İçeriğe atla

John Zerzan

John Zerzan
John Zerzan'ın bir fotoğrafı
John Zerzan, 2010
Tam adıJohn Zerzan
Doğumu1943 (80-81 yaşında)
Salem, Oregon, ABD
Çağı20. yüzyıl felsefesi
BölgesiBatı felsefesi
OkuluAnarko-primitivizm, Post-Sol anarşizm
İlgi alanlarıAvcı toplayıcı toplum, Medeniyet,
Yabancılaşma, Sembolik kültür
Önemli fikirleriİnsanların evcilleşmesi
Etkilendikleri
Etkiledikleri

John Zerzan (1943,-) Amerikalı anarko-primitivist yazardır. ABD'deki küreselleşme karşıtı hareketin önde gelen aktivistlerinden biri olan Zerzan, Stanford Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi ve San Francisco Eyalet Üniversitesi Tarih Bölümünü bitirmiştir. Üniversite yıllarında öğrenci hareketi içinde yer alarak Vietnam Savaşı karşıtı eylemlerinden dolayı tutuklanıp bir süre hapis yatan Zerzan, daha sonra akademik çevreleri terk ederek kamyon şoförü ve marangoz olarak San Francisco bölgesindeki sendikal çalışmalar içinde yer aldı.

68 hareketinin durulmasıyla birlikte, 1960'lı yıllardaki yükselişin sınırlılığını ve sisteme yönelik eleştirinin yeterince derin olmadığını fark eden Zerzan, devrim olgusunu sorgulamaya başladı. 1970'li yıllarda sanayileşmenin kökeni ve teknolojinin doğası üzerine başladığı tarih çalışmalarını modern tarih ve antropoloji üzerine yoğunlaştırdı. 1980'li yıllarla birlikte bir bütün olarak uygarlığı ve sembolik kültürü sorgulayan Zerzan, yabancılaşmanın ve uygarlığın kökenlerine inerek, zaman, dil, sayılar, sanat ve tarım üzerinde yoğunlaşmaya başladı.

Hâlen ABD'nin Eugene kentinde yaşayan Zerzan, bir bütün olarak uygarlığı ve sembolik kültürü sorgulayan genel çalışmalarının yanı sıra, yerel anarşist hareket içinde de aktif bir şekilde yer almaktadır.

Amerika'daki başlıca anarşist yayınlardan biri olan Anarchy dergisinin sürekli yazarları arasında yer alan Zerzan'ın başlıca çalışmaları şunlardır: Future Primitive, Elements Of Refusal (Reddedişin Unsurları), Alice Carnes ile birlikte derlediği Questioning Technology (Teknolojiyi Sorgulamak) ve Against Civilization (Uygarlığa Karşı).

Eserlerinde uygarlığı ve sembolik kültürü sorgulayan Zerzan, hâlen ABD'de yaşamaktadır.

Ted Kaczynski

1990'ların ortalarında Zerzan, Unabomber Manifesto olarak bilinen Sanayi Toplumu ve Geleceği'ni okuduktan sonra Unabomber olarak bilinen Ted Kaczynski'nin arkadaşı oldu. Unabomber davasına katılan ve duruşmalar sırasında sık sık Kaczynski ile konuşan Zerzan, Unabomber'ın arkadaşı olarak tanındıktan sonra, ana akım medya Zerzan ve fikirleriyle ilgilenmeye başladı.

7 Mayıs 1995'te The New York Times'da Zerzan ile tam sayfa bir röportaj yapıldı.[1] Zerzan'ın "Whose Unabomber?" Başlıklı makalesinde (1995), Kaczynski doktrinini desteklediğinin sinyalini verdi, ancak bombalamaları eleştirdi. Bununla birlikte, aynı makalede Zerzan, Unabomber'ın eylemlerini nitelikli bir şekilde savunuyordu.

2001 yılında The Guardian ile yaptığı röportajda şunları söyledi:

Başka Kaczynskiler olacak mı? Umarım olmaz. Bence bu faaliyet yalnızlık ve çaresizlikten ortaya çıktı ve umarım bu, cesur yeni dünyaya karşı olduklarını ifade etmenin başka bir yolu olmadığı için insanların üstlenmeleri gerektiğini düşündükleri bir şey olmayacak.[2]

2014 röportajında Zerzan, eski arkadaşı Kaczynski'nin 2008 tarihli " İlkel Yaşam Hakkındaki Gerçek: Anarşoprimitivizmin Eleştirisi 29 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." adlı makalesini eleştirdi ve Unabomber'ın bombalama kampanyasından etkilenen Meksikalı bir grup olan Vahşi Doğaya Eğilimli Bireyleri onaylamadığını ifade etti.[3]

Eserleri

  • Gelecekteki İlkel (Future Primitive, 1994)
  • Reddedişin Unsurları (Elements Of Refusal, 1988)
  • Teknolojiyi Sorgulamak (Questioning Technology)
  • Uygarlığa Karşı (Against Civilization)
  • Boşluğa Koşmak: Uygarlığın Patolojisi (Running on Emptiness: The Pathology of Civilization, 2002)
  • Makinelerin Alacakaranlığı (Twilight of the Machines, 2008)

Kaynakça

  1. ^ Prominent Anarchist Finds Unsought Ally in Serial Bomber 30 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (New York Times article)
  2. ^ "Profile of American anarchist John Zerzan | World news". The Guardian. Birleşik Krallık. 20 Nisan 2001. 11 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2011. 
  3. ^ "The Anarcho-Primitivist Who Wants Us All To Give Up Technology". Vice Media Inc. ABD. 25 Haziran 2014. 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Noam Chomsky</span> Amerikalı filozof ve dil bilimci

Avram Noam Chomsky (,

<span class="mw-page-title-main">Yapay zekâ</span> insani zekaya sahip makine ve yazılım geliştiren bilgisayar bilimleri dalı

Yapay zekâ ya da kısaca YZ,, insanlar da dahil olmak üzere hayvanlar tarafından, doğal zekânın aksine makineler tarafından görüntülenen zekâ çeşididir. İlk ve ikinci kategoriler arasındaki ayrım genellikle seçilen kısaltmayla ortaya çıkar. Güçlü yapay zeka genellikle Yapay genel zekâ olarak etiketlenirken, doğal zekayı taklit etme girişimleri yapay biyolojik zekâ olarak adlandırılır. Önde gelen yapay zeka ders kitapları, alanı zeki etmenlerin çalışması olarak tanımlar: Çevresini algılayan ve hedeflerine başarıyla ulaşma şansını en üst düzeye çıkaran eylemleri gerçekleştiren herhangi bir cihaz. Halk arasında, yapay zekâ kavramı genellikle insanların insan zihni ile ilişkilendirdiği öğrenme ve problem çözme gibi bilişsel eylemleri taklit eden makineleri tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Rachel Carson</span> Amerikalı biyolog

Rachel Louise Carson, yayımladığı Sessiz Bahar isimli kitabı ile dünyada çevresel hareketi başlatan Amerikalı ve DDT adlı bir böcek ilacının zararlı olduğunu kanıtlayan çevre dostu bir bilim insanı.

Anarşizm, toplumsal otoritenin, tahakkümün, erkin ve hiyerarşinin tüm biçimlerini bertaraf etmeyi savunan çeşitli politik felsefeleri ve toplumsal hareketleri tanımlayan sosyal bir terimdir. Anarşizm, her koşulda her türlü otoriteyi reddetmektir. Reddedilen bu otoritelere patriyarki ve kapitalizm de dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Ayn Rand</span> Rus-Amerikan yazar ve filozof

Ayn Rand, kurduğu objektivizm felsefesi ve yazdığı Yaşamak İstiyorum, Ben (Anthem), Hayatın Kaynağı ve Atlas Silkindi kitaplarıyla tanınan filozof-yazar.

<span class="mw-page-title-main">Anarko-ilkelcilik</span>

Anarko-ilkelcilik ya da anarko-primitivizm uygarlığın kökeni ve gelişimini anarşist bakış açısı ile inceleyen düşünce biçimleridir. Tarım devriminin insanlığa getirmiş olduğu yerleşik düzeni ve bu düzenin sistemli şekilde yürütülmesini sağladığını iddia eden yönetim erklerinin karşısında yer almaktadır. Tarım öncesi dünyada ekoloji ile barışık bir şekilde yaşamlarını devam ettirmiş olan avcı-toplayıcı bireyleri, toplulukları, sürüleri ve kabileleri incelemekte ve insanlığın nihai çıkışını burada görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Antikomünizm</span> komünist sistem ve görüşlerin yayılımını engelleme çalışmaları

Antikomünizm ya da komünizm karşıtlığı, kapitalist görüşlere karşı olan ve aksinin gerçekleşebileceğini öneren komünizm düşüncesine karşı olarak komünist sistem ve görüşlerin yayılımını engelleme çalışmalarıdır. Bununla birlikte Marksist-Leninist politikaların 20. yüzyılda dünya üzerine söz sahibi olması üzerine, bu politikalara karşı olan görüşleri ifade eden bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">İnsanlık tarihi</span> İnsanlığın kayıtlı ve detaylı tarihi

İnsanlık tarihi, insanlığın geçmişinin tasviridir. Arkeoloji, antropoloji, genetik, dilbilim, epigrafi, filoloji, paleografi ve diğer disiplinler ile yazının icadından bu yana kayıtlı tarih, ikincil kaynaklar ve araştırmalar yoluyla incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Theodore Kaczynski</span> ABDli matematik profesörü ve posta bombacısı

Theodore John Kaczynski veya kısaca Ted Kaczynski, Unabomber olarak da bilinen Amerikalı matematikçi, eski akademisyen ve bombalı saldırılar düzenleyen eylemcidir. Matematik dehası kabul edilen Kaczynski, ilkel bir yaşam tarzı sürdürebilmek amacıyla 1969 yılında akademik kariyerini ve toplumsal hayatı terk etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ümmetçilik</span> Müslümanların tek bir İslam devleti altında birliğini veya İslami ilkelere sahip uluslararası bir örgütü savunan siyasi hareket

Ümmetçilik veya Pan-İslamizm, Müslümanları tek bir İslam devleti altında veya İslami prensiplere sahip uluslararası bir örgüt altında birleştirmeyi savunan bir siyasi harekettir. Tarihsel olarak, tüm Osmanlı vatandaşlarının birliğini amaçlayan Osmanlıcılıktan sonra Pan-İslamizm, imparatorluktaki Müslüman halkların bağımsızlık hareketlerini önlemek amacıyla Sultan II. Abdülhamid tarafından 19. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlı İmparatorluğu'nda teşvik edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Murray Rothbard</span> Amerikalı ekonomist (1926 – 1995)

Murray Newton Rothbard, Avusturya Okulu'na mensup Amerikalı bir iktisatçı, iktisat tarihçisi, siyaset teorisyeni ve aktivisttir. Rothbard, 20. yüzyıl Amerikan liberteryen hareketinin, özellikle de sağ kanat kollarının merkezi bir figürüydü ve anarko-kapitalizmin kurucusu ve önde gelen teorisyenlerinden biriydi. Siyaset teorisi, tarih, ekonomi ve diğer konularda yirmiden fazla kitap yazdı.

Peter Lambert Wilson, Hakim Bey takma adıyla tanınan Amerikalı anarşist yazardır.

Postanarşizm, postmodern ve postyapısalcı düşünce gelenekleri ile anarşist düşünce geleneğinin bir sentezi olarak nitelendirilebilir. Aynı zamanda postyapısalcı anarşizm olarak da bilinen postanarşizm, tek bir çerçeveden ilerleyen bir düşünce geleneği olmaktan ziyade, birçok postmodern düşünce akımının etkisinde kalınarak geliştirilmiş farklı anarşist yaklaşımların bir bütün olarak ele alınmalıdır.

Kültürel çalışmalar siyasal, kuramsal ve deneysel olarak kültür analiziyle bağlantılı bir alandır. Çatışmaları ve özellikleri tanımlayarak çağdaş kültürün siyasi dinamiklerine ve tarihi temellerine odaklanır. Kültürel çalışmalar alanındaki araştırmacılar genellikle kültürel uygulamaların daha geniş kapsamlı bir sistem olan güçle nasıl ilişkili olduğunu araştırır. Bu güç sistemi, ideoloji, sınıf yapıları, ulusal oluşumlar, etnik köken, cinsel yönelim, cinsiyet ve nesil gibi toplumsal olgularla ilişkilidir ya da bunlar aracılığıyla faaliyet gösterir. Kültürel çalışmalar kültürleri sabit, sınırlı, değişmeyen ve birbirinden bağımsız olarak görmekten ziyade onları sürekli birbirleriyle etkileşim hâlinde olan, uygulamaları ve süreçleri değiştiren birer oluşum olarak görür. Kültürel çalışmalar alanı çeşitli kuramsal, yöntemsel yaklaşımları ve uygulamaları kapsar. Kültürel çalışmalar, kültürel antropoloji ve etnik çalışmalar gibi alanlardan ayrı tutulsa da, bu alanların her ikisine de destek vermiş ve katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Silvia Federici</span> İtalyan-Amerikalı öğretmen

Silvia Federici, Marksist feminist, radikal feminist ve anarşist gelenekten gelen felsefeci, kuramcı ve akademisyendir. New York'taki Hofstra Üniversitesi'nde sosyal bilimler profesörü olarak görev yapmaktadır.

Kuir Anarşizm ya da anarko-queer, gey kurtuluş ve homofobi, lezbofobi, transmisojini, bifobi, transfobi, heteronormavite, ataerkillik ve ikili cinsiyet sistemi gibi hiyerarşilerin kaldırılmasının aracı olarak anarşizmi ve toplumsal devrimi savunan anarşist düşünce okuludur. Anarşist ve LGBT hareketlerin hem dışında hem içinde LGBT hakları için mücadele eden insanlara: John Henry Mackay, Adolf Brand ve Daniel Guérin dahildir. Bireyci anarşist Adolf Brand Berlin’de 1896’den 1932’ye kadar, gey sorunlarına adanmış ilk sürekli dergi olan Der Eigene’yi yayımlamıştır.

Anti-Stalinist sol, çeşitli türdeki Marksist siyasi hareketlere atıfta bulunan bir terimdir. Bu hareketler, Joseph Stalin, Stalinizm, Neo-Stalinizm ve Stalin'in 1924 ile 1953 yılları arasında Sovyetler Birliği lideri olarak uyguladığı yönetim sistemine karşı gelirler. Bu terim aynı zamanda, Lev Troçki ve Sol Muhalefet içindeki diğer geleneksel Marksistler gibi, Joseph Stalin'i ve onun komünizm biçimini karşı çıkan yüksek rütbeli siyasi figürleri ve hükûmet programlarını da ifade eder.

Postkolonyal anarşizm veya post-kolonyal anarşizm, anti-emperyalist bir çerçevede anarşizmi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Geleneksel anarşizm, sanayileşmiş Batılı uluslardan ortaya çıktı ve bu nedenle tarihe onların perspektifinden bakar. Post-kolonyal anarşizm, anarşizmin aynı prensiplerini sömürgeleştirilmiş halkların perspektifinden ele alır. Bu akım, kurumsallaşmış anarşist hareketin katkılarını son derece eleştirel bir şekilde ele alır ve benzersiz ve önemli bir bakış açısı eklemeyi amaçlar. Bu eğilim, diğer kaynakların yanı sıra yerli halkçılık, anti-devlet milliyetçiliği ve etnik azınlıklar arasındaki anarşizmden de güçlü bir şekilde etkilenir.

Neo-Luddizm veya Yeni Luddizm, modern teknolojinin birçok biçimine karşı çıkan felsefedir. Luddite ifadesi genellikle teknofobik eğilimler gösteren kişilere karşı kullanılan aşağılayıcı bir ifade olarak gösterilmektedir. İsim, 1811 ile 1817 yılları arasında faaliyet gösteren İngiliz Ludizm'inden gelen tarihi mirasına dayanmaktadır

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Rocker</span>

Johann Rudolf Rocker Alman anarşist yazar ve aktivistti. Mainz'da Katolik zanaatkâr bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.