İçeriğe atla

Jean Bartik

Jean Bartik
DoğumBetty Jean Jennings
27 Aralık 1924(1924-12-27)
Gentry County, Missouri, ABD
Ölüm23 Mart 2011 (86 yaşında)
Mezun olduğu okul(lar)Northwest Missouri Eyalet Öğretmen Koleji (Fahri D. Sc., 2002), Pensilvanya Üniversitesi (B.S., 1945; Master 1967)

Jean Jennings Bartik (27 Aralık 1924 – 23 Mart 2011), ENIAC bilgisayarı için çalışan ana yazılımcılardan biriydi. Okulda matematik eğitimi aldıktan sonra Pennsylvania Üniversitesi'nde çalışmaya başladı. İlkin manuel olarak balistik yörüngeleri hesaplarken daha sonra bunu ENIAC'ı ile yaptı. Bartik ve meslektaşları ENIAC üzerinde çalışırken programlamanın temellerini geliştirdi ve kodladılar. ENIAC üzerine çalışmasının ardından Bartik, BINAC ve UNIVAC üzerine çalışmaya devam etti ve çeşitli teknik firmalara yazar, yönetici, mühendis ve yazılımcı olarak zaman ayırdı. Daha sonraki yıllarını emlakçılık yaparak geçirdi ve 2011'de konjestif kalp yetmezliği komplikasyonlarından öldü.

İlk yılları ve eğitimi

Betty Jean Jennings, 1924'te Missouri'nin Gentry ilçesinde yedi çocuklu bir ailenin altıncı çocuğu olarak doğdu. Babası William Smith Jennings (1893-1971), Alanthus Grove'luydu ve burada hem öğretmen hem de çiftçi olarak çalıştı. Annesi, Lula May Spainhower (1887-1988), Alanthus'tan gelmişti. Jennings, William (10 Ocak 1915), Robert (15 Mart 1918) ve Raymond (23 Ocak 1922) adlarında üç büyük erkek kardeşe; Emma (11 Ağustos 1916) ve Lulu (22 Ağustos 1919) adlarında iki abla ile Mable (15 Aralık 1928) adından bir kızkardeşe sahipti.[1]

Çocukluğunda at sırtında atlayıp büyük annesini ziyaret eder ve büyük annesi, genç kıza her gün okumak üzere bir gazete satın almış ve hayatının geri kalanı için bir rol modeli haline gelmişti. Eğitimini yerel tek sınıflı bir okulda başlattı ve softbol becerisiyle yaşadığı yerde dikkat çekti. Liseye devam edebilmek için ablasıyla okulun bulunduğu komşu kasabada yaşadı ve daha 14 yaşında olmasına rağmen her gün araba kullanmaya başladı. 1941'de 16 yaşındayken Stanberry Lisesi'nden mezun oldu.[2]

Northwest Missouri Eyalet Öğretmen Koleji'ne girdi. Matematik ile yan dal olarak İngilizcede uzmanlaştı ve 1945 yılında mezun oldu. Jennings, sadece matematik diplomasını aldı.[1] İlk başlarda gazetecilik eğitimi görmek istemesine rağmen danışmanıyla arasının olmamasından dolayı maetamatik bölümünü seçti.[3] Daha sonraki yıllarda 1967'de Pennsylvania Üniversitesi'nde İngilizce yüksek lisans ve 2002'de Northwest Missouri Eyalet Üniversitesi'nden fahri doktora derecesi aldı.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Jean Bartik". Computer History Museum. 3 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016. 
  2. ^ O'Connor, J. J.; Robertson, E.F. "Jean Bartik biography". www-groups.dcs.st-and.ac.uk. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2016. 
  3. ^ Barkley Fritz, W. (1996). "The Women of ENIAC". IEEE Annals of the History of Computing. 18 (3). ss. 13-28. doi:10.1109/85.511940. 

Dış bağlantılar

Harici video
Jean Bartik ile ENIAC Kadınları, "Computer History Museum", 10 Kasım 2010
Jean Jennings Bartik - ENIAC Pioneer, Computer History Museum, 22 Ekim, 2008

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cahit Arf</span> Türk matematikçi (1910–1997)

Cahit Arf, Türk matematikçi ve bilim insanı, eski TÜBİTAK Bilim Kolu başkanıdır. 1948'de İnönü Ödülü'nü, 1974'te TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazanmıştır. 1980 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Onur Doktorası, 1981'de de ODTÜ Onur Doktorası'nı almıştır. 1990 yılında Cahit Arf'ın onuruna Sayılar Teorisi üzerine uluslararası bir sempozyum düzenlenmiştir. İleri düzeyde araştırmalar yaptığı Halkalar ve Geometri üzerine ilk konferanslar da 1984'te İstanbul'da yapılmıştır. 2009 yılından itibaren 10 Türk lirası üzerinde Arf'ın sureti yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alan Turing</span> İngiliz matematikçi, bilgisayar bilimcisi ve kriptolog

Alan Mathison Turing, İngiliz matematikçi, bilgisayar bilimcisi ve kriptolog. Bilgisayar biliminin kurucusu sayılır. Geliştirmiş olduğu Turing testi ile makinelerin ve bilgisayarların düşünme yetisine sahip olup olamayacakları konusunda bir kriter öne sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">John von Neumann</span>

John von Neumann, Macar-Amerikalı matematikçi ve bilgisayar bilimcisi.

<span class="mw-page-title-main">Karl Weierstrass</span> Alman matematikçi (1815-1897)

Karl Theodor Wilhelm Weierstraß, Alman öğretmen ve matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Baptiste Joseph Fourier</span> Fransız matematikçi ve fizikçi (1768-1830)

Jean Baptiste Joseph Fourier, Fransız matematikçi ve fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">ENIAC</span> elektrikle çalışan ve elektronik veri işleme kapasitesine sahip ilk bilgisayar

ENIAC, elektrikle çalışan ve elektronik veri işleme kapasitesine sahip ilk bilgisayar. II. Dünya Savaşı esnasında Amerikalı bilim insanları tarafından inşa edilen ENIAC ilk çıkan bilgisayardı. ENIAC, yaklaşık 167 m² bir alana sığıyordu ve ağırlığı 30 tondu.

<span class="mw-page-title-main">EDVAC</span> ilk elektronik bilgisayarlardan biri

EDVAC ilk elektronik bilgisayarlardan biridir. EDVAC'ı ENIAC'tan ayıran özellik, ondalık taban değil ikilik taban kullanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">J. M. Coetzee</span>

John Maxwell Coetzee, Güney Afrikalı–Avustralyalı romancı, deneme yazarı, dilbilimci, çevirmen ve 2003 Nobel Edebiyat Ödülü sahibidir. İngilizce dilinde en çok eleştirmenlerce beğenilen ve dekore edilmiş yazarlardan biridir. Booker Ödülü, CNA Ödülü, Kudüs Ödülü, Prix Femina étranger ve Irish Times Uluslararası Kurgu Ödülü'nü kazandı ve bir dizi başka ödül ve onursal doktora derecesine sahip oldu.Coetzee 2002 yılında Avustralya'ya taşındı ve 2006 yılında Avustralya vatandaşı oldu. Adelaide'de yaşıyor.

Havva Pınar Kür, Türk yazar, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Chester Üniversitesi</span>

Chester Üniversitesi Birleşik Krallık'ta Chester'da yer alır. Üniversitenin ana kampüsü Chester kentinde, küçük kampüsü Warrington yakınlarında kuruludur. Üniversitede lisans, yükseklisans, doktora eğitimi verilmekte ayrıca akademik araştırmalar yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">John Vincent Atanasoff</span>

John Vincent Atanasoff, Bulgar kökenli, Amerikalı bilgisayar öncüsüdür. 1973 yılında Honeywell Inc. v. Sperry Rand patent davasında mahkeme kararıyla, daha sonra Atanasoff-Berry bilgisayarı olarak adlandırılan, programlanamayan bir makine olan ilk otomatik, elektronik, dijital bilgisayarın mucidi olarak tescil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Frederick Chapman Robbins</span> Amerikalı hekim (1916 – 2003)

Frederick Chapman Robbins, Amerikalı mikrobiyolog ve doktor. Robbins 1954 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Grace Hopper</span>

Grace Brewster Murray Hopper, Amerikalı bir bilgisayar bilimcisi ve Birleşik Devletler Donanması arka amiraliydi. Harvard Mark I bilgisayarının ilk programcılarından biri, ilk bağlayıcılardan birini icat eden bilgisayar programcılığının öncüsüydü. Hopper, makineden bağımsız programlama dilleri teorisini geliştiren ilk kişiydi ve bu teoriyi kullanarak oluşturduğu FLOW-MATIC programlama dili daha sonra, bugün halâ kullanılmakta olan erken bir üst düzey programlama dili olan COBOL'u oluşturmak için genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Anthony Leggett</span> İngiliz fizikçi

Anthony James Leggett, Tony Leggett olarak da bilinir, 26 Mart 1938 Camberwell, Londra, İngiltere doğumlu Profesör ve fizikçidir. 1983 yılından beri İllinois Üniversitesi'nde profesörlük yapan Leggett, 2008 ve 2003 yıllarında Fizik dalında en mükemmel eğitmen seçilmiştir.

Selma Soysal, Türkiye'nin ilk kadın matematikçilerinden.

<span class="mw-page-title-main">GeoGebra</span> özgür bir dinamik matematik yazılımı

GeoGebra (GeoCebir), matematik ve geometriyi öğrenme ve öğretme amacıyla kullanılabilen, ilköğretimden üniversiteye kadar geniş bir kesime hitap eden özgür bir dinamik matematik yazılımıdır. Java tabanlı olup çoklu platform desteklidir. Bilgisayara indirilip kurulabileceği gibi bir web tarayıcıda app.geogebra.org adresi üzerinden çevrimiçi olarak kullanılabilir.

Hülya Şenkon, Türk matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Grigore Moisil</span>

Grigore Constantin Moisil Romen, matematikçisi, bilgisayar öncüsü ve Romen Akademi üyesiydi. Araştırması esasen matematiksel mantık, cebirsel mantık, MV-cebiri ve difransiyel denklemler alanlarındaydı.

Marlyn Wescoff Meltzer, Amerikalı bilgisayar bilimcidir. Genel amaçlı ilk elektronik sayısal bilgisayar olan ENIAC'ı programlayan beş kişiden biridir.

Haskell Brooks Curry Amerikalı matematikçi ve mantıkçıydı. Curry en çok birleştirici mantık alanındaki çalışmalarıyla tanınır. Kombinasyon mantığının ilk kavramı Moses Schönfinkel, tarafından yazılan bir makaleye dayansa da geliştirmenin çoğunu Curry yapmıştı. Curry ayrıca Curry paradoksu ve Curry-Howard benzeşmeleriyle tanınır. Onun adını taşıyan Haskell, Brook ve Matematik ve bilgisayar bilimlerinde fonksiyonları dönüştürmede kullanılan currying tekniği kavramı olan Curry adlı kendinden sonra adlandırılan üç programlama dili vardır.