İçeriğe atla

Johann Strauss I

Johann Strauss I
Johann Strauss I, 1835 yılından bir gravür.
Doğum14 Mart 1804
Viyana, Avusturya
Ölüm25 Eylül 1849
Viyana, Avusturya
Diğer ad(lar)ıJohann Baptist Strauß,
Johann Strauss (Vater),
Johann Baptist Strauss,
Johann Strauss (Sr., the Elder, the Father)
MeslekMüzisyen, Besteci
İmza

Johann Strauss I, (AlmancaJohann Baptist Strauß, Johann Strauss (Vater); ayrıca Johann Baptist Strauss, Johann Strauss, Sr., Baba) (d. 14 Mart 1804; Viyana – ö. 25 Eylül 1849), Avusturyalı romantik akımın bestecilerindendir. Özellikle de valsleriyle ünlüdür. En ünlü valsi, "Lorelei Rhine Klänge op. 154."tür. En ünlü eserinin adı "Radetzky Marşı"dır ve Josef Wenzel Radetzky von Radetz'e ithafen yazılmıştır; bu marş, Viyana Filarmoni Orkestrası'nın geleneksel olarak düzenlediği Yılbaşı Konserinin kapanış eseridir.

Johann Strauss I, 1837

Hector Berlioz, Strauss'un ölümünün ardından O'nu "Viyana tarzı vals'in babası" olarak nitelemiş ve "Strauss'suz bir Viyana tıpkı Tuna Nehri'nin olmadığı bir Avusturya gibidir." diyerek saygısını göstermiştir.

Hayatı

Johann Strauss I, 1804'te Leopoldstadt'ta (günümüzde Viyana) doğmuştur. Strauss, üçü de besteci olan Johann Strauss II, Josef Strauss ve Eduard Strauss'un babasıdır. Ayrıca Anna (doğumu, 1829) ve Therese (doğumu, 1831) adında iki kızı vardır. Üçüncü oğlu olan Ferdinand henüz on aylıkken ölmüştür. Strauss'un ebeveynleri, Franz Borgias Strauss (10 Ekim 1764 – 5 Nisan 1816) ve Barbara Dollmann (3 Aralık 1770 – 28 Ağustos 1811) hancılıkla uğraşmışlardır. Büyükbabası Johann Michael Strauss, (1720–1800) dinini değiştirerek Katolik olmuş bir Avusturyalı Yahudi'dir.[1]

Strauss, annesini yedi yaşındayken hastalık sebebiyle, babasını ise on iki yaşındayken Tuna Nehri'nde boğulması sebebiyle kaybetmiştir. Babasının ölüm sebebi intihar olduğu sanılmaktadır. Ailesinin ölümünden sonra sorumluluğu altına girdiği vasisi, terzi Anton Müller, genç Strauss'u ciltçi Johann Lichtscheidl'in yanına çırak olarak vermiştir. Strauss, ciltçilikle uğraştığı bu dönemde Johann Polischansky gibi isimlerden keman ve viyola dersleri almıştır.[2]

Strauss, Michael Pamer'in kurduğu yerel bir orkestraya katılmış ve bu orkestradan dönemin ünlü bir grubu olan Lanner Quartet'e katılmak için ayrılmıştır. Grup, bir süre sadece Viyana 27 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. valsleri ve Alman dans müzikleri çalmış ve 1824 yılında genişleyerek küçük bir orkestra halini almıştır. Strauss, bu dönemde önce orkestra'nın kurucusu Joseph Lanner'ın yardımcı orkestra şefi, sonra da bu topluluğun başarısıyla kurulan ikinci bir orkestranın şefi olmuştur. 1825'te maddi sıkıntılarından kurtulmak ve Lanner'ın başarısını yakalayabileceği inancıyla orkestradan ayrılan Strauss, kendi orkestrasını kurmaya karar vermiştir. Bunun sonucunda Lanner ve Strauss arasında ortaya çıkan rekabet, ikiliyi sıkça karşı karşıya getirmiş ve Viyana 27 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. valsinin gelişmesine önemli katkıda bulunmuştur.[3]

1826'da Avusturya'daki bir festivalde orkestrasını halka tanıtma fırsatını yakalayan Strauss, kısa sürede büyük bir üne kavuşmuş ve Almanya, Hollanda, Belçika ve İngiltere gibi ülkelerde sıkça konserler vermeye başlamıştır. Strauss, 1825'te Maria Anna Streim'la evlenmiştir, ancak evlilikleri, Strauss'un sıkça turneye çıkması sebebiyle, ilerleyen dönemlerde mutsuzlukla sonuçlanmıştır ve daha sonra da çiftin boşanmasıyla sonlanmıştır. Strauss, oğullarını disiplinli bir şekilde yetiştiriyor ve askerlik, bankacılık ve siyaset gibi mesleklere yönelmelerini istiyor olsa da, üç oğlu da kendisi gibi besteciliğe yönelmişlerdir. Özellikle oğlu Johann Strauss II ile aralarında büyük bir rekabet oluştuğu bilinmektedir, ancak Strauss II, babasının bestelerine olan hayranlığını da sıkça dile getirmiştir. Strauss I, İmparator I. Ferdinand tarafından K.K. Hofballmusikdirektor rütbesi ile ödüllendirilmiştir.

Strauss, 1849'da henüz 45 yaşındayken kızıl hastalığı sebebiyle Viyana'da ölmüştür. Döblinger mezarlığında arkadaşı ve en önemli rakibi Joseph Lanner'in yanındaki mezarlığa defnedilmiştir. İkili'nin tabutları 1900'lerin başında daha merkezi bir konuma sahip Zentralfriedhof'a taşınmıştır ve Döblinger mezarlığı, ikilinin anısına Strauss-Lanner Parkı olarak yeniden adlandırılmıştır.[4]

Eserleri

Marşları

  • Radetzky March, Op. 228 (1848)
  • Jelačić-March, Op. 244

Valsleri

  • Täuberln-Walzer, Op. 1 Küçük Kuğular (1827)
  • Döblinger Réunion-Walzer]], Op. 2 Dobling Buluşması Valsi
  • Wiener Carneval]], Op. 3 Viyana Karnavalı (1828)
  • Kettenbrücke-Walzer, Op. 4 (1828)
  • Gesellschafts-Walzer, Op. 5
  • Wiener Launen-Walzer, Op. 6
  • Tivoli-Rutsch Walzer, Op. 39 (1830)
  • Das Leben ein Tanz oder Der Tanz ein Leben! Walzer, Op. 49 Hayat bir danstır
  • Elisabethen-Walzer, Op. 71
  • Philomelen-Walzer, Op. 82
  • Paris-Walzer, Op. 101 (1838)
  • Huldigung der Königin Victoria von Grossbritannien, Op. 103 Birleşik Krallık Kraliçesi Viktorya Anısına
  • Wiener Gemüths-Walzer, Op. 116 Viennese Sentiments (1840)
  • Lorelei Rhein Klänge, Op. 154 Renli Loreley'in yankıları (1843)

Polkaları

  • Seufzer-Galopp, Op. 9
  • Chineser-Galopp, Op. 20
  • Einzugs-galopp, Op. 35 '
  • Sperl-Galopp, Op. 42
  • Fortuna-Galopp, Op. 69
  • Jugendfeuer-Galopp, Op. 90
  • Cachucha-Galopp, Op. 97
  • Indianer-Galopp, Op. 111
  • Sperl-Polka, Op. 133
  • Beliebte Annen-Polka, Op. 137
  • Piefke und Pufke Polka, Op. 235

Kaynakça

  1. ^ The Wedding of Johann Michael Strauss in 1762, Vienna Institute for Strauss Research (İngilizce) http://www.johann-strauss.at/wissen/faelschung_e.shtml 7 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "Johann Strauss Society: Johann Strauss I". Johann Strauss Society, 19 Ekim 2008 (İngilizce) http://www.johann-strauss.org.uk/strauss.php?id=121 4 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Norbert Rubey: Johann Strauss (Vater) — "ein Musiker von Gottes Gnaden"?, Viyana Üniversitesi (Almanca) http://bibliothek.univie.ac.at/ausstellungen/002337.html 6 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Martin Bjelik: "Biographien von Johann Strauß Vater und Sohn", Wiener Institut für Strauss-Forschung (Almanca) http://www.johann-strauss.at/biographie/biographie.shtml 27 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ludwig van Beethoven</span> Alman klasik müzik bestecisi ve piyanist (1770–1827)

Ludwig van Beethoven, Klasik dönemden Romantik döneme geçiş sürecine büyük katkı sağlamış ve gelmiş geçmiş en ünlü ve en etkileyici bestecilerden biri olarak kabul edilen Alman piyanist ve bestecidir. 9 senfonisi, 5 piyano konçertosu, 32 piyano sonatı, 16 yaylı dörtlüsü ve hayatı boyunca yazdığı tek opera olan Fidelio en çok bilinen eserlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Brahms</span>

Johannes Brahms Alman piyanist, orkestra şefi ve 19. yüzyılın ikinci yarısının en önemli Romantik dönem bestecilerindendir. Hamburg'da Lutheran bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi ve profesyonel yaşamının çoğunu Viyana'da geçirdi. Bazen Johann Sebastian Bach ve Ludwig van Beethoven ile müziğin "Üç B"sinden biri olarak gruplandırılır, bu yorum aslında on dokuzuncu yüzyıl orkestra şefi Hans von Bülow tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Johann Strauss II</span>

Johann Strauss II, 19. yüzyıl Avusturyalı Klasik Batı Müziği bestecisi. Vals Kralı olarak ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Viyana Filarmoni Orkestrası</span>

Viyana Filarmoni Orkestrası, Avusturya'da bulunan ve dünyanın en iyi senfonik müzik topluluğu olarak bilinen orkestradır.

Dmitri Şostakoviç genellikle bestelerini ve ara sıra diğer bestecilerin müziklerini opus numaralarıyla kataloglamıştır. Bu uygulamaya erken eserlerinden fa♯ minör Scherzo ile başlamış ve hayatının sonuna kadar devam etmiştir. Bununla birlikte, gençlik eserlerinin çoğu, sanatsal olgunluğundan bitmemiş eserleri ve çok sayıda tamamlanmış eseri opus numarasız kalmıştır. Şostakoviç'in bir esere atanan eser numarasını aldığı, sonra başka birine verdiği veya bitmiş bir kompozisyonun numaralandırılması konusunda kararsız olduğu durumlar da vardır. Konuyu daha da karmaşık hale getiren şey, 1930'larda kendi müziğini derlerken yaptığı bir hatadır. Bu karmaşaya 'The Youth of Maxim' ve 'Girl Friends' film müziklerine aynı opus numarası vermiş olması yol açmıştır.

Bu listede Avusturyalı besteci Johann Strauss II tarafından bestelenmiş olan değişik tipte dans parçalarının isimleri ve beste tarihleri verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yarasa (operet)</span>

Yarasa Johann Strauss II tarafından bestelenmiş bir Viyana opereti janrında 3 perdelik Almanca operettir. Eserin librettosu "Carl Haffner" ve "Richard Genée" tarafından hazırlanmıştır. Operetin prömiyer temsili 5 Nisan 1874de Viyanada Theater an der Wien eserini bestesinin orkestra şefliği altında yapılmıştır. Bu operet çok büyük bir ilgi görmüş ve dünyanın diğer opera evleri reperatuarları içinde devamlı bulunmuştur. Türkiye'de ilk temsili Ankara'da yapılmıştır. Kuzey Amerika'da sahnelenen 20 en popüler opera eseri listesinde 19'uncu sırada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çingene Baron</span>

Çingene Baron Johann Strauss II tarafından Viyana opereti janrında hazırlanmış 3 perdelik bir operettir. Eserin liberettosu yazar Ignaz Schnitzer tarafından Macar yazarı Mor Jokai'in aynı adı taşıyan romanından uyarılarak yazılmıştır. Çingene Baron'un prömiyerinin sahnelenmesi 24 Ekim,1885 de Viyana'da Theater an der Wien'de yapılmıştır. Bestecinin hayatında ve sonradan bu operet bestelemiş olduğu Yarasa operasından sonra en popüler olarak dünya opera evlerinde oynanmıştır. Birçok müzik kritikleri Strauss'un bu eser için yazdığı müziğin ve orkestrasyonun ve işlenen konunun ayrıntıları nedeniyle bu eseri hafif konulu ve müzikli bir operet olmaktan ziyade bir komik opera hatta bir lirik opera olarak sınıflandırmaktadırlar.

Viyana Kanı Johann Strauss II tarafından bestelenmiş müzik parçalarının kullanılması suretiyle "Adolf Müller" tarafından aranjmanı yapılmış Viyana opereti janrında 3 perdelik Almanca operetdır. Eserin librettosu "Victor Léon" ve "Leo Stein" tarafından hazırlanmıştır. Operetin prömiyer temsili 26 Ekim 1899'da Viyanada "Carltheater"'da, nerede ise Johann Strauss'un ölümünden 5 ay sonra, yapılmıştır. Eserde zaman ve mekan 1814-1815'te Viyana'da Viyana Kongresi toplantısı sırasındadır.

Venedikte Bir Gece Johann Strauss II tarafından bestelenmiş 3 perdelik bir operettir. Eserin librettosu F. Zell ve Richard Genée tarafından Jules Cormon'un yazdığı Le Château Trompette adlı eserden uyarlanarak yazılmıştır. Operetin prömiyeri Berlin'de "Neues Friedrich Wilhelmstadisches Theater" 3 Ekim 1883'te yapılmıştır ve böylece prömiyeri Viyanada yapılmamış tek Genç Johans Strauss opereti olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Richard Strauss</span> Alman Romantik Dönem bestecisi

Richard Georg Strauss, edebi alt yapıya sahip uzun senfonik şiirleri ve operaları ile ünlü Alman Romantik Dönem bestecisi. Ayrıca Strauss önemli bir orkestra şefi ve tiyatro yönetmeniydi.

<i>Der Rosenkavalier</i>


Der Rosenkavalier (Güllü Şövalye) Richard Strauss tarafından Hugo von Hofmansthal'ın orijinal Almanca librettosuna göre hazırlanmış üç perdelik bir komik operadır. Eserin ana konusu çok serbestçe Louvet de Couvrai'in "Les amours du chevalier de Faublas" romanından ve Moliere'in "Monsieur de Pourceaugnac" oyunundan uyarlanmıştır. Bu eser Max Reihardt direktörlüğü ve Ernest von Schuh'un orkestra efliği altında ilk defa 26 Ocak 1911de Dresden "Konigliches Opernhaus" operaevinde sahnelenmiştir. İlk sahnelenmeye kadar esere verilen geçici ad "Ochs von Lerchenau" idi.

<span class="mw-page-title-main">Alexander von Zemlinsky</span> Avusturyalı besteci, orkestra şefi ve öğretmen (1871-1942)

Alexander (von) Zemlinsky, Avusturyalı besteci ve orkestra şefi.

<span class="mw-page-title-main">Erich Wolfgang Korngold</span> Amerikalı besteci (1897 – 1957)

Erich Wolfgang Korngold Avusturya-Macaristan İmparatorluğu asıllı ve sonra ABD vatandaşlığına geçmiş müzisyen ve besteci. Özellikle romantik müzik ve sinema film müziği besteleri ile tanınmıştır. Max Steiner ve Alfred Newman gibi bestecilerle birlikte Amerikan Hollywood film endüstrisi için film müziğini ortaya çıkartan ve geliştiren bestecidir. Yaşamının sonuna doğru uzmanlaştığı beste akımı ve katkı yaptığı müzik janrı pek değerli olarak görülmemekteydi. Fakat son yıllarda müziksel katkıları tekrar değerlendirilmiş ve eserlerine yeniden yakın bir ilgi doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Viyana Şarkı Derneği</span>

Viyana Şarkı Derneği, Avusturya’nın başkenti Viyana’daki Müzik Dostları Derneği’nde konserler veren ve yaklaşık 230 üyesi olan bir korodur.

<span class="mw-page-title-main">Güzel Mavi Tuna</span> Johann Strauss IInin 1866 yılında koro için yazdığı vals

Türkçede yaygın olarak Mavi Tuna veya Güzel Mavi Tuna adıyla bilinen Güzel Mavi Tuna'da, Opera no.314, Avusturyalı besteci Johann Strauss II'nin 1866 yılında koro için yazdığı valstir. İsmini Tuna Nehri'nden almaktadır. Beste ilk defa 13 Şubat 1867 tarihinde Wiener Männergesangsverein tarafından seslendirilmiştir. Klasik batı müziği repertuvarındaki ünlü parçalardan biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Josef Wenzel Radetzky von Radetz</span>

Johann Josef (Joseph) Wenzel Graf Wenzel Anton Franz Karl Graf Radetzky von Radetz, Çek asilzade ve Avusturyalı general. Johann Strauss I'ın Radetzky Marşı sayesinde adı ölümsüzleşmiştir. 91 yaşında ölene kadar, 70 yılı aşkın süre boyunca orduda hizmet vermiştir. Birinci İtalyan Bağımsızlık Savaşı'nın önemli muharebelerinden Custoza Savaşı ve Novara Savaşı gibi muharebelerde Avusturya İmparatorluğu ordularıyla kazandığı zaferler sayesinde ün kazanmıştır.

Pamukkale Üniversitesi Gençlik Oda Orkestrası, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı'nın çalgısında kendini kanıtlamış lisans öğrencilerinden oluşan bir yaylı çalgılar orkestrasıdır. Zaman zaman seslendirilecek eserlere göre üflemeli, tuşlu ve vurmalı çalgılar da orkestrada yer almaktadır. Konser programlarında evrensel sanat müziğinin seçkin örneklerinin yanı sıra çağdaş çoksesli Türk müziği örneklerine de yer vermeyi ilke edinen topluluk, Pamukkale Üniversitesi bünyesindeki kültür ve sanat etkinliklerinin önemli temsilcilerinden biri olarak çalışmalarına devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Kienzl</span>

Wilhelm Kienzl Avusturyalı bir besteciydi.

Klasik Müziğin En Büyük 50 Parçası, Londra Filarmoni Orkestrası tarafından şef David Parry ile kaydedilen klasik eserlerden bir seçkidir. Londra'daki Abbey Road Studios, Royal Festival Hall ve Henry Wood Hall'da kaydedilen albüm, Kasım 2009'da dijital formatta ve 2011'de 4'lü CD set olarak yayınlandı. Klasik Müziğin En Büyük 50 Parçası 200.000'den fazla kopya sattı ve üç yılı aşkın süredir iTunes'daki en iyi 10 klasik albümden biri olarak geçirdi.