 milyar dolardı ve bu onu Çek Cumhuriyeti'ndeki en zengin kişi yapıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Prag Ekonomi Üniversitesi</span> Pragda bir devlet üniversitesi

Prag Ekonomi Üniversitesi, Çek Cumhuriyeti'nin Prag kentinde bulunan bir devlet üniversitesidir.

Finansal İstikrar Kurulu (İngilizce: Financial Stability Board, küresel finansal sistemi izleyen ve hakkında tavsiyelerde bulunan uluslararası bir organdır. Nisan 2009'daki G20 Londra zirvesinden sonra Finansal İstikrar Forumu'nun halefi olarak kurulmuştur. Kurul, tüm G20 büyük ekonomilerini, FSF üyelerini ve Avrupa Komisyonu'nu içerir. Uluslararası Ödemeler Bankası tarafından barındırılan ve finanse edilen yönetim kurulu İsviçre yasalarına göre kâr amacı gütmeyen bir dernek olarak kurulmuştur. Merkezi Basel'de yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Petr Pavel</span> 4. Çekya cumhurbaşkanı

Petr Pavel Çek siyasetçi ve Çek Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanı olan emekli ordu generali. Daha önce 2015-2018 yılları arasında NATO Askeri Komite Başkanı, 2012-2015 yılları arasında Çek Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">2023 Prag saldırısı</span> Çek Cumhuriyetindeki bir okul saldırısı

21 Aralık 2023 tarihinde, Çek Cumhuriyeti'nin başkenti Prag'daki Jan Palach Meydanı'nda bulunan Karl Üniversitesi Sanat Fakültesi'ne düzenlenen toplu silahlı saldırıda 18 kişi öldürüldü. Olayda 3'ü yabancı 25 kişi de yaralandı. Saldırganın babası, okul saldırısından önce Hostouň'daki evinde ölü olarak bulundu.