Josef Manas
| Josef Manas | |
|---|---|
| Doğum | 1835 Osmanlı imparatorluğu |
| Ölüm | 1916 Osmanlı imparatorluğu |
| Meslek | Ressam ve diplomat |
| Milliyet | Osmanlı Ermenisi |
| Akrabalar | Gaspar Manas |
Josef Manas (1835-1916), Osmanlı Ermenisi ressam, diplomat. Manas ailesi mensubudur.
Hayatı
Kaynaklarda Hovsep, Joseph Manas ya da Yosef olarak da geçen ve minyatürist/minyatür ressamı ve madalyon portrelerin ustası olarak anılan Zenop Manas'ın yeğeni Josef Manas, 1835-1916 yılları arasında yaşamıştır. Ailenin diğer ressamları gibi çeşitli diplomatik görevler alan ve kuzeni Sebuh Manas'tan sonra saray ressamlığı yapan ressamın atölyesinin (1890'larda) Pera'da Yağhane Sokak'ta olduğu bilinmektedir. Sultan II. Mahmud döneminde (1808-1839) yaygınlaşan fildişi üzerine madalyon portre geleneğini 20. yüzyıl başına kadar yaptığı padişah portreleri ile sürdürmüş ve daha çok Sultan Abdülaziz ve Sultan II. Abdülhamid döneminde etkin olmuştur.
Eserleri
Sultan Abdülhamid döneminde saray fotoğrafçısı Kostantin Kargopulo'nun idari yardımcılığına getirilen Josef Manas'ın eserlerinden padişahın övgüyle söz ettiği kaynaklarda geçmektedir. Sanatçı, dönemin diğer ressamlarının danıştığı usta bir saray ressamı olarak anılmıştır. İstanbul Üniversitesinde bulunan bir envanter defterindeki listeye göre padişah portrelerinin yanı sıra siparişlere göre manzara ve tarih konulu resimler de yapmıştır. Örneğin kendisine, 1898'de Alman İmparatoru II. Wilhelm ve eşinin Sultan II. Abdülhamid'i ziyaretlerinin anısına portreleri sipariş edilmiştir. Milli Saraylar Arşivi'nde bulunan 1899-1900 tarihli bir belgeye göre de Alman İmparatoriçesi Augusta Victoria'nın portresi için Josef Manas'a 30 lira ödenmiştir. Sultan II. Abdülhamid'in verdiği sipariş üzerine yapılan söz konusu portrelerden birinin Topkapı Sarayı Müzesi'nde bulunan eser olduğu düşünülmektedir. Nitekim 1899 tarihli ve fotoğraf üzerine yağlıboya tekniğinde yapılmış portre Josef Manas imzalıdır.
Sultan Abdülaziz döneminden 20. yüzyıl başına kadar karton veya fildişi üzerine portreler yapan ve zaman zaman da fotoğrafları renklendiren Josef Manas, fotoğrafçı Abdullah Biraderler ve Sebah & Joaillier'in atölyelerinde de çalışmıştır. Onların çektikleri fotoğrafları renklendirmiş ya da fotoğraflarından yararlanarak portrelerini yapmıştır . Armenag Sakızyan, 1933 tarihli makalesinde Josef Manas'ın aynı zamanda fotoğrafçı olduğundan söz eder. Küçükhasköylü'ye göre buna göre 19. yüzyılın ikinci yarısında yaygın olan fotoğrafları renklendirme işini sürdürürken fotoğrafçılarla birlikte çalışmış ve/veya fotoğraf sanatıyla da ilgilenmiştir. Etkinlikleri göz önüne alındığında Josef Manas'ın da kuzenleri gibi daha çok portre ressamı olduğu ve saray için çalıştığı anlaşılmaktadır.
Kaynakça
- Nurten, Küçükhasköylü (Haziran 2011). "Osmanlı Sarayında Ermeni Ressamlar: Manas Ailesi". Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 28 (1). ss. 165-182.[] Metin genel olarak kaynaktan alınmış olup, kaynak CC-BY 4.0 lisansıyla lisanslanmıştır9 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
