İçeriğe atla

Jon Wynne-Tyson

Jon Wynne-Tyson
Doğum6 Temmuz 1924 (100 yaşında)
Hampshire, İngiltere
Ölüm26 Mart 2020 (95 yaşında)
West Sussex, İngiltere
MeslekAktivist, yayıncı, yazar
EvlilikJoan Stanton-1950, Jennifer Tyson-1956
Çocuk(lar)2
AileAnnesi Esmé Wynne-Tyson

Jon Linden Wynne-Tyson (6 Temmuz 1924 - 26 Mart 2020), 1954'te Centaur Press'i kuran İngiliz yazar ve yayıncı,[1] Centaur Press'i Sussex'teki evinden yönetti ve seçkin bir bağımsız yayıncıydı.[2] Hayvan hakları ve vejetaryenlik üzerine kitaplar yazdı. Wynne-Tyson bir zamanlar küçük bir adaya atıfta bulunan edebi bir başlık olan "Redonda Kralı" unvanına sahipti.[3]

Hayatı ve yazıları

Wynne-Tyson, 1924 yılında İngiltere'nin Hampshire şehrinde doğdu. Annesi eski bir çocuk aktris ve yazar olan Esmé Wynne-Tyson'dı[4] ve babası Kraliyet Hava Kuvvetleri'nde görevli Linden Charles Tyson'dı.[1] Brighton Koleji'ne gitti, ancak II.Dünya Savaşı'nın patlak vermesi üzerine, babası Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne yeniden katıldıktan sonra okul ücretlerini artık karşılayamayınca 15 yaşında ayrıldı.[5] Wynne-Tyson bir vicdani retçi olarak kendini kabul ediyordu. Bu yüzden savaşta savaşmadı, bunun yerine diğer barışseverler bir pazar bahçıvanı olarak çalıştı.

1950'de Wynne-Tyson, Joan Stanton ile evlendi. 1956'da boşandıktan sonra Jennifer Tyson ile evlendi (akrabalığı yok).[5]

1985 yılında Uluslararası Hayvan Hakları Derneği Hayvan Hakları Yazma Ödülü'nü aldı.[6] The Extended Circle adlı çalışması, hayvan hakları filozofları Tom Regan ve Peter Singer tarafından onaylandı.[7]

Wynne-Tyson, 1989'da annesi ve yakın arkadaşı Noël Coward'ın ziyaretiyle ilgili Muhteşem Parti oyununu yayınladı. Daha sonra Mayıs 1994'te BBC dünya servisinde yayınlanan bir radyo oyununa uyarladı.[8]

Son kitabı Finding the Words: A Publishing Life[9] adlı otobiyografiydi ve yayıncılıktaki hayatına odaklandı. Otobiyografisi, annesi ile Noël Coward arasındaki dostluğu da ayrıntılarıyla anlatıyor.[2]

2016'da Quaker Concern for Animals'ın hamisi oldu.[10]

Wynne-Tyson 26 Mart 2020'de 95 yaşında öldü.[5][11]

Centaur Press

1954'te kurulan Centaur Press, 1998'de başka bir küçük yayıncıya satılana kadar tam zamanlı bağımsız bir yayıncılık şirketiydi.[5] Centaur Press'in çıktıları, ilk eşi Joan Stanton tarafından resmedilen küçük hikâyelerden, Leland'ın İngiltere ve Galler'deki beş ciltlik Yolculuğu, Tyndale'in Pentateuch çevirisi ve Burns ' Commonplace gibi önemli ciltli seri Centaur Classics'e kadar uzanıyordu.[9] Şirket, Kinship Library altında vejetaryenlik, hayvan hakları ve ilgili felsefe gibi konularda başlıklar yayınlayan insancıl eğitime genişledi. Firma ayrıca kurgu (So Say Muz Kuşu), klasik edebiyat ve felsefe (Platon Efsaneleri) ve şiir eserleri yayınladı.

Vejetaryenlik

Wynne-Tyson, ilk olarak 1975'te yayınlanan Gelecek İçin Gıda: İnsani Diyetin Ekolojik Önceliği (Food for a Future: The Ecological Priority of a Humane Diet) adlı kitabın yazarıydı. 1979'da Food for a Future: The Complete Case For Vejetaryenism olarak yeniden yayınlandı. Kitap anatomi, fizyoloji ve patolojiden insanların doğal olarak vejetaryen olduğunu ve hayvanları yemekten ve kesmekten vazgeçmek için ekolojik gereklilikler sağladığını savunuyor.[12][13]

New Scientist dergisindeki kitabı inceleyen bilim yazarı Colin Tudge, "vejetaryen insan tezi ekolojik olarak gereksizdir ve biyoloji olarak sağlam değildir " yorumunu yaptı, ancak vejetaryenların söyleyecek değerli şeyleri olduğunu söyledi.[12] Kitap, Tıp Tarihi (Medical History) dergisinde olumsuz olarak incelendi.[13]

Wynne-Tyson'ın Food for a Future adlı kitabında, veganizmi destekleyen bir "Daha İleri Adım" bölümü var, ancak kişisel yaşamında vejetaryen olarak kaldı.[6]

Ayrıca bakınız

  • Hayvan hakları savunucularının listesi

Seçilmiş Yayınlar

Kaynakça

  1. ^ a b Hoare (21 Mayıs 2005). "Manuscripts and the Master" (İngilizce). ISSN 0307-1235. 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  2. ^ a b "Coward's confidante - Esme Wynne". The Stage. 4 Mart 2005. 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  3. ^ Sooke (14 Mayıs 2017). "Stephen Chambers and the Kingdom of Redonda: art's biggest in-joke?". The Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  4. ^ Storm (May 1975). "The Wynne-Tyson effect". The Vegetarian. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  5. ^ a b c d "Jon Wynne-Tyson, publisher of varied interests who founded Centaur Press – obituary". The Telegraph (İngilizce). 21 Mayıs 2020. ISSN 0307-1235. 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  6. ^ a b "Rebel with a Cause". The Vegan. Kış 1985. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  7. ^ "The Extended Circle". Animal Friends Croatia. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2019. 
  8. ^ "Jon Wynne-Tyson - Marvellous Party". BBC (İngilizce). 1 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2019. 
  9. ^ a b "Finding the Words". Textualities. 2005. 31 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2010. 
  10. ^ "QCA welcomes our new patron, Jon Wynne-Tyson". Quaker Concern for Animals (İngilizce). 8 Şubat 2017. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2019. 
  11. ^ "In Memory of Jon Wynne-Tyson". Animal Interfaith Alliance (İngilizce). 1 Nisan 2020. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020. 
  12. ^ a b Tudge (22 Mayıs 1975). "A need for new recipes". New Scientist. 66 (950). s. 466. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2021. 
  13. ^ a b "Jon Wynne-Tyson, Food for a future; the ecological priority of a humane diet, London, Davis-Poynter, 1975, 8vo, pp. 183, £3.50". Medical History (İngilizce). 20 (3): 332-332. July 1976. doi:10.1017/S0025727300022821. ISSN 2048-8343. 18 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mike Tyson</span> Amerikalı boksçu

Michael Gerard Tyson, 1985-2005 yılları arasında kariyer yapmış eski bir Amerikalı profesyonel boksör. 1987'den 1990'a kadar, dünyanın tek ağır sıklet şampiyonu olarak hüküm sürdü; WBA, WBC ve IBF ödüllerini aynı anda alan ve bunları art arda birleştiren tek boksör oldu. Boks geçmişlerinde, tüm zamanların en asi oyuncusu olarak tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vejetaryenlik</span> Et içeren gıdaları kullanmayı reddeden yaşam tarzı

Vejetaryenlik ya da etyemezlik, çeşitli nedenlerle et, balık, deniz ürünleri, kümes hayvanları, çift toynaklılar tüketmemeye denir. Ayrıca, hayvan kesiminin tüm yan ürünlerini yemekten kaçınmayı da içerebilir. Et tüketmemenin yanında ayrıca hayvanların ürettiği yumurta, süt, bal vb. ürünleri de yemeyenlere ise veganlar denir. Vejetaryenlik ve veganlığın farkı; vejetaryenlikte bal ve kimine göre süt ile yumurta tüketilirken; veganlar, hiçbir hayvansal ürünü kullanmamaktadırlar. Bunlara istisnâ olarak süt ve süt ürünlerini kullanan lakto-ovo vejetaryenler, ilâveten yumurta yiyip süt ürünlerini tüketmeyen ovo vejetaryenler, diyet süt ürünlerini tüketen, ancak yumurtaları tüketmeyen lakto vejetaryenler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil anarşizm</span> sanayi devriminden dolayı tarımın önemsizleştiği toplumda tarımı önemli kılan anarşist sistem.

Yeşil Anarşizm, özellikle doğa ile insan arasındaki ilişki üzerine odaklanan anarşist ekol. Bu hareketin temel sorunu, endüstri öncesi toplumu, hatta bazen tarım öncesi toplumu yeniden canlandırmaktır. İnsanları doğal yaşama yabancılaştıran teknoloji ve ilerleme düşüncesiyle ifade edilen endüstri toplumu, bu ekolün eleştirilerinde önemli yer tutar. Felsefesinde Ludditelerin politik eylemlerinin ve Jean-Jacques Rousseau’nun yazılarının etkileri görülür. Fakat bunlardan daha fazla, primitivizm ortaya çıktığında, Frankfurt Okulu’nun Marksistleri Theodor W. Adorno ve Herbert Marcuse’ün düşünceleri ile Marshall Sahlins, Richard Lee, Lewis Mumford Jean Baudrillard ve Gary Snyder gibi antropologların düşünceleri ekolün şekillenmesinde önemli yer tutmuştur.

Hayvan hakları, insan harici hayvanların tümünün ya da bir kısmının kendilerine ait bir özerkliğe sahip oldukları ve acıdan kaçınma gibi temel çıkarlarının tıpkı insanların temel çıkarlarının korunduğu gibi korunması gerektiğini savunan fikirdir. Hayvan hakları kavramı, insan harici hayvanların insan amaçlarına uygun düştüğü biçimde kullanılabilecek birer eşya olmadığı, kendi arzuları ve ihtiyaçları olan bireyler olarak muamele görmeleri gerektiği anlamına gelir. Pratikte bu, hayvanların insancıl muamele görmelerinin gerekli olması anlamına gelebileceği gibi, hayvanların tibbi ve kozmetik deneylerde kullanılmasının, eti ya da derisi için öldürülmesinin, eğlence için avlanmasının ve hayvancılık sektöründe hammadde ya da kaynak olarak kullanılmalarının hayvan hakkı ihlalleri olarak tanımlanması anlamına gelecektir.

<span class="mw-page-title-main">Murray Bookchin</span> Amerikalı filozof

Murray Bookchin, Amerikalı sosyal teorisyen, yazar, tarihçi ve siyaset felsefecisi. Çevre hareketinin öncülerinden olan Bookchin, özgürlükçü sosyalizm, anarşizm ve ekoloji düşüncelerine bağlı kalarak şehir planlaması ve teorisyeni olduğu sosyal ekoloji ideolojisi gibi konular üzerine çalışmalar yapmış, anarşist gelenek ile çağdaş ekolojik bilincin sentezini kurması ile dikkatleri üzerine çekmiştir. Bookchin; siyaset, felsefe, tarih ve kentsel sorunlar üzerine iki düzine kitabın yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kamu malı</span>

Kamu malı, münhasır fikrî mülkiyet haklarının geçerli olmadığı tüm yaratıcı çalışmalardan oluşur. Bu haklar sona ermiş, kaybedilmiş, açıkça feragat edilmiş ya da uygulanamaz hâldedir.

<span class="mw-page-title-main">Evrimsel psikoloji</span> evrim teorisinin sosyal ve doğa bilimlerinde uygulanması

Evrimsel psikoloji (EP), bellek, algı, dil gibi psikolojik özellikleri çağdaş evrimsel bir bakış açısıyla inceleyen bilim dalıdır. Evrimsel psikoloji, bunun yanında insanın hangi psikolojik özelliklerinin, ne tür bir uyarlanma geliştirdiğini, yani doğal seçilim veya cinsel seçilimin işlevsel sonuçlarını belirlemeye çalışır. Kalp, akciğer ve bağışıklık sistemi gibi fizyolojik mekanizmalar hakkındaki uyarlanımcı düşünce ile evrimsel biyolojideki düşünce ortaktır.

<span class="mw-page-title-main">Tom Regan</span> Amerikalı filozof (1938 – 2017)

Tom Regan, Amerikalı ahlak felsefecisi ve önde gelen bir hayvan hakları aktivisti. Regan, Kuzey Karolina Üniversitesi'nin fahri profesörüdür. Üniversitede 1967 yılından 2001 yılında emekli oluncaya dek görev yaptı. Regan, The Case for Animal Rights (1983) gibi hayvan hakları konusunda daha pek çok kitap yazdı. Çalışmaları modern hayvan hakları hareketlerini önemli bir ölçüde etkiledi.

<span class="mw-page-title-main">Peter Singer</span> Avustralyalı filozof

Peter Singer, Avustralyalı filozof ve önde gelen bir hayvan hakları savunucusu.

Et yeme etiği, hayvan eti yemenin doğru olup olmadığı sorusu, gıda etiğinin bir konusu olarak tartışır. İnsanlar hayvan hakları, et üretiminin çevresel etkileri ve sağlıkla ilgili konular gibi çeşitli nedenlerle et yememeyi tercih ederler. Bazıları sırf etin tadını sevmedikleri için hayvanları kesmenin ahlaki açıdan yanlış veya haksız olduğunu savunur.

<span class="mw-page-title-main">Yeremya</span>

Yeremya, "ağlayan peygamber" olarak da adlandırılan, İbranice Kutsal Kitap'ın büyük peygamberlerinden biriydi. Yahudi geleneğine göre Yeremya, kâtibi olan Baruk ben Neriya ile müritleri yardımıyla Yeremya kitabı, Krallar kitabı ve Ağıtlar kitabını yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Priscilla Cohn</span>

Priscilla T. Neuman Cohn Ferrater Mora, Amerikalı filozof ve hayvan hakları aktivistiydi. Pennsylvania Eyalet Üniversitesi'nde Emerita Felsefe Profesörü, Oxford Hayvan Etiği Merkezi'nin müdür yardımcısı ve Hayvan Etiği Dergisi'nin eş-editörüydü.

<span class="mw-page-title-main">William Cowherd</span>

William Cowherd, İngiltere'nin Salford Şehrinde hizmet veren bir Hristiyan papaz. 1847'de kurulan Vejetaryen Cemiyeti'nin felsefi öncülerinden biridir. İncil Hristiyan Kilisesi'nin kurucusudur; Cowherd, "Cowherdites" olarak bilinen o zamanki küçük takipçilerinin üyelerini, bir ölçülülük biçimi olarak et yemekten kaçınmaya teşvik etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lewis Gompertz</span>

Lewis Gompertz İngiliz bir yazar ve mucit, ilk hayvan hakları ve veganlık savunucularındandır. 1824 yılının Haziran ayında kurulan İngiliz Hayvanlara Zulmü Önleme Derneği (RSPCA, Society for the Prevention of Cruelty to Animals) kurucu üyelerinden birisidir. Matematikçi ve aktüer Benjamin Gompertz'in ve şair Isaac Gompertz'in küçük kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">John Styles</span>

John Styles, İngiliz Cemaati bakanı ve hayvan hakları yazarıydı.

Humphrey Primatt, İngiliz din adamı ve hayvan hakları yazarıydı. Primatt, "hayvan hakları kavramının geliştirilmesinde en önemli figürlerden biri" olarak tanımlanmıştır.

Hayvan hakları savunucuları ve hayvan özgürlüğü aktivistleri, duyarlı bireylerin insan olmayan hayvanların acıdan kaçınma gibi en temel ihtiyaçlarını, yalnızca tür üyeliği temelinde reddetmenin, ırkçılık veya cinsiyetçiliğe benzer bir ayrımcılık biçimi olduğu görüşündedir. Birçok hayvan hakları savunucusu, hayvanların, menfaatleri yasal korumayı hak eden ahlaki topluluğun bireyleri ve üyeleri olarak görülmesi gerektiğini savunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Charles R. Magel</span>

Charles Russell Magel, Amerikalı filozof, hayvan hakları aktivisti ve bibliyograftır. Moorhead Eyalet Üniversitesinde Fahri Felsefe ve Etik profesörüydü.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal yemek</span> Belirli bir ülkeye özgü veya o ülkeyle sıkça anılan yemek

Ulusal yemek yemeğin belirli bir ülkeye özgü olması ve o ülkeyle anılmasından gelir. Yemek, çeşitli sebeplerden dolayı ulusal yemek olarak düşünülebilir:

Lakto vejetaryenlik, Et ve yumurta tüketmeyi reddeden ama ancak süt ve süt ürünleri tüketen vejetaryenlik çeşididir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.