İçeriğe atla

Jean Vigo

Jean Vigo
Doğum26 Nisan 1905(1905-04-26)
Paris, Fransa
Ölüm5 Ekim 1934 (29 yaşında)
Paris, Fransa
MilliyetFransız
MeslekYönetmen
EvlilikElizabeth Lezinska (1929–1934)
Çocuk(lar)Luce Vigo

Jean Vigo (26 Nisan 1905 - 5 Ekim 1934), Fransız yönetmendir.

1930'ların sinemasının realist dilini geliştirmesine büyük katkısı oldu. 1950'lerin sonu ve 1960'larda Fransız sinemasında gelişen Yeni Dalga hareketine esin verdi.

Yaşamı

Jean Vigo, 26 Nisan 1905'te Emily Clero adıyla Katalan asıllı İspanyalı anarşist bir militan olan Eugene Bonaventure de Vigo' nun (takma adıyla Miguel Almereyda) oğlu olarak Paris'te Rue Polonceau 'da dünyaya geldi. Annesi Emily Clero'ydu.[1] Çocukluğu ailesi ile birlikte sürekli yer değiştirerek geçti. Babası 13 Ağustos 1917 gecesi hapishanedeyken öldürülecekti. İddialara göre bundan cezaevi yönetimi sorumluydu. Bu olayın ardından annesi onunla pek fazla ilgilenmedi ve onu yatılı bir okula gönderildi. Bu esnada güvenliği için gerçek adı gizlendiğinden, ismi Jean Sales olarak değiştirilmişti. Vigo, yaşamı boyunca babasının gizemli ölümü ve yalnız başına yatılı okula gönderilmesinin olumsuz etkilerinin üstesinden tam olarak gelemeyecekti.[2]

1922'de yeniden Paris'e döndü ve Chartres yakınlarında bulunan Lycee Marceau'ya devam etti. 1925'te Sorbonne yazıldı.

1929 yılında evlendiği[1] Elizabeth Lezinska bir sanayicinin kızıydı. Ondan 1931 yılında -daha sonra sinema eleştirmeni olacak olan[2]-Luce Vigo adlı bir kızı oldu.

Çocukluğundan beri oldukça sağlıksız olan Jean Vigo, henüz 29 yaşındayken tüberküloza bağlı septisemi nedeniyle Paris'te öldü.[2]

Sinema

23 yaşından sonra Jean Vigo' nun sinemaya duyduğu ilgi arttı ve satın aldığı kamerayla tedavi olmak amacıyla gittiği Nice' te, kısa bir belgesel olan ilk filmi À propos de Nice'i (Nice Hakkında) (1930) çekti. İki yıl sonra yüzücü Jean Taris' in yaşamın anlattığı Taris, roi de l'eau filmini yaptı. 1933' te daha sonra başyapıtı sayılacak olan Zéro de conduite' yi çekti. Bu film Vigo'nun kendi yatılı okul yaşamından izler taşıyan ve otoriteyi sert bir şekilde eleştiren, oldukça kişisel ve başarılı bir filmdi. Film, Fransız ruhuna aykırı öğler taşıdığı gerekçesiyle Fransız hükûmeti tarafından derhal sansürlendi. Bu durumun getirdiğu umutsuzluğa rağmen 1934 yılında, bir mavnada birlikte yaşamaya çalışan genç bir çiftin öyküsünü romantik ve realist öğelerle harmanlayarak anlattığı filmi L'Atalante' yi çekti. Vigo bu filmin çekimlerinden kısa bir süre sonra, filmin montajını yapamadan yaşamını yitirecekti. Yapımcılar Vigo'nun burjuvaziyi eleştiren ilk filmi À propos de Nice gibi, bu filmin anlatımını da sert bulduklar ve filmi keserek değiştirdiler.

Tüm filmlerinin toplamı süresi ancak üç saat tutan Vigo' nun filmleri, günümüzde sinemada şiirsel realizmin en güzel örnekleri arasında gösterilmektedir. Yaşadığı dönemde çok fazla eleştirilen ve sansüre uğrayan Vigo, 1945' ten sonra yeniden keşfedildi. Özellikle de Fransa'da 1950'lerin sonunda başlayan ve 1960'larda etkili olan Fransız Yeni Dalga hareketindeki genç yönetmenlere esin vererek unutulmazlar arasına girdi.

Prix Jean Vigo, Fransa' da Jean Vigo adına düzenlenen ve yıllık olarak verilen önemli bir sinema ödülüdür.

Filmleri

Yıl Film Diğer Adları Süre
1934 L'AtalanteLe Chaland qui passe 89 dak.
1933 Jeunes diables au collègeZéro de conduite/Hal ve Gidiş Sıfır 41 dak.
1931 Taris, roi de l'eauJean Taris, Swimming Champion 10 dak.
1930 À propos de NiceNizza - Nice Hakkında 25 dak.

Notlar

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 7 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2008. 
  2. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 1 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2008. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">François Truffaut</span> Fransız film yönetmeni (1932 – 1984)

François Roland Truffautsöylenişi 16 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fransız yönetmen, senarist, oyuncu ve Fransız Yeni Dalga akımının kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Luc Godard</span> Fransız film yönetmeni (1930-2022)

Jean-Luc Godard, Fransız ve İsviçreli film yönetmeni, senarist ve sinema eleştirmeniydi. Fransız Yeni Dalgası'nın en etkili isimlerinden birisidir.

<i>Serseri Aşıklar</i>

Serseri Aşıklar, 1960 yapımı Jean-Luc Godard filmi. Film, Fransız Yeni Dalga akımının ilk örneklerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Agnès Varda</span> Fransız film yönetmeni (1928-2019)

Agnès Varda, asıl ismiyle Arlette Varda,, Fransız fotoğrafçı ve sinemacı. "Yeni Dalga akımının büyükannesi" diye de anılır. Özellikle La Pointe Courte, Cléo de 5 à 7, Çatısız Kuralsız ve Les Glaneurs et la glaneuse (Toplayıcılar) filmleriyle tanınır. Agnès Varda Fransa’daki feminist politikaların içinde de etkin olarak yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Luis Buñuel</span> İspanyol yönetmen ve senarist

Luis Buñuel Portolés, sürrealist İspanyol yönetmen ve senarist. Otoriteler tarafından sinema tarihinin en etkili yönetmenlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Claire Denis</span> Fransız film yönetmeni (d. 1946)

Claire Denis,, Fransız yönetmen, senarist ve oyuncu. 14 yaşına kadar Afrika'da kaldı. IDHEC, Fransız Film Okulu'ndan mezun oldu. Wim Wenders, Jim Jarmush, Jacques Rivette ve Costa-Gavras gibi önemli yönetmenlerin yanında asistanlık yaptı. İlk yönetmenlik ve senaristlik denemesi olan Chocolat ile Altın Palmiye ve En İyi Yönetmen Cesar'ına aday gösterildi. Bu filmde Afrika'daki deneyimlerini kullanarak 1950'lerin Batı Afrika'sında yaşayan fransız bir genç kızın duygusal çatışmalarını ve dönemin koloni hayatını anlattı. İkinci filmi olan Man No Turn, Fransa'ya ilk defa gelen Kamerunlu bir müzik grubun hikâyesiydi. Bundan sonraki filmi olan No Fear, No Die ise Fransız toplumunun dışında yaşayan biri Karayipli öteki Afrikalı iki siyah gencin hikâyesini anlatır. Önceki filmlerindeki gibi bu filmiyle de ırksal çatışmalara ve aidiyet olgusuna odaklandı. Herman Melleville'in 'Billy Budd, Sailor' adlı kitabına dayanan Beau Travail adlı filmi ile kitabı filme başarılı bir şekilde oturtmasıyla eleştirmenlerden övgü aldı. Claire Denis, çağdaş fransız sinemasının en önemli yönetmenlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Yeni Dalgası</span>

Fransız Yeni Dalgası, 1950 sonları ve 1960'larda, kısmen İtalyan Yeni Gerçekçilik akımından etkilenen bir grup Fransız film yapımcısı için eleştirmenler tarafından kullanılan bir terimdir. Yeni Dalga hiçbir zaman örgütlü bir hareket hâline gelmemiştir, buna karşın Yeni Dalga akımını benimseyen film yapımcıları kendilerinden emin bir biçimde klasik film formunu reddetmeleri ve tabuları yıkma cesaretleriyle bilinirler. Bu akım yönetmenlerinin birçoğu dönemin çehresini değiştiren toplumsal ve siyasi değişimlere filmlerinde yer vermiş; kurgu, görsel biçim ve sinematografik anlatımlarındaki farklılıklarla muhafazakâr paradigmadan kesin bir kopuş sergilemişlerdir. Yeni Dalga yönetmenleri film eleştirmenliğinden gelmektedir. Her film yeni bir roman gibi tüm uylaşımlardan bağımsız bir şekilde oluşturulur. Her film ayrı bir sanat manifestosu, ayrı bir sinema kuramı gibi oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">André Bazin</span>

André Bazin Fransız film eleştirmeni ve film kuramcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Emily Blunt</span> İngiliz sinema oyuncusu

Emily Olivia Laura Blunt, Altın Küre ödülllü İngiliz oyuncu. My Summer of Love ve The Devil Wears Prada filmleri ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Éric Rohmer</span> Fransız film yönetmeni (1920–2010)

Éric Rohmer, Fransız yönetmen ve senarist.

Alp Zeki Heper, Türk yönetmendir. Döneminde eleştirel başarı kazanmasına rağmen sansüre uğrayan ve hiçbir zaman seyirciyle buluşamayan Soluk Gecenin Aşk Hikayeleri filminin yönetmeni olarak tanınır. Dört uzun metrajlı film çekmiş ve sinemayı bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Henri Langlois</span> Fransız devlet adamı (1914-1977)

Henri Langlois, filmlerin korunması ve onarımı konusunda çalışmış bir öncüdür. Fransız Sinematek'inin kuran ve geliştiren kişidir.

<i>Sınıf</i> (film) 2008 yapımı Fransız filmi

Sınıf, Fransız yazar François Bégaudeau'nun 2006 tarihli romanından sinemaya uyarlanan bir film. Film 61. Cannes Film Festivali'nde büyük ödül olan Altın Palmiye'yi kazanmıştır. 21 yıldır bu ödülü kazanan ilk Fransız filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Şiirsel gerçekçilik</span>

Şiirsel gerçekçilik 1930'larda Fransa'da ortaya çıkmış ve II. Dünya Savaşı'nın sonuna dek etkisini sürdürmüş sinema akımına verilen addır. Türkçede bazen "şairane gerçekçilik" olarak da geçer.

Georges Franju,, Fransız sinema yönetmeni. Filmleri, geleneksel Fransız sineması ile 1950'lerin Yeni Dalga akımı arasında önemli bir köprü oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jeanne Moreau</span> Fransız oyuncu (1928-2017)

Jeanne Moreau, ünlü Fransız oyuncu. Bafta ödüllü olan Moreau, yönetmenlik ve senaryo yazarlığı da yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Alain Resnais</span> Fransız film yönetmeni (1922 – 2014)

Alain Resnais, Fransız film yönetmenidir.

<i>Cléo Beşten Yediye</i>

Cléo Beşten Yediye 1962 Fransa - İtalya ortak yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Cléo de 5 à 7 olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Cleo from 5 to 7 adı ile gösterilmiştir.

<i>LAtalante</i>

L'Atalante 1934 yapımı, Jean Vigo tarafından yönetilen ve başrollerinde Jean Dasté, Dita Parlo ve Michel Simon'un rol aldığı Fransız yapımı film. Çoğu eleştirmen tarafından tüm zamanların en iyi filmleri arasında gösterilir.

Fransız sineması bir yüzyılı aşkın bir süredir Lumiere Kardeşler'den başlayarak Amélie Poulain'e, yeni dalga akımından avant-garde akıma, Georges Méliès'den Cannes film festivali'ne kadar oluşturduğu kendine özgü kültürüyle başta Avrupa sineması olmak üzere dünya sinemalarını birçok yönden etkilemiştir. Fransız film endüstrisi, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılda dünyanın en önemli film endüstrisi olmuştur.