İçeriğe atla

Jin Haber Ajansı

Jin Haber Ajansı
JİNHA
Kuruluş8 Mart 2012
Kapanış29 Ekim 2016
TürHaber Ajansı
Resmî sitejinhaber.link

Jin Haber Ajansı (kısaca JINHA), Diyarbakır merkezli haber ajansı. 8 Mart 2012'de kurulmuş olup, Türkiye'nin çalışanlarının tamamı kadın olan ilk haber ajansıdır.[1] Tüm çalışanlarının kadınlardan oluştuğu ajans,[1] 676 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile 29 Ekim 2016'da kapatıldı.[2] Kürtçede "kadın" anlamına gelen "jin" kelimesini kullanan ajansın kuruluşunda Kürt kadınlar da yer aldı.[1][2]

Kadın odaklı haber yapma ve eril olan basın dilini değiştirme amacıyla kurulan Jinha,[3] yayınladığı haberlerde, erkek soyunun devamına ilişkin anlayışı kırmak için kişinin ismini, önce "adı-soyadı" şeklinde daha sonra da kişinin sadece adını vererek devam ediyordu.[4]

Kapatılması

JINHA, Türkiye'deki 15 Temmuz darbe girişiminin ardından çıkarılan, 676 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile 29 Ekim 2016'da kapatıldı.[5]

Editörlerinden Fatma Koçak BBC Türkçe’ye yaptığı açıklamada kararı "Türkiye'de uzun süredir 'Bu kadarı da olmaz' dedirten şeyden sonra ajansımızın da kapatılması sürpriz olmadı" şeklinde yorumladı.[2]

JINHA editörlerinden gazeteci ve ressam Zehra Doğan, Nusaybin'de sokağa çıkma yasaklarını takip ettikten sonra gözaltına alınarak 23 Temmuz 2016'da Mardin’de tutuklandı.[6] Zehra Doğan "Terör Örgütü Propagandası Yapmak" ve "Silahlı Terör Örgütüne Üye Olma" suçları ile suçlanıyor. Doğan suçlamaları reddediyor ve sadece "gazeteci" olduğunu söylüyor.[7]

Avukatı Aslı Pasinli, Zehra Doğan'ın Nusaybin’deki çatışmalar ve sokağa çıkma yasağı nedeniyle insanların çektiği acıları gösteren ve sosyal medyadan paylaştığı resimlerin suça delil olarak sunulduğunu söyledi.[6][8]

Zehra Doğan 3 Mart 2015 tarihinde yayınlanan "Ezidi Kadınların Çığlığı" başlıklı haberiyle 2015 yılında Metin Göktepe ödülünü kazanmıştı.[9]

Başka bir JINHA muhabiri Aysel Işık da Şırnak’ta haber takibi sırasında gözaltına alındı ve çıkarıldığı mahkeme tarafından sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek 21 Kasım 2016’da "terör örgütü propagandası yapmak" suçlamasıyla tutuklandı.[10]

JINHA ile dayanışma

Türkiye'de 2016 yılı içerisinde yoğun çatışmalar yaşanan Diyarbakır ve çevre illerinde çalışan gazetecilerle dayanışmak için bir grup gazeteci, sekiz hafta boyunca bölgeye giderek farklı haber kuruluşlarında veya bağımsız gazetecilerle birlikte haber yaptılar. Şubat ve Mart 2016'da gerçekleşen bu etkinlik "Haber Nöbeti" olarak biliniyor.[11]

Gazeteci Kumru Başer, 21 Mart 2016'da Diyarbakır'da yapılan nevruz etkinliği sırasında, o sırada iki muhabiri tutuklu JINHA ile dayanışmak için Haber Nöbeti'ne katıldı. Ardından JINHA'ya verdiği röportajda da dayanışmanın öneminden bahsetti.[12][13]

Evrensel gazetesinin genel yayın yönetmeni Fatih Polat bir erkek gazeteci olarak 11 Şubat 2016 tarihinde Haber Nöbeti kapsamında JINHA'daki deneyimini yazdı.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Türkiye'nin ilk kadın haber ajansı 'JINHA'". Doğan Haber Ajansı. dha.com.tr. 7 Mart 2012. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  2. ^ a b c "Son KHK ile kapatılan basın kuruluşlarının temsilcileri ne diyor?". BBC Türkçe. bbc.com. 30 Ekim 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  3. ^ "İlk Kadın Haber Ajansı: JİNHA". Bianet. bianet.org. 8 Mart 2012. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  4. ^ a b "Bir erkek gazetecinin JINHA deneyimi". Evrensel Gazetesi. evrensel.net. 12 Şubat 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  5. ^ "DİHA ve JİNHA çaşışanları kararlı... 'Gerçeği yazma aşkımız ölmez'". Cumhuriyet Gazetesi. cumhuriyet.com.tr. 31 Ekim 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  6. ^ a b "JİNHA editörü Zehra Doğan tutuklandı". Cumhuriyet Gazetesi. cumhuriyet.com.tr. 23 Temmuz 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  7. ^ "Tutuklu Gazeteci Zehra Doğan'ın iddianamesi hazırlandı". Evrensel Gazetesi. evrensel.net. 21 Ekim 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  8. ^ "'Çizdiği resimlerden dolayı yargılanıyor'". Yeni Özgür Politika. yeniozgurpolitika.org. 26 Temmuz 2016. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. []
  9. ^ "Metin Göktepe ödülleri verildi". Evrensel Gazetesi. evrensel.net. 10 Nisan 2015. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  10. ^ "JINHA muhabiri Aysel Işık tutuklandı!". T24. t24.com.tr. 21 Kasım 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  11. ^ "Haber Nöbeti'ndeki gazetecilerle Diyarbakır sokaklarında". BBC Türkçe. bbc.com. 5 Şubat 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  12. ^ "'Nöbetçiler'i terör örgütü propagandasından tutukladılar". Hürriyet Gazetesi. hurriyet.com.tr. 20 Haziran 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  13. ^ "Kumru Başer: Dayanışmanın güç getireceğinin farkındalar". JİNHA. jinha.com.tr. 26 Haziran 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 

Dış bağlantılar

Haber Nöbeti etkinliği resmi sitesi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Leyla Zana</span> Kürt siyasetçi

Leyla Zana, Kürt asıllı Türk siyasetçi. Zana 1991-94 yılları arasında Diyarbakır ve 2011-18 yılları arasında ise Ağrı milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki intihar saldırıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de 59 intihar saldırısı gerçekleşti. Bunların 36'sı PKK, 10'u Irak ve Şam İslam Devleti, 6'sı TAK, 5'i Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi, 3'ü ise el-Kaide'nin Türkiye yapılanmasına mensup kişiler tarafından düzenlenmişti. Toplamda eylemciler dâhil 626 kişinin öldüğü saldırılarda, 9 Mart 2003'teki saldırdaki hariç, saldırganların tamamı ölmüş ve 44 saldırıda eylemci dışında da ölenler oldu. Saldırılar 20 ile yayılırken en çok saldırı 16 kezle İstanbul'da gerçekleşmişti. Bu saldırıların yanı sıra, beşi PKK biri ise Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi mensubu olan eylemciler tarafından düzenlenmesi planlanan saldırılar, farklı sebeplerden ötürü eylemcilerin üzerindeki patlayıcıların infilak etmesi sonucu gerçekleştirilemedi ve saldırganlar öldü.

Faruk Balıkçı, Kürt gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Murat Özyaşar</span>

Murat Özyaşar, Kürt kökenli Türk yazar ve öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Şık</span> Türk gazeteci ve siyasetçi

Ahmet Şık, Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi. Gülen Cemaati'nin kamu kurumlarında gizlice örgütlenmesiyle ilgili araştırmaları nedeniyle yargılandığı için gündeme geldi. 2018'de HDP'den İstanbul milletvekili seçildi. 4 Mayıs 2020'de HDP'den istifa etti, 19 Nisan 2021'de TİP'e katıldı.

<i>Özgür Gündem</i> Türkçe ve Kürtçe yayımlanmış gazete

Özgür Gündem, Türkiye'de günlük olarak yayınlanmış, Türkçe ve Kürtçe dillerinde faaliyet göstermiş bir gazete.

<span class="mw-page-title-main">Gültan Kışanak</span> Kürt siyasetçi

Gültan Kışanak, Kürt gazeteci ve siyasetçi. Eski Diyarbakır Büyükşehir Belediye başkanı, eski Barış ve Demokrasi Partisi eşbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi 23. dönem Diyarbakır ve 24. dönem Siirt milletvekilidir.

<i>Milat</i> (gazete)

Milat, Türkiye'de basılan ulusal günlük gazetedir. 20 Ekim 2011 yayına başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Figen Yüksekdağ</span> Türk siyasetçi

Figen Yüksekdağ Şenoğlu Türk gazeteci ve siyasetçi. 2014-2017 yılları arasında Halkların Demokratik Partisi eşbaşkanı olarak görev aldı. Ayrıca Türkiye Büyük Millet Meclisine Van'dan seçilerek, 25. ve 26. dönemlerde milletvekili olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Bölgeler Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokratik Bölgeler Partisi, 11 Temmuz 2014 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DBP" şeklindedir. Simgesi başağı elinde tutan insan silüeti ve sekiz yıldızdır. Eş genel başkanları Çiğdem Kılıçgün Uçar ve Keskin Bayındır'dır. TBMM'de iki vekil ile temsil edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Teztel</span> Türk gazeteci

Deniz Teztel, Türk gazeteci, muhabir.

<span class="mw-page-title-main">İdris Baluken</span> Türk siyasetçi

İdris Baluken, Zaza asıllı Türk siyasetçi, doktor ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Hendek operasyonları</span> TSK ve Türk Emniyetinin bölücü terör örgütü PKKya karşı Güneydoğu Anadoluda düzenlediği operasyonlar

Hendek operasyonları; Türk Güvenlik Güçlerince, PKK militanlarına karşı ortak olarak gerçekleştirilen Sur, Cizre ve Nusaybin merkezli askerî operasyonlardır. Bu operasyonların gerçekleştirildiği bölgelerin bazılarında sokağa çıkma yasakları uygulanmış ve bazıları geçici süreyle askerî güvenlik bölgesi ilan edilmiş; PKK militanlarının etkisiz hâle getirildiği, hendeklerin kapatıldığı, barikatların kaldırıldığı ve güvenliğin sağlandığı bölgelerde sokağa çıkma yasakları kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ocak 2016 Diyarbakır saldırısı</span> Diyarbakırda gerçekleşen bir terör saldırısı

2016 Diyarbakır saldırısı ya da Çınar saldırısı, 13 Ocak 2016 tarihinde Türkiye'nin Diyarbakır ilinin Çınar ilçesinde PKK tarafından Çınar İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne bombalı araç, roketatar ve uzun namlulu silahlarla gerçekleştirilen saldırı. Emniyet Müdürlüğü binası içerisinde polis lojmanları da bulunuyordu. Binada ağır hasar oluştu. Diyarbakır Valiliği'nin yaptığı ilk açıklamaya göre 5 kişi öldü, 39 kişi yaralandı. BBC'nin geçtiği habere göre enkaza dönen hizmet binası içerisinde hayatını kaybedenler arasında bir çocuk ve bir kadınının da olduğu belirtildi. Olay sonrasında PKK ile Türk emniyet güçleri arasında çıkan çatışmada 8 PKK'lı öldürüldü. Daha sonradan bir kişinin daha cansız bedeni bulundu.

Halkın Hakları Basın, Sanat ve Dayanışma Ödülleri, Halkevleri tarafından her yıl basın, sanat ve dayanışma alanında verilen ödüller.

Musa Anter ve Özgür Basın Şehitleri Gazetecilik Ödülleri, 1993 yılından beri Musa Anter anısına Kürtçe ve Türkçe iki dilde verilen ödüller. Her yıl özgür basın geleneğinden gelen basın yayın organları tarafından, Türkçe haber, Kürtçe haber, fotoğraf ve karikatür olmak üzere dört dalda verilir.

<span class="mw-page-title-main">Zehra Doğan</span> Türk gazeteci

Zehra Doğan, Kürt asıllı Türk gazeteci ve ressam. Mardin'in Nusaybin ilçesinde sokağa çıkma yasağı ve güvenlik operasyonları sırasında çizdiği resimleri sosyal medyada paylaştığı ve 10 yaşındaki bir çocuğun notlarını haberleştirdiği için hakkında örgüt üyeliği suçlamasıyla dava açıldı. 23 Temmuz 2016'da Mardin'de gözaltına alındı. 9 Aralık 2016'da ilk duruşmada örgüt üyeliği suçlamasından beraat etti ve örgüt propagandası suçlamasından tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Örgüt propagandası suçundan 33 ay hapis cezasına çarptırılan Doğan, Haziran 2017'de tutuklanarak Diyarbakır E Tipi Kapalı Cezaevi'ne gönderildi. 24 Ekim 2018 tarihinde Tarsus cezaevine gönderildi. 24 Şubat 2019 tarihinde tahliye oldu. 19 Ekim 2023 tarihinde Yargıtay, "yasadışı örgüt lehine propaganda yapmak" suçundan hapis cezasına çarptırılan Zehra Doğan'ın temyiz başvurusunu karara bağladı. Mahkeme, delilleri değerlendirirken "hata" yaptığına ve beraat beraat yerine hapis cezası verdiğine hükmetti yeniden yargılama kararı verildi. Yeniden başlayan yargılamanın 9 Mayıs 2024 tarihinde görülen ilk duruşmasında mahkeme, Doğan hakkında savcılık mütalaası kapsamında üzerine atılı suçlamanın kanunda suç olarak düzenlenmediği gerekçesiyle beraat kararı verdi.

Yusuf Nazım, Türk öykü, roman ve gazete yazarıdır. Nüfus adı Yakup Sayın’dır.

Semra Güzel, Kürt asıllı Türk doktor ve siyasetçi. TBMM 27. dönem HDP Diyarbakır milletvekiliydi.

<span class="mw-page-title-main">Mezopotamya Ajansı</span>

Mezopotamya Ajansı, merkezi Beyoğlu'nda bulunan bir Kürt haber ajansıdır. Avrupa Konseyi'ne bağlı Gazetecilerin Güvenliği Platformu tarafından Kürt yanlısı ve Uluslararası İnsan Hakları Gözlemevi tarafından solcu olarak tanımlanmaktadır. Kürtçe, Türkçe ve İngilizce dillerinde haberler yayınlamaktadır. Ajansın çok sayıda muhabiri ve editörü defalarca gözaltına alındı ve tutuklanarak cezaevine gönderildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.