İçeriğe atla

Jean Genet

Jean Genet
Jean Genet
DoğumJean Genet
19 Aralık 1910(1910-12-19)
Paris, Fransa
Ölüm15 Nisan 1986 (75 yaşında)
Paris, Fransa
MeslekOyun, Deneme ve Roman yazarı. Şair. Politika aktivisti
MilliyetFransa Fransız

İmza

Jean Genet ("Jan Jöne" diye okunur) (19 Aralık 1910, Paris - 15 Nisan 1986, Paris), Fransız düşünür; oyun, deneme ve roman yazarı; şair, politika aktivisti. Daha çok tiyatro oyunlarıyla tanınır.

Hayatı

Camille Gabrielle Genet tarafından 1910 yılında kimsesizler yurduna bırakılan yeni doğmuş bebeğe Jean adı verilmişti. Jean, yedi yaşına geldiğinde zanaatçı bir ailenin yanına yerleştirildi. 10 yaşında hırsızlığa başladı, on üç yaşında bir zanaat okuluna kaydoldu. Ancak orada da çok kalmayacaktı; 1926'da, 3 ay süren ilk hapishane deneyimini yaşadığında 15 yaşındaydı. Serbest kaldığında uslanmamıştı; bu kez reşit olana kadar kalmak üzere ıslahevini boyladı. 1930'ların sertliği ile ünlü bu ıslahevi Genet'yi gerçek bir suçlu haline getirdi.

Islahevinden kurtulabilmek için yazıldığı askerlikten ve ardından Fransa'dan firar eden Genet, pek çok ülkeyi ve hapishaneyi ziyaret edeceği bir yıllık seyahatinin sonucunda 1937'de Fransa'ya geri döndü ve yeniden suç dünyasına daldı. Beş yıl boyunca ya hırsızlık yaptı ya fahişelik. 1942'de bir kez daha cezaevine düştüğünde olgunlaşmıştı artık. İlk şiirini yazdı, ilk kitabı Notre-Dame des Fleurs (Çiçeklerin Meryem Anası) yayımlandı. Ardından Miracle de la rose (Gülün Mucizesi) geldi. 1948 yılında yayımlanan Journal du voleur (Hırsızın Günlüğü) bir anlamda Genet'nin otobiyografisi niteliğindedir. Le balcon (Balkon), oyunları ve hatta tüm eserleri içinde en çarpıcı olanı kabul edilir. Balkon adlı oyununda yeryüzü egemenlerini alaycı ve acımasız bir dille eleştirir. Bu oyun Türkçe olarak 1998 yılında Tiyatro Stüdyosu tarafından sahnelendi. Ölümünden kısa süre önce, atölyesinde ziyaret ettiği Alberto Giacometti ile yaptığı röportaj ve Giacometti'nin sanatı üzerine kendi yorumunun bulunduğu L'Atelier d'Alberto Giacometti Giacometti'nin Atölyesi adlı röportaj/sanat içerikli kitabı, Genet'nin son yapıtıdır.

Edebiyat kariyeri

Kitapları sayesinde tanıştığı André Gide, Jean Cocteau ve Jean-Paul Sartre'ın cumhurbaşkanına verdikleri dilekçe sonucu özgürlüğüne kavuşmuştur. Bu af sonrası, tekrar yeraltı dünyasına dönmemiş, kendisini tamamıyla edebiyata vermiştir. Ancak toplumsal olaylara, ezilen insanlara karşı hiç duyarsız kalmamış; Mayıs 1968'de öğrencilerin, Vietnam Savaşı sırasında Amerikan solunun, ırkçılığa karşı Kara Panterler'in ve İsrail’e karşı da Filistinliler'in yanındaydı. Bu konular hakkında yazdıkları ve röportajları Türkçe olarak Açık Düşman başlığıyla yayımlanmıştır.

Ölümü

Bir süredir gırtlak kanseriyle mücadele eden Genet 1986'da Paris'te bir otel odasında ölü olarak bulundu. Genet'nin başını sert bir şekilde çarpmış olabileceği düşünülmektedir.

Yapıtları

Roman ve Otobiyografi

  • Çiçeklerin Meryem Anası, Notre-Dame des fleurs, 1944
  • Gülün Mucizesi, Miracle de la rose, 1946
  • Cenaze Töreni, Pompes Funèbres, 1947
  • Denizci, Querelle de Brest, 1947
  • Hırsızın Günlüğü, Journal du voleur, 1948

Sinema

  • Un chant d'amour (Aşk Bir Şarkı) (1950),
  • Haute Surveillance (1944), Vic Morrow tarafından yönetilen 1965 Amerikan uyarlaması Deathwatch için temel olarak kullanıldı.
  • Les Rêves interdits, ou L'autre versant du rêve (Forbidden Dreams or The Other Side of Dreams) (1952), Tony Richardson'ın Matmazel filminin senaryosunun temeli olarak kullanıldı ve 1966 yılında çekildi.
  • Le Bagne (The Penal Colony). 1950'lerde yazılmış. Parça, The Selected Writings of Jean Genet, The Ecco Press'te (1993) yayınlandı.
  • La Nuit venue/Le Bleu de L'oeil (The Night Has Come/The Blue of the Eye) (1976–78). Parça, Les Nègres au port de la lune, Paris: Editions de la Différence (1988) ve The Cinema of Jean Genet, BFI Publishing (1991) içerisinde yayınlandı.
  • ""Le Langage de la muraille: cent ans jour après jour" (The Language of the Walls: One Hundred Years Day after Day) (1970'ler). Yayınlanmadı.

Siir

  • Cenaze Marşı, Marche funèbre, 1945

Oyun

  • Sıkıyönetim: Haute surveillance, 1947.
  • Hizmetçiler: Les bonnes, 1947.
  • Balkon: Le balcon, 1956.
  • Zenciler: Les nègres, 1958.
  • Paravanlar: Les paravents, 1961.

Sanat

  • Giacometti'nin Atölyesi: L'Atelier d'Alberto Giacometti, 1986.

Düz yazı

  • Sevdalı Tutsak: Un captif amoureux, 1986.
  • Açık Düşman Jean Genet'den Seçme Yazılar ve Söyleşiler, 1984.
  • Tek Başına Şatila'da Dört Saat, Quatre heures à Chatila)), 1982.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dalida</span> İtalyan-Fransız oyuncu ve şarkıcı (1933-1987)

Iolanda Cristina Gigliotti veya sadece Dalida olarak da bilinir, Kahire doğumlu İtalyan asıllı şarkıcı, sinema oyuncusu. Kariyerini vatandaşlığına geçtiği Fransa'da yaptı. 55 altın plak alan Dalida aynı zamanda "elmas plak" verilen ilk şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Adolphe Adam</span> Fransız besteci (1803 – 1856)

Adolphe Charles Adam, opera ve bale bestecisidir. Aynı zamanda müzik eleştirmenliği de yapmıştır. Birçok esere sahip olan Adam, son bestesini 1856'da tamamlamıştır. En ünlü besteleri arasında "Giselle" ve "Le Consaire" yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Claude Simon</span> Fransız yazar (1913 – 2005)

Claude Simon Fransız yazardır. "Yeni Roman" akımının önde gelen temsilcileri arasında kabul edilir. 1985'te "İnsan durumunu tarif ettiği vakit, derin bir bilinç ile bir şairin ve bir ressamın yaratıcılığının bir arada bulunduğu romanları için" Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

Balkon, Jean Genet'nin 1956'da yazdığı tiyatro oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Henri Decaë</span> Fransız görüntü yönetmeni (1915 – 1987)

Henri Decaë, Fransız görüntü yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Alberto Giacometti</span>

Alberto Giacometti Paris Ekolü'ne dahil olan İsviçre asıllı heykeltıraş, ressam, resim çizimcisi ve estamp 5 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. hazırlayıcısı. Alberto Giacometti Ekim 1901'de İsviçre'nin İtalyanca konuşulan bölgesinde doğmuştur. Babası tanınmış bir post-empresyonizm akımına bağlı bir ressamdı. Alberto ailenin dört çocuğundan en büyüğü idi; diğer kendinden küçük kardeşi Diego ile hayatında her zaman çok yakın olmuştur ve diğer bir kardeşi ise bir mimardır. Alberto çocukluğundan beri sanata büyük ilgi göstermiştir. Alberto sanat öğrenimini İsviçre'de Cenevre Güzel Sanatlar Okulu'nda yapmakla beraber önemli çalışmalarını Paris'te yapmış ve burada gelişen önemli sanat akımları olan Sürrealizm, Ekspresyonizm, Kübizm, Formalizm akımlarında önemli katkılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Louis Barrault</span> Fransız sahne sanatçısı ve tiyatro yönetmeni (1910 – 1994)

Jean-Louis Barrault,, Fransız sinema ve tiyatro oyuncusu, pandomim sanatçısı, yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Jean Gabin</span> Fransız oyuncu (1904-1976)

Jean Gabin,, Fransız sinema oyuncusu, Légion d'honneur nişanı sahibi savaş kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Louis Trintignant</span> Fransız oyuncu (1930 – 2022)

Jean-Louis Xavier Trintignant, Fransız oyuncudur. İlk tiyatro çıkışını 1951 yılında yaptı ve savaş sonrası dönemin en iyi Fransız dramatik aktörlerinden biri olarak kabul edildi. Avrupa sinemasının birçok klasik filminde rol aldı ve Roger Vadim, Costa-Gavras, Claude Lelouch, Claude Chabrol, Bernardo Bertolucci, Éric Rohmer, François Truffaut, Krzysztof Kieślowski ve Michael Haneke dahil olmak üzere birçok önde gelen auteur yönetmenle çalıştı.

Sophie Coignard (d.1960) Fransız gazeteci ve deneme yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Michel Piccoli</span> Fransız oyuncu (1925 – 2020)

Michel Piccoli, Fransız sinema oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Bourvil</span> Fransız oyuncu ve şarkıcı (1917 – 1970)

André Bourvil, doğum adı André Robert Raimbourg Fransız oyuncu ve şarkıcı. Oynadığı komedi filmlerindeki rollerle tanınır, en çok bilinen filmleri Louis de Funès ile birlikte yaptığı Le Corniaud (1965) ve La Grande Vadrouille (1966) 'dır.

<span class="mw-page-title-main">Marc Allégret</span> Fransız film yönetmeni ve senarist (1900 – 1973)

Marc Allégret, Fransız senarist ve yönetmen.

Michèle Philippe Fransız oyuncu. 1972 yılında lösemiden ölmüştür.

Alex Joffé Fransız yönetmen ve senaristtir. Yönetmen Arthur Joffé'nin babasıdır. Ayrıca Nina (1956) ve Marion (1952) adında iki çocuğu daha vardır.

<span class="mw-page-title-main">Édith Piaf</span> Fransız şarkıcı (1915 – 1963)

Édith Piaf, Fransız şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Juliette Benzoni</span> Fransız yazar (1920 – 2016)

Juliette Benzoni, Fransız yazar ve romancıdır.

<span class="mw-page-title-main">Isabelle Sadoyan</span> Fransız oyuncu (1928 – 2017)

Isabelle Sadoyan, Ermeni asıllı Fransız oyuncu. Eşi kendisi gibi oyuncu olan Jean Bouise'dir.

<span class="mw-page-title-main">Marcel Pagnol</span> Fransız film yönetmeni (1895-1974)

Marcel Pagnol, Fransız yazar, oyun yazarı ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Ellul</span> Fransız sosyolog, teknoloji karşıtı ve Hristiyan anarşist (1912-1994)

Jacques Ellul, Fransız filozof, sosyolog ve amatör ilahiyatçı. Tanınmış bir Hristiyan anarşisti olan Ellul, Bordeaux Üniversitesi'nde kıdemli tarih ve kurum sosyolojisi profesörlüğü yapmıştır. Kariyeri boyunca 60'tan fazla kitap ve 600'dan fazla makale yayınlamıştır. Eserlerinin çoğu propaganda, teknolojinin toplum üzerindeki etkisi ve din ile politikanın etkileşimini konu almaktadır; bunların ana teması teknolojinin insanların özgürlüğü ve din üzerindeki olumsuz etkisi olmuştur. En önemli eserleri Teknoloji Toplumu ve Propaganda'dır. Ellul, teknoloji ve toplum sorununa diyalektik bir bakış açısıyla yaklaşmıştır ve eserlerinde teknoloji tiranlığının insanlığa baskın gelmesini işlemiştir.