İçeriğe atla

John Law

John Law
John Law'ın Casimir Balthazar tarafından çizilen portresi
DoğumJohn Law de Lauriston
21 Nisan 1671(1671-04-21)
Edinburgh
Ölüm21 Mart 1729 (57 yaşında)
Venedik
Meslek • Ekonomist
 • Yazar
 • Bankacı
İkamet • Fransa
 • Venedik Cumhuriyeti
Milliyetİskoç
Etkin yılları18. yy başları

İmza

John Law veya tam adıyla John Law de Lauriston (d. 21 Nisan 1671; Edinburgh - ö. 21 Mart 1729; Venedik), para olgusunun sadece ticari değiş tokuş durumlarına yaradığını, kişisel zenginleşmede veya ulusal servette önemli bir etkisinin olmadığı görüşünü savunan İskoç ekonomist, yazar.[1] Law, XV. Louis zamanında Orlando dükü olan II. Philip tarafından Fransa Genel Finans Merkezi başkanı olarak atanmıştır.

John Law, 1716 yılında Paris'te "Genel Banka" adında (daha sonra "Kraliyet Bankası" adını almıştır), devlet ayrıcalıklarından yararlanan özel bir para basma bankası ve bir yıl sonra Mississippi Şirketi'ni kurdu. Bu banka altın karşılığı düşük olan kâğıt para çıkarmış ve bu yüzden çok büyük borsa spekülasyonlarına elverişli bir alan yaratmıştır. Law'ın oluşturduğu bu sistemi 1720'de çökmüştür.[2]

Voltaire, 18. yüzyıl Fransızlarının, Cizvitler ile Jansencileri karşı karşıya getiren tartışmalar karşısındaki ilgisizliğe neden olan durumun, felsefi tartışmalardan çok John Law'ın mali spekülasyonlarının neden olduğunu belirtmiştir.[2]

Law 1729 yılında zatürre nedeniyle ölmüştür.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Backhouse, Roger. Economists and the economy: the evolution of economic ideas, Transaction Publishers, 1994, ISBN 978-1-56000-715-9.
  2. ^ a b Karl Marx, Friedrich Engels. Din Üzerine, Sol Yayınları, Dördüncü baskı, 2008.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Para</span> devletçe bastırılan, üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden ödeme aracı, nakit

Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Banka</span> finansal etkinlikte bulunan kurum

Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Andrew Jackson</span> 7. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1829–1837)

Andrew Jackson, 7. Amerika Birleşik Devletleri başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Döviz</span> mal veya hizmetler için genel olarak kabul edilen takas aracı

Döviz, dar anlamda yabancı parayı temsil eden belgeler. Türkçede yabancı ülkelerin paralarına da döviz denmektedir. Herhangi bir ülkenin parasının, başka bir ülkenin parasına dönüştürülmesiyle ilgili işlemlere de döviz işlemi veya kambiyo işlemi denir. Döviz kelimesi Türkçeye Fransızcadaki deviseden geçmiştir. Genel olarak döviz dendiğinde milletlerarası ödemelerde kullanılan ödeme araçlarının tamamı ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası</span> Türkiyenin merkez bankası

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), banknot ihraç eden, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'nin para ve kredi politikasını yürüten, veznedarlık görevini üstlenmiş ve devletin iktisadi ve mali danışmanlığını yapan yasal olarak bağımsız bir ekonomik kurumdur. Kâğıt para (banknot) basma tekelini elinde bulundurur ve bu yetkiye istinaden bağımsız olarak para politikasını belirler. Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı olan Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce basılan madeni paraların tedavülü de Merkez Bankasınca sağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Banknot</span>

Banknot ya da kâğıt para; taşıyana üzerinde yazan miktarın ödenmesi basan kurum tarafından garanti edilen, faiz taşımayan, yasal bir ödeme aracı. İngilizcedeki bank ve note yani banka ve not kavramlarının birleşiminden gelir. Banknotun, altın, gümüş, döviz gibi menkul kıymetlerden teşekkül eden bir karşılığı bulunmayabilir. Eskiyen para tedavülden çekilerek imha edilir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Ekonomi Bankası</span> Özel sermayeli Türk bankası

Türk Ekonomi Bankası (TEB), Türkiye'de faaliyet gösteren İstanbul merkezli özel mevduat bankasıdır. 1927 yılında Kocaeli Halk Bankası T.A.Ş. unvanıyla kurulup 1982 yılına kadar bu isimle faaliyet göstermiştir. Bu tarihten itibaren yurt çapında faaliyet göstermeye başlayan bankanın genel müdürlüğü İstanbul’a taşınmış, unvanı da Türk Ekonomi Bankası A.Ş. (TEB) olarak değişmiştir. Banka, 2005 yılında Euro bölgesinin ve dünyanın önde gelen bankalarından biri olan BNP Paribas ile stratejik ortaklık anlaşması imzalamıştır. Türk Ekonomi Bankası, Türkiye'deki faal bankalar arasında Ziraat Bankası (1863) ve Türkiye İş Bankası'ndan (1924) sonra en köklü üçüncü banka konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Para Fonu</span> uluslararası finans kurumu

Uluslararası Para Fonu, küresel finansal düzeni takip etmek, borsa, döviz kurları, ödeme planları gibi konularda denetim ve organizasyon yapmak, aynı zamanda teknik ve finansal destek sağlamak gibi görevleri bulunan uluslararası bir organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">HSBC</span> İngiltere merkezli çok uluslu banka

HSBC Holdings plc İngiltere merkezli çok uluslu yatırım bankası ve finansal hizmetler şirketidir. 1865 yılında Hong Kong'da kurulan bankadır.

Merkez bankası, bir ülkenin ya da ülkeler grubunun para politikasından sorumlu kurumdur. Merkez bankasının temel amacı para biriminin ve para arzının istikrarının sürdürülmesidir. Fakat merkez bankalarının bunun dışında bankacılık sektörünün son kredi mercii olmak, faiz haddinin kontrolü gibi görevleri de vardır. Bunun yanında merkez bankasının, bankalar ve diğer finansal kurumları, tedbirsizlik ve dolandırıcılığa karşı denetlemek gibi yetkileri de olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Merkez Bankası</span> euro bölgesi içindeki 19 ülkenin para politikasını yöneten merkez bankası

Avrupa Merkez Bankası, Euro bölgesi içinde bulunan 20 ülkenin para politikasını yönetmekle yükümlü olan dünyanın en önemli merkez bankalarından biridir. 1 Haziran 1998 tarihinde Almanya, Frankfurt genel merkez olmak üzere kurulmuştur. Banka'nın temel görevi, avronun alım gücünü korumak ve avro bölgesinde fiyat istikrarını sağlamaktır. 1 Kasım 2019 tarihinden itibaren başkanlığını Fransız politikacı Christine Lagarde yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Bankası</span> Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye’de kamusal-özel sermayeli eski bir banka

Osmanlı Bankası, 1856'da kurulan İngiliz sermayeli Bank-ı Osmani ile 1862 istikrazını üstlenen Fransız mali grubu Banque de Paris et des Pays-Bas ortaklığıyla, 1863'te İstanbul'da Bank-ı Osmanî-i Şahane adıyla kurulan bankadır. 2001 yılında Garanti Bankası'na katılmasıyla varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">2008-2012 Küresel Ekonomik Kriz</span> ABD başta olmak üzere gelişmiş ülkeleri etkileyen ekonomik kriz

2008 Ekonomik Krizi veya Büyük Durgunluk, 2008 yılının son aylarında ortaya çıkan ve birçok ülkeyi olumsuz yönde etkileyen ekonomik gelişmelerdir. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımıyla kıyaslanan bu kriz özellikle Eylül 2008 ayında gözle görülür hale gelmiştir. ABD'deki taşınmaz mal piyasasının birden değer kaybetmesi ve bunun sonucu olarak tutulu satışlardaki kişisel iflasların artmasının bu krizi tetiklediği sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İsveç Ulusal Bankası</span> İsveçte bir merkez bankası

İsveç Ulusal Bankası, İsveç'in merkez bankası ve dünyanın en eski merkez bankası. Banka, İsveç Merkez Bankası veya İsveç Bankası şeklinde de anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İslami bankacılık</span>

İslami bankacılık olarak adlandırılan sistem, aktivitelerini şeriatı esas alarak belirlemektedir. Şeriat, ödünç verilen paradan para kazanmayı yasaklamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mississippi Company</span>

"Mississippi Company" 1717'de "Company of the West" adını aldı, 1719'da ise genişleyerek "Company of the Indies" haline geldi.

Azerbaycan Cumhuriyeti Merkezî Bankası, Azerbaycan'ın merkez bankasıdır. Bankanın merkezi başkent Bakü'dedir. 11 Şubat 1992 yılında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İspanya Bankası</span> Merkez bankası

İspanya Bankası, İspanya'nın merkez bankasıdır. 1782 yılında III. Carlos tarafından Madrid'de kurulan banka, Avrupa Merkez Bankaları Sistemi ve Eurosystem üyesidir; aynı zamanda bankacılık kapsamında İspanya'nın yetkili tek denetim mekanizmasıdır. Bankanın faaliyetleri İspanya Merkez Bankası Özerklik Yasası ile düzenlenmektedir. İspanya'nın Euro'yu kabul ettiği Ocak 1999'a kadar, ulusal merkez bankası eski İspanyol para birimi peseta'dan sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi</span> Ankaranın Altındağ ilçesinde bulunan bir bankacılık müzesi

Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi; Ankara’nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tarih müzesidir. Türkiye İş Bankası'nın Ulus Meydanı'nda bulunan eski genel müdürlük binasının dönüştürülmesiyle hem Türkiye'deki önemli ekonomik gelişmeleri hem de bankanın tarihçesini anlatan bir müze oluşturulmuştur. İstanbul'daki Türkiye İş Bankası Müzesi'nden sonra kurum bünyesinde açılan ikinci müze olma özelliğini taşır.

Avram Büyük Dukalığı, 1980 yılı başlarında kurulan bir mikro ulustur. Kurucusu, Tazmanyalı John Charlton Rudge'dür. Kendisini Avram Büyük Dukalığı mikro ulusun Grandük'ü olarak ilan etmiştir.