Jiedushi (Çince (basitleştirilmiş): 节度使; Çince (geleneksel): 節度使; pinyin: jiédùshǐ; Çince telaffuz: [tɕiɛ˧˥tu˥˩ʂʅ˩]) Çin'de Beş Hanedan On Krallık devrinde bölgesel askeri valilere verilen isimdir. Aslen dış tehditlere karşı oluşturulmuş olup, kendine ait ordusu bulunması, vergi toplaması ve mevkisine kendinden sonra ailesinden birinin geçmesi gibi özellikleri barındıran muazzam bir gücü vardı.
Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.
Asena veya Aşina, Türk mitolojisinde önemli bir rol oynayan efsanevi bir dişi kurtun doğurduğu on erkek çocuğundan biri.
Mandarin ya da Beifanghua Çincenin en çok konuşulan dilidir. Kuzey Çin'de konuşulan tüm lehçeler Mandarin altında sınıflandırılmıştır. Ancak genelde Mandarin daha dar anlamıyla Çin ve Tayvan'da resmî dil olarak kullanılan Standart Çinceye işaret eder.
Pinyin ya da Hanyu Pinyin Standart Mandarin için Çince yazısında kullanılan romanizasyon sistemidir. Yani her biri ayrı bir ideogram olan Çince karakterlerin Latin alfabesi ile yazılıp okunabilmesini sağlar. Bu sistem 1979 yılından itibaren Çin hükûmeti tarafından resmen benimsenmiştir. Pinyin sistemi, hem en yeni hem de Mandarince telaffuzu en yakın sunan romanizasyon yöntemidir. Artık eskimiş olan Wade-Giles sistemi geçmişte yaygın kullanılmasına karşın yavaş yavaş terkedilmektedir.
Çin Hanedanı, MÖ 221 - MÖ 206 yılları arasında Çin'i yönetmiş ilk hanedandır. Qin Hanedanlığı adını bugün Gansu ve Shaanxi eyaletlerinin kalbinde bulunan Qin bölgesinden alır. Qin Hanedanlığı'nın gücü, Shang Yang'ın MÖ 4. yüzyılda Savaşan Devletler Çağı'ndaki kanunlarda yaptığı legalist reformlarla artmıştır. MÖ 3. yüzyılın ortalarında ve sonlarında, Qin Hanedanlığı güçsüz Zhou Hanedanlığı'ndan başlayıp kalan diğer altı savaşan devleti de fethetmiş ve tüm Çin üzerinde kontrol elde ederek yönetimi tek çatı altında toplamıştır.
Batı Hun, Hun'nun tanhu sülalesinden Çi-çi Tanhu 'nun batıya kayarak kurduğu yönetim.
Çaç veya Şaş Taşkent çevresinde eski bir kent devleti. Zhao Wu dokuz soyunun biri.
Çinliler ; çoğunlukla soy, etnisite, uyrukluk, vatandaşlık veya diğer bağlılık vasıtasıyla Çin ile ilişkili çeşitli kişiler veya gruplardır.
Keşmir, Hindistan, Pakistan ve Çin'in sınırlarının kesiştiği noktada yer alan bir dağlık bölgedir. Himalayalar'ın batı ucunun güneyindeki vadi bu adla anılmıştır. Bölgede üretilen Kaşmir adlı kumaşın ismi de buradan gelmektedir.
Hou Han, Çin'de Beş Hanedan On Krallık döneminde Hou Jin'in Hitaylar tarafından yıkırıldıktan bir süre sonra, Hitayların kuzeye geri döndüğünde Hou Jin'ın Jiedushi Liu Zhiyuan tarafından kurulmuş bir devlettir.
Beş Hanedan On Krallık dönemi,, Çin tarihinde 907'de Zhu Quanzhong Tang Hanedanı 'ı yıkıp Hou Ling 'ı kurmasıyla başlayarak Hou Zhou hanedanının Dinqianduo dianjian (殿前都點檢 diàn qián dōu diǎn jiǎn: Hassa ordusu müfettişi) olan Zhao Kuangyin 'in Song Hanedanı ’ı kurup Çin'i birleştirmesiyle bitten dönemi.
Çince Vikipedi (中文維基百科/中文维基百科), Vikipedi'nin Çince sürümüdür. Mayıs 2001'de başlatıldı ve 18 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Çince Vikipedi'nin 1.447.196 maddesi, 3.601.577 kullanıcısı ve 63 hizmetlisi bulunmaktadır. Açıldığı günden beri 84.315.722 kez katkıda bulunulmuştur. Madde sayısına göre 12. büyük Vikipedi sürümüdür.
Mançuca, Tunguz dillerinden Kuzey Çin'deki Mançurya'da konuşulan dil. Mançuların ana dili genelde Çincedir. Günümüzde Dünya üzerinde sadece 20 kişinin ana dili Mançucadır. Mançucanın kendine özgü bir alfabesi vardır. Mançuca bugün ölmek üzere olan dillerdendir.
Şikoey Kağan, 611 - 618 yılları arasında Batı Göktürk Kağanlığı'nı yöneten kağan. Apa Kağan'ın oğlu, İnal Kağan'ın kardeşi, kendisinden önceki kağan olan Çulo Kağan'ın amcasıdır.
Bağa Şad, 7. yüzyılda yaşayan bir Batı Göktürk Kağanlığı şadıdır. Bağa Şad, Batı Göktürk kağanı Tong Yabgu Kağan'nın akrabası ve kendisine bağlı bir generalidir. Bağa Şad, Böri Şad'ın babası olduğu için; Hazar Türklerini yöneten yabgu olduğu düşünülmüştür.
Ethnologue verilerine göre Çin'de toplam 298 yaşayan dil konuşulmaktadır. Bu dillerin birçoğu, Çin'deki tanınmış etnik gruplar tarafından konuşulur. Çin'deki en yaygın dil yedi ana lehçe grubuna bölünür ve Hanyu olarak bilinir. Çin'de bu dille ilgili çalışmalar, kendine özgü bir akademik disiplin olarak düşünülmektedir. Hanyu kapsamına giren lehçe grupları, birbirinden hem morfolojik hem de fonetik açıdan o kadar çok farklılık gösterir ki farklı bölgelerde konuşulan lehçeler karşılıklı olarak anlaşılmaz. Çince, Moğolca, Tibetçe, Uygurca ve Zhuangca, Çin'de en çok öğrenilen ve hükûmetten en çok destek gören dillerdir.
İmparator Taizong veya asıl adıyla Zhao Jiong (趙炅), Çin'in Song Hanedanı'nın ikinci imparatorudur. Saltanatı MS 976'dan 997 yılında ölümüne kadar sürmüştür.
Çin'deki etnik azınlıklar; Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)'nde Han Çinlisi olmayan halklardır. Han çoğunluğunun dışında ÇHC, resmî olarak 55 tane farklı etnik azınlık grubu tanımaktadır. 2010 itibarıyla resmî olarak tanınan azınlık grupları, kolektif olarak Çin anakarası nüfusunun %8,49'unu oluşturmaktadır. Resmî olarak tanınan bu etnik gruplara ek olarak, kendilerini tanınmayan etnik grupların üyeleri olarak tanımlayan ÇHC vatandaşları vardır.
Qiang halkı, Çin'de bulunan bir etnik grup. 2010 yılı itibarıyla Çin'deki toplam nüfusu 309.576 kişiden oluşan Qiang halkı, Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan birini teşkil eder. Qiang halkına ait bireylerin çoğu, Siçuan eyaletinin kuzeybatısındaki dağlık alanlarda, yani Tibet Platosu'nun doğu kenarında, yaşar.
Xianzong veya asıl adıyla Li Chun (李純), Çin'de Tang Hanedanı'nın 12. imparatorudur. Saltanatı MS 805'ten MS 820 yılında ölümüne kadar sürmüştür.