İçeriğe atla

John Muir

John Muir
John Muir y. 1902
Doğum21 Nisan 1838(1838-04-21)
Dunbar, East Lothian, İskoçya
ÖlümŞablon:Dda
Los Angeles, Kaliforniya, ABD
Meslek
  • Çiftçi
  • mucit
  • doğa bilimci
  • filozof
  • yazar
  • botanikçi
  • zoolog
  • jeolog
  • çevreci
Evlilik
Louisa Strentzel (e. 1880–1905)
Çocuk(lar)2 kız
İmza

John Muir (/mjʊər/ MEWR ; 21 Nisan 1838 - 24 Aralık 1914) [1] "Dağların John'u" ve " Milli Parkların Babası" olarak da bilinir.[2][3] Etkili bir İskoç-Amerikalı,[4][5] :42 doğa bilimci, yazar, çevre filozofu, botanikçi, zoolog, buzulbilimci ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki vahşi doğanın korunmasının önemli savunucularından biri olarak da bilinmektedir.

Özellikle Sierra Nevada'da doğadaki maceralarını anlatan mektupları, denemeleri ve kitapları milyonlarca kişi tarafından okundu. Aktivizmi, Yosemite Vadisi ve Sequoia Ulusal Parkı'nın korunmasına yardımcı oldu ve örneği, diğer birçok vahşi alanın korunması için bir ilham kaynağı oldu. Kurucu ortağı olduğu Sierra Club önde gelen bir Amerikan koruma kuruluşudur. Daha sonraki yaşamında Muir, zamanının çoğunu Batı ormanlarının korunmasına adadı. Yosemite'i milli park haline getirme kampanyasının bir parçası olarak Muir, The Century Magazine'de "Yosemite Hazineleri" ve "Önerilen Yosemite Ulusal Parkı'nın Özellikleri" adlı vahşi doğayı koruma üzerine iki önemli makale yayınladı. Bu çabaları ABD Kongresi'nin 1890'da Yosemite Ulusal Parkı'nı kuran bir tasarıyı geçirmesi için yapılan baskıyı desteklemeye yardımcı oldu.[6] Yazılarında ifade edilen ruhsal nitelik ve doğa coşkusu, başkanlar ve kongre üyeleri de dahil olmak üzere okuyucuları geniş doğa alanlarının korunmasına yardımcı olmak için harekete geçmeye teşvik etti.[7]

Muir fotoğrafı, Carleton Watkins, y. 1875

İsmi verilen yerler ve onurlar

High Sierra'daki Mount Whitney'in bir mil güneyinde bulunan Muir Dağı
John Muir, 1964 ABD hatıra pulu üzerine

Kaliforniya, her yıl 21 Nisan'da John Muir Günü'nü kutluyor. Muir, 1988'de imzalanan yasanın 1989'dan itibaren John Muir Günü'nü oluşturduğu Kaliforniya anma günüyle onurlandırılan ilk kişiydi. Muir, Harvey Milk Günü ve Ronald Reagan Günü ile birlikte California'da onurlandırılan üç kişiden biri.[8][9]

Craig Bohmler ve Mary Bracken Phillips'in 2000 müzikali olan Mountain Days, Muir'in hayatını anlatmakta ve her yıl Muir'in yetişkinlikteki memleketi Martinez, California'da özel yapım bir amfi tiyatroda gösterilmektedir.[10][11][12][13]

Andrew Dallmeyer'in canlandırdığı John Muir için Tanrı'ya Şükürler olsun oyunu onun hayatına dayanıyor.[14][15][16]

Kaynakça

  1. ^ "John Muir". Encyclopedia of World Biography. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2010. 
  2. ^ John Muir: Father of the National Parks. LULU Press. 2015. ISBN 9781329556317. 
  3. ^ John Muir. Gareth Stevens. 2008. s. 10. ISBN 978-0836883183. 
  4. ^ Kennedy White, Kim, (Ed.) (2013). America Goes Green: An Encyclopedia of Eco-Friendly Culture in the United States. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. s. xxiii. John Muir (1838–1914) was a Scottish-born American citizen 
  5. ^ The American conservation movement : John Muir and his legacy. Univ of Wisconsin Press. 1985. ISBN 978-0-299-10634-8. 
  6. ^ Library of Congress. Documentary Chronology of Selected Events in the Development of the American Conservation Movement, 1847-1920 5 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  7. ^ "The Life and Contributions of John Muir". Sierra Club. 31 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2009. 
  8. ^ "Ronald Reagan, John Muir, Harvey Milk: The Californian trinity". The Economist. 8 Temmuz 2010. 19 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  9. ^ Hindery (19 Temmuz 2010). "California establishes annual day honoring Reagan". Associated Press. 28 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  10. ^ Kilduff, Paul. "One mountain of a musical opens in Martinez / John Muir tale plays in new amphitheater" 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. San Francisco Chronicle. July 13, 2001.
  11. ^ "John Muir Musical Scheduled For An Extended Run!!" 3 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The John Muir Newsletter, Spring 2002. Vol. 12, No. 2. p. 2.
  12. ^ "Mountain Days: The John Muir Musical" 21 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Sierra Club. November 28, 2018
  13. ^ Connema, Richard. "John Muir is alive and well in Mountain Days: the John Muir Musical" 21 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. TalkinBroadway.com. Retrieved August 12, 2019.
  14. ^ Bruce (16 Şubat 2015). "Arts News". Herald Scotland. Erişim tarihi: 23 Şubat 2015. 
  15. ^ "Theatre review: Thank God for John Muir". The Scotsman. 10 Mayıs 2011. 23 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2015. 
  16. ^ "John Muir 2015". Visit East Lothian. 23 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Süt</span> Memelilerin meme bezleri tarafından üretilen beyaz sıvı

Süt, dişi memelilerin yavrularını beslemek için memelerinden gelen, besin değeri yüksek olan beyaz bir sıvıdır. Ayrıca bazı bitkilerin türlü organlarında bulunan beyaz renkte öz suya ve erkek balığın tohumuna da süt denir.

<span class="mw-page-title-main">Çevrecilik</span> çevreyi korumakla ilgili ideoloji ve sosyal hareket

Çevrecilik, çevre hareketini destekleme veya katılmaktır. Doğal kaynakları ve ekosistemleri korumak için lobi faaliyeti yapma, çevre eğitimi, çevreci eylemler ve örnekler geliştirmekle merkezi ve yerel yönetimlerdeki karar alma süreçlerini etkileme arayışında olan sosyal bir harekettir. Çevre ile ilişkili konulardan bazıları; kirlilik, türlerin yok olması, katı atıkların azaltılması, geri dönüşüm, küresel ısınma tehdidi ve genetiği değiştirilmiş ürünler.

<span class="mw-page-title-main">Nemrut Dağı</span> Adıyaman ilindeki Kahta ilçesi yakınlarında Ankar dağları civarında bir dag

Nemrut Dağı, Türkiye'nin Adıyaman ilinde yer alan 2.150 metre yüksekliğinde bir dağdır. Adıyaman'ın Kahta ilçesinde yer alan Nemrut Dağı, Ankar Dağları civarında Toros dağ silsilesinde bulunur. 1987'de UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edilen Nemrut Dağı, 1988 yılında tesis edilen Nemrut Dağı Millî Parkı ile korumaya alınmıştır. Nemrut Dağı Kültür rotası Adıyaman merkezde bulunan Perre Antik Kenti ile başlayıp sonrasında Kahta ilçesinde bulunan Karakuş Tümülüsü, Cendere Köprüsü ve Kanyonu, Komagene Medeniyeti'nin yazlık başkenti olan Arsemia Ören Yeri, Kahta Kalesi, Şeytan Köprüsü ve nihayetinde Nemrut Dağı'nda son bulur.

<span class="mw-page-title-main">Ansel Adams</span> Amerikalı fotoğrafçı ve çevreci (1902-1984)

Ansel Adams Amerikalı fotoğrafçı.

<span class="mw-page-title-main">Yosemite Ulusal Parkı</span>

Yosemite Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinin orta ve doğusundaki Tuolumne, Mariposa ve Madera ilçelerinde bulunan ulusal park. Sierra Nevada sıradağlarının batı yamaçlarındaki park, 3.081 km² yüzölçümüne sahiptir. 18 km²'lik Yosemite Vadisi, her yıl 3.5 milyon kişi tarafından ziyaret edilir. 1984'ten beri UNESCO Dünya Mirasları'na dahil olan park, granit kayalıklar, şelaleler, berrak akarsular ve dev Sekoya ağaçlarına sahiptir. Parkın yaklaşık %95'inde vahşi yaşam vardır.

<span class="mw-page-title-main">Wadden Denizi</span> deniz

Wadden Denizi, Kuzey Denizi'nin güneydoğusunda yer alan bir gelgit bölgesidir. Kıta Avrupası'nın kuzeybatısı ve Friz Adaları arasında bulunan bölge, çamurlu ve sulak alanlar oluşturmaktadır. Biyolojik çeşitlilik bakımından varsıl olan bölge 2009 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır.

California Proposition 6, 7 Kasım 1978 tarihindeki Kaliforniya eyâlet seçiminde bir halk oylaması inisiyatifi idi ve daha çok The Briggs Initiative ismi ile tanınıyordu. Orangeli muhafazakâr eyalet parlamentosu üyesi John Briggs'in sponsor ettiği fakat Kaliforniya seçmenlerince reddedilen inisiyatif geylerin, lezbiyenlerin ve muhtemelen gey haklarını destekleyen tüm kişilerin Kaliforniya'daki devlet okullarında çalışmalarını yasaklayacaktı. Briggs Initiative, Florida Dade İli'nde bir yerel gey hakları kararnamesinin feshedilmesi ile başlayan ve Anita Bryant ile Save Our Children isimli örgütünün öncülük ettiği başarılı kampanyanın ilk başarısızlığı idi.

<span class="mw-page-title-main">Albert Bierstadt</span> Amerikalı ressam (1830 – 1902)

Albert Bierstadt, Amerikalı ressam.

<span class="mw-page-title-main">Charles Townes</span> Amerikalı fizikçi (1915 – 2015)

Charles Hard Townes, Amerikan Nobel Ödüllü fizikçi ve eğitimci. Townes en çok maserler üzerindeki teori ve uygulama çalışmaları ile bilinir. Maserlerin ana patentini alan Townes ayrıca maser ve lazer araçları ile bağlantılı kuantum elektroniği üzerinde de çalışmıştır. Bu çalışmaları nedeniyle 1964 yılında Nikolay Basov ve Aleksandr Prohorov ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kings Canyon Ulusal Parkı</span>

Kings Canyon Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaletinde Fresno şehrinin doğusundaki güney Sierra Nevada dağlarında bulunan, 1869,25 km² yüzölçümünü kapsayan, 4 Mart 1940'ta kurulmuş olan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu ulusal park Sekoya Ulusal Parkı'nın kuzeyinde olup iki ulusal park birbiriyle ortak sınırları vardır. Bu nedenle ABD Ulusal Park Hizmeti bu iki ulusal park için tek birleşik idare uygulamaktadır.

Kabare, Christopher Isherwood tarafından yazılan bir kitaptan uyarlanan, müzikleri John Kander ve sözleri Fred Ebb tarafından hazırlanan müzikal. 1966'da Broadway yapımı müzikal bir hit oldu ve pek çok yapıma ilham verdi. Bu yapımlar arasında 1972 yapımı film Kabare de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yosemite Vadisi</span>

Yosemite Vadisi, Kaliforniya Yosemite Ulusal Parkı'nda bulunan buzul kökenli bir vadidir. 13 km uzunluğunda ve 1,6 km'den daha derin olan vadide Half Dome ve El Capitan gibi granit formasyonları bulunur ve yoğun olarak çam ağaçları bulunur. Merced Irmağı arafından kazılan vadide Tenaya, Illilouette, Yosemite ve Bridalveil nehirlerle birlikte Kaliforniya'nın en yüksek şelaleleri de yer alır. Dünyanın dört bir yanında ziyaretçi alan vadi Yosemite Ulusal Parkı'nın da merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Sierra Nevada (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Sierra Nevada Sıradağları ) batı ABD'de "Kaliforniya Merkez Vadisi " ile "Havza ve Sıradağlar Jeolojik Bölgesi " arasında bulunan bir sıradağlar sistemidir. Bu sıradağlar "Sierra" veya "Sierralar" ve "Yüksek Sierralar" olarak da adlandırılmaktadır. Sierralar'ın en önemli ve büyük kısmı Kaliforniya eyaletinde bulunmaktadır; ama birçok coğrafyacı bu sıradağlara eklenmiş olarak Nevada eyaletine uzanan Carson Sıradağları'nı da Sierralar'ın bir kısmı olarak kabul etmektedirler.

<i>Tear down this wall!</i>

Tear down this wall!, Amerika Birleşik Devletleri başkanı Ronald Reagan tarafından 12 Haziran 1987 tarihinde Berlin Duvarı'nın yakınındaki Brandenburg Kapısı'nda Batı Berlinlilere hitaben bir halk konuşmasında söylenen, Berlin Duvarını yıkması için Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov'a karşı bir meydan okuma içeren ünlü söz. Reagan, glasnost ("şeffaflık") ve perestroyka yoluyla Doğu Bloku'nda özgürlüğü artırmak isteyen Gorbaçov'un arzusunun bir nişanesi olarak bu konuşması ile Berlin Duvarı'nın yıkılmasını önermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dean Potter</span> Amerikalı dağcı (1972 – 2015)

Dean Potter, Amerikalı serbest tırmanış sporcusudur.

<span class="mw-page-title-main">Hugh Glass</span>

Hugh Glass, Amerikan sınır sakini, kürk kaçakçısı, kürk satıcısı, avcı ve gezgin. Hugh Glass Amerika'nın Pennyslyvania eyaletinde doğmuştur ve İskoç-İrlanda kökenli bir aileden gelmektedir. Glass; Yukarı Missouri Nehri, Montana, Kuzey Dakota, Güney Dakota ve Nebraska'nın Platte Nehri çevrelerinde yaşamış ve gezgin olmaya karar vermiştir. Glass genellikle hayatta kalış hikâyesi, intikamı, arkadaşları tarafından ölüme terk edilişi ve bir boz ayı tarafından hırpalanıp ağır bir şekilde yaralanması ile bilinir. Glass ayı saldırısı ve yaşadığı zorlukları anlatmak için hayatta kalmıştır. Glass'ın yaşadığı bu zorluklar Man in the Wilderness (1971) ve Diriliş isimli iki uzun metrajlı filme konu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kaliforniya</span>

Kuzey Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletindenin kuzeyini kapsayan bir bölgedir. Eyaletin kuzeyinde 48 ilçe güneyinde ise Güney Kaliforniya'nın 10 ilçesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">El Vizcaíno Biyosfer Rezervi</span>

1988'de kurulan El Vizcaíno Biyosfer Rezervi, Pasifik Okyanusu ile Kaliforniya Körfezi arasındaki Baja Kaliforniya Yarımadası'nın merkezinde, Kuzey Baja California Sur'daki Mulegé Belediyesi sınırları içerisinde bulunur. 9 bin 625 mil kare (24.930 km²) üzerinde yayılan koruma alanı, Meksika'nın en büyük vahşi yaşam alanıdır ve Valle de los Cirios Flora ve Fauna Koruma Alanı'nın kuzey sınırında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Jim Bridwell</span> Amerikalı dağcı (1944 – 2018)

Jim Bridwell ,Amerikalı dağ kaya tırmanıcısı ve yazardır. Özellikle 1965'ten bu yana Yosemite Vadisi'nde ve aktif olarak Patagonya ile Alaska'da tırmanışlar yapmıştır. Hem özgür dağ ve büyük kaya tırmanışlarındaki standartların ötesindeki hareketleriyle dikkat çekmiştir. Önde gelen spor yayınları için tırmanış hakkında sayısız yazı yazmıştır. Bridwell, Yosemite Vadisi'nde 100'den fazla tırmanış yapmış ayrıca bunun yanı sıra, 26 Mayıs 1975'te El Capitan Burnu'na John Long ve Billy Westbay ile ilk tırmanışı gerçekleştirmiştir. . Yosemite Ulusal Parkı'nın Arama ve Kurtarma Ekibini (YOSAR) kurdu ve Arama Kurtarma operasyonları için ders kitabı haline gelen birçok kurtarmaya öncülük etti. Değişen tırmanma tekniklerinde lider kişi olarak bakır kafa kaskları ve kuş gagalarıda dahil olmak üzere yaygın olarak kullanılan ve kopyalanmış tırmanma dişlilerinin yenilikçisi/mucidi idi.

<span class="mw-page-title-main">1872 Lone Pine depremi</span> Kaliforniyada yaşanan bir deprem

Lone Pine depremi olarak da bilinen 1872 Owens Vadisi depremi, 26 Mart 1872 yılında Owens Vadisi'nde, merkez üssü Lone Pine kasabası yakınında meydana gelmiştir. Büyüklüğünün maksimum X (Ekstrem) Mercalli Yoğunluğu ile 7,4 ila 7,9 olduğu tahmin edilmektedir. Kayıtlı tarihte Kaliforniya'yı vuran en büyük depremlerden biridir ve büyüklüğü yönünden 1906 San Francisco depremine benziyordu. Deprem sonucunda yirmi yedi kişi ölmüş, elli altı kişi yaralanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.