İçeriğe atla

Johann Radon

Johann Radon
y. 1920'de Radon
Doğum16 Aralık 1887
Děčín, Bohemya, Avusturya-Macaristan
Ölüm25 Mayıs 1956 (68 yaşında)
Viyana, Avusturya
Defin yeriDöbling mezarlığı, Viyana
MilliyetAvusturyalı
Mezun olduğu okul(lar)Viyana Üniversitesi, Avusturya
Tanınma nedeniRadon-Hurwitz sayısı
Radon–Nikodym teoremi
Radon-Riesz özelliği
Radon ölçüsü
Radon teoremi
Radon dönüşümü
EvlilikMaria Rigele (e. 1916)
Kariyeri
DalıMatematik
Çalıştığı kurumlarViyana Üniversitesi
Hamburg Üniversitesi
Greifswald Üniversitesi
Erlangen Üniversitesi
Breslau (bugün Wrocław Üniversitesi, Polonya)
Doktora
danışmanı		Gustav Ritter von Escherich
İmza

Johann Karl August Radon ([ˈʁaːdɔn] ; 16 Aralık 1887 - 25 Mayıs 1956) Avusturyalı matematikçi. 1910'da Viyana Üniversitesi'nde bitirdiği doktora tezi varyasyonlar hesabı üzerineydi.

Hayatı

Radon,[1] Avusturya-Macaristan'ın Bohemya eyaletinin Tetschen kentinde (şimdiki adıyla Děčín, Çekya) doğdu. Doktora derecesini 1910 yılında Viyana Üniversitesi'nden aldı. 1910/11 kış dönemini Göttingen Üniversitesi'nde geçirdi, ardından Brno'daki Alman Teknik Üniversitesi'nde ve 1912'den 1919'a kadar Viyana Teknik Üniversitesi'nde asistanlık yaptı. 1913/14'te Viyana Üniversitesi'nde habilitasyon sınavını geçti. Miyopluğu nedeniyle savaş zamanında askere alınmaktan muaf tutuldu.

1919'da yeni kurulan Hamburg Üniversitesi'nde extraordinarius (dışarıdan atanmış) profesör oldu; 1922'de Greifswald Üniversitesi'nde ve 1925'te Erlangen Üniversitesi'nde ordinaryüs profesör oldu. Daha sonra, 1928'den 1945'e kadar Breslau Üniversitesi'nde ordinarius oldu.

Innsbruck Üniversitesi'nde kısa bir süre kaldıktan sonra, 1 Ekim 1946'da Viyana Üniversitesi Matematik Enstitüsü'nde Ordinarius oldu. 1954/55'te Viyana Üniversitesi'nin rektörü oldu.

Radon, 1939'da, Avusturya Bilimler Akademisi'nin muhabir üyesi ve 1947'de üyesi oldu. 1952'den 1956'ya kadar bu akademinin Matematik ve Bilim Sınıfı Sekreteriydi. 1948'den 1950'ye kadar Avusturya Matematik Derneği'nin başkanıydı .

Johann Radon, 1916'da bir ortaokul öğretmeni olan Maria Rigele ile evlendi. Genç veya çok genç yaşta ölen üç oğulları oldu. 1924'te doğan kızları Brigitte, Innsbruck Üniversitesi'nde matematik alanında doktora yaptı ve 1950'de Avusturyalı matematikçi Erich Bukovics ile evlendi. Brigitte Radon-Bukovics halen Viyana'da yaşıyor.

Curt C. Christian'ın 1987'de Viyana Üniversitesi'nde pirinç büstünün açılışında tanımladığı gibi Radon, dost canlısı, iyi huylu, öğrenciler ve meslektaşları tarafından çok saygı duyulan, asil bir kişilikti. Sessiz bir bilgin izlenimi veriyordu ama aynı zamanda sosyaldi ve kutlama yapmaya istekliydi. Müziği severdi ve evde arkadaşlarıyla müzik çalardı, kendisi de mükemmel bir keman sanatçısı ve iyi bir şarkıcıydı. Klasik edebiyata olan sevgisi tüm hayatı boyunca sürdü.

2003 yılında Avusturya Bilimler Akademisi, Johann Radon'un adını taşıyan Hesaplamalı ve Uygulamalı Matematik Enstitüsü'nü kurdu.

Başarıları

Radon, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bilime birçok kalıcı katkısıyla bilinmektedir:

Ayrıca bakınız

  • Radon uzayları
  • Radonlaştırıcı fonksiyon

Kaynakça

  1. ^ Brigitte Bukovics: Biography of Johann Radon, in: 75 Years of Radon Transform, S. Gindikin and P. Michor, eds., International Press Incorporated (1994), pp. 13–18, 1-57146-008-X

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Johann Radon ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Victor Hess</span> Avusturyalı fizikçi (1883 – 1964)

Victor Francis Hess, kozmik ışınları keşfi ile 1936 Nobel Fizik Ödülü’nü kazanmış Avusturyalı-Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Masatoşi Gündüz İkeda</span> Japon asıllı Türk matematikçi

Masatoşi Gündüz İkeda, cebirsel sayılara katkılarıyla tanınan Japon asıllı Türk matematik bilginidir.

<span class="mw-page-title-main">Erwin Schrödinger</span> Avusturyalı fizikçi (1887-1961)

Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger, Avusturyalı fizikçi ve bilim kuramcısıydı. Schrödinger, kuantum mekaniğinin kurucularından biri olarak kabul edilir. Atom teorisinin yeni, üretken işlevlerinin keşfedilmesine yaptığı katkılar için 1933'te Paul Dirac ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Heinz Fischer</span> 11. Avusturya cumhurbaşkanı

Heinz Fischer, Avusturyalı siyasetçi (SPÖ). 8 Temmuz 2004-2016 yılları arası Avusturya'nın eski cumhurbaşkanıdır. 25 Nisan 2010'da ikinci ve son dönem için yeniden seçildi. Daha önce 1983 ile 1987 yılları arası Bilim Bakanı olarak görev yaptı ve 1990 ile 2002 yılları arasında da Avusturya Ulusal Konseyi Başkanı olarak görev yaptı. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi (SPÖ), Cumhurbaşkanlığı süresince partisine olan üyeliğini askıya almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Christian Andreas Doppler</span>

Johann Christian Andreas Doppler Avusturyalı bir matematikçi ve fizikçi olup, ününü özellikle günümüzde Doppler Etkisi olarak bilinen, radyo dalgası yayan herhangi bir cismin gözlemciye yaklaşıp uzaklaştıkça frekansının değişiyormuş gibi gözlemlenmesi hipotezini ortaya atarak kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karl von Frisch</span> Alman-Avusturyalı davranış bilimleri uzmanı (1886-1982)

Karl von Frisch, Avusturya asıllı etolog. Özellikle arı davranışları ve duyuları üzerinde yaptığı çalışmalarla tanınır. Arıların morötesi ve polarize ışığa karşı hassasiyetlerini ortaya çıkarmış, ayrıca bal arılarının kendilerine özgü bir "dans" kullanarak kovanda birbirlerine nasıl bilgi aktardıklarını çözmüştür. Meslektaşları Konrad Lorenz ve Nikolaas Tinbergen ile beraber 1973 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görülmüştür.

Innsbruck Üniversitesi, Almanca tam ismi Leopold-Franzens-Universität Innsbruck'dur.

<span class="mw-page-title-main">Clemens Holzmeister</span> Avusturyalı mimar ve tasarımcı (1886–1983)

Clemens Holzmeister, Avusturyalı mimar ve tasarımcı.

<span class="mw-page-title-main">Lviv Üniversitesi</span>

Lviv Üniversitesi ya da resmi adıyla Lviv İvan Franko Ulusal Üniversitesi Ukrayna'da, tarih boyunca eğitimini kesintisiz sürdüren en eski üniversite. Batı Ukrayna'nın Lviv Oblastı'ndaki tarihi Lviv kentinde bulunur. Ukrayna devlet sınavları puan alımları ile yüksek öğretim kurulu listesinde ülkenin en iyi dördüncü (2020) üniversitesi olarak yer almaktadır.

Prof. Dr. Tekin Dereli,, Türk teorik fizikçi, uygulamalı matematikçi ve akademisyen. Halen Koç Üniversitesi Fizik Bŏlũmünde Profesör ve Bilimsel Diploma Üstü Eğitim başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Karatodori</span> Yunan matematikçi (1873-1950)

Konstantin Karatodori, Rum asıllı Alman matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Emil Zuckerkandl</span> Avusturyalı - Macar anatomist, antropolog ve bilim insanı

Emil Zuckerkandl Avusturyalı - Macar anatomist, antropolog ve bilim insanı.

Berta Karlik, Avusturyalı fizikçidir. Viyana Üniversitesi'nde çalıştı ve sonunda enstitüdeki ilk kadın profesör oldu. Ernst Foyn ile çalışırken deniz suyunun radyoaktivitesi hakkında bir makale yayımladı. 85 atom numaralı astatin elementinin doğal bozunma süreçlerinin bir ürünü olduğunu keşfetti. Element ilk olarak 1940 yılında Dale R. Corson, K.R. MacKenzie ve Emilio Segrè tarafından sentezlendi. Boşuna birkaç bilim insanı radyoaktif minerallerde aradı.

<span class="mw-page-title-main">Michel Plancherel</span>

Michel Plancherel İsviçreli bir matematikçiydi. Bussy'de doğdu ve matematik diplomasını Fribourg Üniversitesi'nden, ardından da 1907'de Mathias Lerch'in gözetiminde yazdığı teziyle doktora derecesini aldı. Plancherel, Fribourg'da (1911) ve 1920'den itibaren ETH Zürih'te profesördü.

<span class="mw-page-title-main">Wacław Sierpiński</span>

Wacław Franciszek Sierpiński (Lehçe: ˈvat͡swaf fraɲˈt͡ɕiʂɛk ɕɛrˈpij̃skʲi Polonyalı bir matematikçiydi. Küme teorisine, sayı teorisi, fonksiyonlar teorisi ve topolojiye yaptığı katkılarla biliniyordu. 700'ün üzerinde makale ve 50 kitap yayınladı.

<span class="mw-page-title-main">Kazimierz Kuratowski</span>

Kazimierz Kuratowski,, , Polonyalı bir matematikçi ve mantıkçı. Varşova Matematik Okulu'nun önde gelen temsilcilerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Alfréd Haar</span> Macar matematikçi (1885-1933)

Alfréd Haar Macar matematikçi. 1904'te Göttingen Üniversitesi'nde okumaya başladı. Doktora tezi, David Hilbert tarafından denetlendi. Haar ölçüsü, Haar dalgacığı ve Haar dönüşümü onun onuruna verilmiştir. 1912-1919 yılları arasında Kaloşvar'daki Franz Joseph Üniversitesi'nde öğretmenlik yaptı. Frigyes Riesz ile birlikte Szeged Üniversitesi'ni matematik merkezi haline getirdi. Ayrıca Riesz ile birlikte Acta Scientiarum Mathematicarum dergisini kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Hellmuth Kneser</span> Alman matematikçi (1898-1973)

Hellmuth Kneser, grup teorisi ve topolojiye kayda değer katkılarda bulunan bir Baltık Alman matematikçi.

Otto Eduard Neugebauer, astronomi tarihi ile Antik Çağlarda ve Orta Çağ'da uygulanan diğer kesin bilimler üzerine yaptığı araştırmalarla tanınan Avusturyalı-Amerikalı bir matematikçi ve bilim tarihçisiydi. Kil tabletlerini inceleyerek, eski Babillilerin matematik ve astronomi hakkında daha önce fark edildiğinden çok daha fazlasını bildiklerini keşfetti. Ulusal Bilimler Akademisi, Neugebauer'i "çağımızın müspet bilimler tarihinin, belki de bilim tarihinin en özgün ve üretken bilim insanı" olarak adlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Wirtinger</span>

Wilhelm Wirtinger karmaşık analiz, geometri, cebir, sayılar teorisi, Lie grupları ve düğüm teorisi alanlarında çalışmış olan Avusturyalı matematikçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.