İçeriğe atla

Jedediah Smith

Jedediah Smith

Jedediah Strong Smith (d. 6 Ocak 1799, Bainbridge, New York (eyalet) – ö. 27 Mayıs 1831, Ulysses, Kansas), Amerikalı avcı, iz sürücü, kürk tüccarı ve kâşif. Rocky Dağları'nı, ABD'nin batı kıyısını ve güneybatısını keşfetmiştir. Bu keşifler beyaz yerleşimciler tarafından oldukça önemli olmuştur. Bunlardan en önemlisi Kaliforniya ile Oregon arasında keşfettiği yoldur.[1] 1831'de kürk ticareti için bulunduğu Santa Fe'deki bir ticaret partisinde gruba su bulmak için çıktığı yoldan geri dönmemiştir. Bir süre sonra grup arkadaşları Meksikalı bir tüccarın Smith'in özel eşyalarını sattığını görmüşlerdir. Meksikalı, eşyaları Comanche avcılarının nehir kenarında öldürdükleri bir adamdan aldığını iddia etmiştir. Sonuç olarak, Smith'in cesedi bulunamamıştır.

Kaynakça

  • American National Biography, Vol. 20, 1999, Oxford University Press, New York and Oxford, ISBN 0-19-520635-5;
  • Dale, Harrison Clifford, The explorations of William H. Ashley and Jedediah Smith – 1822–1829.
Arthur H. Clark Company, Glendale 1941, reprinted by University of Nebraska Press, 1991, ISBN 0-8032-6591-3
  • Blevins, Winfred. Give Your Heart to the Hawks: A Tribute to the Mountain Men. New York, Forge, [1973] 2005. ISBN 978-0765-31435-2
  • Time-Life Books and Bil Gilbert. The Trailblazers. Time-Life Books, 1973, 96–100, 107
  • Morgan, Dale L. (1953). Jedediah Smith and the Opening of the American West. Lincoln, London: Bison Book University of Nebraska Books. ISBN 0-8032-5138-6. 
  • Maurice S. Sullivan, The Travels of Jedediah Smith. Lincoln, University of Nebraska Press, 1992, 13.
  • Maurice S. Sullivan, "Jedediah Smith, Trader and Trail Breaker", in New York Press of the Pioneers, 1936.
  • Smith, Alson J. Men Against the Mountains: Jedediah Smith and the South West Expedition of 1826–1829. New York, John Day Co., 1965.
  • Smith, Jedediah S., [Harrison G. Rogers], and George R. Brooks (ed.). The Southwest Expedition of Jedediah S. Smith: His Personal Account of the Journey to California, 1826–1827. Lincoln and London, University of Nebraska Press, [1977] 1989. ISBN 9780803291973

Dipnotlar

  1. ^ Morgan (1964), Jedediah Smith and the Opening of the West, s. 388-389.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı</span> 1939-1945 yılları arasındaki küresel savaş

II. Dünya Savaşı, 1939'dan 1945'e kadar süren küresel savaştır. Savaşa dönemin büyük güçleri ve dünya ülkelerinin büyük çoğunluğu katıldı, Müttefikler ve Mihver olmak üzere iki karşıt askerî ittifak kuruldu. 30'dan fazla ülkeden gelen 100 milyondan fazla personelin doğrudan katıldığı bu topyekûn savaşta, savaşın büyük tarafları tüm ekonomik, endüstriyel ve bilimsel kapasitelerini savaş için seferber ettiler. 70 ila 85 milyon ölümle sonuçlanan II. Dünya Savaşı, insanlık tarihindeki en ölümcül savaştı ve savaş boyunca askerî personelden daha çok sivil kayıp verildi. Milyonlarca insan soykırımdan, planlanmış açlık ölümlerinden, katliamlardan ve hastalıklardan öldü. Tanklar, zırhlı araçlar, savaş uçakları, stratejik bombardımanlar, uçak gemileri, radar ve sonar, nükleer silahların geliştirilmesi ve roketler gibi birçok savaş teknolojisi savaşta önemli rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Abdünnâsır</span> 2. Mısır devlet başkanı

Cemal Abdünnâsır Hüseyin, 1954'ten 1970'teki ölümüne kadar Mısır'ın ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan Mısırlı bir subay ve politikacıydı. Nâsır, 1952 Mısır Devrimi'ne öncülük etti ve ertesi yıl geniş kapsamlı toprak reformlarını başlattı. 1954'te bir Müslüman Kardeşler üyesinin suikast girişiminin ardından örgüte baskı uyguladı. Kendisine karşı yapılan bir suikast girişimine adı karışan Devlet Başkanı Muhammed Necib'i ev hapsine aldı ve idari görevi üstlendi. Haziran 1956'da resmen başkan seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Paul Giamatti</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Paul Edward Valentine Giamatti, İtalyan asıllı Amerikalı oyuncudur. Emmy ve Altın Küre ödüllerini kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Kornberg</span> Amerikalı biyokimyager (1918 – 2007)

Arthur Kornberg, Yahudi kökenli Amerikalı biyokimyager. 1959 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü deoksiribonükleik asit'in (DNA) biyolojik sentez mekanizmalarını keşfi nedeniyle New York Üniversitesi'nden Dr. Severo Ochoa ile birlikte kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vakaş dilleri</span>

Vakaş dilleri, Kuzey Amerika'nın Pasifik Kuzeybatısı bölgesinde Kanada'ya bağlı Britanya Kolumbiyası eyaletindeki Vancouver Adasında, ABD'ye bağlı Washington eyaletlerindeki Olympic Yarımadasının kuzeybatı köşesinde ve Kanada-ABD sınırındaki Juan de Fuca Boğazının güney kıyısında konuşulan Algonkin–Vakaş dilleri üst grubunun Mos dilleri filumundan Kızılderili dil ailesidir. Tipik olarak karmaşık ünsüz yığılmaları görülür.

<span class="mw-page-title-main">Kıyı Saliş dilleri</span>

Kıyı Saliş dilleri, Kuzey Amerika'da Kanada'nın güneybatısında Britanya Kolumbiyası eyaletinde Strait of Georgia yöresinde ve ABD'nin kuzeybatısında Washington eyaletini Puget Sound yöresinde yaşayan Kıyı Saliş halkları tarafından konuşulan Saliş dilleri grubundan 15 kadar Kızılderili dili.

<span class="mw-page-title-main">Hoçanklar</span>

Hoçanklar ya da eski adlarıyla Vinebagolar, ABD'nin merkezi Wisconsin ile doğu Nebraska eyaletlerinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, Kuzeydoğu Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Batı Siyu dillerine giren dilleri Hoçankçayı konuşabilen kişi sayısı 2004 yılında 11 kişidir. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Hoçanklar da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar. Günümüzde federal olarak tanınan iki idari kabile olarak yapılanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili Tehciri</span>

Kızılderili Tehciri, 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetiminin politikası olarak, güneyde Mississippi Nehri'nin doğusunda yaşayan Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerinden Çerokiler, Çikasovlar, Çoktavlar, Krikler ve Seminolelerden oluşan Beş Uygar Kabilenin MississippiNehri'nin batısına ve kuzeydeki daha ufak kabilelerin Kızılderili Toprakları'na tehcir ettirilmesidir. Kızılderili Tehcir Yasasının Amerika Birleşik Devletleri başkanı Andrew Jackson tarafından 26 Mayıs 1830 tarihinde imzalanmasından sonra yürürlüğe konmuştur. Tehcire karşı direniş gösteren kimi kabileler Kızılderili Savaşları denen bir dizi savaşa girmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'nın Ruslar tarafından sömürgeleştirilmesi</span>

Amerika'nın Ruslar tarafından sömürgeleştirilmesi, Rus İmparatorluğu'nun kuzeybatı Amerika'da toprak iddiasında bulunduğu 1732 yılından 1867 yılına kadarki dönemi içeren sömürgeleştirme hareketidir. Büyük ölçüde Rus Amerikası dönemini kapsar ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Rusya'dan Alaska'yı satın alması ile birlikte son bulur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Amerika'daki Kızılderili katliamları listesi</span>

Kuzey Amerika'daki Kızılderili katliamı, Amerika'nın Avrupalılarca sömürgeleştirilmesi sürecinde çoğunlukla Amerika Birleşik Devletleri topraklarında ABD Kızılderililerine karşı Avrupa'dan göç eden Beyaz yerleşimciler ile bunların soyundan gelen Amerikalılar tarafından gerçekleştirilen katliamları nitelendirdiği gibi, Kızılderililer tarafından diğer Amerika yerlilerine ya da Beyaz yerleşimcilere karşı yapılan katliamları da belirtir. Katliamların bir kısmı ABD Kızılderili savaşlarının parçası olarak gelişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kado dilleri</span>

Kado dilleri ya da Kaddo dilleri, Amerika Birleşik Devletlerinde Kuzey Dakota'dan Oklahoma'nın güneyine ve Teksas'a kadar Büyük Ovalar'da konuşulan Amerind Kızılderili dil ailesi. 3.000 yıl önce Kuzey ve Güney olarak iki ana gruba ayrıldıkları tahmin eiliyor. Toplam 5 dilden oluşur ve birinin soyu tükenmiş, diğer dördünü konuşanlar ise ancak 50 kişidir ve soyu tehlike altında olan dil ailesidir.

Bu madde, 19. yüzyıl filozofu Friedrich Nietzsche hakkında yazılan eserlerin kaynak dizinidir.

<span class="mw-page-title-main">Barış hareketi</span> Belli bir savaşı veya tüm savaşları bitirmeye yönelik sosyal hareket

Barış hareketi, belli bir savaşı bitirmeyi, insanlar arası şiddeti en aza indirmeyi amaçlayan bir toplumsal hareket. Genellikle dünya barışını sağlama amacıyla bağlantılıdır. Bu hedeflere ulaşmak için pasifizm, şiddetsiz direniş, diplomasi ve boykot savunuculuğu yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Hip hop müzik</span> Müzik tarzı

Hip hop, rap eşliğinde ritmik bir müzik ve kafiyeli ifadelerle oluşturulan bir müzik tarzıdır. Hip hop kültürünün bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gettysburg Konuşması</span>

Gettysburg Konuşması Amerika Birleşik Devletleri başkanı Abraham Lincoln tarafından yapılan ve Amerika Birleşik Devletleri tarihinin en ünlü konuşmalarından biridir. Amerikan İç Savaşı sırasında, Konfederasyon güçlerinin Birlik Güçleri tarafından Gettysburg Muharebesi'nde yenilmesinden dört buçuk ay sonra 19 Kasım 1863 Perşembe günü Gettysburg, Pensilvanya'da Gettysburg Ulusal Mezarlığının kurulması nedeniyle yapılan törende verilmiş bir söylevdir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'ta Holokost</span>

Arnavutluk'ta Holokost, II. Dünya Savaşı sırasında İtalyan ve Alman işgali altında Arnavutluk'taki Yahudilere karşı Alman, İtalyan ve Arnavut işbirlikçi güçleri tarafından işlenen suçlardan oluşuyor. Savaş boyunca, yaklaşık 2.000 Yahudi Arnavutluk'a sığındı. Bu Yahudi mültecilerin çoğu, ülkenin ilk olarak Faşist İtalya ve daha sonra da Nazi Almanyası tarafından işgal edilmesine rağmen, yerel Arnavut nüfusu tarafından iyi muamele gördü. Besa olarak bilinen geleneksel misafirperverlik geleneğini takip eden Arnavutlar, Yahudi mültecileri sık sık dağ köylerinde barındırdılar ve onları Adriyatik limanlarına taşıyarak İtalya'ya kaçmalarını sağladılar. Diğer Yahudiler ülke genelinde direniş hareketlerine katıldı.

Leonid Brejnev'e yönelik suikast girişimi, 22 Ocak 1969'da Leonid Brejnev'e yönelik, Sovyet Ordusundan kaçak konumda olan Viktor İlyin tarafından düzenlenen suikast girişimidir. İlyin, Brejnev Moskova'da bir otomobilin içerisinde iken motorsikletten ona ateş etti. Her ne kadar Brejnev zarar görmese de, ancak bir sürücü öldü ve Sovyet uzay programında görev alan bazı popüler kozmonotlar, hafifçe yaralandı. Saldırgan derhal yakalandı ve tutuklandı.

Carne seca, Meksika mutfağında kullanılan bir tür kurutulmuş sığır etidir.

<span class="mw-page-title-main">Álvar Núñez Cabeza de Vaca</span> İspanyol kâşif

Álvar Núñez Cabeza de Vaca Yeni Dünya'nın İspanyol bir kâşifidir ve 1527 Narváez keşif gezisinden hayatta kalan dört kişiden biridir. Günümüzde ABD'nin Güneybatı bölgesinde geçen sekiz yıl boyunca gezisinde, 1536'da Meksika'daki İspanyol uygarlığıyla yeniden bağlantı kurmadan önce çeşitli Kızılderili kabilelerine tüccar ve inanç şifacı oldu. 1537'de İspanya'ya döndükten sonra, anılarını yazdı. Daha sonraki baskılarda Naufragios y comentarios olarak yeniden isimlendirilen ve 1542 yılında ilk kez yayınlanan kitabın adı La relación y comentarios. Cabeza de Vaca, karşılaştığı birçok Kızılderili kabilesi hakkındaki ayrıntılı açıklamaları nedeniyle bazen bir proto-antropolog olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Leonard Wood (Asker)</span>

Leonard Wood Amerika Birleşik Devletler Ordusu'nda tümgeneral, doktor ve kamu görevlisiydi. Birleşik Devletler Ordusu Genelkurmay Başkanlığı, Küba Askeri Valiliği ve Filipinler Genel Valiliği görevlerinde bulunmuştur. Askeri kariyerine sınırda ordu doktoru olarak başladı ve burada Onur Madalyası aldı. İspanyol-Amerikan Savaşı sırasında, Theodore Roosevelt'in ikinci komutanı olduğu Rough Riders'a komuta etti. Wood, I. Dünya Savaşı'nda gerekli meziyetlere sahip olsa da ABD ordusunun başkomutanı yapılmadı, ancak daha sonra önde gelen bir Cumhuriyetçi Parti lideri ve 1920 başkanlık adaylığı için önde gelen bir aday oldu.