İçeriğe atla

Jean Kambanda

Jean Kambanda
5. Ruanda Başbakanı
Görev süresi
9 Nisan 1994 - 19 Temmuz 1994
Yerine geldiğiAgathe Uwilingiyimana
Yerine gelenFaustin Twagiramungu
Kişisel bilgiler
Doğum 19 Ekim 1955

Jean Kambanda (d. 19 Ekim 1945), Ruandalı siyasetçi. Kambanda, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 yılında soykırımın yaşandığı bir dönemde çok kısa bir süre başbakan olarak görev almıştır.

Bir önceki başbakan Agathe Uwilingiyimana'nın öldürülmesi sonucu boşta kalan başbakanlık makamına, Hutu ile Tutsi taraflarının Arusha Antlaşması kapsamında anlaşmaya vardığı çözüm sürecinde kendilerine başbakanlık makamı verilen Demokratik Cumhuriyet Hareketi içerisinden birinin atanması kararlaştırılmış, bu görev için parti içi sıralama doğrultusunda Faustin Twagiramungu belirlenmiştir. Ancak Kambanda tüm parti içi kuralları göz ardı ederek ve tüm kademeleri atlayarak başbakanlık koltuğuna oturmayı başarmıştır.

Başbakan olarak ülkede yaşanan soykırım süresinde şiddetin daha da arttırılması yönünde çağrılar yapan Kambanda, söylediği Soykırım, düşman ile mücadelede haklı bir tutumdur söz ile şiddeti meşru kılma girişimlerinde bulunmuştur. 19 Temmuz 1994'te görevini bırakması ile birlikte ülkeyi terk eden Kambanda yurt dışına kaçmıştır.

19 Temmuz 1997'de Kenya'nın başkenti Nairobi'de yakalanan Kambanda, Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne teslim edilmiştir. Mahkeme kendisini Butare ve Gitarama'da soykırım için kullanılacağını bilerek silah ve mühimmat dağıtmakla suçlamıştır.

Kambanda, Birleşmiş Milletler'in 1951 yılında yasakladığı soykırım kararı sonrasında soykırım işlediğini kabul eden ilk ve tek eski hükûmet başkanı olarak tarihe geçmiş, 4 Eylül 1998 tarihinde açıklanan karar ile de ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştır.[1] Kambanda'nın ceza almasına sebep olan suçlar şu şekilde açıklanmıştır:

  • soykırım yapmak ve soykırım yaptığını kabul etmek
  • Açık bir şekilde toplumu soykırıma teşvik etmek
  • Soykırıma destek vermek
  • Başbakan olarak görevlerini yerine getirmemek ve soykırıma engel olmamak
  • İki olayda da insanlığa karşı suç işlemek.

Kambanda günümüzde Mali'de bulunan Koulikoro cezaevinde yatmaktadır.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Kambanda'ya ömür boyu hapis cezası". 12 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2016. 
  2. ^ "Hapishane içerisinde Afrika'nın en azılı suçluları yatıyor". 15 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2016. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Necmettin Erbakan</span> 23. Türkiye başbakanı

Necmettin Erbakan, Türk yüksek makine mühendisi, akademisyen, siyasetçi ve Millî Görüş ideolojisinin kurucusudur. Başbakan yardımcılığı ve başbakanlık görevlerinde bulunmuştur. 1974 yılında Bülent Ecevit liderliğindeki Cumhuriyet Halk Partisi ile kurulan koalisyon hükûmetinde başbakan yardımcısı ve devlet bakanı olmuştur. 1974 Genel Affı ve Kıbrıs Harekâtı'na destek vermiştir. 1996'da başbakan olmuş, başbakanlık görevini 28 Haziran 1996 ile 30 Haziran 1997 tarihleri arasında sürdürmüştür. 28 Şubat sürecinde istifa etmeye zorlanmış, partisi kapatılmış ve kendisine 5 yıl süreliğine siyaset yasağı getirilmiştir. Kayıp Trilyon Davası'nda 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Burundi</span> Afrikanın ortadoğu kısmındaki bir ülke

Burundi, resmî adı ile Burundi Cumhuriyeti, Doğu Afrika ile Afrika Büyük Gölleri'nin kesiştiği Büyük Rift Vadisi'nde denize kıyısı bulunmayan bir ülkedir. Kuzeyde Ruanda, doğu ve güneydoğuda Tanzanya, batıda Kongo Demokratik Cumhuriyeti, güneybatıda ise Tanganika Gölü ile çevrilidir. Ülkenin yönetsel başkenti Gitega, ekonomik başkenti ise Bujumbura'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ruanda</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Ruanda ya da resmî adı ile Ruanda Cumhuriyeti, Afrika kıtasının orta bölümünün doğu kısmında yer alan ve denize kıyısı bulunmayan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Uganda, Tanzanya, Burundi ve bir kısmı Kivu Gölü ile olmak üzere Kongo DC oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Kigali'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ruanda Soykırımı</span> Ruandada 1994 yılında yaklaşık yüz gün içinde 800.000 Tutsi ve ılımlı Hutunun, aşırı uç Hutular (Interahamwe) tarafından öldürülmesi olayı

Ruanda Soykırımı, Ruanda'da 1994 yılında yaklaşık yüz gün içinde 800.000 Tutsi ve ılımlı Hutu'nun, aşırı uç Hutular (Interahamwe) tarafından öldürülmesi olayıdır. Katliam, Tutsi destekli isyancı Ruanda Vatansever Cephesi lideri Paul Kagame'ye bağlı güçlerce, Hutu ağırlıklı hükûmetin düşürülmesi ile son buldu. Ardından yönetimden güç alan Tutsilerin öç bahanesiyle saldırması sonucu yüzbinlerce Hutu, komşu Zaire'e sığındı. Fransa, soykırımı gerçekleştiren Hutu hükûmetinin o dönem içerisinde en yakın dostu ve destekçisi olması sebebiyle Ruanda Soykırımı'ndan en fazla sorumlu tutulan ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Nelson Mandela</span> Güney Afrika Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Nelson Rolihlahla Mandela ya da kabile adıyla Madiba, Güney Afrikalı Anti Apartheid aktivist ve Güney Afrika Cumhuriyeti'nin ilk siyahî devlet başkanı. 1994'te ilk defa tüm halkın katıldığı seçimlerde devlet başkanı seçilmiştir. Yönetimi, Apartheid'ın mirasının dağılmasına, ırkçılığı engellemeye, fakirlik ve eşitsizliğe odaklanmıştır. Siyasi görüş olarak Demokratik Sosyalist olan Mandela, Afrika Ulusal Konseyi siyasi partisinde 1990'dan 1999'a kadar parti başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kigali</span> Ruandanın başkenti

Kigali, Afrika kıtasında bulunan Ruanda'nın başkentidir. Ülkenin orta kesiminde Ekvator çizgisinin hemen güneyinde yer alan şehir, bu konumundan dolayı yıl boyu ılıman bir iklime sahiptir. Kigali ve çevresinin Kigali Eyaleti olarak ayrı bir statüsü vardır ve diğer eyaletlere bağlı bir konumda değildir. Şehir kendi içerisinde Gasabo, Kicukiro ve Nyarugenge ilçelerine ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Ceza Mahkemesi</span> hükûmetlerarası örgüt ve uluslararası mahkeme

Uluslararası Ceza Mahkemesi, kuruluş belgesi Roma Statüsü olan, savaş suçları, insanlığa karşı işlenen suçlar, soykırım suçları ve saldırı suçlarına bakan uluslararası bir mahkemedir. 1 Temmuz 2002 tarihinde kurulmuş ve 11 Mart 2003 tarihinde çalışmaya başlamıştır. Mahkeme binası "Ev Sahipliği Anlaşması" yaptığı Hollanda'nın Lahey kentinde bulunmaktadır. Mahkemeye 124 ülke taraf olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi</span>

Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi, 8 Kasım 1994'te Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 955 sayılı kararı ile Ruanda Soykırımından ve Ruanda'daki diğer ciddi uluslararası hukuk ihlallerinden sorumlu kişileri yargılamak amacıyla kurulmuş uluslararası bir mahkemedir. Ruanda yetkilileri çeşitli cezalara çarptırılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Soykırım Sözleşmesi</span>

Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, Aralık 1948'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilmiş ve Ocak 1951'de yürürlüğe girmiştir. Sözleşme, avukat Raphael Lemkin tarafından Simele Katliamı, Holokost ve Ermeni Kırımına atfedilen soykırım terimini yasal olarak tanımlamaktadır. Sözleşmeye taraf ülkeler, soykırım suçunu önlemek ve cezalandırmakla yükümlüdürler. Sözleşmeyi şu ana dek onayan ülke sayısı 140'tır.

<span class="mw-page-title-main">Hampig Sasunyan</span>

Hampig Sasunyan veya Harry M. Sassounian, Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ı 28 Ocak 1982 tarihinde öldüren Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları üyesi suikastçı. Saldırı sonucunda ABD polisi tarafından tutuklandı ve 1984'te Kaliforniya mahkemesi tarafından "milliyetine göre kasten adam öldürme" suçundan müebbet hapis cezasına mahkûm edildi.

<span class="mw-page-title-main">İnsanlığa karşı suçlar</span> savaş yasalarının ciddi bir ihlalini oluşturan devlet destekli eylem

İnsanlığa karşı suçlar, fiili bir otorite, genellikle bir devlet tarafından veya onun adına işlenen ve insan haklarını ağır biçimde ihlal eden, yaygın veya sistemik suç eylemleridir. Savaş suçlarından farkı, savaş dışında da işlenebilen, bireysel olmayan eylemler olmasıdır. Suçun resmi bir politikanın parçası olması gerekmiyor ve yalnızca yetkililer tarafından hoş görülmesi yeterlidir.

Norveç Hukuku'nda ömür boyu hapis cezası, askeri ceza kanunu ile sınırlı olarak uygulanan cezadır. Sivil ceza kanununda 2002'de kabul edilen bir yasa ile teoride ömür boyu hapise dönüşebilecek belirsiz süreli cezaya izin verilmiştir. "21 yıl önleyici ıslah" cezası alan ilk Norveçli mahkûm öldürme ve tecavüzden hüküm giyen Viggo Kristiansen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Pasteur Bizimungu</span> 4. Ruanda devlet başkanı

Pasteur Bizimungu, Ruandalı siyasetçi. Bizimungu, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 ile 2000 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Ruanda başbakanı, Afrika ülkesi Ruanda'nın bağımsızlığını kazandığı 1962 yılından önce oluşturulan ve bu yüzden 1961 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre-Célestin Rwigema</span>

Pierre-Célestin Rwigema, Ruandalı siyasetçi. Rwigema, Afrika ülkesi Ruanda'da 1995 ile 2000 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Faustin Twagiramungu</span>

Faustin Twagiramungu, Ruandalı siyasetçi. Twagiramungu, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 ile 1995 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pascal Lissouba</span> 6. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Pascal Lissouba, Kongolu siyasetçi. Ngouabi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1992 yılından 1997 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı</span> Türkiyede bir resmî makam

Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanından sonra devlet protokolünde 2. sırada yer alan makamdır. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi üyesidir. Makam, 16 Nisan 2017'de gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile oluşturuldu ve 2018'deki cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra yeni cumhurbaşkanının 9 Temmuz 2018'de göreve başlamasıyla yürürlüğe girdi.

Cinsiyet suçlarının kovuşturulması, tecavüz ve diğer cinsel şiddet suçlarının kovuşturulmasına yönelik yasal işlemlerdir.

Georges Anderson Nderubumwe Rutaganda Ruanda Hutu milis Interahamwe 'de ikinci başkan yardımcısıdır.