İçeriğe atla

Josef Dobretsberger

Avusturya Demokratik Birliği Başkanı Josef Dobretsberger (solda), 7. Doğu CDU'nun Weimar'daki Parti Konferansı, 1954

Josef Dobretsberger (28. Şubat 1903, Linz, Avusturya-Macaristan ; † 23. Mayıs 1970 ) Avusturyalı bir avukat, ekonomist ve politikacıdır .

Yaşamı

1929 ve 1930'da Reichsbauernbundes'in genel sekreteriydi. 30 yaşındayken Graz'da bir üniversite profesörü olan Eğitim Bakanı Emmerich Czermak tarafından desteklendi. Sosyal İşler Bakanı olarak (17. Ekim 1935) otoriter kurumsal devlette sevimli ve neşeli bir kişilik olarak tanımlandı. 1934 Şubat ayaklanmasında yenilgiye uğrayan, ancak Phoenix skandalı nedeniyle anlaşmazlığa giren Sosyal Demokratlarla anlayış gösterme politikasını savundu. Sigorta başkanı Wilhelm Berliner tarafından finanse edilen lüks bir apartman dairesinde yaşıyordu ve Vacate bakanlık görevlerine sahipti. 1937-1938 arasında Graz'daki Karl-Franzens- Universitesi'nde rektör oldu. Mart 1938'de bu görevden istifa etti, ancak Akademik Senatoya yazdığı bir mektupta “ bir memur olarak bu kararı yeni hükümete büyük bir bağlılıkla aldığını” belirtti. "[1]

Dobretsberger 1938'de ülkesinden ayrıldı ve İkinci Dünya Savaşı sırasında İstanbul ve Kahire'de profesör olarak çalıştı. İstanbul'da, Nasyonal Sosyalizme karşı yıkıcı bir şekilde savaşan Özel Harekat Sorumlusu çevresinde bir grup Avusturyalı arasında yer aldı.[2]

Josef Dobretsberger, Avusturya İktisat Okulu’na mensup bir iktisatçı olarak bu okulun liberalizm, korporatizm ve sosyalizm yanlısı birçok düşünürü, iktisatçısı ve politikacısı ile dirsek teması kurmuştur. Nazi karşıtı olmasından ötürü Avusturya’dan zorunlu göç yaparak Türkiye’ye gelmiş ve İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi çatısı altında 1938-1941 arasında akademik faaliyetlerini sürdürmüştür. Bununla birlikte, Türkiye özelinde, Dobretsberger’in iktisat felsefesi ve politik serüveni yeterince irdelenmemiştir. İktisat felsefesi üzerine inşa ettiği iktisâdî sistem anlayışının ortaya konulması, ‘devletçi’ iktisat politikalarını uygulayan Türkiye'de iktisâdî düşüncenin koordinatlarının anlaşılması açısından önem arz etmektedir. Ayrıca Soğuk Savaş döneminde Avusturya'nın Doğu ve Batı Blokları arasındaki ‘tarafsızlık’ politikasına yaklaşımı da dikkat çekicidir.[3]

1945'ten sonra Dobretsberger tekrar Graz Üniversitesi'nde profesör olarak çalıştı (Rektör 1946-47 yıllarında) ve yine politik olarak aktifti. Başlangıçta ÖVP üyesiydi, sonra KPO'ya yakın durdu . (Margarete Schütte-Lihotzky'ye göre, siyasi muhalifler ona “Sovyet Berger” diyordu).[4] 1953'te KPÖ ve Sol Sosyalistler ile birleşerek “Avusturya Halk Muhalefeti” ittifakını oluşturan Demokratik Birliği oluşturdu. 1949'daki Ulusal Konsey seçimlerinde başkan ve birinci adayıydı. “Halk Muhalefeti”, tamamı KPÖ adayları sayesinde elde edilen dört sandalye kazandı.

Demokratik Birlik'te Dobretsberger, Avusturya'nın Batı'ya yönelik güçlü yönelimini eleştirdi ve sözde Doğu Bloku ülkeleri ve Çin ile ticaretin artması çağrısında bulundu. Federal Ticaret ve İmar Bakanlığı'nı 1952 Nisan'ında Moskova'daki Dünya Ekonomik Konferansı'na katılmaya ikna etmeye çalıştı. Ancak bakanlık reddetti ve bu nedenle Dobretsberger ilgili iş dünyası temsilcileriyle bağımsız olarak konferansa bir ziyaret düzenledi. Mayıs 1952'deki konferanstan hemen sonra, aynı zamanda başkanı olduğu Avusturya Doğu-Batı Ticaret Birliği Bürosu'nu kurdu. Üyeler, Doğu ile ticaretle ilgilenen şirketlerin temsilcileriydi ve bu konuda çeşitli süreli yayınlar yayınlandı.

Ofis, Dobretsberger'in hayatının sonuna kadar ana faaliyet alanıydı. Mayıs 1970'te öldü.

Makaleler

  • Die Gesetzmäßigkeit in der Wirtschaft., Wien 1927
  • Vom Sinn und Werden des Neuen Staates. Wien 1934
  • Das Geld im Wandel der Wirtschaft. Bern 1946
  • Katholische Sozialpolitik am Scheideweg. Graz 1947

Okuma

  • Peter Autengruber: Univ.-Prof. Dr Josef Dobretsberger. Vom Bundesminister für soziale Verwaltung zum Obmann der Demokratischen Union. In: Dokumentationsarchiv des österreichischen Widerstandes (Hrsg.): Jahrbuch 1996, Wien 1996, S. 172–203
  • Viktor Matejka: Anregung ist alles – Das Buch Nr. 2, Wien 1991 ISBN 3-85409-075-7
  • Harry Slapnicka: Oberösterreich. Die politische Führungsschicht 1918 bis 1938. Oberösterreichischer Landesverlag, Linz 1976, ISBN 3-85214-163-X, S. 66–68
  • Michael Egger: Der schwere Weg ins Land Atatürks. J. D.s Exil in Istanbul. In: "Zwischenwelt. Literatur, Widerstand, Exil". Zs. der Theodor Kramer Gesellschaft, 29. Jg., H. 3, Oktober 2012 ISSN 1606-4321 S. 49–53
  • Peter Rosner: Dobretsberger, Josef. In: Harald Hagemann, Claus-Dieter Krohn (Hrsg.): Biographisches Handbuch der deutschsprachigen wirtschaftswissenschaftlichen Emigration nach 1933. Band 1: Adler–Lehmann. Saur, München 1999, ISBN 3-598-11284-X, S. 125–128.
  • Werner Röder, Herbert A. Strauss (Hrsg.): Biographisches Handbuch der deutschsprachigen Emigration nach 1933. Band 1: Politik, Wirtschaft, Öffentliches Leben. München : Saur, 1980, S. 133
  • Şablon:Literatur

İnternet linkleri

Kaynakça

  1. ^ Walter Höflechner: Geschichte der Karl-Franzens-Universität Graz. Von den Anfängen bis in das Jahr 2005. Leykam, Graz 2006, ISBN 3-7011-0058-6, S. 184.
  2. ^ Peter Pirker: Militantes Exil. Antideutscher Widerstand in Jugoslawien 1939/40. In: Zwischenwelt. Zeitschrift der Theodor Kramer Gesellschaft, Jg. 27, #4, Februar 2011, S. 43. In der Anm. dazu die Belege.
  3. ^ "Dobretsberger Dosyasına Bir Katkı: Avusturyalı Bir İktisatçının İktisadi ve Siyasi Çizgisi Üzerine". 10 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ zitiert nach: Hans Joachim Dahms in: Friedrich Stadler et al. (Hg), Vertriebene Vernunft, Bd. 2. S. 1018.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erwin Schrödinger</span> Avusturyalı fizikçi (1887-1961)

Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger, Avusturyalı fizikçi ve bilim kuramcısıydı. Schrödinger, kuantum mekaniğinin kurucularından biri olarak kabul edilir. Atom teorisinin yeni, üretken işlevlerinin keşfedilmesine yaptığı katkılar için 1933'te Paul Dirac ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Harrer</span>

Heinrich Harrer, (6 Temmuz 1912 - 7 Ocak 2006, Avusturyalı dağcı, gezgin, coğrafyacı ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Erhard Busek</span>

Erhard Busek, Avusturyalı siyasetçi. Avusturya'nın eski şansölye yardımcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alois Mock</span>

Alois Mock, Avusturyalı siyasetçi. Avusturya Halk Partisi (ÖVP) üyesiydi. 1987-1989 yılları arasında Avusturya Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Dışişleri bakanı olarak 1987'den 1995'e kadar Avusturya'yı Avrupa Birliği'ne kabul ettirdi.

Drittes Lager "Üçüncü Kamp" terimi, Avusturya'da geleneksel olarak Alman milliyetçisi, özgürlükçü ve ulusal liberal seçmen grubunu ifade eder. Bugün bu terim, esas olarak Avusturya'nın Özgürlük Partisi (FPÖ) tarafından temsil edilmektedir. Terim, Avusturya'daki iki ana siyasi kamp olan Hristiyan Demokrat-Burjuva kampı ve Sosyalist-Sosyal Demokrat kamp arasındaki ayrımı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Hugo von Hofmannsthal</span> Avusturyalı deneme yazarı ve şair (1874-1929)

Hugo von Hofmannsthal, Avusturyalı roman yazarı, opera libretto yazarı, şair, oyun yazarı, anlatıcı ve deneme yazarı.

Nasyonal sosyalizm döneminde tehdit altındaki yüzlerce kişi Nazi Almanyası'ndan Türkiye'ye sığınmacı olarak geldi. Naziler tarafından yurttaşlıktan atılanlar veya başka nedenlerle vatansız olanların pasaportlarına kısmen "heimatlos" damgası vuruldu. Bu da sığınmacı statüsüyle eş anlamlıydı ve Türkçeye "haymatlos" terimi olarak girdi.

<span class="mw-page-title-main">Alman-Avusturya Cumhuriyeti</span> Orta Avrupada eski bir devlet (1918–1919)

Alman-Avusturya Cumhuriyeti, I. Dünya Savaşı'nın ardından Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılması sonucu çoğunlukla Almanca konuşan nüfus üzerinde kurulan bir devletti. 1919 yılında yapılan Saint-Germain Antlaşması ile Birinci Avusturya Cumhuriyeti kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dezső Bánffy</span> Macar siyasetçi

Baron Dezső Bánffy de Losonc, Macar siyasetçi. Bánffy, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1895 ile 1899 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Komünist Gençliği</span>

Avusturya Komünist Gençliği, Avusturya'da faaliyet yürüten bağımsız Marksist-Leninist gençlik örgütü.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya İç Savaşı</span> Savaş

Avusturya İç Savaşı ya da Şubat Ayaklanması, Avusturya'da 12 Şubat ve 16 Şubat 1934 arasında sosyalistler ve Avusturya ordusu arasında dört gün süren çatışmalar için kullanılan bir terimdir. Çatışmalar Linz'de başladı ve esas olarak Viyana, Graz, Bruck an der Mur, Judenburg, Wiener Neustadt ve Steyr kentleriyle aynı zamanda Doğu ve Orta Avusturya'nın bazı diğer sanayi kentlerinde gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Valdoculuk</span>

Valdoculuk, ilk olarak 12. yüzyılda dindar laikat kesimin Lyonlu Petrus Valdo'nun düşünceleri etrafında toplanması üzerine Güney Fransa'da kurulmuş çileci bir akımdır. Katolik Kilisesi'ne karşı takındığı eleştirel yaklaşım nedeniyle zaman zaman proto-Protestan (önprotestan) olarak da adlandırılan Valdocular, Katolik Kilisesi'nce sapkın ilan edilmiş, engizisyona tabi tutulmuş ve dinden atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mittelbau-Dora toplama kampı</span>

Mittelbau-Dora toplama kampı, ya da KZ Mittelbau-Dora, Thüringen'de Nordhausen şehrinin kuzeyinde bulunan bir nazi toplama kampına verilen addır. Buraya getirilen mahkûmların yeraltı fabrikası Mittelwerk GmbH'de zorla çalıştırıldıkları bilinmektedir. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi bu kampta infaz edildi. aynakça

Özel;
<span class="mw-page-title-main">Erich Prunč</span> Avusturyalı dilbilimci

Erich Prunč, Avusturyalı bir dilbilimci, Slavistik uzmanı ve çeviribilimci, edebiyat tarihçisi ve şairdir. 1988'den 2010'a kadar Graz Üniversitesi Kuramsal ve Uygulamalı Çeviribilim Enstitüsü'nde (ITAT) çeviri çalışmaları için üniversite profesörü olarak ders verdi.

Josefine Swoboda Avusturyalı bir portre ressamıydı. Dönemimin en aktif Viyana portre ressamlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Leo Spitzer</span> Avusturyalı filolog ve edebiyat kuramcısı (1887-1960)

Leo Spitzer Avusturyalı bir Romans ve Hispanik uzmanı, etkili ve üretken bir edebiyat eleştirmeniydi. Üslubuna verdiği önemle tanınırdı.

Hans Wilbrandt Alman tarım bilimcisidir. Nasyonal Sosyalizm döneminde Türkiye'ye göç etti ve burada Amerikan hükûmetinin Kreisau Bölgesi'ndeki irtibat kişisiydi. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Almanya'da tarımsal kalkınma işbirliğinin geliştirilmesinde rol oynadı.

Oscar Weigert, Alman-Amerikalı bir idari ve çalışma avukatıdır.

Friedrich Johann Kraelitz von Greifenhorst Avusturyalı oryantalist ve Türkolog.

<span class="mw-page-title-main">Elke Kahr</span>

Elke Kahr, 2021 yılından bu yana Avusturya'nın en büyük ikinci şehri olan Graz'ın Belediye Başkanı olarak görev yapan Avusturya Komünist Partisi (KPÖ) üyesi Avusturyalı bir siyasetçidir. Daha önce 2005 yılından bu yana belediye yönetiminde belediye meclis üyesiydi. Haziran 2016 ve Nisan 2017 tarihleri arasında belediye başkan yardımcısı olarak görev yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.