İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
İl, Türkiye Cumhuriyeti'nin taşra teşkilatlanmasında en büyük mülkî yönetim birimi. Osmanlı Devleti'nde uygulanan vilayet sisteminin Türkiye'de ilkin sistem olarak, 1960'ta da isim olarak güncellenmesi ile bu şekli ve ismi almıştır.
Ana belleğin işlemler arasında paylaştırılmasına ana bellek yönetimi ya da bellek yönetimi adı verilir. İşletim sisteminin bu amaçla oluşturulan kesimine de bellek yöneticisi adı verilir.
Kaymakam Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yönetim sisteminde, ilçenin en yüksek mülki idare amiridir. Kaymakamlar görevlerini il valilerinin gözetim ve denetimi altında yaparlar. İlk kez Osmanlı Devleti'nde Tanzimat Fermanı'nın ilanıyla görev yapmaya başlamışlardır. Kaymakamlık bir kariyer meslek memurluğudur. Mesleğe giriş için mevzuatla belirlenen şartlar aranmaktadır. Seçilmesi, yetiştirilmesi, atanması ve yer değiştirilmesi belli kurallara bağlanmıştır.
Muhasebe, bir işletmenin varlıkları ve kaynakları üzerindeki mali nitelikteki bilgileri kayıt, sınıflandırma, özetleme, analiz etme ve yorumlama gibi fonksiyonlar ile takip eden bilimsel bir sistemdir.
Tarhuncu Sarı Ahmed Paşa IV. Mehmed saltanatında 20 Haziran 1652 - 21 Mart 1653 tarihleri arasında dokuz ay yirmi bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.
Merzifonlu Çalık Hacı Ali Paşa, II. Ahmed saltanatında, 27 Mart 1692 - 27 Mart 1693 tarihleri arasında bir yıl bir gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'dan sonra Merzifon'un çıkardığı ikinci sadrazamdır.
Sayıştay, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda düzenlenen mali yargı organıdır.
Maliye, kamu maliyesi veya kamu ekonomisi, devletin mali faaliyetlerini inceleyen ve bu faaliyetlerin neden ve sonuçlarını araştıran bilim dalıdır. Kamu maliyesi, devletin gelirlerinin ve harcamalarının ekonomik faaliyetler üzerindeki etkilerini incelemektedir.
Çivi yazısı, kilden yapılma tabletlerin üzerine resimler ya da harf görevi gören ve sesleri temsil eden semboller ile özel bir teknikle yazılan; papirüsün bulunması ile son bulan tarihteki ilk yazı sistemidir. Maden Çağlarının sonunda, yaklaşık MÖ 3500'lerde Sümerler tarafından icat edilmiştir.
Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi (RTOS), verileri ve önemli zaman kısıtlamalı olayları işleyen gerçek zamanlı uygulamalar için işletim sistemi'dir.
Mali yıl, iş yerleri ve diğer kurumlar tarafından finansal beyannameleri hazırlamak amacıyla kullanılan süreye verilen addır. Birçok ülkede muhasebe ve vergi hukuku bu raporların her on iki ayda bir hazırlanmalarını gerektirir ancak bildirim aralığı her zaman takvim yılıyla örtüşmez. Mali yıllar iş yerleri ve ülkelere göre değişiklik gösterebilir.
Aşar (öşür) vergisi; Osmanlı Döneminde köylülerden, ürettikleri tarım ürünleri için %10 oranında alınan bir vergidir. Osmanlı Devleti’nin temel gelir kalemini oluşturan vergi, arazi para ile sulanıyorsa yirmide bir oranında verilirdi. Arazi mahsulleri, buğday, arpa, pirinç, darı, karpuz, hıyar, patlıcan, yonca, zeytin, susam, bal, şeker kamışı ve meyveler gibi mahsullerdir.
Türkiye'deki vergi daireleri, mükellefi tespit eden, vergi tarh eden, tahakkuk ettiren ve tahsil eden dairelerdir.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, 1983 yılında kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin en yüksek siyasi makamıdır. Şu ana kadar 5 farklı cumhurbaşkanı görev yaptı. Ülkenin şu anki cumhurbaşkanı Ersin Tatar'dır. Cumhurbaşkanı Kuzey Lefkoşa'da bulunan Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda ikamet etmektedir. 23 Ekim 2020 tarihinden beri Ersin Tatar görevdedir.
Pronoia geç dönem Doğu Roma İmparatorluğu'ndaki birey ve kurumlara devlet gelirleri tahsis edilmesini sağlayan bir sistemdi. 11. yüzyıldan başlayarak 15. yüzyılda imparatorluk feth edilene kadar devam eden sistem, aynı dönemdeki Avrupa feodalizminden farklıydı.
Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB), Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı devlet kurumu. 2018 Türkiye genel seçimleri sonrası Kalkınma Bakanlığı ile Maliye Bakanlığının Bütçe Genel Müdürlüğü birleştirilerek Cumhurbaşkanlığı bünyesinde oluşturuldu. Kalkınma Bakanlığına bağlı Kalkınma Ajansları ise Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlandı.
Sakellarios İdari ve mali görevlerle görevlendirilmiş bir yetkilidir. Bu unvan Bizans İmparatorluğu'nda çeşitli işlevlerle kullanılmış ve Doğu Ortodoks Kilisesi'nde kullanımda kalmıştır.
Bağımsız denetim, herhangi bir işletmenin finansal bilgilerinin, kitaplarının, menkul kıymet hesaplarının, yasal kayıtlarının, belgelerinin ve kuponlarının sistematik ve bağımsız bir incelemesidir. Bir finansal tablo açıklamasının yanı sıra finansal olmayan açıklamaların doğru ve net bir şekilde ortaya çıktığını tespit eder. Ayrıca, hesap kitaplarının yasaların gerektirdiği bir şekilde muhafaza edilmesini sağlamaya çalışır. Denetim, kamu sektöründe ve her yerde böyle bir fenomen haline geldi. Denetçi inceleme için önlerinde bulunan önerileri algılar ve tanır, kanıtlar alır, aynısını değerlendirir ve denetim raporuyla iletilen kararına dayanarak bir görüş oluşturur.
Azerbaycan Cumhuriyeti Vergiler Bakanlığı, Azerbaycan Cumhuriyetinde uygulanan tek bir mali ve bütçe politikası çerçevesinde devlet vergi politikasının uygulanmasını sağlayan, vergi ve diğer gelirlerin devlet bütçesine zamanında ve eksiksiz olarak tahsil edilmesini sağlayan ve devlet kontrolünü gerçekleştiren merkezi yürütme organıdır.